Lelo veya lelo burti (Gürcüce: ლელო ბურთი; Türkçesi "saha topu"), topla oynanan ve oyuncuların birbirine temas ettiği, ragbiye çok benzeyen bir Gürcü halk sporudur. Gürcü ragbi birliği terminolojisinde, lelo kelimesi deneme anlamında kullanılmaktadır. Gürcistan rugby birliğinin popülaritesi bu oyuna atfedilir. Gürcistan hükûmeti 2014'te lelo burtiyi geleneksel savaş sanatı hridoli ile birlikte maddi olmayan kültürel mirasları listesine eklemiştir.
Lelo burti oynayan karakterler 12. yüzyılda yazılmış Gürcü epik şiiri Kaplan Postlu Şövalye'de geçmektedir.
Geleneksel çeşitleri
Günümüzde Gürcistan'ın kırsal bölgelerinde oynanan lelo, Antik Çağdan beri Gürcistan'da oynanmaktadır. Eskiden bu sporu yapmak için bir alan ("Lelo") seçilirdi ve oyun şu şekilde oynanırdı:
- "Antik çağlarda, lelo takımları birkaç düzine oyuncudan oluşuyordu. Oyuncuların bazen topun peşinden koşarken bir akarsuya girmesi ve karşı tarafa geçmesi gerekiyordu."
Bazen oyun alanı iki akarsuyun arasındaydı. Genellikle komşu köylerin erkeklerinden oluşan iki ekip karşı karşıya gelirdi. Her iki taraftaki oyuncuların sayısı geleneksel olarak belirlenmemişti, ancak takımlar köylerin yetenekli oyuncularından oluşuyordu. Sahanın ortasına büyük, ağır bir top yerleştirildi. Oyunun amacı bu topu nehir üzerinden karşı tarafa taşımaktı.
- "Oyun, birkaç kilometre boyunca uzanan engebeli ve geniş bir alanda oynanırdı. Oyuncular mahmuzlar, tepeler, vadiler, engebeli akarsular, bataklıklar ve ormanların içinden geçmek zorunda kalırdı. Oyuncuların amacı, bir köy sınırına veya dağın eteğindeki belirli bir yere topu sokmaktı. Topu ileri doğru hareket ettirmek için herhangi bir yöntem (eller veya ayaklar) kullanılabilirdi. Bazen oyun at üstünde oynanırdı."
Kazanan ekibin köyünde hasadın daha iyi geçeceğini inanılırdı.
Standartlaştırılmış versiyon
Sovyet Dönemi'nde lelo standartlaştırıldı:
- " Günümüzde lelo , 90-135 m uzunluğunda ve 60-90 m genişliğindeki bir sahada kesin olarak tanımlanmış kurallara göre oynanmaktadır. Kullanılan top yuvarlaktır ve deriden yapılmıştır. Topun içi çimen, at kılı veya koyun yünü ile doldurulmuştur. 2,5 kg ağırlığındaki top 85-90 cm uzunluğundadır. "
Bu standartlaştırılmış versiyona göre, takımlar rugby gibi 15'er kişiden oluşur. Buna karşın rugby'nin aksine ileri pas serbesttir. Oyuncuların topu rakiplerinin elinden almasına izin verilir, ancak Amerikan futbolunun aksine, topsuz rakiplerin blokajı yasaktır. Ayrıca rakiplerin itilmesi, rakiplere çelme takılması ve oyuncuların üzerinden atlamak da yasaktır. Amaç mak adıyla bilinen topu kalenin ağzına sokmaktır.
Oyuncuların pas vermeden önce topu beş saniye taşımalarına izin verilir. Oyun, otuz dakikalık iki yarı ve on dakikalık moladan oluşur.
Gürcistan: "Lelolar"
Lelolar, Gürcistan'ın milli rugby takımının lakabıdır. Gürcü rugby hayranlarının standart tezahüratlarında Lelo, Lelo, Sakartvelo (Dene, Dene, Gürcistan) der.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- GÜRCİSTAN LELO FEDERASYONU
- Louis, Victor & Jennifer Sovyetler Birliği'nde Spor (Oxford Pergamon, 1980,)
- Lukashin, Yuri (ed) SSCB'de Ulusal Halk Sporları (Progress Publishing, Moskova 1980; tercüme James Riordan)
- Lukashin, Yuri Halk Oyunları (SSCB'de Ulusal Halk Sporlarında)
- Richards, Huw A Game for Hooligans: The History of Rugby Union (Mainstream Publishing, Edinburgh, 2007,) - Bölüm 1 Fons et Origo, s27; Bölüm 15 İleri Gitmek, s291
- ^ Bath, Richard (ed.) The Complete Book of Rugby (Seven Oaks Ltd, 1997 ) p67
- ^ Louis, p39
- ^ Kalatozishvili (16 Nisan 2014). "Khridoli and leloburti are nonmaterial monuments of Georgia". Vestnik Kavkaza. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2016.
- ^ a b c Lukashin, p24
- ^ Lukashin, 104
- ^ a b Lukashin, 105
Dış bağlantılar
- [1] 10 Mayıs 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Lelo oyunu
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lelo veya lelo burti Gurcuce ლელო ბურთი Turkcesi saha topu topla oynanan ve oyuncularin birbirine temas ettigi ragbiye cok benzeyen bir Gurcu halk sporudur Gurcu ragbi birligi terminolojisinde lelo kelimesi deneme anlaminda kullanilmaktadir Gurcistan rugby birliginin popularitesi bu oyuna atfedilir Gurcistan hukumeti 2014 te lelo burtiyi geleneksel savas sanati hridoli ile birlikte maddi olmayan kulturel miraslari listesine eklemistir Suhuti mezarliginda bulunan Lelo topu Lelo burti oynayan karakterler 12 yuzyilda yazilmis Gurcu epik siiri Kaplan Postlu Sovalye de gecmektedir Geleneksel cesitleriGunumuzde Gurcistan in kirsal bolgelerinde oynanan lelo Antik Cagdan beri Gurcistan da oynanmaktadir Eskiden bu sporu yapmak icin bir alan Lelo secilirdi ve oyun su sekilde oynanirdi Antik caglarda lelo takimlari birkac duzine oyuncudan olusuyordu Oyuncularin bazen topun pesinden kosarken bir akarsuya girmesi ve karsi tarafa gecmesi gerekiyordu Bazen oyun alani iki akarsuyun arasindaydi Genellikle komsu koylerin erkeklerinden olusan iki ekip karsi karsiya gelirdi Her iki taraftaki oyuncularin sayisi geleneksel olarak belirlenmemisti ancak takimlar koylerin yetenekli oyuncularindan olusuyordu Sahanin ortasina buyuk agir bir top yerlestirildi Oyunun amaci bu topu nehir uzerinden karsi tarafa tasimakti Oyun birkac kilometre boyunca uzanan engebeli ve genis bir alanda oynanirdi Oyuncular mahmuzlar tepeler vadiler engebeli akarsular batakliklar ve ormanlarin icinden gecmek zorunda kalirdi Oyuncularin amaci bir koy sinirina veya dagin etegindeki belirli bir yere topu sokmakti Topu ileri dogru hareket ettirmek icin herhangi bir yontem eller veya ayaklar kullanilabilirdi Bazen oyun at ustunde oynanirdi Kazanan ekibin koyunde hasadin daha iyi gececegini inanilirdi Standartlastirilmis versiyonSovyet Donemi nde lelo standartlastirildi Gunumuzde lelo 90 135 m uzunlugunda ve 60 90 m genisligindeki bir sahada kesin olarak tanimlanmis kurallara gore oynanmaktadir Kullanilan top yuvarlaktir ve deriden yapilmistir Topun ici cimen at kili veya koyun yunu ile doldurulmustur 2 5 kg agirligindaki top 85 90 cm uzunlugundadir Bu standartlastirilmis versiyona gore takimlar rugby gibi 15 er kisiden olusur Buna karsin rugby nin aksine ileri pas serbesttir Oyuncularin topu rakiplerinin elinden almasina izin verilir ancak Amerikan futbolunun aksine topsuz rakiplerin blokaji yasaktir Ayrica rakiplerin itilmesi rakiplere celme takilmasi ve oyuncularin uzerinden atlamak da yasaktir Amac mak adiyla bilinen topu kalenin agzina sokmaktir Oyuncularin pas vermeden once topu bes saniye tasimalarina izin verilir Oyun otuz dakikalik iki yari ve on dakikalik moladan olusur Gurcistan Lelolar Lelolar Gurcistan in milli rugby takiminin lakabidir Gurcu rugby hayranlarinin standart tezahuratlarinda Lelo Lelo Sakartvelo Dene Dene Gurcistan der Ayrica bakinizOrta Cag futboluKaynakcaGURCISTAN LELO FEDERASYONU Louis Victor amp Jennifer Sovyetler Birligi nde Spor Oxford Pergamon 1980 0 08 024506 4 Lukashin Yuri ed SSCB de Ulusal Halk Sporlari Progress Publishing Moskova 1980 tercume James Riordan Lukashin Yuri Halk Oyunlari SSCB de Ulusal Halk Sporlarinda Richards Huw A Game for Hooligans The History of Rugby Union Mainstream Publishing Edinburgh 2007 978 1 84596 255 5 Bolum 1 Fons et Origo s27 Bolum 15 Ileri Gitmek s291 Bath Richard ed The Complete Book of Rugby Seven Oaks Ltd 1997 1 86200 013 1 p67 Louis p39 Kalatozishvili 16 Nisan 2014 Khridoli and leloburti are nonmaterial monuments of Georgia Vestnik Kavkaza 3 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2016 a b c Lukashin p24 Lukashin 104 a b Lukashin 105Dis baglantilar 1 10 Mayis 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lelo oyunu