Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Svaneti (Gürcüce: სვანეთი), Gürcistan’ın tarihsel bölgelerinden biridir ve ülkenin kuzeybatı bölümünde yer alır. Svanlar bölgenin yerli halkıdır.
| Svaneti სვანეთი | |
|---|---|
 | |
| Ülke | Gürcistan |
| Başkent | Mestia, Lentehi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 5,776.4 km² |
| Nüfus | |
| • Toplam | 23,000 |
| • Yoğunluk | 4.0/km2/km² |
 | |
| Resmî ad | Yukarı Svaneti |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | iv, v |
| Belirleme | 1996 (20. oturum) |
| Referans no. | 709 |
| Ülke |  Gürcistan |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Yüzey şekilleri ve iklim
Svaneti, 3.000-5.000 metre yüksekliklerde, Avrupa’nın en yüksek yerleşim bölgesidir. Kafkas Dağları’nın en yüksek on tepesi burada yer alır. Gürcistan’ın en yüksek dağı olan Şhara (5.201 m), Svaneti’dedir. Diğer zirveler Tetnuldi (4.974 m), Şota Rustaveli (4.960 m), Uşba (4.710 m ) ve Ailama’dır (4.525 m).
Svaneti’nin genel görünümünü, derin vadilerle birbirinden ayrılan yüksek dağlar oluşturur. Bölgenin büyük bölümü, deniz seviyesinden 1.800 metreden daha yüksektir. Ormanlık alanlarda bölgeye özgü türlerde, ladin, köknar, kayın, meşe, gürgen gibi bitkilere rastlanır.
Svaneti, Kafkas Dağları’nda, Rioni, Enguri ve Tshenistskali ırmakları vadisi boyunca yayılır. Bölge ikiye ayrılır: Yukarı Svaneti (bugün Mestia ilçesi) ve Aşağı Svaneti Bölgesi (bugün Lentehi ilçesi). Tarihsel Svaneti, bugün Abhazya’da yer alan Kodori vadisini de içine alıyordu.
Svaneti, ılıman bir iklime sahiptir. Öte yandan çok fazla yağış alır. Bölgeye yılık ortalama 1000-3200 mm yağmur düşer. Kış mevsimi çok ağır geçer karın 5 m kalaınlığa ulaştığı yerler vardır.
Tarihçe
Eski çağlarda Svaneti, Kolha’nın, ardından Kolha’nın mirasçısı olan Lazika’nın (Egrisi) sınırları içinde yer alıyordu. İS 552’de Lazika Savaşı'nda Svanlar Perslere kafa tutup üzerlerine gittiler. Bizans ve Pers İmparatorluğu’nun Lazika topraklarını ele geçirme mücadelesine Svaneti de sahne oldu ve bölge, İS 562’de savaşın sona ermesinin ardından yeinden Lazika’ın bir parçası olarak kaldı. Daha sonra Egrisi-Abhazya Krallığı, 11. yüzyılda Gürcistan Krallığı içinde yer aldı. Svaneti, eristavi (prens) tarafından yönetilen “saeristavo” haline geldi. Gürcistan’a “altın çağı”nı yaşatan Kraliçe Tamar (1184-1213) döneminde Svaneti Hristiyan kültürü hızla yayıldı. Svanlar Tamar’i adeta bir tanrıça saymışlardı. Efsaneye göre Tamar her yıl Svaneti’yi ziyaret etmiştir.
Moğollar Gürcistan’ı istila etmesine karşın, hiçbir zaman Svaneti’ye ulaşamadılar. Bölgenin geleneksel kule tipi evleri istilaçılardan halkı korumuştur. 1460’larda Kartli krallığından kopan Svaneti, bir prenslik olarak siyasal varlığını sürdürdü. Aşağı Svaneti, zaman zaman Megrel prenslerinin denetimine geçti. Svaneti prensi Tsiok Dadeşheliani 1833’te Rusya’nın korumasına girdi, ama Rusya 1857’de bölgeyi ilhak etti ve prensliğe son verdi. Rusya, 1875’te ağır vergi koyunca, bölge halkı ayaklandı. Rusya, askerlerini buraya göndererek ayaklanmayı kanlı biçimde bastırdı. Ruslar Kutaisi genel valiliğini kurarak Svaneti bölgesini ikiye ayırdılar: Mestia ve Lentehi. 1921'de bölgede yeni kurulan Bolşevik rejimine karşı ayaklanma çıktı. Svanlar, 1922-1924 arasında Bolşeviklere karşı da savaştılar.
Nüfus
Svanlar, bölgenin yerli halkıdır ve Kartveli halklarından biridir. 1930’lara değin Megreller ve Svanlar nüfus sayımında ayrı sınıflandırılıyordu. Daha sonra Gürcü (Kartveli) olarak yazılmışlardır. 4-6. yüzyıllarda Hristiyan olan Svanlar, Gürcü Ortodoks Kilisesi’ne bağlıdır. Paganizmin izlerine bugün de rastlanan bölgede en önemli aziz, Gürcistan’ın koruyucusu sayılan Aziz Giorgi kabul edilir. Svanlar, pek çok eski geleneği sürdürmektedirler. Bugün de kan davası güderler. Svanlar, kadınlara gerçekten derin saygı gösterirler.
Svanca, Megrelce ve Lazca gibi Güney Kafkas dillerinden biridir. Ortak dil ve eğitim dili Gürcüce’dir.
Turizm
Svaneti, manzaraları ve mimari mirasıyla tanınmıştır. Bölgenin bitki örtüsü ziyaretçileri etkileyici niteliktedir. Ünlü Svaneti tarzı kuleler, 9-12. yüzyıllarda yapılmıştır. Bölgede çok sayıda Gürcü Ortodoks kilisesi yapılar bulunur. Bölgenin kendine özgü çoksesli müziği de dikkat çekicidir. Yukarı Svaneti’nin doğal ve kültürel varlıkları 1996 yılında UNESCO'nu Dünya Mirası listesine alınmıştır.
Kaynakça
- ^ Georgia 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Svaneti Gurcuce სვანეთი Gurcistan in tarihsel bolgelerinden biridir ve ulkenin kuzeybati bolumunde yer alir Svanlar bolgenin yerli halkidir Svaneti სვანეთიTarihi bolgeUlkeGurcistanBaskentMestia LentehiYuzolcumu Toplam5 776 4 km Nufus Toplam23 000 Yogunluk4 0 km2 km UNESCO Dunya MirasiResmi adYukari SvanetiTurKulturelKriteriv vBelirleme1996 20 oturum Referans no 709Ulke GurcistanBolgeAvrupa ve Kuzey AmerikaSvaneti de Kafkas Daglarindan bir gorunumUsguli koyuYuzey sekilleri ve iklimGurcistan in kuzeyinde yer alan tarihi Yukari Svaneti Bolgesi batidan Abhazya kuzeyden Rusya guneyden de Megrelya ve Asagi Svaneti ile cevrilidir Svaneti 3 000 5 000 metre yuksekliklerde Avrupa nin en yuksek yerlesim bolgesidir Kafkas Daglari nin en yuksek on tepesi burada yer alir Gurcistan in en yuksek dagi olan Shara 5 201 m Svaneti dedir Diger zirveler Tetnuldi 4 974 m Sota Rustaveli 4 960 m Usba 4 710 m ve Ailama dir 4 525 m Svaneti nin genel gorunumunu derin vadilerle birbirinden ayrilan yuksek daglar olusturur Bolgenin buyuk bolumu deniz seviyesinden 1 800 metreden daha yuksektir Ormanlik alanlarda bolgeye ozgu turlerde ladin koknar kayin mese gurgen gibi bitkilere rastlanir Mestia nin c 1890 lerde cekilmis fotografi Svaneti Kafkas Daglari nda Rioni Enguri ve Tshenistskali irmaklari vadisi boyunca yayilir Bolge ikiye ayrilir Yukari Svaneti bugun Mestia ilcesi ve Asagi Svaneti Bolgesi bugun Lentehi ilcesi Tarihsel Svaneti bugun Abhazya da yer alan Kodori vadisini de icine aliyordu Gurcistan in kuzeyinde yer alan tarihi Asagi Svaneti Bolgesi kuzey dogudan Rusya kuzeyden Yukari Svaneti guney dogudan da Megrelya ve Gurcistan in Raca Lechumi ve Kvemo Svaneti idari bolgesiyle cevrelenmis bulunmaktadir Svaneti iliman bir iklime sahiptir Ote yandan cok fazla yagis alir Bolgeye yilik ortalama 1000 3200 mm yagmur duser Kis mevsimi cok agir gecer karin 5 m kalainliga ulastigi yerler vardir TarihceSvaneti de Svan kuleli bir ev Adisili Svan soylusu Mikael Cagiani nin 11 yuzyila tarihlenen freski Eski caglarda Svaneti Kolha nin ardindan Kolha nin mirascisi olan Lazika nin Egrisi sinirlari icinde yer aliyordu IS 552 de Lazika Savasi nda Svanlar Perslere kafa tutup uzerlerine gittiler Bizans ve Pers Imparatorlugu nun Lazika topraklarini ele gecirme mucadelesine Svaneti de sahne oldu ve bolge IS 562 de savasin sona ermesinin ardindan yeinden Lazika in bir parcasi olarak kaldi Daha sonra Egrisi Abhazya Kralligi 11 yuzyilda Gurcistan Kralligi icinde yer aldi Svaneti eristavi prens tarafindan yonetilen saeristavo haline geldi Gurcistan a altin cagi ni yasatan Kralice Tamar 1184 1213 doneminde Svaneti Hristiyan kulturu hizla yayildi Svanlar Tamar i adeta bir tanrica saymislardi Efsaneye gore Tamar her yil Svaneti yi ziyaret etmistir Mogollar Gurcistan i istila etmesine karsin hicbir zaman Svaneti ye ulasamadilar Bolgenin geleneksel kule tipi evleri istilacilardan halki korumustur 1460 larda Kartli kralligindan kopan Svaneti bir prenslik olarak siyasal varligini surdurdu Asagi Svaneti zaman zaman Megrel prenslerinin denetimine gecti Svaneti prensi Tsiok Dadesheliani 1833 te Rusya nin korumasina girdi ama Rusya 1857 de bolgeyi ilhak etti ve prenslige son verdi Rusya 1875 te agir vergi koyunca bolge halki ayaklandi Rusya askerlerini buraya gondererek ayaklanmayi kanli bicimde bastirdi Ruslar Kutaisi genel valiligini kurarak Svaneti bolgesini ikiye ayirdilar Mestia ve Lentehi 1921 de bolgede yeni kurulan Bolsevik rejimine karsi ayaklanma cikti Svanlar 1922 1924 arasinda Bolseviklere karsi da savastilar NufusSvanetia veya Svaneti Gurcistan da ulkenin kuzeybati kesiminde yer alan tarihi bir eyalettir Gurculerin etnik bir alt grubu olan Svanlarin yasadigi yerdir Cografya 3 000 5 000 metrelik zirvelerle cevrili Svanetia Avrupa nin en yuksek yerlesim alanidir Kafkasya nin en yuksek 10 zirvesinden dordu bolgede bulunuyor Gurcistan in en yuksek dagi olan 5 201 metre 17 059 fit ile Shkhara Dagi eyalette yer almaktadir One cikan diger zirveler arasinda Tetnuldi 4 974m 16 319 ft Shota Rustaveli 4 960m 16 273 ft Mt Ushba 4 710m 15 453 ft ve Ailama 4 525m 14 842 ft Orta Buyuk Kafkasya nin guney yamaclarinda yer alan Svanetia Rioni Enguri ve Tskhenistskali nin ust vadilerine uzanir Cografi ve tarihsel olarak il yukari erisimin vadilerine odaklanan Yukari Svanetia Zemo Svaneti gunumuz Mestia Raioni ve Asagi Svanetia Kvemo Svaneti gunumuz Lentekhi Raioni olmak uzere iki bolume ayrilmistir Bu madde bolumuyle ilgili bir Vikiveri ogesiyle baglantili Dosya adi Svaneti 001 jpg Aciklama Svanetia or Svaneti is a historic province in Georgia in the northwestern part of the country It is inhabited by the Svans an ethnic subgroup of the Georgians Geography Surrounded by 3 000 5 000 meter peaks Svanetia is the highest inhabited area in Europe Four of the 10 highest peaks of the Caucasus are located in the region The highest mountain in Georgia Mount Shkhara at 5 201 meters 17 059 feet is located in the province Other prominent peaks include Tetnuldi 4 974m 16 319 ft Shota Rustaveli 4 960m 16 273 ft Mt Ushba 4 710m 15 453 ft and Ailama 4 525m 14 842 ft Situated on the southern slopes of the central Greater Caucasus Svanetia extends over the upper valleys of the Rioni Enguri and Tskhenistskali Geographically and historically the province has been divided into two parts Upper Svanetia Zemo Svaneti the present day Mestia Raioni and Lower Svanetia Kvemo Svaneti the present day Lentekhi Raioni centering on the valleys of the upper reaches of the two rivers Enguri and Cxenis c q ali respectively They are distributed between the present day regions of Samegrelo Zemo Svaneti and Racha Lechkhumi and Kvemo Svaneti respectively Historical Svanetia also included the Kodori Gorge in the adjoining rebel province of Abkhazia and part of the adjacent river valleys of Kuban and Baksan of Russia Svanlar bolgenin yerli halkidir ve Kartveli halklarindan biridir 1930 lara degin Megreller ve Svanlar nufus sayiminda ayri siniflandiriliyordu Daha sonra Gurcu Kartveli olarak yazilmislardir 4 6 yuzyillarda Hristiyan olan Svanlar Gurcu Ortodoks Kilisesi ne baglidir Paganizmin izlerine bugun de rastlanan bolgede en onemli aziz Gurcistan in koruyucusu sayilan Aziz Giorgi kabul edilir Svanlar pek cok eski gelenegi surdurmektedirler Bugun de kan davasi guderler Svanlar kadinlara gercekten derin saygi gosterirler Svanca Megrelce ve Lazca gibi Guney Kafkas dillerinden biridir Ortak dil ve egitim dili Gurcuce dir TurizmSvaneti manzaralari ve mimari mirasiyla taninmistir Bolgenin bitki ortusu ziyaretcileri etkileyici niteliktedir Unlu Svaneti tarzi kuleler 9 12 yuzyillarda yapilmistir Bolgede cok sayida Gurcu Ortodoks kilisesi yapilar bulunur Bolgenin kendine ozgu coksesli muzigi de dikkat cekicidir Yukari Svaneti nin dogal ve kulturel varliklari 1996 yilinda UNESCO nu Dunya Mirasi listesine alinmistir Kaynakca Georgia 30 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce