László Lovász (Macarca telaffuz: ; 9 Mart 1948 doğumlu) Macar matematikçi ve Eötvös Loránd Üniversitesi'nde emeritus profesördür ve en çok Avi Wigderson ile birlikte 2021 Abel Ödülü'ne layık görüldüğü kombinatorik alanındaki çalışmalarıyla tanınmaktadır. 2007-2010 yılları arasında başkanlığı ve 2014-2020 yılları arasında başkanlığı yapmıştır.
László Lovász | |
---|---|
![]() 2017'de Lovász | |
Doğum | 09 Mart 1948 Budapeşte, Macaristan |
Milliyet | Macar |
Vatandaşlık | Macar, Amerikalı |
Mezun olduğu okul(lar) | Eötvös Loránd Üniversitesi |
Tanınma nedeni | |
Ödüller | Abel Ödülü (2021) (2010) (2008) (2007) (2006) Gödel Ödülü (2001) Knuth Ödülü (1999) (1999) (1982, 2012) (1979) |
Kariyeri | |
Dalları | Matematik, Bilgisayar bilimleri |
Çalıştığı kurumlar | Eötvös Loránd Üniversitesi Microsoft Research Center Yale Üniversitesi Szeged Üniversitesi |
Tez | Factors of Graphs (1971) |
Doktora danışmanı | |
Doktora öğrencileri | |
Lovász'ın çizge kuramı alanındaki önemli katkıları arasında ve ispatlarının yanı sıra formülasyonu yer almaktadır. Ayrıca 'in isimsiz yazarlarından biridir.
İlk yılları ve eğitimi
Lovász, 9 Mart 1948'de Budapeşte, Macaristan'da doğdu.
Lovász, Budapeşte'deki 'a devam etti.Uluslararası Matematik Olimpiyatı'nda üç altın madalya (1964-1966) ve bir gümüş madalya (1963) kazanmıştır. Ayrıca matematik dâhileri hakkında bir Macar yarışma programına katıldı.Paul Erdős, Lovász'ın genç yaşta çizge kuramı ile tanışmasına yardımcı oldu.
Lovász, 1970 yılında 'nde Bilim Adayı (C.Sc.) derecesini aldı. Danışmanı, idi. İlk doktorasını (Dr.Rer.Nat.) 1971 yılında Eötvös Loránd Üniversitesi'nden ve ikinci doktorasını (Dr.Math.Sci.) 1977 yılında Macar Bilimler Akademisi'nden aldı.
Kariyeri
Lovász, 1971'den 1975'e kadar Eötvös Loránd Üniversitesi'nde araştırma görevlisi olarak çalıştı. 1975'ten 1978'e kadar Szeged Üniversitesi'nde doçent olarak görev yaptı ve daha sonra 1982'ye kadar burada profesör ve Geometri Kürsüsü Başkanı olarak görev yaptı. Daha sonra Eötvös Loránd Üniversitesi'ne profesör ve 1993 yılına kadar Bilgisayar Bilimleri Kürsüsü Başkanı olarak geri döndü.
Lovász, 1993'ten 1999'a kadar Yale Üniversitesi'nde profesör olarak çalıştıktan sonra Microsoft Araştırma Merkezi'ne geçmiş ve 2006 yılına kadar burada kıdemli araştırmacı olarak görev yapmıştır. Daha sonra Eötvös Loránd Üniversitesi'ne dönerek Matematik Enstitüsü'nün direktörlüğünü (2006-2011) ve Bilgisayar Bilimleri Bölümü'nde profesörlük (2006-2018) yapmıştır. 2018 yılında emekli olmuştur.
Lovász, 1 Ocak 2007 ve 31 Aralık 2010 tarihleri arasında 'nin başkanlığını yapmıştır. 2014 yılında (MTA) başkanlığına seçilmiş ve 2020 yılına kadar bu görevi sürdürmüştür.
Araştırmaları
Lovász, 1970'lerde Erdős ile işbirliği yaparak Erdős'ün mevcut tekniklerini tamamlayıcı yöntemler geliştirdi. Bu, nadir için standart bir teknik haline gelen 'nı içeriyordu. Lovász ayrıca çizge kuramında kanıtlamış ve formüle edilmesine yardımcı olmuştur.
Lovász, 1982 yılında ve ile birlikte ve içindeki noktalara yaklaşmak için geliştirdi. LLL algoritması tarafından "temel algoritmalardan biri" olarak tanımlanmıştır ve algoritmaları ve kriptografi dahil olmak üzere birçok pratik uygulamada kullanılmıştır.
Donald Knuth, 2023 yılında verdiği bir röportajda Lovász'ı kombinatoryal kahramanlarından biri olarak adlandırmıştır.
Ödüller
Lovász, 1979 yılında , 1982 ve 2012 yıllarında , 1993 yılında , 1999 yılında Wolf Ödülü ve Knuth Ödülü, 2001 yılında Gödel Ödülü, 2006'da , 2007'de , 2008'de ve 2010'da ile ödüllendirilmiştir. Mart 2021'de Abel Ödülü'nü "teorik bilgisayar bilimi ve ayrık matematik alanlarına yaptıkları temel katkılar ve bu alanların modern matematiğin merkezi alanları haline gelmesindeki öncü rolleri için" Institute for Advanced Study'den Avi Wigderson ile paylaştı. 2017 yılında Budapeşte Teknoloji ve Ekonomi Üniversitesi (BME) ve tarafından unvanını almıştır. 2021 yılında Macaristan'ın en yüksek nişanı olan 'nı almıştır.
2006'da, 2007'de İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi'nin yabancı üyesi ve 2009'da Londra Matematik Topluluğu'nun onursal üyesi seçildi. Lovász, 2012 yılında ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyeliğine seçilmiştir. 2012 yılında American Mathematical Society üyesi olmuştur. Lovász, bir olarak listelenmiştir.
Kişisel hayatı
Lovász, matematik alanında yetenekli lise öğrencilerine yönelik bir programa birlikte katıldığı matematikçi ile evlidir ve dört çocuğu vardır. Macaristan ve Amerika Birleşik Devletleri çifte vatandaşıdır.
Kitapları
- Lovász, László; (1986), Matching Theory, Annals of Discrete Mathematics, 29, North-Holland, ISBN , MR 0859549
- Lovász, László; Pelikán, József; Vesztergombi, Katalin (27 Ocak 2003). Discrete Mathematics: Elementary and Beyond. Springer. ISBN .
- Lovász, László (2007). Combinatorial Problems and Exercises, 2nd Edition. AMS Chelsea Publishing. ISBN .
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m (PDF). László Lovász. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
- ^ a b c Chang, Kenneth (17 Mart 2021). "2 Win Abel Prize for Work That Bridged Math and Computer Science". The New York Times. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k Hartnett, Kevin (17 Mart 2021). "Pioneers Linking Math and Computer Science Win the Abel Prize". . 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
- ^ a b ; , (Ed.) (2008). "Preface". Building Bridges. and . ss. 7-8.
- ^ László Lovász's results at International Mathematical Olympiad
- ^ a b c d Castelvecchi, Davide (17 Mart 2021). "Abel Prize celebrates union of mathematics and computer science". Nature (İngilizce). doi:10.1038/d41586-021-00694-9. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ a b "László Lovász, Director, Institute of Mathematics, Eötvös Loránd University Budapest, Hungary". fields. 11 Şubat 2008. 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2019.
- ^ Mathematics Genealogy Project'te László Lovász
- ^ "LOVÁSZ, László". World Science Forum. 10 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2019.
- ^ The IMU Executive Committee 2007-2010 29 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ (Macarca)
- ^ Hungarian Academy of Sciences: "The 193rd General Assembly of the Hungarian Academy of Sciences closed with the speech of the outgoing and the new President", 2020/07/09 14 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Macarca)
- ^ Lenstra, A. K.; ; Lovász, L. (1982). "Factoring polynomials with rational coefficients". . 261 (4): 515-534. CiteSeerX 10.1.1.310.318 $2. doi:10.1007/BF01457454. (hdl):1887/3810. MR 0682664.
- ^ "Röportaj dökümü". 21 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023.
- ^ "Lovász Receives Kyoto Prize" (PDF). . 57 (9): 1136. 2010. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ "László Lovász". . 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
- ^ Recipients are listed on Budapest University of Technology and Economics website: . . 12 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2022.[]
- ^ "Az MTA két volt elnökéé a Szent István Rend". 24.hu (Macarca). 20 Ağustos 2021. 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ağustos 2021.
- ^ . Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. 8 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2016.
- ^ LMS homepage
- ^ "Laszlo Lovasz". www.nasonline.org. 22 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2021.
- ^ List of Fellows of the American Mathematical Society 5 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, 2 Şubat 2013 tarihinde alınmıştır.
- ^ Thomson ISI, Lovász, László, ISI Highly Cited Researchers, erişim tarihi: 2 Şubat 2010 []
- ^ Taber, Keith S.; Sumida, Manabu; McClure, Lynne, (Ed.) (2017), Teaching Gifted Learners in STEM Subjects: Developing Talent in Science, Technology, Engineering and Mathematics, Routledge Research in Achievement and Gifted Education, Routledge, ss. 92-93, ISBN
- ^ "Édes teher: zseni az apám (interview with László Lovász)", NOL (Macarca), 12 Temmuz 2013, 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 2 Mayıs 2022
- ^ Gronau, Hans-Dietrich; Langmann, Hanns-Heinrich; Schleicher, Dierk, (Ed.) (2011), 50th IMO - 50 Years of International Mathematical Olympiads, Springer, s. 185, ISBN
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta László Lovász ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Website of László Lovász 29 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kültürel görevleri | ||
---|---|---|
Önce gelen | 2014–2020 | Sonra gelen |