Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Samuel Pepys (okunuşu: Samuel Pi:ps) (23 Şubat 1633 - 26 Mayıs 1703) Londra'da Parlamento Üyeliği yapmış İngiltere bahriyesinin yönetilmesi ilgili olarak yüksek devlet mevkilerine erişmiş yetenekli bir yönetici bürokrattır. Pepys hiç denizcilik tecrübesi olamadan İngiltere donanmasını yöneten Amirallik devlet dairesinde en yüksek görev olan "Baş Sekreterlik" görevini "Restorasyon Dönemi" denilen Kral II. Charles ve Kral II. James hükümdarlıklarında kısmen yüksektekilerinin şahsi himayeleri ve kısmen de yöneticilikte gösterdiği üstün yeteneklerle erişmiştir. İngiltere Kraliyet Bahriyesi'nin rakip ülkelerden çok daha önce profesyonel olarak yönetimini gayet sözü geçer şahsi etkileri ile yaptırdığı reformlar ile sağlamıştır.
Samuel Pepys | |
|---|---|
 Pepys'in portresi Ressam: John Hayes (1666) | |
| Doğum | 23 Şubat 1633 , Londra, Birleşik Krallık |
| Ölüm | 26 Mayıs 1703 (70 yaşında) Chalpam, Surrey, Birleşik Krallık |
| Ölüm sebebi | Böbrek yetmezliği |
| Meslek | Yüksek seviyede bürokrat, İngiltere Amirallik dairesi sekreteri olarak İngiltere donanmasının organize edicisi, sonra İngiltere Parlamentosu üyesi Royal Society üyesi ve bu bilim kurumunun başkanı |
| Evlilik | Elisabeth Pepys |
Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
Fakat İngiltere'de ve edebiyat dünyasında Samuel Pepys, öldükten çok sonra XIX. yüzyılda şifresi çözülüp basılıp yayınlanan gayet detaylı olarak tuttuğu günlük hatıraları ile tanınmaktadır. Hayatının 1660 - 1669 yılları arasında tuttuğu ayrıntılı günlükler, bu günlüklere düşündüklerini ve yaşadıklarını hiçbir çekinme göstermeden geçirdiği için, yaşadığı XVII yüzyıl dönemine ilişkin gayet açıklayıcı bilgiler sağlamaktadır. Bu hatıraları günbegün gayet uzun ve detaylı şekilde hemen daha unutmadan kaleme aldığı aşikardır. Gerçekte bu hatıraları bir şifre ile yazmış ve yaşadığı dönemde bu şifrenin ve hatıraların hiç kimse eline geçmeyeceğini düşünmüş olduğu kabul edilmektedir. Bu bir yüksek bürokratın ve idareci orta sınıfın en üst seviyesine ait bir kişinin güncel şahsi hatıraları XVII. İngiltere'nin yönetici sınıfının yaşamına büyük bir açıklama getirmektedir. Bu dönemde önemli olayalar olan Büyük Veba Salgını, Büyük Londra Yangını ve ikinci Hollanda - İngiltere Savaşı'nı yaşayan Pepys'in yazdıkları gündelik yazılar bu devir hakkında en etken ve inanılır bilgi kaynağı olmaktadır. Restorasyon dönemi öncesi Kral II. Charles'ın da saat saat kaleme almıştır.
Hayatı
Çocukluğu ve gençliği
Samuel Pepys 23 Şubat 1633d'e Londra Şehri'nde tanışan "Fleet Street Sokağı"'nın biraz ilerisinde sokakta doğdu.
Babası John Pepys (d. 1601– o. 1680) bir terzi ve annesi Margaret (doğum adı: Kite o. 1667) bir kasabın kızı idi. Fakat ailenin yakın akrabaları daha zengin ve daha prestijli unvanlar taşıyıp işler yapmakta idiler. Örneğin büyük amcası önemli bir yargıç ("recorder") ve kısa dönem Parlamento üyesi; babasının kuzeni Parlameto üyesi ve mali davalara bakan yüksek yargıç ("Baron of Exchequer") ve sonra İrlanda "Lord Baş Yargıcı" idi. Samuel ailenin 11 çocuğundan 5. idi ama çocuk ölümleri yüksek olduğu için daha yetişkinliğe erişmeden ailenin en büyük yaşayan çocuğu olmuştu.
Eğitimini önce Londra dışında akrabaları ile yaşayarak yaptı, Babasının kuzeni olan sonradan İngiliz İç Savaşı sırasında Oliver Cromwell'in yakın danışmanı olarak politikacılığa atılarak birinci Sandiwich Lordu aselat unvanı verilen Édward Montagu yanında kalarak Cambridgeshire Kontluğu'nda bulunan Huntingdon'da "Gramer Okulu"na devam etti. 1645-1650'de Londra'ya döndü ve "St.Paul Katedrali'ne bağlı prestijli okul olan "St Paul Okulu"'na devam etti. Bu dönemde İngiliz İç Savaşı'nın birinci kısmı devam etmekte idi. İngiltere Kralı bu savaş kısmının sonunda yargılandı ve 30 Ocak 1649'da Londra'da idam edildi. St Paul Okulu öğrencisi olarak Samuel Pepys bu idamı seyrettiği belirtilmektedir. Bundan sonra Oliver Cromwell'in "Commonwealth" cumhuriyet idaresi başladı.
İlkbahar 1650'de politikacı 'in tavsiyeleri ile Samuel Pepys'e yüksek eğitimini 'nde başlayıp bitirmek için özel burs verildi. Hangi koleje gideceğinde önce biraz çekimser davrandı ise sonunda Ekim 1650'de Samuel Pepys "Magdalen Koleji"'ne gitmeye karar verdi. Samuel Pepys'in bu üniversite çalışmaları 1654'te (genel olarak üniversite lisans derecesinin Cambridge eşiti olan) Bachelor ve hemen Masters derecesi alarak sona erdi. Aralık 1655'te Fransa'dan kaçıp İngiltere'de yerleşen bir protestant Huguenot ailesinden olan 14 yaşında olan Elizabeth de Saint-Michel ile evlilik yaptı. Genç evliler önce Papys'in kuzeninin Whitehall Sarayı'nda yaşamakta apartman kısmında bulunan iki odalı bir kuleye yerleştiler.
Pepys ilk gençliğinden itibaren böbrekten, idrar kesesi ve idrar borularına inen böbrek taşından muzdaripti. Sonradan annesi ve küçük kardeşi John'da ayni sağlık sorununu yaşamışlardır. Bu hastalığının çeşitli belirtilerini özellikle kanlı idrar (makro-hematuri) devamlı göstermekte idi ve bunun için devamlı ağrı ve sizi çekmekteydi. Evlendiği zaman bu hastalık ve belirtileri ağırlaşmıştı. 1657'de Pepys böbrek taşının alınması için bir ameliyat geçirmeye karar verdi. O dönemde bu gayet acı verici, tehlikeli ve rizikolu bir tip prosedürü idi. Thomas Holier adli bir mutehassi cerrah tarafından 26 Mart 1653'te kuzeni Jane Turner'in evinde bir ameliyat geçirdi. Pepys'in geçirdiği bu ameliyat o günün kriterlerine göre başarılı oldu. Ama hayatinin sonlarına doğru idrar kesesine yapılan ameliyat dikişleri açıldığı için acı çekmeye başladı. Ayrıca bu ameliyat onun çocuksuz olmasına neden olduğu da iddia edilmektedir.
Devlet görevlisi
Samuel Pepys evlenmesinden sonra ilk is olarak Parlamento binası olan "Westminster Sarayı" yanından bulunan devlet "Hazine" dairesinde Downing'in dairesinde bir katip olarak göreve başladı; 1558 ortalarından Pepys ve ailesi şimdi Downing Street resmi ev ve daireleri yapılması sırasında yıkılıp kaybolmuş Axe Street sokağında bir ev kiraladılar.
S ama kuzeni Edward Montagu için özel görevler yapmakta idi. Londra da etrafta dolaşan dedikodu ve söylentilerden kuzeni Edward Montagu'yu haberdar etmek için gayet sık olarak ona bunları bildiren raporları kuzeni Montagu'yu göndermeye başladı. Bu mektuplaşma ve rapor verme alışkanlığı, belki de jurnallama, sonradan günlük yazmasına büyük bir etken olduğu kabul edilmektedir.
Samuel Pepys 1658'de Axe Sokağında bir ev kiraladı ve bu yeni evde yaşamaya başladı. Bu ev Downing Street'te resmi binalar yapılmakta iken yıkılmıştır.
3 Eylul 1658'de Oliver Cromwell'in ölmesi ile kurduğu "Commonwealth" Cumhuriyet rejimi onun yerine "Savunucu Lord (Lord Protector)" olan oğlu Richard Cromwell tarafından ancak 1558-1559'da devam ettirildi. Richard Cromwell babası gibi etrafına kendi güçlü yetenekli destekçileri toplayamadı. Hatta babasının kurduğu ona gayet bağlı olan "Yeni Model Ordu"'nun yöneticileri ve subayları tarafından desteklenmedi. Bu arada Oliver Cromwell'in baş danışmanlarından olan Pepys'in kuzeni Edward Montegue ve Samuel Pepys Cromwell'i desteklemekten ayrılıp. Avrupa'ya kaçmış olan Krallık iddiacısı olan 1649'da idam edilmiş I. Charles'in oğlu [II. Charles (İngiltere kralı)|II. Charles'e destek vermeye başladılar.
1 Ocak 1660'ta (modern takvime göre 1 Ocak 1659/1660'ta) Samuel Pepys bir "Gunluk" tutmaya başladı. Hemen hemen 10 yıl, 31 Mayıs 1669'a kadar aralıksız, sonra birkaç aralıklarla, bu "Gunluk" yazmasına devam etti. Bu "Gunluk" günümüzde İngilizce edebiyatında en önemli hatıraların basında olduğu kabul edilmektedir. Bu günlük bir milyon kelimeden uzun olup orijinali 6 cilt olarak Pepys tarafından ciltlenmiştir. "Günlük" o zaman kullanılan İngilizce sistemlerinin biri olan Thomas Shelton tarafından kurulmuş olan "Tacigrafi" ile bir çeşit şifreli olarak yazılmıştır.
1659 sonunda İskoçya'da vali olarak bulunan "Yeni Model Ordu" komutanlarından General Monck ordusu ile İngiltere'ye yürüdü. General Monck önce Oliver Cromwell tarafından isten uzaklaştırılmış "Uzun Parlamento"'nun üyelerini yeniden üye kabul etti ve sonra 16 Mart 1660'ta bu Parlamentoyu feshetti. 4 Nisan 1660'ta Hollanda'da sürgünde bulunan II. Charles "Breda açıklaması'ni yapıp hangi şartlar altında tekrar İngiltere Kralı olacağını ilan etti. Seçilip toplanan yeni parlamento "Konvansiyon Parlamentosu" adini aldı ve bu Parlamento kararı ile Kraliyet rejimini yeniden getirdi ve sürgünde bulunan II. Charles'in İngiltere Kralı olduğunu kabul etti. Böylece "Restorasyon Donemi" başladı
23 Mart 1660'ta Hollanda'da bulunan II. Charles'i Londra'ya geldi. Onun getirmek için Hollanda'ya giden heyette kuzeni Edward Montegu ve Samuel Pepys bulunmaktaydı. Bu olay sırasında Edward Montagu'ya "Sandwich Kontu" unvanı II. Charles tarafından verildi.. Samuel Pepys bu gelişmeleri günbegün günlüğüne her detayı ile geçirmiştir.
Kuzeninin kont olması ile Hemen hemen ayni zamanda Samuel Pepys İngiltere donanmasını idare eden Amirallik Dairesinde yüksek sivil yönetici memurlar basında olarak "Bahriye Başsekreteri (Clerk of the Navy)" görevine atandı. Samuel Pepys bu görev masasının kendine verilen yetkilerden çok az olduğunu düşünerek bu görevi önce almaktan çekindi. Ama kuzeni bu görevin hem Bahriye'nin yeni gemileri yapımı; eskilerinin tamiri ve bakımı; Bahriye'nin tedariki ve iaşesinin sağlanması için kontratlarının idaresini; Bahriye'nin günbegün harcama paralarının idaresini de içerdiği için maaşın değil bu islerle ilişkili diğer ek gelirler (hatta hukuki ove ahlaki olmayan rüşvet geliri) sağlayacağını bildirince görevi kabul etti.
Parlamento uyeligi
Bu görevde iken İsveç'i bloke eden donanma ile Baltık Denizi'ne İngiltere donanmasının harekâtına katildi.
sonra diğer bir filo ile bir koloni kurmayı incelemek için Cebelitarık Boğazı harekâtına katıldı. -->
Bilime ilgisi ve Royal Society
Emeklilik ve olumu
Kaynakça
- Bu madde kısmen veya tümüyle Ingilizce Wikipedia "Samuel Pepys" maddesi kaynaklıdır. [1]9 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ Doğum sokağında o zaman ailesinin oturduğu eve, günümüzde Reuters Ajansı'nın çalışma ofisi olan binaya, konulmuş olan turistik mavi tabeleda Samuel Pepys'nin doğumu 1632 olarak gösterilmektedir. Bu takvim değişmesinden önceki kullanılan tarihtir çünkü Pepys'in yaşadığı dönem de İngiltere'de kullanılan takvime göre yıl 1 Ocak'ta değil Beşaret Hristiyan yortu günü olan 25 Mart'ta başlamaktaydı.
- ^ Oliver Cromwell de Huntingdon'da yetişmiş ve orada toprak sahibi çiftçi olarak yetişmiş ve orada yaşamakta idi.
- ^ Bryant (1933) Pepys (I: The man in the making. II: The years of peril. III: The savıour of the navy) Cambridge: University Press (İngilizce).
- ^ Tomalin, Claire (2002). Samuel Pepys: the unequalled self. Londra: Viking. (İngilizce) say. 58-59}}.
- ^ Bu İngiliz politikacı Birleşik Krallık başbakanının ve Maliye Bakanı'nın (10 ve 11 numaralı) evleri ve ofisleri bulunan Downing Street sokağına ismini vermiştir.
- ^ Bryant..., say.39-40.
- ^ Tomalin... say. 100-101
- ^ Bryant... say. 61-62)
- ^ Tomalin... say. 126-127, 214
Dış kaynaklar
The Diary (Güncel hatiralar).
- Cilt I. giriş ve 1660.
- Cilt II. 1661.
- Cilt III. 1662.
- Cilt IV. 1663.
- Cilt V. 1664.
- Cilt VI. 1665.
- Cilt VII. 1666.
- Cilt VIII. 1667.
- Cilt IX. 1668–9.
- Cilt X. Companion (rehber).
- Cilt XI. Endeks.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Samuel Pepys ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Pepys, Samuel (ed. Henry B. Wheatley), (Ilk bas.:1898, Son ver.:2016) The Diary of Samuel Pepys — Complete (Samuel Papys Guncel Hatiralari - Tumu 9 cilt birlikte), Project Guttenberg, (UTF-8 ver,) Online:[2]15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Samuel Pepys okunusu Samuel Pi ps 23 Subat 1633 26 Mayis 1703 Londra da Parlamento Uyeligi yapmis Ingiltere bahriyesinin yonetilmesi ilgili olarak yuksek devlet mevkilerine erismis yetenekli bir yonetici burokrattir Pepys hic denizcilik tecrubesi olamadan Ingiltere donanmasini yoneten Amirallik devlet dairesinde en yuksek gorev olan Bas Sekreterlik gorevini Restorasyon Donemi denilen Kral II Charles ve Kral II James hukumdarliklarinda kismen yuksektekilerinin sahsi himayeleri ve kismen de yoneticilikte gosterdigi ustun yeteneklerle erismistir Ingiltere Kraliyet Bahriyesi nin rakip ulkelerden cok daha once profesyonel olarak yonetimini gayet sozu gecer sahsi etkileri ile yaptirdigi reformlar ile saglamistir Samuel PepysPepys in portresi Ressam John Hayes 1666 Dogum23 Subat 1633 Londra Birlesik KrallikOlum26 Mayis 1703 70 yasinda Chalpam Surrey Birlesik KrallikOlum sebebiBobrek yetmezligiMeslekYuksek seviyede burokrat Ingiltere Amirallik dairesi sekreteri olarak Ingiltere donanmasinin organize edicisi sonra Ingiltere Parlamentosu uyesi Royal Society uyesi ve bu bilim kurumunun baskaniEvlilikElisabeth PepysBu maddenin iceriginin Turkcelestirilmesi veya Turkce dilbilgisi ve kurallari dogrultusunda duzeltilmesi gerekmektedir Bu maddedeki yazim ve noktalama yanlislari ya da anlatim bozukluklari giderilmelidir Yabanci sozcukler yerine Turkce karsiliklarinin kullanilmasi karakter hatalarinin duzeltilmesi dilbilgisi hatalarinin duzeltilmesi vs Duzenleme yapildiktan sonra bu sablon kaldirilmalidir Fakat Ingiltere de ve edebiyat dunyasinda Samuel Pepys oldukten cok sonra XIX yuzyilda sifresi cozulup basilip yayinlanan gayet detayli olarak tuttugu gunluk hatiralari ile taninmaktadir Hayatinin 1660 1669 yillari arasinda tuttugu ayrintili gunlukler bu gunluklere dusunduklerini ve yasadiklarini hicbir cekinme gostermeden gecirdigi icin yasadigi XVII yuzyil donemine iliskin gayet aciklayici bilgiler saglamaktadir Bu hatiralari gunbegun gayet uzun ve detayli sekilde hemen daha unutmadan kaleme aldigi asikardir Gercekte bu hatiralari bir sifre ile yazmis ve yasadigi donemde bu sifrenin ve hatiralarin hic kimse eline gecmeyecegini dusunmus oldugu kabul edilmektedir Bu bir yuksek burokratin ve idareci orta sinifin en ust seviyesine ait bir kisinin guncel sahsi hatiralari XVII Ingiltere nin yonetici sinifinin yasamina buyuk bir aciklama getirmektedir Bu donemde onemli olayalar olan Buyuk Veba Salgini Buyuk Londra Yangini ve ikinci Hollanda Ingiltere Savasi ni yasayan Pepys in yazdiklari gundelik yazilar bu devir hakkinda en etken ve inanilir bilgi kaynagi olmaktadir Restorasyon donemi oncesi Kral II Charles in da saat saat kaleme almistir HayatiCocuklugu ve gencligi Samuel Pepys 23 Subat 1633d e Londra Sehri nde tanisan Fleet Street Sokagi nin biraz ilerisinde sokakta dogdu Babasi John Pepys d 1601 o 1680 bir terzi ve annesi Margaret dogum adi Kite o 1667 bir kasabin kizi idi Fakat ailenin yakin akrabalari daha zengin ve daha prestijli unvanlar tasiyip isler yapmakta idiler Ornegin buyuk amcasi onemli bir yargic recorder ve kisa donem Parlamento uyesi babasinin kuzeni Parlameto uyesi ve mali davalara bakan yuksek yargic Baron of Exchequer ve sonra Irlanda Lord Bas Yargici idi Samuel ailenin 11 cocugundan 5 idi ama cocuk olumleri yuksek oldugu icin daha yetiskinlige erismeden ailenin en buyuk yasayan cocugu olmustu Egitimini once Londra disinda akrabalari ile yasayarak yapti Babasinin kuzeni olan sonradan Ingiliz Ic Savasi sirasinda Oliver Cromwell in yakin danismani olarak politikaciliga atilarak birinci Sandiwich Lordu aselat unvani verilen Edward Montagu yaninda kalarak Cambridgeshire Kontlugu nda bulunan Huntingdon da Gramer Okulu na devam etti 1645 1650 de Londra ya dondu ve St Paul Katedrali ne bagli prestijli okul olan St Paul Okulu na devam etti Bu donemde Ingiliz Ic Savasi nin birinci kismi devam etmekte idi Ingiltere Krali bu savas kisminin sonunda yargilandi ve 30 Ocak 1649 da Londra da idam edildi St Paul Okulu ogrencisi olarak Samuel Pepys bu idami seyrettigi belirtilmektedir Bundan sonra Oliver Cromwell in Commonwealth cumhuriyet idaresi basladi Samuel Pepys in esi Elizabeth Pepys 1666da John Hayls tarafindan yapilip kaybolmus portresinden 1825de James Thomson tarafindan yapilan gravur Ulusal Portre Galerisi Londra da Ilkbahar 1650 de politikaci in tavsiyeleri ile Samuel Pepys e yuksek egitimini nde baslayip bitirmek icin ozel burs verildi Hangi koleje gideceginde once biraz cekimser davrandi ise sonunda Ekim 1650 de Samuel Pepys Magdalen Koleji ne gitmeye karar verdi Samuel Pepys in bu universite calismalari 1654 te genel olarak universite lisans derecesinin Cambridge esiti olan Bachelor ve hemen Masters derecesi alarak sona erdi Aralik 1655 te Fransa dan kacip Ingiltere de yerlesen bir protestant Huguenot ailesinden olan 14 yasinda olan Elizabeth de Saint Michel ile evlilik yapti Genc evliler once Papys in kuzeninin Whitehall Sarayi nda yasamakta apartman kisminda bulunan iki odali bir kuleye yerlestiler Pepys ilk gencliginden itibaren bobrekten idrar kesesi ve idrar borularina inen bobrek tasindan muzdaripti Sonradan annesi ve kucuk kardesi John da ayni saglik sorununu yasamislardir Bu hastaliginin cesitli belirtilerini ozellikle kanli idrar makro hematuri devamli gostermekte idi ve bunun icin devamli agri ve sizi cekmekteydi Evlendigi zaman bu hastalik ve belirtileri agirlasmisti 1657 de Pepys bobrek tasinin alinmasi icin bir ameliyat gecirmeye karar verdi O donemde bu gayet aci verici tehlikeli ve rizikolu bir tip proseduru idi Thomas Holier adli bir mutehassi cerrah tarafindan 26 Mart 1653 te kuzeni Jane Turner in evinde bir ameliyat gecirdi Pepys in gecirdigi bu ameliyat o gunun kriterlerine gore basarili oldu Ama hayatinin sonlarina dogru idrar kesesine yapilan ameliyat dikisleri acildigi icin aci cekmeye basladi Ayrica bu ameliyat onun cocuksuz olmasina neden oldugu da iddia edilmektedir Devlet gorevlisiSamuel Pepys evlenmesinden sonra ilk is olarak Parlamento binasi olan Westminster Sarayi yanindan bulunan devlet Hazine dairesinde Downing in dairesinde bir katip olarak goreve basladi 1558 ortalarindan Pepys ve ailesi simdi Downing Street resmi ev ve daireleri yapilmasi sirasinda yikilip kaybolmus Axe Street sokaginda bir ev kiraladilar S ama kuzeni Edward Montagu icin ozel gorevler yapmakta idi Londra da etrafta dolasan dedikodu ve soylentilerden kuzeni Edward Montagu yu haberdar etmek icin gayet sik olarak ona bunlari bildiren raporlari kuzeni Montagu yu gondermeye basladi Bu mektuplasma ve rapor verme aliskanligi belki de jurnallama sonradan gunluk yazmasina buyuk bir etken oldugu kabul edilmektedir Samuel Pepys 1658 de Axe Sokaginda bir ev kiraladi ve bu yeni evde yasamaya basladi Bu ev Downing Street te resmi binalar yapilmakta iken yikilmistir 3 Eylul 1658 de Oliver Cromwell in olmesi ile kurdugu Commonwealth Cumhuriyet rejimi onun yerine Savunucu Lord Lord Protector olan oglu Richard Cromwell tarafindan ancak 1558 1559 da devam ettirildi Richard Cromwell babasi gibi etrafina kendi guclu yetenekli destekcileri toplayamadi Hatta babasinin kurdugu ona gayet bagli olan Yeni Model Ordu nun yoneticileri ve subaylari tarafindan desteklenmedi Bu arada Oliver Cromwell in bas danismanlarindan olan Pepys in kuzeni Edward Montegue ve Samuel Pepys Cromwell i desteklemekten ayrilip Avrupa ya kacmis olan Krallik iddiacisi olan 1649 da idam edilmis I Charles in oglu II Charles Ingiltere krali II Charles e destek vermeye basladilar Pepys in Gunluk eserinin sifreli el yazili bas sayfasinin bir kismi 1 Ocak 1660 ta modern takvime gore 1 Ocak 1659 1660 ta Samuel Pepys bir Gunluk tutmaya basladi Hemen hemen 10 yil 31 Mayis 1669 a kadar araliksiz sonra birkac araliklarla bu Gunluk yazmasina devam etti Bu Gunluk gunumuzde Ingilizce edebiyatinda en onemli hatiralarin basinda oldugu kabul edilmektedir Bu gunluk bir milyon kelimeden uzun olup orijinali 6 cilt olarak Pepys tarafindan ciltlenmistir Gunluk o zaman kullanilan Ingilizce sistemlerinin biri olan Thomas Shelton tarafindan kurulmus olan Tacigrafi ile bir cesit sifreli olarak yazilmistir 1659 sonunda Iskocya da vali olarak bulunan Yeni Model Ordu komutanlarindan General Monck ordusu ile Ingiltere ye yurudu General Monck once Oliver Cromwell tarafindan isten uzaklastirilmis Uzun Parlamento nun uyelerini yeniden uye kabul etti ve sonra 16 Mart 1660 ta bu Parlamentoyu feshetti 4 Nisan 1660 ta Hollanda da surgunde bulunan II Charles Breda aciklamasi ni yapip hangi sartlar altinda tekrar Ingiltere Krali olacagini ilan etti Secilip toplanan yeni parlamento Konvansiyon Parlamentosu adini aldi ve bu Parlamento karari ile Kraliyet rejimini yeniden getirdi ve surgunde bulunan II Charles in Ingiltere Krali oldugunu kabul etti Boylece Restorasyon Donemi basladi 23 Mart 1660 ta Hollanda da bulunan II Charles i Londra ya geldi Onun getirmek icin Hollanda ya giden heyette kuzeni Edward Montegu ve Samuel Pepys bulunmaktaydi Bu olay sirasinda Edward Montagu ya Sandwich Kontu unvani II Charles tarafindan verildi Samuel Pepys bu gelismeleri gunbegun gunlugune her detayi ile gecirmistir Kuzeninin kont olmasi ile Hemen hemen ayni zamanda Samuel Pepys Ingiltere donanmasini idare eden Amirallik Dairesinde yuksek sivil yonetici memurlar basinda olarak Bahriye Bassekreteri Clerk of the Navy gorevine atandi Samuel Pepys bu gorev masasinin kendine verilen yetkilerden cok az oldugunu dusunerek bu gorevi once almaktan cekindi Ama kuzeni bu gorevin hem Bahriye nin yeni gemileri yapimi eskilerinin tamiri ve bakimi Bahriye nin tedariki ve iasesinin saglanmasi icin kontratlarinin idaresini Bahriye nin gunbegun harcama paralarinin idaresini de icerdigi icin maasin degil bu islerle iliskili diger ek gelirler hatta hukuki ove ahlaki olmayan rusvet geliri saglayacagini bildirince gorevi kabul etti Parlamento uyeligiBu gorevde iken Isvec i bloke eden donanma ile Baltik Denizi ne Ingiltere donanmasinin harekatina katildi sonra diger bir filo ile bir koloni kurmayi incelemek icin Cebelitarik Bogazi harekatina katildi gt Bilime ilgisi ve Royal SocietyIsaac Newton un Principia Mathematica kitabinin Samuel Pepys ismini ihtiva eden kendi sahsi kopyasiEmeklilik ve olumuKaynakcaBu madde kismen veya tumuyle Ingilizce Wikipedia Samuel Pepys maddesi kaynaklidir 1 9 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Dogum sokaginda o zaman ailesinin oturdugu eve gunumuzde Reuters Ajansi nin calisma ofisi olan binaya konulmus olan turistik mavi tabeleda Samuel Pepys nin dogumu 1632 olarak gosterilmektedir Bu takvim degismesinden onceki kullanilan tarihtir cunku Pepys in yasadigi donem de Ingiltere de kullanilan takvime gore yil 1 Ocak ta degil Besaret Hristiyan yortu gunu olan 25 Mart ta baslamaktaydi Oliver Cromwell de Huntingdon da yetismis ve orada toprak sahibi ciftci olarak yetismis ve orada yasamakta idi Bryant 1933 Pepys I The man in the making II The years of peril III The saviour of the navy Cambridge University Press Ingilizce Tomalin Claire 2002 Samuel Pepys the unequalled self Londra Viking ISBN 0 670 88568 1 Ingilizce say 58 59 Bu Ingiliz politikaci Birlesik Krallik basbakaninin ve Maliye Bakani nin 10 ve 11 numarali evleri ve ofisleri bulunan Downing Street sokagina ismini vermistir Bryant say 39 40 Tomalin say 100 101 Bryant say 61 62 Tomalin say 126 127 214Dis kaynaklarThe Diary Guncel hatiralar Cilt I giris ve 1660 ISBN 0 7135 1551 1 Cilt II 1661 ISBN 0 7135 1552 X Cilt III 1662 ISBN 0 7135 1553 8 Cilt IV 1663 ISBN 0 7135 1554 6 Cilt V 1664 ISBN 0 7135 1555 4 Cilt VI 1665 ISBN 0 7135 1556 2 Cilt VII 1666 ISBN 0 7135 1557 0 Cilt VIII 1667 ISBN 0 7135 1558 9 Cilt IX 1668 9 ISBN 0 7135 1559 7 Cilt X Companion rehber ISBN 0 7135 1993 2 Cilt XI Endeks ISBN 0 7135 1994 0Dis baglantilarWikimedia Commons ta Samuel Pepys ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Pepys Samuel ed Henry B Wheatley Ilk bas 1898 Son ver 2016 The Diary of Samuel Pepys Complete Samuel Papys Guncel Hatiralari Tumu 9 cilt birlikte Project Guttenberg UTF 8 ver Online 2 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce