Lâvta (Arapça: lût, Fransızca: luth, İngilizce: lute, Yunanca: lauto), mızrapla çalınan, gövdesi uttan küçük bir Batı müziği ve Türk müziği çalgısı.
Tarihi
İlk çağda Sümerler, Mısırlılar, Babilliler, Romalılar ve Yunanlarda bu sazın ilkel şekline rastlandı. Daha sonraları Araplar tarafından geliştirildi ve Endülüs Emevileri Dönemi'nde İspanyollara, oradan da batıya yerleşti.
Türk müziğine 18. yüzyılda girdi. Tamburi Cemil Bey lavtayı çalarak yeni bir özellik getirdi. Bu dönemde incesaz gruplarına alındı ancak, 19. yüzyılda popülerliğini yitirdi. Bugün nadiren de olsa Barok müzikte ve Klasik Türk müziğinde kullanılmaktadır.
Yapısı
Uda çok benzer. Farkları, gövdesinde uda göre daha az dilim bulunması ve perdeli olmasıdır. Udta perde yokken lavtada yirmi altı tane perde aralığı bulunmaktadır. Akdeniz lavtasının çifterli takılan sekiz tane teli vardır. Bazı lavta yapımcıları en üstteki teli kaldırarak yedi telli ve yedi burgulu lavta üretirler. Barok lavtanınsa yine çifterli takılan on bir teli vardır. Ahenk tellerinin de eklenmesiyle tel sayısı arttırılabilir. Sazın atası olarak nitelendirilmektedir.
Kullanımı
Akdeniz lavtası bağa mızrapla veya plastik mızrapla çalınır. Bağa mızrapla çalındığında tambura çok yakın bir ses elde edildiği için Türk müziğindeki gelişimi olumsuz etkilemiştir. Barok lavta ve rönesans lavtası sağ elin baş ve işaret parmaklarıyla teller çekilerek çalınır. Ayrıca lavta çalan kişiye lavtavi ya da lavtacı denir.
Önemli lavtacılar
Türk müziğinde
Barok müzikte
- Lutenists
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Lavta ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Sözlükte Türkçe karşılığı: lavta ne demek? 7 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kaynak: Güncel Türkçe Sözlük. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2013
Dış bağlantılar
- Great Guide On How To Age With Grace! 24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Turkmusikisi (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar