Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
L'Anse aux Meadows, (Fransızca: L'Anse-aux-Méduses; Türkçe: Denizanası Koyu) Kanada’nın Newfoundland ve Labrador eyaletinde bulunan Newfoundland adasının kuzeyindeki arkeolojik kazı yeri. 1960 yılında bulunan yer, Vikinglerin Grönland dışında Kuzey Amerika’da bulunan tek yerleşim yeridir. Burası, Kolomb Öncesi Okyanus Ötesi Temas teorisinin bilimsel kamuoyunda kabul edilen tek örneğidir. 1003 yıllarında Leif Ericson tarafından Vinland’da kurulmaya çalışılan koloniyle bağı olduğu düşünülmektedir. Son yıllarda yapılan çalışmalarla birlikte kuruluş tarihinin 1021 yılı olduğu düşünülmektedir. L’Anse aux Meadows 1978 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası sit alanı ilan edilmiştir.
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 L'Anse aux Meadows'da bir Norse sod çim ev rekreasyonu | |
| Konum |  Kanada |
| (Kriter) | Kültürel: vi |
| Referans | 4 |
| Tescil | 1978 (2. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Etimoloji
Yer ismi olan Fransızca "L'Anse aux Meadows" isminin on dokuz ve yirminci yüzyıllarda bölgedeki balıkçılar tarafından konduğu ve L'Anse aux Méduses yani Denizanası Koyu anlamına geldiği düşünülmektedir. İsim günümüzde Fransızca isminden çarpıtılarak İngilizceye çevrilmiş ve Meduses kelimesi Meadows (Çayır) olmuştur.
Keşfedilmesi ve önemi
1960 yılında Norveçli araştırmacı Helge Ingstad ve arkeolog eşi Anne Stine Ingstad bölgede eski bir Viking yerleşkesinin kalıntılarını bulurlar. Arkeologlar aynı döneme ait İzlanda ve Grönland’da bulunan MS 1000 yıllarına ait arkeolojik eserler arasındaki benzerlikten burasının bir Viking yerleşkesi olduğunu belirlerler.
L'Anse aux Meadows, Grönland dışında bilinen tek Viking yerleşkesidir ve Kristof Kolomb tarafından başlatılan Yeni Dünya’nın keşfinden 500 yıl önce Avrupalıların bilinen en uzaktaki coğrafi keşfidir. Bölge 1978 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Sit Alanı ilan edilmiştir.
Yerleşim
Önce 1960’lı yıllarda Anne Stine Ingstad önderliğinde, 1970’li yıllarda ise Kanada Ulusal Park idaresince yürütülen kazı çalışmalarından sonra bölgenin kültür mirasının zarar görmemesi için kazı yerleri tekrar kapatılmıştır.
Yerleşim yerinin kuruluşu tarihi buluntuların da yaşıyla örtüşen bir şekilde MS 1000 yılları civarındadır. Tam tarihin de 1021 yılı olduğu savunulabilir. Sekiz ayrı binanın temeli bulunmuştur, binalarda ahşap çatı üzerine çimenle kaplı çatı bulunduğu düşünülmektedir. Buluntlara göre bazı binaların atölye olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Bulunan temellerin en büyüğünün ölçüleri 28.8 metreye 15.6 metredir ve çok sayıda odadan oluşmaktadır. Demir işleri, marangozluk ve gemi tamiratının yanı sıra kazı yerinde Vikinglerin günlük hayatlarında kullandıkları el aletleri de bulunmuştur. Bunların arasında taştan yağ lambası, değirmen, bronzdan çengelli iğne, kemikten iğne ve yün eğirme değirmeni sayılabilir. Yün eğirme değirmeninin varlığı erkeklerin yanı sıra yerleşim yerinde kadınların da bulunduğunun kanıtıdır. Yiyecek olarak bulunan ak ceviz ise bölgede yetişmediğinden Vikinglerin yiyecek bulabilmek için kuzeye gittiklerinin göstergesidir. Arkeologlara göre Vikingler buraya kısa süreli olarak yerleşmişlerdir. Bölgede Vikinglerden de önce yerleşim kalıntılarına ulaşılmıştır, bunlar özellikle Vikinglerden 200 yıl kadar önce bölgede yaşayan Dorset halklarına aittir.
Vinland Sagalarıyla bağlantısı
Viking sagaları veya efsaneleri sözlü edebiyatın yazıya aktarılmış halidir. Bunlardan en bilinenleri olan iki İzlanda Sagası olan; Grönlandlıların Efsanesi ve Kızıl Eric’in Efsanesinde Grönland’ın batısında bulunan ve Vinland (üzüm/şarap diyarı) olarak adlandırılan bölgeye yerleşilmesi anlatılır. Efsanelere göre bu koloniler uzun ömürlü olmamıştır. Bunu sebepleri arasında, yerel Viking topluluğu arasında baş gösteren iç huzursuzluklar ve yerel halk olan Skrælinglerle süren çatışmalar belirtilir.
L'Anse aux Meadows’un gerçekten Vinland olup olmadığı ile ilgili olarak bilim insanları arasındaki genel kanı burasının Vinland değil sadece ileri bir karakol veya kışlık kamp olduğu yönündedir. Vinland olarak tanımlanan Viking yerleşim yerinin daha güneyde, Saint Lawrence Nehri ve New Brunswick dolaylarında olduğu sanılmaktadır
Notlar
- ^ İstisnai düzeyde evrensel bir anlam taşıyan olaylar veya yaşayan gelenekler, fikirler, inançlar veya sanatsal ve edebî eserlerle doğrudan veya somut olarak bağlantılı olması.
Kaynakça
- ^ "26 Ağustos 2003 tarihli Daily Mail haberi, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 28 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ a b . Anadolu Ajansı. 23 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2021.
- ^ Canada Parks sitesi, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir
- ^ (PDF). 3 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
- ^ "Kanada Ansiklopedisi, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ "Canada Parks sitesi, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 29 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ "Canada Parks sitesi, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 5 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ "Canada Parks, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
- ^ Vikingler bölgedeki yerli halka Skræling demektedir. Vikinglerin Kuzey Amerika’daki genel olarak Vinland olarak bilinen yerleşimlerinden yoğun Skræling saldırıların kaçmak üzere ayrıldıklarını ve ana vatanlarına daha yakın toprakları tercih ettikleri düşünülmektedir.
- ^ "Canada Parks, 03 Kasım 2009 tarihinde erişilmiştir". 22 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2009.
Konuyla ilgili yazılan eserler
- A.S. ve H. Ingstad, The Norse Discovery of America (1986)
- G.Jones, The Norse Altantic Saga (1986)
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
L Anse aux Meadows Fransizca L Anse aux Meduses Turkce Denizanasi Koyu Kanada nin Newfoundland ve Labrador eyaletinde bulunan Newfoundland adasinin kuzeyindeki arkeolojik kazi yeri 1960 yilinda bulunan yer Vikinglerin Gronland disinda Kuzey Amerika da bulunan tek yerlesim yeridir Burasi Kolomb Oncesi Okyanus Otesi Temas teorisinin bilimsel kamuoyunda kabul edilen tek ornegidir 1003 yillarinda Leif Ericson tarafindan Vinland da kurulmaya calisilan koloniyle bagi oldugu dusunulmektedir Son yillarda yapilan calismalarla birlikte kurulus tarihinin 1021 yili oldugu dusunulmektedir L Anse aux Meadows 1978 yilinda UNESCO tarafindan Dunya Mirasi sit alani ilan edilmistir L Anse aux Meadows Ulusal Tarih SitiUNESCO Dunya MirasiL Anse aux Meadows da bir Norse sod cim ev rekreasyonuKonum KanadaKriterKulturel viReferans4Tescil1978 2 oturum BolgeAvrupa ve Kuzey AmerikaViking yerlesim yerine yapilan temsili evlerEtimolojiYer ismi olan Fransizca L Anse aux Meadows isminin on dokuz ve yirminci yuzyillarda bolgedeki balikcilar tarafindan kondugu ve L Anse aux Meduses yani Denizanasi Koyu anlamina geldigi dusunulmektedir Isim gunumuzde Fransizca isminden carpitilarak Ingilizceye cevrilmis ve Meduses kelimesi Meadows Cayir olmustur Kesfedilmesi ve onemiL Anse aux Meadows haritasi 1960 yilinda Norvecli arastirmaci Helge Ingstad ve arkeolog esi Anne Stine Ingstad bolgede eski bir Viking yerleskesinin kalintilarini bulurlar Arkeologlar ayni doneme ait Izlanda ve Gronland da bulunan MS 1000 yillarina ait arkeolojik eserler arasindaki benzerlikten burasinin bir Viking yerleskesi oldugunu belirlerler L Anse aux Meadows Gronland disinda bilinen tek Viking yerleskesidir ve Kristof Kolomb tarafindan baslatilan Yeni Dunya nin kesfinden 500 yil once Avrupalilarin bilinen en uzaktaki cografi kesfidir Bolge 1978 yilinda UNESCO tarafindan Dunya Mirasi Sit Alani ilan edilmistir YerlesimOnce 1960 li yillarda Anne Stine Ingstad onderliginde 1970 li yillarda ise Kanada Ulusal Park idaresince yurutulen kazi calismalarindan sonra bolgenin kultur mirasinin zarar gormemesi icin kazi yerleri tekrar kapatilmistir Yerlesim yerinin kurulusu tarihi buluntularin da yasiyla ortusen bir sekilde MS 1000 yillari civarindadir Tam tarihin de 1021 yili oldugu savunulabilir Sekiz ayri binanin temeli bulunmustur binalarda ahsap cati uzerine cimenle kapli cati bulundugu dusunulmektedir Buluntlara gore bazi binalarin atolye olarak kullanildigi dusunulmektedir Bulunan temellerin en buyugunun olculeri 28 8 metreye 15 6 metredir ve cok sayida odadan olusmaktadir Demir isleri marangozluk ve gemi tamiratinin yani sira kazi yerinde Vikinglerin gunluk hayatlarinda kullandiklari el aletleri de bulunmustur Bunlarin arasinda tastan yag lambasi degirmen bronzdan cengelli igne kemikten igne ve yun egirme degirmeni sayilabilir Yun egirme degirmeninin varligi erkeklerin yani sira yerlesim yerinde kadinlarin da bulundugunun kanitidir Yiyecek olarak bulunan ak ceviz ise bolgede yetismediginden Vikinglerin yiyecek bulabilmek icin kuzeye gittiklerinin gostergesidir Arkeologlara gore Vikingler buraya kisa sureli olarak yerlesmislerdir Bolgede Vikinglerden de once yerlesim kalintilarina ulasilmistir bunlar ozellikle Vikinglerden 200 yil kadar once bolgede yasayan Dorset halklarina aittir Vinland Sagalariyla baglantisiVikinglerin yillara gore cografi yayilmalari Viking sagalari veya efsaneleri sozlu edebiyatin yaziya aktarilmis halidir Bunlardan en bilinenleri olan iki Izlanda Sagasi olan Gronlandlilarin Efsanesi ve Kizil Eric in Efsanesinde Gronland in batisinda bulunan ve Vinland uzum sarap diyari olarak adlandirilan bolgeye yerlesilmesi anlatilir Efsanelere gore bu koloniler uzun omurlu olmamistir Bunu sebepleri arasinda yerel Viking toplulugu arasinda bas gosteren ic huzursuzluklar ve yerel halk olan Skraelinglerle suren catismalar belirtilir L Anse aux Meadows un gercekten Vinland olup olmadigi ile ilgili olarak bilim insanlari arasindaki genel kani burasinin Vinland degil sadece ileri bir karakol veya kislik kamp oldugu yonundedir Vinland olarak tanimlanan Viking yerlesim yerinin daha guneyde Saint Lawrence Nehri ve New Brunswick dolaylarinda oldugu sanilmaktadirNotlar Istisnai duzeyde evrensel bir anlam tasiyan olaylar veya yasayan gelenekler fikirler inanclar veya sanatsal ve edebi eserlerle dogrudan veya somut olarak baglantili olmasi Kaynakca 26 Agustos 2003 tarihli Daily Mail haberi 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 28 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 a b Anadolu Ajansi 23 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2021 Canada Parks sitesi 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir PDF 3 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2020 Kanada Ansiklopedisi 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 18 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 Canada Parks sitesi 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 29 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 Canada Parks sitesi 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 5 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 Canada Parks 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 24 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 Vikingler bolgedeki yerli halka Skraeling demektedir Vikinglerin Kuzey Amerika daki genel olarak Vinland olarak bilinen yerlesimlerinden yogun Skraeling saldirilarin kacmak uzere ayrildiklarini ve ana vatanlarina daha yakin topraklari tercih ettikleri dusunulmektedir Canada Parks 03 Kasim 2009 tarihinde erisilmistir 22 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2009 Konuyla ilgili yazilan eserlerA S ve H Ingstad The Norse Discovery of America 1986 G Jones The Norse Altantic Saga 1986 Ayrica bakinizKolomb Oncesi Okyanus Otesi Temas Skraeling Vinland Haritasi