Lazbastı vergisi, Lazistan Sancağı'ndan gelen ve Canik Sancağı'nın Samsun, Bafra ve Çarşamba kazalarındaki tütün tarlalarında çalışan işçilerden alınan vergidir.
Tanzimattan önce Lazistan Sancağı'ndan gelenlerden alınan Lazbastı vergisi, kişi başı 5 kuruştu. Vergi, 1847'de ihaleyle mültezime verilmeye başlanmıştır. 1862-63 yılı verilerine göre Samsun'da 3.600, Bafra'da 1.800 ve Çarşamba'da 830 kuruş Lazbastı vergisi verilmiştir. Bu verginin Tanzimat'ın vergi adaleti ve eşitlik ilkeleriyle uyuşmadığını söyleyen Lazlar, Canik'in diğer kazalarında bu verginin alınmadığını ve sadece Lazistan Sancağı'ndan gelenlerden alındığını belirterek uygulamaya tepki göstermiştir. Müfettiş Ali Rıza Efendi konuyu inceledikten sonra şikayetlere hak vermiş ve verginin kaldırılması gerektiğini Meclis-i Vâlâ'ya bildirmiştir. Bildirisinde Lazbastı vergisi alınmamasının neden olacağı zararın hapishane tahsisatından yapılacak tasarrufla kapatılabileceğini belirtmiştir. Bildirinin kabul edilip verginin kaldırılmasından sonra zarar eden Canikliler, 10.000 civarı Lazın bölgeye gelmesini engellemeye çalışmıştır. Canikliler tarım işçilerinin yerli halkı rahatsız ettiğini ve gönderilmeleri gerektiğini belirtmiş, Samsun Gümrük Emini ise tüm işçilerin geri gönderilmesi durumunda tütün tarımının zarar edeceğini söyleyerek bu talebe karşı çıkmıştır. Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye sadece uygunsuz davrananların ve sabıkalıların Lazistan Sancağı'na geri gönderilmesinin uygun olduğuna karar vermiştir.
Kaynakça
- ^ İbrahim Serbestoğlu. "Tanzimat Döneminde Canik Sancağı'nda Vergi Tartışmaları" (PDF). ktu.edu.tr. 18 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ İbrahim Serbestoğlu (13 Aralık 2013). "Abdülaziz ve Teftiş: Ali Rıza Efendi'nin Canik Sancağını Teftişi". academia.edu. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ İbrahim Serbestoğlu (2016). "Tanzimat Döneminde Çarşamba (Canik) Kazası". academia.edu. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lazbasti vergisi Lazistan Sancagi ndan gelen ve Canik Sancagi nin Samsun Bafra ve Carsamba kazalarindaki tutun tarlalarinda calisan iscilerden alinan vergidir Tanzimattan once Lazistan Sancagi ndan gelenlerden alinan Lazbasti vergisi kisi basi 5 kurustu Vergi 1847 de ihaleyle multezime verilmeye baslanmistir 1862 63 yili verilerine gore Samsun da 3 600 Bafra da 1 800 ve Carsamba da 830 kurus Lazbasti vergisi verilmistir Bu verginin Tanzimat in vergi adaleti ve esitlik ilkeleriyle uyusmadigini soyleyen Lazlar Canik in diger kazalarinda bu verginin alinmadigini ve sadece Lazistan Sancagi ndan gelenlerden alindigini belirterek uygulamaya tepki gostermistir Mufettis Ali Riza Efendi konuyu inceledikten sonra sikayetlere hak vermis ve verginin kaldirilmasi gerektigini Meclis i Vala ya bildirmistir Bildirisinde Lazbasti vergisi alinmamasinin neden olacagi zararin hapishane tahsisatindan yapilacak tasarrufla kapatilabilecegini belirtmistir Bildirinin kabul edilip verginin kaldirilmasindan sonra zarar eden Canikliler 10 000 civari Lazin bolgeye gelmesini engellemeye calismistir Canikliler tarim iscilerinin yerli halki rahatsiz ettigini ve gonderilmeleri gerektigini belirtmis Samsun Gumruk Emini ise tum iscilerin geri gonderilmesi durumunda tutun tariminin zarar edecegini soyleyerek bu talebe karsi cikmistir Meclis i Vala yi Ahkam i Adliye sadece uygunsuz davrananlarin ve sabikalilarin Lazistan Sancagi na geri gonderilmesinin uygun olduguna karar vermistir Kaynakca Ibrahim Serbestoglu Tanzimat Doneminde Canik Sancagi nda Vergi Tartismalari PDF ktu edu tr 18 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Eylul 2020 Ibrahim Serbestoglu 13 Aralik 2013 Abdulaziz ve Teftis Ali Riza Efendi nin Canik Sancagini Teftisi academia edu 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2020 Ibrahim Serbestoglu 2016 Tanzimat Doneminde Carsamba Canik Kazasi academia edu 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2020