Laşthveri Başmelek Kilisesi (Gürcüce: ლაშთხვერის მთავარანგელოზის ეკლესია) ya da bilinen diğer adıyla Taringzel Kilisesi (Svanca: თარინგზელ), Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Mimari olarak dikkat çekici olmayan salon kilisesinin en belirgin özelliği, 14 ve 15. yüzyıla tarihlenen, hem iç hem de dış duvarlara boyanmış bir dizi fresktir. Portreler ve dini sahnelerin yanı sıra, fresklerde Amiran ve Darecaniani'nin destansı aşk hikâyesinin ender görülen bölümleri de tasvir edilmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.
Laşthveri Başmelek Kilisesi | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Laşthveri, Mestia Belediyesi, Samegrelo-Zemo Svaneti, Gürcistan |
Koordinatlar | 43°01′56″K 42°41′42″D / 43.03222°K 42.69500°D |
Mimari | |
Mimari tür | Salon kilisesi |
Konumu
Laşthveri kilisesi, Laşthveri (Laštxver) köyünün güneybatı ucunda, deniz seviyesinden 1380 m yükseklikte, Mestia Belediyesi'nin Lenjeri bölge biriminde, Büyük Kafkas Dağlarının eteklerinde konumlanmıştır. Svaneti'nin bu kısmı, 19. yüzyılda "Özgür Svaneti" olarak bilinmekteydi. Laşthveri'nin inşası ve tarihçesi hakkında çağdaş bir kaynak yoktur. Kilise ve içinde korunan eşyalar, akademisyen Ekvtime Takaişvili'nin 1910'da Svaneti'ye yaptığı geziden sonra ilk kez, kendisi tarafından ayrıntılı olarak açıklanmıştır.
Planı
İki kademeli bir tabana dayanan ve düzgün kesilmiş kireçtaşı bloklardan inşa edilmiş olan Başmelek Kilisesi, küçük ve mimari olarak basit bir salon kilisesidir. Nef, bir çift kemerli pilasterle neredeyse eşit boyutta iki bölmeye ayrılmıştır. Yapıya, batıdaki iç kemerli tympanuma sahip dikdörtgen kapıdan girilebilmektedir. Kilise dört pencereyle aydınlatılmaktadır, sığınak ve batı duvarlarında birer, doğu duvarında iki pencere bulunmaktadır. Pencerelerden biri, doğrudan karşı duvardaki "atlı Yorgi" freskini aydınlatmaktadır. Sığınaktaki pencerenin her iki tarafında da kemerli bir niş bulunmaktadır. Dış kısımdaki pencere çerçeveleri oyulmuş taşlarla dekore edilmiştir. Kilise, basit bir kornişle taçlandırılmıştır. Daha sonraki bir tarihte inşa edilerek batı duvarına eklenmiş ve ahşap bloklarla kaplanmış bir oda bulunmaktadır.
Freskler
Kilise, 14. yüzyılın sonlarında ve 15. yüzyılın başlarında fresklerle bezenmiştir. Resimlerde karakteristik olarak kaba saba şekilde işlenmiş, Geç Bizans Palaeologan sanatının izleri görülmektedir. Kilisenin içindeki yarım kubbe ve duvarlar, kristolojik döngü, Kilise Babaları ve çeşitli azizleri gösteren bir dizi freskle bezenmiştir. Kilisenin dış duvarlarında günümüzde kısmen solmuş olan freskler bulunmaktadır. Bu fresklere doğu cephesindeki Aziz Eustace'nın avlanma sahnesi, güney cephesindeki ışık halkasıyla çevrelenmiş mahşerin dört atlısı ve batı cephesindeki Deisis dahildir. Kuzey cephesinde ise, Orta Çağ Gürcü destanı Amiran ve Darecanianinin kiliseye özgün freskleri bulunmaktadır. Resimlere, Orta Çağ Gürcü alfabesi asomtavruli ile yazılmış yazıtlar eşlik etmektedir.
Kaynakça
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019.
- ^ Taqaishvili, Ekvtime (1937). არქეოლოგიური ექსპედიცია ლეჩხუმ-სვანეთში [Archaeological expedition to Lechkhumi and Svaneti] (PDF) (Gürcüce). Paris. ss. 338-349. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2019.
- ^ a b [Lashtkhveri church of the Archangel]. კულტურული მემკვიდრეობის გის პორტალი [GIS portal of cultural heritage] (Gürcüce). 25 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lasthveri Basmelek Kilisesi Gurcuce ლაშთხვერის მთავარანგელოზის ეკლესია ya da bilinen diger adiyla Taringzel Kilisesi Svanca თარინგზელ Kuzeybati Gurcistan in daglik Yukari Svaneti bolgesinde yer alan bir Orta Cag Gurcu Ortodoks kilisesidir Gunumuzde ise Samegrelo Zemo Svaneti bolgesine bagli Mestia belediyesinde konumlanmistir Mimari olarak dikkat cekici olmayan salon kilisesinin en belirgin ozelligi 14 ve 15 yuzyila tarihlenen hem ic hem de dis duvarlara boyanmis bir dizi fresktir Portreler ve dini sahnelerin yani sira fresklerde Amiran ve Darecaniani nin destansi ask hikayesinin ender gorulen bolumleri de tasvir edilmistir Kilise Gurcistan in Ulusal Oneme Sahip Tasinmaz Kultur Anitlari listesine eklenmistir Lasthveri Basmelek Kilisesi ლაშთხვერის მთავარანგელოზის ეკლესიაLasthveri Basmelek KilisesiTemel bilgilerKonumLasthveri Mestia Belediyesi Samegrelo Zemo Svaneti GurcistanKoordinatlar43 01 56 K 42 41 42 D 43 03222 K 42 69500 D 43 03222 42 69500MimariMimari turSalon kilisesiKonumuIsa nin carmiga gerilmesi kuzey ic duvarda yer alan bir fresk Lasthveri kilisesi Lasthveri Lastxver koyunun guneybati ucunda deniz seviyesinden 1380 m yukseklikte Mestia Belediyesi nin Lenjeri bolge biriminde Buyuk Kafkas Daglarinin eteklerinde konumlanmistir Svaneti nin bu kismi 19 yuzyilda Ozgur Svaneti olarak bilinmekteydi Lasthveri nin insasi ve tarihcesi hakkinda cagdas bir kaynak yoktur Kilise ve icinde korunan esyalar akademisyen Ekvtime Takaisvili nin 1910 da Svaneti ye yaptigi geziden sonra ilk kez kendisi tarafindan ayrintili olarak aciklanmistir PlaniAmiran ve Darecaniani kuzey dis duvarda yer alan bir fresk Iki kademeli bir tabana dayanan ve duzgun kesilmis kirectasi bloklardan insa edilmis olan Basmelek Kilisesi kucuk ve mimari olarak basit bir salon kilisesidir Nef bir cift kemerli pilasterle neredeyse esit boyutta iki bolmeye ayrilmistir Yapiya batidaki ic kemerli tympanuma sahip dikdortgen kapidan girilebilmektedir Kilise dort pencereyle aydinlatilmaktadir siginak ve bati duvarlarinda birer dogu duvarinda iki pencere bulunmaktadir Pencerelerden biri dogrudan karsi duvardaki atli Yorgi freskini aydinlatmaktadir Siginaktaki pencerenin her iki tarafinda da kemerli bir nis bulunmaktadir Dis kisimdaki pencere cerceveleri oyulmus taslarla dekore edilmistir Kilise basit bir kornisle taclandirilmistir Daha sonraki bir tarihte insa edilerek bati duvarina eklenmis ve ahsap bloklarla kaplanmis bir oda bulunmaktadir Freskler Kilise 14 yuzyilin sonlarinda ve 15 yuzyilin baslarinda fresklerle bezenmistir Resimlerde karakteristik olarak kaba saba sekilde islenmis Gec Bizans Palaeologan sanatinin izleri gorulmektedir Kilisenin icindeki yarim kubbe ve duvarlar kristolojik dongu Kilise Babalari ve cesitli azizleri gosteren bir dizi freskle bezenmistir Kilisenin dis duvarlarinda gunumuzde kismen solmus olan freskler bulunmaktadir Bu fresklere dogu cephesindeki Aziz Eustace nin avlanma sahnesi guney cephesindeki isik halkasiyla cevrelenmis mahserin dort atlisi ve bati cephesindeki Deisis dahildir Kuzey cephesinde ise Orta Cag Gurcu destani Amiran ve Darecanianinin kiliseye ozgun freskleri bulunmaktadir Resimlere Orta Cag Gurcu alfabesi asomtavruli ile yazilmis yazitlar eslik etmektedir Kaynakca List of Immovable Cultural Monuments PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 12 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Temmuz 2019 Taqaishvili Ekvtime 1937 არქეოლოგიური ექსპედიცია ლეჩხუმ სვანეთში Archaeological expedition to Lechkhumi and Svaneti PDF Gurcuce Paris ss 338 349 18 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Agustos 2019 a b Lashtkhveri church of the Archangel კულტურული მემკვიდრეობის გის პორტალი GIS portal of cultural heritage Gurcuce 25 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2019