Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lars Onsager (d. 27 Kasım 1903, Oslo - ö. 5 Ekim 1976, Florida), Norveçli kimyacı. Daha sonra ABD vatandaşı olmuştur.
Lars Onsager | |
|---|---|
 1968'de Onsager | |
| Doğum | 27 Kasım 1903 Oslo, Norveç |
| Ölüm | 5 Ekim 1976 Florida, ABD |
| Milliyet | Norveçli Amerikalı(1945'ten sonra) |
| Eğitim | Yale Üniversitesi Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesi |
| Meslek | Teorik fizikçi |
| Ödüller | Willard Gibbs Madalyası (1962)  Nobel Kimya Ödülü (1968) |
| İmza | |
 | |
Akademik Hayatı
Onsager akademik hayatına Kimya Mühendisliği lisans derecesi aldığı Trondheim’daki (Orijinal adıyla; Norges Tekniske Høiskole) Norveç Teknik Enstitüsü’nde başlamıştır. 1926-1928 yılları arasında Zürih'te Peter Debye’nin asistanlığını yaptı. Burada bulunduğu sürede elektrolitler teorisinin yayımını gerçekleştirmiş ve aynı zamanda fizik bilgisini arttırmak amacıyla pek çok ileri gelen fizikçi ile tanışmıştır. Ardından 1928 yılında ABD’nin Baltimore Eyaletindeki Johns Hopkins Üniversitesi'ne gitmiştir; burada kısa bir müddet kaldıktan sonra Brown Üniversitesi'nde araştırma görevlisi sıfatıyla istatistiksel mekanik dersi vermiştir ve çift taraflı bağıntılar teorisini yayımlamıştır. 1933 yılında ise Stirling Bursu ile akademik kariyerine Yale Üniversitesi'nde devam etmiştir. 1935 yılında Yale Üniversitesi'nden doktora unvanını almıştır. Burada 1930 yılında yardımcı doçent, 1940 yılında doçent ve 1945 yılında “JosiahWillard Gibbs Professor of Theoretical Chemistry” unvanını almıştır. Son 1972 yılından vefatına kadar da Miami Üniversitesi'nde profesörlük yapmıştır.
Çalışmaları
Trondheim’da eğitim görürken Debye-Hückel’in elektrolit çözeltiler üzerine olan teorisinin erken makalelerinden etkilenmiştir. 1933 yılına kadar bu merakı devam eder. , komşu iyonların ortalama elektrostatik potansiyellerinin integrallenebilirliğini araştırarak bunu eleştiren bir makale kaleme almıştır. Fakat buna karşılık olarak Debye-Hückel teorisinin lineerleştirilmiş formunun istatistiksel mekaniği de içerdiğini göstermiştir. Norveç'te öğrenci olduğu sırada geri döndürülemez süreçler hakkında birtakım fikirler oluşturmaya başlar. Zürih’de ve ABD’de yaşadığı dönem boyunca fikirlerini somut çalışmalara dökmüştür. 1931 yılında geri döndürülemez süreçlerin karşılıklı ilişkilerini formulize ettiği iki önemli belge yayımlamıştır.
Tersinmez termodinamik sistemlerin karşılıklı ilişkileri basitçe, termodinamik denge halinde bulunan fakat termodinamik denge dışında oluşan akışlar, kuvvetler ve değişimler arasındaki oransal eşitliği ifade eder. Örneğin sıcaklık, basınç ve madde yoğunluğu arasındaki akış dinamiği verilen teori doğrultusunda incelenebilir; sıcaklık farkı olan iki sistemde sıcaklığı fazla olandan az olana bir ısı akışı oluşur, aynı şekilde basınç farklılıkları da madde akışına neden olur. Fakat sabit basınçta sıcaklık değişimi madde akışına, sabit sıcaklıkta basınç değişimi ise sıcaklık değişimine neden olur. Bunun sonucunda birim basınç değişimi kadar ısı akışından, birim sıcaklık farkı kadar da yoğunluk akışından bahsedilebilir. Böyle bir teorinin gerekliliğini Lars Onsager istatistiksel mekanik kullanarak zamanın tersinirliğinin doğal bir sonucu olduğunu ortaya koymuştur.
Tersinmez süreçlere yapmış olduğu katkıların yanı sıra bireysel olarak alanında öncü olarak gerçekleştirdiği pek çok çalışma mevcuttur. Bilimsel kariyeri boyunca fizik ve kimya alanına inanılmaz katkılarda bulunmuştur. Bunlardan biri de 1944 yılında o zamana kadar tek boyutta kesin çözümü bilinen ising modelinin iki boyutta kesin çözümünün bulunmasıdır. Bu matematik dünyasında elde edilen en büyük başarılardan biridir, söz konusu çözümleme sayesinde faz değişimleri ve kritik noktalar hakkında çok daha derinlemesine bilgiler edinilmiş oldu.
Ömrünün son yıllarında buz içinde kullanılabilecek bir elektrik akım mekanizması üzerinde çalışmıştır fakat bu çalışmasını temellendiremeden vefat etmiştir. Her ne kadar kimya dışında farklı alanlara da önemli katkıları olsa da toplam yayım sayısı yalnızca 71 tanedir.
1968'de Nobel Kimya Ödülü'nü kazanmıştır. Buna ek olarak Lars Onsager toplamda 9 farklı üniversitenin onursal doktora derecesini elinde bulundurmaktadır.
Kaynakça
- 25 Aralık 2022
- Kirkwood, J. G. (1953). The Scientific Work of Lars Onsager. Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences, 82(7), 298-300. The Scientific Work of Lars Onsager 25 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Nagle, J. (1978). Lars Onsager—1903-1976. Journal of Glaciology, 20(83), 439-440. doi:10.3189/S0022143000013976
 | Bir kimyager ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lars Onsager d 27 Kasim 1903 Oslo o 5 Ekim 1976 Florida Norvecli kimyaci Daha sonra ABD vatandasi olmustur Lars Onsager1968 de OnsagerDogum27 Kasim 1903 Oslo NorvecOlum5 Ekim 1976 Florida ABDMilliyetNorvecli Amerikali 1945 ten sonra EgitimYale Universitesi Norvec Bilim ve Teknoloji UniversitesiMeslekTeorik fizikciOdullerWillard Gibbs Madalyasi 1962 Nobel Kimya Odulu 1968 ImzaAkademik HayatiOnsager akademik hayatina Kimya Muhendisligi lisans derecesi aldigi Trondheim daki Orijinal adiyla Norges Tekniske Hoiskole Norvec Teknik Enstitusu nde baslamistir 1926 1928 yillari arasinda Zurih te Peter Debye nin asistanligini yapti Burada bulundugu surede elektrolitler teorisinin yayimini gerceklestirmis ve ayni zamanda fizik bilgisini arttirmak amaciyla pek cok ileri gelen fizikci ile tanismistir Ardindan 1928 yilinda ABD nin Baltimore Eyaletindeki Johns Hopkins Universitesi ne gitmistir burada kisa bir muddet kaldiktan sonra Brown Universitesi nde arastirma gorevlisi sifatiyla istatistiksel mekanik dersi vermistir ve cift tarafli bagintilar teorisini yayimlamistir 1933 yilinda ise Stirling Bursu ile akademik kariyerine Yale Universitesi nde devam etmistir 1935 yilinda Yale Universitesi nden doktora unvanini almistir Burada 1930 yilinda yardimci docent 1940 yilinda docent ve 1945 yilinda JosiahWillard Gibbs Professor of Theoretical Chemistry unvanini almistir Son 1972 yilindan vefatina kadar da Miami Universitesi nde profesorluk yapmistir CalismalariTrondheim da egitim gorurken Debye Huckel in elektrolit cozeltiler uzerine olan teorisinin erken makalelerinden etkilenmistir 1933 yilina kadar bu meraki devam eder komsu iyonlarin ortalama elektrostatik potansiyellerinin integrallenebilirligini arastirarak bunu elestiren bir makale kaleme almistir Fakat buna karsilik olarak Debye Huckel teorisinin lineerlestirilmis formunun istatistiksel mekanigi de icerdigini gostermistir Norvec te ogrenci oldugu sirada geri dondurulemez surecler hakkinda birtakim fikirler olusturmaya baslar Zurih de ve ABD de yasadigi donem boyunca fikirlerini somut calismalara dokmustur 1931 yilinda geri dondurulemez sureclerin karsilikli iliskilerini formulize ettigi iki onemli belge yayimlamistir Tersinmez termodinamik sistemlerin karsilikli iliskileri basitce termodinamik denge halinde bulunan fakat termodinamik denge disinda olusan akislar kuvvetler ve degisimler arasindaki oransal esitligi ifade eder Ornegin sicaklik basinc ve madde yogunlugu arasindaki akis dinamigi verilen teori dogrultusunda incelenebilir sicaklik farki olan iki sistemde sicakligi fazla olandan az olana bir isi akisi olusur ayni sekilde basinc farkliliklari da madde akisina neden olur Fakat sabit basincta sicaklik degisimi madde akisina sabit sicaklikta basinc degisimi ise sicaklik degisimine neden olur Bunun sonucunda birim basinc degisimi kadar isi akisindan birim sicaklik farki kadar da yogunluk akisindan bahsedilebilir Boyle bir teorinin gerekliligini Lars Onsager istatistiksel mekanik kullanarak zamanin tersinirliginin dogal bir sonucu oldugunu ortaya koymustur Tersinmez sureclere yapmis oldugu katkilarin yani sira bireysel olarak alaninda oncu olarak gerceklestirdigi pek cok calisma mevcuttur Bilimsel kariyeri boyunca fizik ve kimya alanina inanilmaz katkilarda bulunmustur Bunlardan biri de 1944 yilinda o zamana kadar tek boyutta kesin cozumu bilinen ising modelinin iki boyutta kesin cozumunun bulunmasidir Bu matematik dunyasinda elde edilen en buyuk basarilardan biridir soz konusu cozumleme sayesinde faz degisimleri ve kritik noktalar hakkinda cok daha derinlemesine bilgiler edinilmis oldu Omrunun son yillarinda buz icinde kullanilabilecek bir elektrik akim mekanizmasi uzerinde calismistir fakat bu calismasini temellendiremeden vefat etmistir Her ne kadar kimya disinda farkli alanlara da onemli katkilari olsa da toplam yayim sayisi yalnizca 71 tanedir 1968 de Nobel Kimya Odulu nu kazanmistir Buna ek olarak Lars Onsager toplamda 9 farkli universitenin onursal doktora derecesini elinde bulundurmaktadir Kaynakca25 Aralik 2022 Kirkwood J G 1953 The Scientific Work of Lars Onsager Proceedings of the American Academy of Arts and Sciences 82 7 298 300 The Scientific Work of Lars Onsager 25 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nagle J 1978 Lars Onsager 1903 1976 Journal of Glaciology 20 83 439 440 doi 10 3189 S0022143000013976Bir kimyager ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz