Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Amerika'nın yerli halkları çok sayıda farklı kültürden oluşur. Her birinin kendi mitolojileri vardır ve bunların çoğu kültürel sınırlar ötesinde belirli temaları paylaşırlar. Kuzey Amerika mitolojilerinde ortak temalar arasında doğa ve hayvanlarla yakın ilişki ve çeşitli şekillerde tasavvur edilen Büyük Ruh inancı yer almaktadır.
Kuzey Amerika
Yerli Kuzey Amerika halklarının tek bir mitolojisi yoktur ancak din, etik ve inançlarla ilişkili çok sayıda farklı geleneksel anlatı mevcuttur. Bu tür hikâyeler doğaya dayanır ve mevsimler, hava durumu, bitkiler, hayvanlar, toprak, su, ateş ve gök cisimlerinin sembolizmi açısından zengindir. Ortak unsurlar, her şeyi kapsayan, evrensel ve her şeyi bilen Büyük Ruh ilkesi, Dünya ve manzaraları ile bağlantı, gökyüzünde paralel bir dünyaya inanç (bazen yeraltında ve/veya suyun altında), çeşitli yaratılış anlatıları, 'ölüler diyarına' ziyaretler ve eski kutsal ataların toplu hatıralarıdır .
Mitlerin birçoğunun özelliği, insanlarla hayvanlar arasındaki yakın ilişkidir. Genellikle hayvan ve insan formu arasında şekil değiştirme özelliğine sahiptirler. İnsanlar ve farklı türler (özellikle ayılar) arasındaki evlilik ortak bir temadır. Bazı hikâyelerde hayvanlar insan çocuklarını büyütür.
Kuzey Amerika Yerlilerinin çoğu mitleri derin ve ciddi olsa da önemli ruhani ve ahlaki mesajları kurnazca ilettikleri için bazıları eğlendirmek için - genellikle düzenbaz kılığında - hafif mizah kullanır. Alegori kullanımı yaygındır, aşk ve arkadaşlıktan aile içi şiddete ve akıl hastalığına kadar uzanan konular yer alır.
Bazı mitler, dans, müzik, şarkılar ve trans (örneğin güneş dansı) içeren geleneksel dini ritüellerle bağlantılıdır.
Kuzeydoğu (Büyük Göller dahil Güneydoğu Kanada ve Kuzeydoğu ABD)
Bu bölgedeki mitler, yaratıcı Büyük Kaplumbağa gibi kadın tanrıları, ve vücudundan ilk mısır ve tütünü çıkaran İlk Anne'yi içerir. İki büyük ilahi kahraman Glooskap ve Manabus'tur.
Diğer hikâyeler hayvanlar ve insanlar arasındaki karmaşık ilişkileri anlatır.
- Anishinaabe geleneksel inançları - Anishinaabeg halkları (Algonquin/Nipissing, Ojibwa/Chippewa/Saulteaux/Mississaugas, Odawa, Potawatomi ve Oji-Cree)
- Ho-Chunk mitolojisi - Doğu Wisconsin'de bulunan bir Kuzey Amerika kabilesi.
- Iroquois mitolojisi - New York eyalet bölgesinde bulunan bir kabileler konfederasyonu.
- Seneca mitolojisi - Ontario Gölü'nün güneyinde bulunan bir Kuzey Amerika kabilesi.
- Wyandot dini - Ontario Gölü'nün kuzey kıyısında yer alan bir Kuzey Amerika kabilesi.
Büyük ovalar
Great Plains'e özgü hikâyeler, ova halklarına yiyecek, giyecek, barınak ve mutfak eşyaları sağlayan bufaloları konu alır. Bazı mitlerde iyi huylu, bazılarında da korkutucu ve kötü niyetlidirler. Güneş önemli bir tanrıdır ve diğer doğaüstü karakterler arasında Sabah Yıldızı ve Thunderbirds yer almaktadır.
Ortak tema genellikle doğaüstü bir yere veya gökyüzündeki paralel dünyaya yolculuk yapmaktır.
Önemli bir doğaüstü kahraman, bir kan pıhtısından dönüştürülmüş olan Blood Clot Boy'dur.
Güney Amerika
- Brezilya mitolojisi – Brezilya'da bulunan çeşitli kökenlere sahip kültürel unsurları içeren, halk hikâyeleri, gelenekler, karakterler ve yerler, insanlar ve varlıklar ile ilgili inançları içerir
- Chaná mitolojisi – Chaná halkının çevrelerindeki yerler, insanlar ve varlıklar hakkındaki halk hikâyeleri ve inançları içermektedir
- Chilote mitolojisi – güney Şili kıyılarında, Chiloé Takımadalarında yaşayan Chono ve Huilliche kültürleridir.
- Guarani mitolojisi – Gran Chaco'nun yerli halkı, özellikle Paraguay'da ve Arjantin, Brezilya ve Bolivya'nın çevre bölgelerinin bazı kısımlarında bulunmaktadır.
- İnka mitolojisi (İnka İmparatorluğu'nda Din) – merkezi And Dağları'nda bulunan bir Güney Amerika imparatorluğudur.
- Mapuçe dini – Şili'de yerli bir halktır.
- Muisca mitolojisi – Kolombiya And Dağları'nın modern Doğu Sıradağları'ndaki Altiplano Cundiboyacense'nin yerli halkı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Q. L. Pearce (11 Mayıs 2012). Native American Mythology. Greenhaven Publishing LLC. ss. 10-. ISBN .
- ^ "The Story of Hiawatha". 18 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2023.
- ^ Thwaites, Reuben Gold (ed.): The Jesuit Relations and Allied Documents, Travels and Explorations of the Jesuit Missionaries in New France 1610 - 1791. Hurons, Vol. X, 1636 and Vol. XII, Quebec1637 (Cleveland: The Burrows Brothers Company, 1898). ss. What the Hurons Think of their Origin.
- ^ Barbeau, C M (1915). "Huron and Wyandot mythology, with appendix containing earlier published records": The Origin of the World. doi:10.4095/103488.
- ^ a b Curtis, Natalie: The Indians' Book (New York and London: Harper and Brothers Publishers, 1907).
- ^ a b Leland, Charles Godfrey & Prince, John Dyneley: Kulóskap the Master, and other Algonkin Poems (New York: Funk & Wagnalls Company, 1902).
- ^ Leland, Charles G.: The Algonquin Legends of New England (Boston: Houghton, Mifflin & Co., 1884).
- ^ Skinner, Alanson & Satterlee, John V.: Folklore of the Menomini Indians (New York: American Museum of Natural History, 1915).
- ^ a b Lowie, Robert H.: Myths and Traditions of the Crow Indians (American Museum of Natural History, 1918).
- ^ a b c Wissler, Clark & Duvall, D.: Mythology of the Blackfoot Indians (New York: American Museum of Natural History, 1908).
- ^ a b Grinnell, George Bird: Blackfoot Lodge Tales – The Story of a Prairie People (New York: Charles Scribner's Sons, 1892).
- ^ Dorsey, George A.: Wichita Tales, 1, 2 and 3 (Journal of American Folklore, 1902, 1903 and 1904).
- ^ Dorsey, James Owen: The Cehiga Language (Washington: Contributions to North American Ethnology, Government Printing Office, 1890).
- ^ Eastman, Charles A. & Eastman, Elaine Goodale: Wigwam Evenings – Sioux Folk Tales Retold (Boston: Little Brown,1909).
- ^ McLaughlin, Marie L.: Myths and Legends of the Sioux (publisher unknown, 1916).
- ^ Kroeber, A. L.: Gros Ventre Myths and Tales (New York: American Museum of Natural History, 1907).
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Chiricahua ve Mescalero Apaçi Metinleri 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Jicarilla Apaçi Metinleri 31 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Ortabatı-Amazon" Folklor-Mitolojik Paralellikler 24 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Amerika nin yerli halklari cok sayida farkli kulturden olusur Her birinin kendi mitolojileri vardir ve bunlarin cogu kulturel sinirlar otesinde belirli temalari paylasirlar Kuzey Amerika mitolojilerinde ortak temalar arasinda doga ve hayvanlarla yakin iliski ve cesitli sekillerde tasavvur edilen Buyuk Ruh inanci yer almaktadir Coyote ve Opossum birkac kabilenin hikayelerinde yer alir Kuzey Amerika2020 Amerika Birlesik Devletleri Nufus Sayimi itibariyla elli eyalet District of Columbia ve Porto Riko nun her bir ilcesindeki Yerli Amerikalilarin orani Yerli Kuzey Amerika halklarinin tek bir mitolojisi yoktur ancak din etik ve inanclarla iliskili cok sayida farkli geleneksel anlati mevcuttur Bu tur hikayeler dogaya dayanir ve mevsimler hava durumu bitkiler hayvanlar toprak su ates ve gok cisimlerinin sembolizmi acisindan zengindir Ortak unsurlar her seyi kapsayan evrensel ve her seyi bilen Buyuk Ruh ilkesi Dunya ve manzaralari ile baglanti gokyuzunde paralel bir dunyaya inanc bazen yeraltinda ve veya suyun altinda cesitli yaratilis anlatilari oluler diyarina ziyaretler ve eski kutsal atalarin toplu hatiralaridir Mitlerin bircogunun ozelligi insanlarla hayvanlar arasindaki yakin iliskidir Genellikle hayvan ve insan formu arasinda sekil degistirme ozelligine sahiptirler Insanlar ve farkli turler ozellikle ayilar arasindaki evlilik ortak bir temadir Bazi hikayelerde hayvanlar insan cocuklarini buyutur Kuzey Amerika Yerlilerinin cogu mitleri derin ve ciddi olsa da onemli ruhani ve ahlaki mesajlari kurnazca ilettikleri icin bazilari eglendirmek icin genellikle duzenbaz kiliginda hafif mizah kullanir Alegori kullanimi yaygindir ask ve arkadasliktan aile ici siddete ve akil hastaligina kadar uzanan konular yer alir Bazi mitler dans muzik sarkilar ve trans ornegin gunes dansi iceren geleneksel dini rituellerle baglantilidir Kuzeydogu Buyuk Goller dahil Guneydogu Kanada ve Kuzeydogu ABD Dolunaydan Nokomis dustu The Story of Hiawatha dan 1910 Bu bolgedeki mitler yaratici Buyuk Kaplumbaga gibi kadin tanrilari ve vucudundan ilk misir ve tutunu cikaran Ilk Anne yi icerir Iki buyuk ilahi kahraman Glooskap ve Manabus tur Diger hikayeler hayvanlar ve insanlar arasindaki karmasik iliskileri anlatir Anishinaabe geleneksel inanclari Anishinaabeg halklari Algonquin Nipissing Ojibwa Chippewa Saulteaux Mississaugas Odawa Potawatomi ve Oji Cree Ho Chunk mitolojisi Dogu Wisconsin de bulunan bir Kuzey Amerika kabilesi Iroquois mitolojisi New York eyalet bolgesinde bulunan bir kabileler konfederasyonu Seneca mitolojisi Ontario Golu nun guneyinde bulunan bir Kuzey Amerika kabilesi Wyandot dini Ontario Golu nun kuzey kiyisinda yer alan bir Kuzey Amerika kabilesi Buyuk ovalar Great Plains e ozgu hikayeler ova halklarina yiyecek giyecek barinak ve mutfak esyalari saglayan bufalolari konu alir Bazi mitlerde iyi huylu bazilarinda da korkutucu ve kotu niyetlidirler Gunes onemli bir tanridir ve diger dogaustu karakterler arasinda Sabah Yildizi ve Thunderbirds yer almaktadir Ortak tema genellikle dogaustu bir yere veya gokyuzundeki paralel dunyaya yolculuk yapmaktir Onemli bir dogaustu kahraman bir kan pihtisindan donusturulmus olan Blood Clot Boy dur Ho Chunk mitolojisi Lakota mitolojisi Pawnee mitolojisiGuney AmerikaBrezilya mitolojisi Brezilya da bulunan cesitli kokenlere sahip kulturel unsurlari iceren halk hikayeleri gelenekler karakterler ve yerler insanlar ve varliklar ile ilgili inanclari icerir Chana mitolojisi Chana halkinin cevrelerindeki yerler insanlar ve varliklar hakkindaki halk hikayeleri ve inanclari icermektedir Chilote mitolojisi guney Sili kiyilarinda Chiloe Takimadalarinda yasayan Chono ve Huilliche kulturleridir Guarani mitolojisi Gran Chaco nun yerli halki ozellikle Paraguay da ve Arjantin Brezilya ve Bolivya nin cevre bolgelerinin bazi kisimlarinda bulunmaktadir Inka mitolojisi Inka Imparatorlugu nda Din merkezi And Daglari nda bulunan bir Guney Amerika imparatorlugudur Mapuce dini Sili de yerli bir halktir Muisca mitolojisi Kolombiya And Daglari nin modern Dogu Siradaglari ndaki Altiplano Cundiboyacense nin yerli halki Ayrica bakinizKaynakca Q L Pearce 11 Mayis 2012 Native American Mythology Greenhaven Publishing LLC ss 10 ISBN 978 1 4205 0951 9 The Story of Hiawatha 18 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2023 Thwaites Reuben Gold ed The Jesuit Relations and Allied Documents Travels and Explorations of the Jesuit Missionaries in New France 1610 1791 Hurons Vol X 1636 and Vol XII Quebec1637 Cleveland The Burrows Brothers Company 1898 ss What the Hurons Think of their Origin Barbeau C M 1915 Huron and Wyandot mythology with appendix containing earlier published records The Origin of the World doi 10 4095 103488 a b Curtis Natalie The Indians Book New York and London Harper and Brothers Publishers 1907 a b Leland Charles Godfrey amp Prince John Dyneley Kuloskap the Master and other Algonkin Poems New York Funk amp Wagnalls Company 1902 Leland Charles G The Algonquin Legends of New England Boston Houghton Mifflin amp Co 1884 Skinner Alanson amp Satterlee John V Folklore of the Menomini Indians New York American Museum of Natural History 1915 a b Lowie Robert H Myths and Traditions of the Crow Indians American Museum of Natural History 1918 a b c Wissler Clark amp Duvall D Mythology of the Blackfoot Indians New York American Museum of Natural History 1908 a b Grinnell George Bird Blackfoot Lodge Tales The Story of a Prairie People New York Charles Scribner s Sons 1892 Dorsey George A Wichita Tales 1 2 and 3 Journal of American Folklore 1902 1903 and 1904 Dorsey James Owen The Cehiga Language Washington Contributions to North American Ethnology Government Printing Office 1890 Eastman Charles A amp Eastman Elaine Goodale Wigwam Evenings Sioux Folk Tales Retold Boston Little Brown 1909 McLaughlin Marie L Myths and Legends of the Sioux publisher unknown 1916 Kroeber A L Gros Ventre Myths and Tales New York American Museum of Natural History 1907 KaynakcaDis baglantilarChiricahua ve Mescalero Apaci Metinleri 16 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jicarilla Apaci Metinleri 31 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ortabati Amazon Folklor Mitolojik Paralellikler 24 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde