Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Larix, Pinaceae familyasına bağlı yaprak döken iğne yapraklı bir ağaç cinsidir.
| Larix | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||
| Larix decidua Mill., Gard. Dict. ed. 8: n.º 1 (1768). | |||||||||||||
| Türler | |||||||||||||
| Metne bakınız. | |||||||||||||
Larix, taksonomik bakış açısına bağlı olarak, kuzey yarımkürede dağılmış 10-15 türden oluşan bir cinstir. Bazı botanikçiler, yerel çeşitleri tam tür olarak kabul eder ve durum, türlerin buluştuğu geniş melez bölgeler nedeniyle daha da karmaşık hale gelir. Üç tür (, Larix laricina ve , Avrasya ve Kuzey Amerika'nın boreal ormanlarında yaygındır, diğerleri ise yüksek rakımlarda dağ veya yarı alpin bitki örtüsü ile sınırlıdır. Larix; düz, sütunlu (nadiren çatallı) gövdeli uzun ağaçlardır. (J. Nelson) ile birlikte, çamgillerin (Pinaceae) tek yaprak döken üyeleridir. Kabuk pürüzsüzdür ancak kısa sürede kalın, pullu ve çatlak hale gelir. Odun reçine bakımından zengindir ve taç konik, geniş veya düzensiz olabilir. İnternodal dallanma yaygındır. Uzun sürgünlerde düzenli aralıklarla kısa sürgünler ile belirgin sürgün vardır. Olgunlaşmamış dallar tüylü veya tüysüz olabilir ve olgunlaştıkça rengi değişir. Apikal tomurcuklar küçüktür ve uzun sürgünlerin büyümesini sürdürürken, koltuk altı tomurcukları kısa sürgünlere dönüşür. Bazı larix türlerinde sürgünler zaman zaman kozalaklar yoluyla büyümeye devam eder (çoğalma), ancak bu sürgünler kozalağın olgunlaşmasının ötesinde hayatta kalamaz. İğneye benzer yapraklar kısa sürgünler ve birinci yıl uzun sürgünlerle sınırlıdır; yaşlı dalların yaprakları yoktur. Kısa sürgünlerdeki yapraklar genellikle daha kısa ve uzun sürgünlerdeki yapraklardan daha dardır. Spiral olarak düzenlenmiştir ve kısa pulvini ile birleştirilmiştir. Stomalar, alt yaprak yüzeyinde bir salma ile ayrılmış iki sıra halinde düzenlenir ve genellikle yaprağın üst yüzeyinde de bulunur (amfistomatik). Erkek küçüktür, tektir ve kısa sürgünlerin tepesinde taşınır, ardından sürgün ölür. Dişi kozalaklar ayrıca kısa sürgünlerde oluşur ve tacın her yerinde oluşabilir. Kısa sürgünlerin tepesinden gelişirler ve genellikle diktirler (bazen yayılırlar veya sarkıktırlar). Kozalaklar tozlaşmadan dört ila yedi ay içinde olgunlaşır ve genellikle kalıcıdır, sadece dökülen dallarla düşer. Tohum pulları spiral olarak düzenlenmiştir, içbükey dışbükey, tohumları serbest bırakmak için olgunlaştığında açılır. Olgunlaşmamış kozalaklar kırmızı, mor veya yeşil olabilir ve olgunlukta soluk ila koyu kahverengiye dönüşebilir. Çiçek sapı yaprakçığı (brakte) pulları değişkendir ve uzun olabilir veya kısa olabilir. Her pulda iki tohum vardır; kalıcı bir kanat oluşturacak şekilde uzanan zarsı bir kap içine kısmen kapatılmıştır.
Yakın zamanda yapılan genetik araştırmalar, Larix türlerinin brakte pulu uzunluğu ve yaprak morfolojisine dayalı olarak iki bölüme ayrılmasının yapay bir ayrım olduğunu ve aslında Avrasya ve Amerikan türleri arasında büyük bir farklılık olduğunu göstermiştir. Avrasya türleri içinde, kısa ve uzun tüylü türler arasında ikincil bir bölünme vardır.
Larix hem doğada hem de yetiştirmede kolaylıkla hibritler oluştururlar ve hibritleşmenin önünde çok az engel vardır ancak kesişimsel hibritler çok düşük tohum verimine sahiptir. Bir hibrit, L. × marschlinsii (L. kaempferi × L. decidua, daha eski eş adı L. × eurolepis ile daha iyi bilinir), çok yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Larix uzun zamandır ormancılar için büyük ilgi gören bir grup olmuştur ve türlerin çoğu ticari amaçlarla tanıtılmış ve test edilmiştir. Ancak, yüksek yerlerdeki veya soğuk bölgelerdeki kökenleri onları ilkbahar donlarına ve daha yumuşak koşullarda çeşitli mantar ve böcek sorunlarına karşı duyarlı hale getirdiğinden, çok azının soğuk iklimlerden uzakta yararlı olduğu kanıtlanmıştır. Gençken biçimli olmalarına rağmen, sıska ve yaşla biraz bozulma eğilimindedirler ve başarılı olursa, potansiyel olarak çok büyük ağaçlardır, bu nedenle daha küçük bahçeler için uygun değildirler. Bununla birlikte, yeşilliklerinin güzelliği, ilkbaharda taze yeşil ve sonbaharda görkemli sarısı ile kullanılırlar ve bunun için küçük bir grubun bir araya getirilebileceği geniş bir peyzaj veya park alanı ekiminin önemli bir bileşenidirler. Çok çeşitli toprak türlerine toleranslı olsalar da, iyi drene edilmiş topraklarda en iyisini yaparlar.
Taksonomi
Larix cinsine bağlı türler:
- Larix decidua - Mill.
- - (Rupr.) Rupr.
- Larix kaempferi - (Lam.) Carrière
- Larix laricina - (Du Roi) K. Koch
- - Parl.
- - Nutt.
- - Ledeb.
Galeri
Bibliyografi
- Gernandt, D. S.; Liston, A. (1999). "Internal transcribed spacer region evolution in Larix and Pseudotsuga (Pinaceae)" (PDF). . Botanical Society of America. 86 (5): 711-723. doi:10.2307/2656581
![image]()
. JSTOR 2656581. (PMID) 10330075. 27 Eylül 2009 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. - Gros-Louis, M.-C., Bousquet, J., Pâques, L. E., & Isabel, N. (2005). Species-diagnostic markers in Larix spp. based on RAPDs and nuclear, cpDNA, and mtDNA gene sequences, and their phylogenetic implications. Tree Genetics & Genomes 1 (2): 50–63. Abstract.
- Rushforth, Keith (1986) [1980]. Bäume [Pocket Guide to Trees] (Almanca) (2.2isbn=3-444-70130-6 bas.). Bern: Hallwag AG.
- Semerikov, V. L., & Lascoux, M. (1999). Genetic relationship among Eurasian and American Larix species based on allozymes. Heredity 83: 62–70.
- Wei, X.-X., & Wang, X.-Q. (2003). "Phylogenetic split of Larix: evidence from paternally inherited cpDNA trnT-trnF region". Plant Systematics and Evolution. 239 (1–2): 67-77. doi:10.1007/s00606-002-0264-3.
- Wei, X.-X., & Wang, X.-Q. (2004). "Recolonization and radiation in Larix (Pinaceae): evidence from nuclear ribosomal DNA paralogues". Molecular Ecology. 13 (10): 3115-3123. doi:10.1111/j.1365-294X.2004.02299.x. (PMID) 15367124.
Konuyla ilgili yayınlar
- Earle, Christopher J., (Ed.) (2011). . The Gymnosperm Database. 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Givnish, Thomas J. (2002). "Adaptive significance of evergreen vs. deciduous leaves: solving the triple paradox" (PDF). Silva Fennica. 36 (3): 703-743. doi:10.14214/sf.535
![image]()
. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2022. The larch paradox—Finally, let us turn to one last, enduring ecological paradox: the deciduous habit of larches (Larix) at high latitudes in nutrient-poor peatlands in the northern hemisphere, where evergreen plants are expected to dominate and often do.
Quote from p. 729. - Phillips, D. H., & Burdekin, D. A. (1992). Diseases of Forest and Ornamental Trees. Macmillan .
Dış bağlantılar
- Larix images at the Arnold Arboretum of Harvard University Plant Image Database 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Friedman, William (Ned). "Larch cones in spring." 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Posts from the Collection, Arnold Arboretum of Harvard University, 2 April 2016. Accessed 26 May 2020.
- Rose, Nancy. "Not All Conifers are Evergreen." 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Arnold Arboretum of Harvard University website, 6 January 2016. Accessed 26 May 2020.
- "Snow Scenes, winter, larches 1977." 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Library Featured Images, Arnold Arboretum of Harvard University website, 21 November 2019. Accessed 26 May 2020.
- . 8 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Eichhorn, Markus (August 2011). . Test Tube. for the University of Nottingham. 9 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
![image]()
"Larch". The New Student's Reference Work. 1914.![image]()
Wikimedia Commons'ta Larix ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.![image]()
Vikitür'de Larix ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ . 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ . Trees and Shrubs Online. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021.
- ^ (Farjon, 1990)
- ^ (Gernandt & Liston, 1999)
- ^ (Gros-Louis ve diğerleri, 2005)
- ^ a b (Dallimore ve diğerleri, 1966)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Larix Pinaceae familyasina bagli yaprak doken igne yaprakli bir agac cinsidir LarixLarix kaempferiBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif PinopsidaTakim PinalesFamilya PinaceaeCins Larix Mill Gard Dict Abr ed 4 s p 1754 Tip turLarix deciduaMill Gard Dict ed 8 n º 1 1768 TurlerMetne bakiniz Larix taksonomik bakis acisina bagli olarak kuzey yarimkurede dagilmis 10 15 turden olusan bir cinstir Bazi botanikciler yerel cesitleri tam tur olarak kabul eder ve durum turlerin bulustugu genis melez bolgeler nedeniyle daha da karmasik hale gelir Uc tur Larix laricina ve Avrasya ve Kuzey Amerika nin boreal ormanlarinda yaygindir digerleri ise yuksek rakimlarda dag veya yari alpin bitki ortusu ile sinirlidir Larix duz sutunlu nadiren catalli govdeli uzun agaclardir J Nelson ile birlikte camgillerin Pinaceae tek yaprak doken uyeleridir Kabuk puruzsuzdur ancak kisa surede kalin pullu ve catlak hale gelir Odun recine bakimindan zengindir ve tac konik genis veya duzensiz olabilir Internodal dallanma yaygindir Uzun surgunlerde duzenli araliklarla kisa surgunler ile belirgin surgun vardir Olgunlasmamis dallar tuylu veya tuysuz olabilir ve olgunlastikca rengi degisir Apikal tomurcuklar kucuktur ve uzun surgunlerin buyumesini surdururken koltuk alti tomurcuklari kisa surgunlere donusur Bazi larix turlerinde surgunler zaman zaman kozalaklar yoluyla buyumeye devam eder cogalma ancak bu surgunler kozalagin olgunlasmasinin otesinde hayatta kalamaz Igneye benzer yapraklar kisa surgunler ve birinci yil uzun surgunlerle sinirlidir yasli dallarin yapraklari yoktur Kisa surgunlerdeki yapraklar genellikle daha kisa ve uzun surgunlerdeki yapraklardan daha dardir Spiral olarak duzenlenmistir ve kisa pulvini ile birlestirilmistir Stomalar alt yaprak yuzeyinde bir salma ile ayrilmis iki sira halinde duzenlenir ve genellikle yapragin ust yuzeyinde de bulunur amfistomatik Erkek kucuktur tektir ve kisa surgunlerin tepesinde tasinir ardindan surgun olur Disi kozalaklar ayrica kisa surgunlerde olusur ve tacin her yerinde olusabilir Kisa surgunlerin tepesinden gelisirler ve genellikle diktirler bazen yayilirlar veya sarkiktirlar Kozalaklar tozlasmadan dort ila yedi ay icinde olgunlasir ve genellikle kalicidir sadece dokulen dallarla duser Tohum pullari spiral olarak duzenlenmistir icbukey disbukey tohumlari serbest birakmak icin olgunlastiginda acilir Olgunlasmamis kozalaklar kirmizi mor veya yesil olabilir ve olgunlukta soluk ila koyu kahverengiye donusebilir Cicek sapi yaprakcigi brakte pullari degiskendir ve uzun olabilir veya kisa olabilir Her pulda iki tohum vardir kalici bir kanat olusturacak sekilde uzanan zarsi bir kap icine kismen kapatilmistir Yakin zamanda yapilan genetik arastirmalar Larix turlerinin brakte pulu uzunlugu ve yaprak morfolojisine dayali olarak iki bolume ayrilmasinin yapay bir ayrim oldugunu ve aslinda Avrasya ve Amerikan turleri arasinda buyuk bir farklilik oldugunu gostermistir Avrasya turleri icinde kisa ve uzun tuylu turler arasinda ikincil bir bolunme vardir Larix hem dogada hem de yetistirmede kolaylikla hibritler olustururlar ve hibritlesmenin onunde cok az engel vardir ancak kesisimsel hibritler cok dusuk tohum verimine sahiptir Bir hibrit L marschlinsii L kaempferi L decidua daha eski es adi L eurolepis ile daha iyi bilinir cok yaygin olarak yetistirilmektedir Larix uzun zamandir ormancilar icin buyuk ilgi goren bir grup olmustur ve turlerin cogu ticari amaclarla tanitilmis ve test edilmistir Ancak yuksek yerlerdeki veya soguk bolgelerdeki kokenleri onlari ilkbahar donlarina ve daha yumusak kosullarda cesitli mantar ve bocek sorunlarina karsi duyarli hale getirdiginden cok azinin soguk iklimlerden uzakta yararli oldugu kanitlanmistir Gencken bicimli olmalarina ragmen siska ve yasla biraz bozulma egilimindedirler ve basarili olursa potansiyel olarak cok buyuk agaclardir bu nedenle daha kucuk bahceler icin uygun degildirler Bununla birlikte yesilliklerinin guzelligi ilkbaharda taze yesil ve sonbaharda gorkemli sarisi ile kullanilirlar ve bunun icin kucuk bir grubun bir araya getirilebilecegi genis bir peyzaj veya park alani ekiminin onemli bir bilesenidirler Cok cesitli toprak turlerine toleransli olsalar da iyi drene edilmis topraklarda en iyisini yaparlar TaksonomiLarix cinsine bagli turler Larix decidua Mill Rupr Rupr Larix kaempferi Lam Carriere Larix laricina Du Roi K Koch Parl Nutt Ledeb GaleriLarix laricinaBibliyografiGernandt D S Liston A 1999 Internal transcribed spacer region evolution in Larix and Pseudotsuga Pinaceae PDF Botanical Society of America 86 5 711 723 doi 10 2307 2656581 JSTOR 2656581 PMID 10330075 27 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Gros Louis M C Bousquet J Paques L E amp Isabel N 2005 Species diagnostic markers in Larix spp based on RAPDs and nuclear cpDNA and mtDNA gene sequences and their phylogenetic implications Tree Genetics amp Genomes 1 2 50 63 Abstract Rushforth Keith 1986 1980 Baume Pocket Guide to Trees Almanca 2 2isbn 3 444 70130 6 bas Bern Hallwag AG Semerikov V L amp Lascoux M 1999 Genetic relationship among Eurasian and American Larix species based on allozymes Heredity 83 62 70 Wei X X amp Wang X Q 2003 Phylogenetic split of Larix evidence from paternally inherited cpDNA trnT trnF region Plant Systematics and Evolution 239 1 2 67 77 doi 10 1007 s00606 002 0264 3 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Wei X X amp Wang X Q 2004 Recolonization and radiation in Larix Pinaceae evidence from nuclear ribosomal DNA paralogues Molecular Ecology 13 10 3115 3123 doi 10 1111 j 1365 294X 2004 02299 x PMID 15367124 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Konuyla ilgili yayinlarEarle Christopher J Ed 2011 The Gymnosperm Database 8 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Givnish Thomas J 2002 Adaptive significance of evergreen vs deciduous leaves solving the triple paradox PDF Silva Fennica 36 3 703 743 doi 10 14214 sf 535 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Nisan 2022 The larch paradox Finally let us turn to one last enduring ecological paradox the deciduous habit of larches Larix at high latitudes in nutrient poor peatlands in the northern hemisphere where evergreen plants are expected to dominate and often do Quote from p 729 Phillips D H amp Burdekin D A 1992 Diseases of Forest and Ornamental Trees Macmillan 0 333 49493 8 Dis baglantilarLarix images at the Arnold Arboretum of Harvard University Plant Image Database 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Friedman William Ned Larch cones in spring 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Posts from the Collection Arnold Arboretum of Harvard University 2 April 2016 Accessed 26 May 2020 Rose Nancy Not All Conifers are Evergreen 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Arnold Arboretum of Harvard University website 6 January 2016 Accessed 26 May 2020 Snow Scenes winter larches 1977 15 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Library Featured Images Arnold Arboretum of Harvard University website 21 November 2019 Accessed 26 May 2020 8 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Eichhorn Markus August 2011 Test Tube for the University of Nottingham 9 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Larch The New Student s Reference Work 1914 Wikimedia Commons ta Larix ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Larix ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Trees and Shrubs Online 28 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2021 Farjon 1990 Gernandt amp Liston 1999 Gros Louis ve digerleri 2005 a b Dallimore ve digerleri 1966