Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kısasa kısas (İngilizce özgün adı:Measure for Measure) ünlü İngiliz yazarı William Shakespeare tarafından yazılmış bir oyundur. Kesin olarak ne zaman yazıldığı belgelenememekle beraber 1603 veya 1604 yıllarında yazıldığına dair ipuçları bulunmaktadır. Önce bir komedi olarak sınıflandırılmıştır fakat çağımızda ne komedi ne de trajedi olarak görüldüğü için sınıfına konulmaktadır. İlk defa basılması Birinci Folyo içinde 1623'tedir. Bu oyunun belgelenen ilk sahneye konulması 1604'tedir. Oyunun ele aldığı önemli temalar merhamet ile gerçek ve bunların gurur ile alçak gönüllükle ilişkileridir. "Bazıları günahla yükselir ve bazıları faziletle yere düşer."
| Kısasa Kısas Measure for Measure | |
|---|---|
Measure for Measure | |
 Claudiyo ve Isebella Ressam:William Holman Hunt | |
| Yazar | William Shakespeare |
| İlk gösterim | 1603 |
| Ülke | İngiltere |
| Orijinal dil | İngilizce |
| Tür | Komedi (Problem oyun) |
Yazılma kaynağı, zamanı ve sahnede oyun
Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
Bu oyunun esas kaynağı İtalyan Rönesans çağı yazarı Cinthio'nun adlı eserinden bir hikâyedir. Shakespeare'in bu eseri doğrudan doğruya kullandığını iddia edenler vardır. Fakat daha uygun bir görüş Shakespeare'in kaynağının 1578'de adlı bir tiyatro yazarının bu Cinthionun eserine dayalı olarak yazdığı adlı oyun olduğudur.
Kısasa Kısas'ın 1603 veya 1604 yıllarında yazıldığı ancak ilk yayını Birinci Folyo edisyonunda 1623 yılındadır. Elde bulunan metinin Shakespeare'in yazmış olduğu orijinal metin olmayıp bu oyunun tarafından adaptasyonu olduğunu iddia edenler de bulunmaktadır. Bunlara göre adaptasyonun esas metinden en önemli değişikliği, oyun mekanının İtalya'dan Viyana'ya geçirilmesidir.
Kısasa Kısas oyununun belgelenmiş olarak sahnede ilk gösterimi 26 Aralık 1604'tedir. Cronwell devriminde kapatılan tiyatroların 1660'ta Kraliyet'in Restorasyonu ile açılması ile birçok Shakespeare oyunu, Kısasa Kısas dahil, adaptasyonlar halinde tiyatro seyircilerine sunulmuştur. Bunlardan ilki tarafından Aşıklar Aleyhinde Kanun adında Kısasa Kısas oyunudur; bu oyunu görüp beğendiğini ünlü İngiliz gündelikçisi Samuel Pepys 18 Şubat 1662'de gündeliğine kaydetmiştir. Diğer adaptasyonlar 1699'da Charles Gideon tarafından ve 1720'de John Rich tarafından yapılanlardır. Spakespeare'in kendi metni ile ilk sahneye konulma Kraliçe Viktorya çağının sonlarına doğru olmuştur; çünkü Viktorya çağının İngiliz seyircisi için bu eserin ana konusu olan açık açık evlenmeden çocuk yapmak büyük bir skandal konusu olarak nitelenmekteydi.
Karakterler
- Dük - Viyana dükü
- Isabella- Bir rahibe adayı
- Claudiyo - Isabella'nın erkek kardeşi. Evli olmadan Juliet'i gebe bıraktığı için idama mahkûm edilmiştir.
- Angelo - Katı ve merhametsiz bir hakim.
- Escalus - Akıllı bir baron. Angelo'ya merhametli olmasını tavsiye eder.
- Lucio- Fantastik, komik ve gösteriş seven bekar bir üst tabaka mensubu. Claudiyo'nun arkadaşı.
- Mariana- Angelo'nun eski nişanlısı. Ağabeyini ve çeyizini bir deniz kazasında kaybedince Angelo nikâhtan vazgeçmiştir.
- Mistress Overdone - Viyana'da bir randevu evi sahibi.
- Pompey - Mistress Overdone için çalışan bir barmen.
- Emniyet amiri- Hapishane idarecisi. Angelo'nun hükümlerinin uygulayıcısı.
- Elbow - Budala bir emniyet görevlisi
- Barnardine - İdam mahkûmu uzun dönemli hapis.
- Juliet - Claudiyo'nun sevgilisi ve onunla evli olmadan gebe.
- Hakim - Escalus'un bir arkadaşı.
Konu
Viyana Dükü Vincentino önemli bir diplomatik görev dolayısıyla şehirden ayrılacağını bildirir. Şehrin idaresini çok hoşgörüsüz sert bir hakim olarak bilinen Angelo'nun eline bırakır. Dük'ün idaresi altında zina hakkında kanunlar, çok sert olmakla beraber hoşgörü prensibine uygulanmıştır. Buna karşılık Angelo cinsel ahlaksızlık suçlarına karşı çok sert bir kişi olarak bilinmektedir.
Bir genç asilzade olan Claudiyo sevgilisi Juliet ile nişanlıdır ama nikâh töreni gecikmiştir. Bu arada iki sevgili birleşmiş ve Juliet evlilik dışı gebe kalmıştır. Şehrin kanunlarına göre Angelo bunu zina olarak görür ve Claudiyo'yu zina suçuyla yargılar. Claudiyo evlenmek istediğini çok açıkça belirtmesine rağmen Angelo onu idama mahkûm eder.
Cladiyo'nun arkadaşı Lucio bir rahibe adayı olan Claudiyo'nun kızkardeşi Isabella'yı manastırında ziyaret ederek kardeşi hakkında Angelo'ya gidip kardeşini af etmesini istemesini söyler. Isabella Angelo huzuruna çıkıp ondan merhamet dilemek için bir özel randevu alır. Oyunun iki sahnesini alan Angelo ve Isabella arasındaki görüşme seyirciye Angelo'nun Isabella'ya karşı şehvet düşkünü fikirler beslediğini ortaya çıkartır. Sonunda Angelo Isabella'ya bir anlaşma yolu olduğunu bildirir; eğer Isabelle Angelo ile birlikte yatmaya izin sağlarsa Angelo Cladiyo'nun hayatını bağışlamaya hazır olacaktır. Isabella bu teklifi hemen reddeder fakat Angelo'nun şehirde olan çok katı ve höşgörüsüzlük ünü dolayısıyla yapabileceği ifşaat ve suç ithamlarına kimsenin inanmayacağını düşünüp Angelo'yu açıkça suçlamaktan kaçınmaya karar verir. Bunun yerine Isabella, kardeşi Claudiyo'u hapishanede ziyaret eder ve kaderine razı olup idamı kabullenmesini öğütler. Claudiyo'nun sert itirazlarını ve tekrar tekrar Angelo'nun tekliflerini halka ifşa etmesini istemesine rağmen Isabella kararını değiştirmez.
Dük gerçekten şehirden ayrılmamış; Angelo'nun şehrini nasıl idare ettiğini kendi gözleri ile görmek bir keşiş kıyafetine bürünerek şehirde kalmıştır. Bir keşiş gibi rahibe adayı Isabella ile arkadaşlık kurmuştur. Angelo'nun kötü idaresini engellemek için iki aldatmaca düzenler:
- Birincisi bir yatak aldatmacasıdır. Angelo daha önce Mariana ile nişanlanmış; fakat o çeyizini ve ağabeyini bir deniz kazasında kaybedince Mariana ile nikâh kıydırmaktan vazgeçmiştir. Isabella Angelo'ya haber göndererek onun yatağına gireceğini ancak her şeyin tam karanlıkta ve sessizlik içinde olmasını şart koştuğunu bildirir. Bu randevuda Mariana Isabella'nin yerini almaya razı olmuştur ve bu randevuda Angelo ile cinsel ilişkide bulunur. Şehrin kanunlarının bir değişik yorumuna göre bu bir çift arasındaki nişanın bitip nikâh olduğuna delildir. Ancak Angelo hâlen Isabella ile yattığına inanmaktadır.
- Fakat Angelo yine sözünü tutmaz. Hapishaneye mesaj göndererek Claudiyo hakkındaki idam hükmünün infazını ve onun kesik başının kendisine gönderilmesini emreder. Bu ikinci bir aldatmacanın, kesik baş aldatmacası nın, uygulanmasını gerektirir. Dük önce hapishanede idam bekleyen haydut Bernandine'nin başının kesilerek Claudiyo'nun başı yerine gönderilmesine karar verir. Fakat bu mahkûm sarhoş olmasına rağmen katiyen buna razı olamayacağını açıkça bildirir. Fakat Claudiyo'nun şansı yaver gidip hapishanede bulunan ve Claudiyo'ya çok benzeyen bir korsan Ragozine birdenbire ölür. Ölünün başı kesilip Angelo'ya gönderilir.
Oyunun ana dalı Dükü'n kendi elbiselerini giyinip şehre dönermiş gibi tekrar görevine başlaması ile devam eder. Isabella ve Mariana açık olarak Dük'e Angelo'yu itham eden bir şikayet mektubu gönderirler. Angelo onların ithamlarını hemen reddeder. Angelo'nun bu şekilde yalancı kötü ithamlara hedef olmasının sorumluluğunun Keşiş Ludowick olduğu ortaya çıkar. Dük, Keşiş Ludowick'e karşı olan davanın Angelo tarafından görülmesine razı olur. Hemen Dük Angelo'nun yanından ayrılarak Ludowick kıyafetine girer. Dava celsesinin sonunda keşiş kendisinin Dük olduğunu ifşa eder; Angelo'nun yalancı olduğu ve Isabella ve Mariana'nın doğruyu söyledikleri ortaya çıkar. Dük, Angelo'nun idam edilmesine ve bütün mirasının daha iyi bir koca bulması için çeyiz olarak Mariana'ya verilmesine karar verir. Fakat Mariana Dük'ten Angelo'ya merhamet etmesini ister ve Dük de Angelo ve Mariana'nın evlenmeleri şartı ile Angelo'yu affeder. Sonra Dük Isabella'ya kendisi ile evlenmesini teklif eder. Oyun Isabella'nin cevabının ne olduğunu bildirmeden biter. Değişik yönetmenler değişik şekillerde oyuna son vermişlerdir. Çok kere oyun sonunda Isabella'nin suskunluğu onun evlenmeyi kabul ettiği şeklinde yorumlanmıştır.
Bu oyun akımı devam ederken Claudiyo'nun arkadaşı Lucio'yu ele alan bir diğer olaylar dizisi de geliştirilmiştir. Lucio oyunun ortasında devamlı olarak keşişe Dük aleyhtarı iftiralar atmaktadır ve bunlar Vincetio'nun şaşkınlığını komik olarak göstermeye fırsat olmaktadır. Son perde de ise Lucio Duk'e keşiş aleyhinde bir sürü iftira atar. Keşiş ve dükün aynı kişi olduğu ortaya çıktığı zaman Lucio müşkül duruma girer. Angelo gibi bir ceza verilmesi gerekmektedir ve istemediği evliliğe zorlanır; yeni karısı fahişe Kate Keepdown olur.
Adaptasyonlar
- Ünlü Alman opera bestekârı Richard Wagner (1836)da Kısasa Kısas oyununa dayalı olarak adlı bir opera bestelemiş ve bu operanın liberetosunu kendisi yazmıştır.
- 1830'da, İngiliz şairi Alfred Tennyson Kısasa Kısas oyununda bulunan Mariana'dan ilhamla adlı bir şiir yazmıştır.
Türkçeye çeviriler
- Toplu Oyunları 1. Kısasa Kısas, Onikinci gece, Venedik Taciri. Çev. Zeynep Avcı. İstanbul: Mitos-Boyut Yayınları, 1996.
Dipnotları
- ^ Gary Taylor and John Jowett, Shakespeare Reshaped, 1606-1623 (Oxford University Press, 1993).
Dışsal kaynaklar
- [1] 26 Mayıs 2008[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Wikisource'da Kısasa Kısas oyununun tam metni İngilizce
| Wikimedia Commons'ta Kısasa Kısas ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kisasa kisas Ingilizce ozgun adi Measure for Measure unlu Ingiliz yazari William Shakespeare tarafindan yazilmis bir oyundur Kesin olarak ne zaman yazildigi belgelenememekle beraber 1603 veya 1604 yillarinda yazildigina dair ipuclari bulunmaktadir Once bir komedi olarak siniflandirilmistir fakat cagimizda ne komedi ne de trajedi olarak goruldugu icin sinifina konulmaktadir Ilk defa basilmasi Birinci Folyo icinde 1623 tedir Bu oyunun belgelenen ilk sahneye konulmasi 1604 tedir Oyunun ele aldigi onemli temalar merhamet ile gercek ve bunlarin gurur ile alcak gonullukle iliskileridir Bazilari gunahla yukselir ve bazilari faziletle yere duser Kisasa Kisas Measure for MeasureMeasure for MeasureClaudiyo ve Isebella Ressam William Holman HuntYazarWilliam ShakespeareIlk gosterim1603UlkeIngiltereOrijinal dilIngilizceTurKomedi Problem oyun 1623de yayinlanmis Birinci Folyo icinde Kisasa Kisas bas sayfasiYazilma kaynagi zamani ve sahnede oyunBu maddenin iceriginin Turkcelestirilmesi veya Turkce dilbilgisi ve kurallari dogrultusunda duzeltilmesi gerekmektedir Bu maddedeki yazim ve noktalama yanlislari ya da anlatim bozukluklari giderilmelidir Yabanci sozcukler yerine Turkce karsiliklarinin kullanilmasi karakter hatalarinin duzeltilmesi dilbilgisi hatalarinin duzeltilmesi vs Duzenleme yapildiktan sonra bu sablon kaldirilmalidir Bu oyunun esas kaynagi Italyan Ronesans cagi yazari Cinthio nun adli eserinden bir hikayedir Shakespeare in bu eseri dogrudan dogruya kullandigini iddia edenler vardir Fakat daha uygun bir gorus Shakespeare in kaynaginin 1578 de adli bir tiyatro yazarinin bu Cinthionun eserine dayali olarak yazdigi adli oyun oldugudur Kisasa Kisas in 1603 veya 1604 yillarinda yazildigi ancak ilk yayini Birinci Folyo edisyonunda 1623 yilindadir Elde bulunan metinin Shakespeare in yazmis oldugu orijinal metin olmayip bu oyunun tarafindan adaptasyonu oldugunu iddia edenler de bulunmaktadir Bunlara gore adaptasyonun esas metinden en onemli degisikligi oyun mekaninin Italya dan Viyana ya gecirilmesidir Isabella 1888 Ressam Kisasa Kisas oyununun belgelenmis olarak sahnede ilk gosterimi 26 Aralik 1604 tedir Cronwell devriminde kapatilan tiyatrolarin 1660 ta Kraliyet in Restorasyonu ile acilmasi ile bircok Shakespeare oyunu Kisasa Kisas dahil adaptasyonlar halinde tiyatro seyircilerine sunulmustur Bunlardan ilki tarafindan Asiklar Aleyhinde Kanun adinda Kisasa Kisas oyunudur bu oyunu gorup begendigini unlu Ingiliz gundelikcisi Samuel Pepys 18 Subat 1662 de gundeligine kaydetmistir Diger adaptasyonlar 1699 da Charles Gideon tarafindan ve 1720 de John Rich tarafindan yapilanlardir Spakespeare in kendi metni ile ilk sahneye konulma Kralice Viktorya caginin sonlarina dogru olmustur cunku Viktorya caginin Ingiliz seyircisi icin bu eserin ana konusu olan acik acik evlenmeden cocuk yapmak buyuk bir skandal konusu olarak nitelenmekteydi KarakterlerDuk Viyana duku Isabella Bir rahibe adayi Claudiyo Isabella nin erkek kardesi Evli olmadan Juliet i gebe biraktigi icin idama mahkum edilmistir Angelo Kati ve merhametsiz bir hakim Escalus Akilli bir baron Angelo ya merhametli olmasini tavsiye eder Lucio Fantastik komik ve gosteris seven bekar bir ust tabaka mensubu Claudiyo nun arkadasi Mariana Angelo nun eski nisanlisi Agabeyini ve ceyizini bir deniz kazasinda kaybedince Angelo nikahtan vazgecmistir Mistress Overdone Viyana da bir randevu evi sahibi Pompey Mistress Overdone icin calisan bir barmen Emniyet amiri Hapishane idarecisi Angelo nun hukumlerinin uygulayicisi Elbow Budala bir emniyet gorevlisi Barnardine Idam mahkumu uzun donemli hapis Juliet Claudiyo nun sevgilisi ve onunla evli olmadan gebe Hakim Escalus un bir arkadasi KonuMariana 1888 Ressam Viyana Duku Vincentino onemli bir diplomatik gorev dolayisiyla sehirden ayrilacagini bildirir Sehrin idaresini cok hosgorusuz sert bir hakim olarak bilinen Angelo nun eline birakir Duk un idaresi altinda zina hakkinda kanunlar cok sert olmakla beraber hosgoru prensibine uygulanmistir Buna karsilik Angelo cinsel ahlaksizlik suclarina karsi cok sert bir kisi olarak bilinmektedir Bir genc asilzade olan Claudiyo sevgilisi Juliet ile nisanlidir ama nikah toreni gecikmistir Bu arada iki sevgili birlesmis ve Juliet evlilik disi gebe kalmistir Sehrin kanunlarina gore Angelo bunu zina olarak gorur ve Claudiyo yu zina sucuyla yargilar Claudiyo evlenmek istedigini cok acikca belirtmesine ragmen Angelo onu idama mahkum eder Cladiyo nun arkadasi Lucio bir rahibe adayi olan Claudiyo nun kizkardesi Isabella yi manastirinda ziyaret ederek kardesi hakkinda Angelo ya gidip kardesini af etmesini istemesini soyler Isabella Angelo huzuruna cikip ondan merhamet dilemek icin bir ozel randevu alir Oyunun iki sahnesini alan Angelo ve Isabella arasindaki gorusme seyirciye Angelo nun Isabella ya karsi sehvet duskunu fikirler besledigini ortaya cikartir Sonunda Angelo Isabella ya bir anlasma yolu oldugunu bildirir eger Isabelle Angelo ile birlikte yatmaya izin saglarsa Angelo Cladiyo nun hayatini bagislamaya hazir olacaktir Isabella bu teklifi hemen reddeder fakat Angelo nun sehirde olan cok kati ve hosgorusuzluk unu dolayisiyla yapabilecegi ifsaat ve suc ithamlarina kimsenin inanmayacagini dusunup Angelo yu acikca suclamaktan kacinmaya karar verir Bunun yerine Isabella kardesi Claudiyo u hapishanede ziyaret eder ve kaderine razi olup idami kabullenmesini ogutler Claudiyo nun sert itirazlarini ve tekrar tekrar Angelo nun tekliflerini halka ifsa etmesini istemesine ragmen Isabella kararini degistirmez Duk gercekten sehirden ayrilmamis Angelo nun sehrini nasil idare ettigini kendi gozleri ile gormek bir kesis kiyafetine burunerek sehirde kalmistir Bir kesis gibi rahibe adayi Isabella ile arkadaslik kurmustur Angelo nun kotu idaresini engellemek icin iki aldatmaca duzenler Birincisi bir yatak aldatmacasidir Angelo daha once Mariana ile nisanlanmis fakat o ceyizini ve agabeyini bir deniz kazasinda kaybedince Mariana ile nikah kiydirmaktan vazgecmistir Isabella Angelo ya haber gondererek onun yatagina girecegini ancak her seyin tam karanlikta ve sessizlik icinde olmasini sart kostugunu bildirir Bu randevuda Mariana Isabella nin yerini almaya razi olmustur ve bu randevuda Angelo ile cinsel iliskide bulunur Sehrin kanunlarinin bir degisik yorumuna gore bu bir cift arasindaki nisanin bitip nikah olduguna delildir Ancak Angelo halen Isabella ile yattigina inanmaktadir Fakat Angelo yine sozunu tutmaz Hapishaneye mesaj gondererek Claudiyo hakkindaki idam hukmunun infazini ve onun kesik basinin kendisine gonderilmesini emreder Bu ikinci bir aldatmacanin kesik bas aldatmacasi nin uygulanmasini gerektirir Duk once hapishanede idam bekleyen haydut Bernandine nin basinin kesilerek Claudiyo nun basi yerine gonderilmesine karar verir Fakat bu mahkum sarhos olmasina ragmen katiyen buna razi olamayacagini acikca bildirir Fakat Claudiyo nun sansi yaver gidip hapishanede bulunan ve Claudiyo ya cok benzeyen bir korsan Ragozine birdenbire olur Olunun basi kesilip Angelo ya gonderilir Oyunun ana dali Duku n kendi elbiselerini giyinip sehre donermis gibi tekrar gorevine baslamasi ile devam eder Isabella ve Mariana acik olarak Duk e Angelo yu itham eden bir sikayet mektubu gonderirler Angelo onlarin ithamlarini hemen reddeder Angelo nun bu sekilde yalanci kotu ithamlara hedef olmasinin sorumlulugunun Kesis Ludowick oldugu ortaya cikar Duk Kesis Ludowick e karsi olan davanin Angelo tarafindan gorulmesine razi olur Hemen Duk Angelo nun yanindan ayrilarak Ludowick kiyafetine girer Dava celsesinin sonunda kesis kendisinin Duk oldugunu ifsa eder Angelo nun yalanci oldugu ve Isabella ve Mariana nin dogruyu soyledikleri ortaya cikar Duk Angelo nun idam edilmesine ve butun mirasinin daha iyi bir koca bulmasi icin ceyiz olarak Mariana ya verilmesine karar verir Fakat Mariana Duk ten Angelo ya merhamet etmesini ister ve Duk de Angelo ve Mariana nin evlenmeleri sarti ile Angelo yu affeder Sonra Duk Isabella ya kendisi ile evlenmesini teklif eder Oyun Isabella nin cevabinin ne oldugunu bildirmeden biter Degisik yonetmenler degisik sekillerde oyuna son vermislerdir Cok kere oyun sonunda Isabella nin suskunlugu onun evlenmeyi kabul ettigi seklinde yorumlanmistir Bu oyun akimi devam ederken Claudiyo nun arkadasi Lucio yu ele alan bir diger olaylar dizisi de gelistirilmistir Lucio oyunun ortasinda devamli olarak kesise Duk aleyhtari iftiralar atmaktadir ve bunlar Vincetio nun saskinligini komik olarak gostermeye firsat olmaktadir Son perde de ise Lucio Duk e kesis aleyhinde bir suru iftira atar Kesis ve dukun ayni kisi oldugu ortaya ciktigi zaman Lucio muskul duruma girer Angelo gibi bir ceza verilmesi gerekmektedir ve istemedigi evlilige zorlanir yeni karisi fahise Kate Keepdown olur AdaptasyonlarUnlu Alman opera bestekari Richard Wagner 1836 da Kisasa Kisas oyununa dayali olarak adli bir opera bestelemis ve bu operanin liberetosunu kendisi yazmistir 1830 da Ingiliz sairi Alfred Tennyson Kisasa Kisas oyununda bulunan Mariana dan ilhamla adli bir siir yazmistir Turkceye cevirilerToplu Oyunlari 1 Kisasa Kisas Onikinci gece Venedik Taciri Cev Zeynep Avci Istanbul Mitos Boyut Yayinlari 1996 Dipnotlari Gary Taylor and John Jowett Shakespeare Reshaped 1606 1623 Oxford University Press 1993 Dissal kaynaklar 1 26 Mayis 2008 Tarih uyusmuyor tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Wikisource da Kisasa Kisas oyununun tam metni IngilizceWikimedia Commons ta Kisasa Kisas ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir