Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Leta Stetter Hollingworth (25 Mayıs 1886, Chadron, Nebraska - 27 Kasım 1939, New York), Amerikalı psikologdur.
| Leta Stetter Hollingworth | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 25 Mayıs 1886 Nebraska, ABD |
| Ölüm | 27 Kasım 1939 (53 yaşında) New York |
| Meslek | Psikolog |
| Milliyet | ABD |
| Tür | Psikoloji |
| Konu | Üstün yetenekli çocuklar, kadın psikolojisi |
Özellikle zeka testleri ve üstün yetenekli çocuklar üzerine çalışmaları ile tanınmış öncü bir psikologdur. Üstün yetenekli çocukların yanı sıra, klinik psikoloji, eğitim psikolojisi, kadınların psikolojisi üzerine çalışmaları vardır. Kadınlar hakkındaki kalıp yargıların yıkılmasında önemli katkıları olmuştur.
Yaşamı
1886'da Nebraska'da doğdu. Annesinin erken yaşta ölümü ve babasının evi terk etmesi nedeniyle zor bir çocukluk geçirdi. 15 yaşında iken yerel gazetede yazılar yayımlamaya başladı. 1902'de lise öğrenimini tamamladı ve evden ayrıldı. Nebraska Üniversitesi'nde edebiyat alanında yükseköğrenim gördü.
Bu sırada psikoloji yüksek lisans öğrencisi olan Harry Levi Hollingworth ile nişanlandı. Nişanlısı, doktora yapmak üzere Columbia Üniversitesi'ne giderek James McKeen Cattell'ın öğrencisi oldu. Kendisi ise Nebraska'da kalarak eğitimini 1906'da üstün başarı ile tamamladı ve öğretmenlik yapmaya başladı.
1908'de nişanlısının doktorasını tamamlaması üzerine New York'a gitti ve evlendiler. Ancak burada evli kadınların öğretmenlik yapmasına müsaade edilmediğini öğrendi. Yaşamını bir ev kadını olarak sürdüren Leta Setter yüksek lisans yapmak istedi ama cinsiyet ayrımı nedeniyle kabul edilmedi. Kadınların toplumdaki yerini ve maruz kaldıkları eşitsizlikleri sorgulamaya başladı. Bu arada eşi Harry Levi Hollingworth, kafeinin insanlar üzerindeki psikolojik etkisini incelemek üzere Coca Cola'dan gelen araştırma teklifini kabul edince bu işten sağladıkları gelir sayesinde 1911'de Columbia Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimine başlayabildi. Eğitim ve sosyoloji dersleri aldı.
1913'te yüksek lisans eğitimini tamamlayıp Binet zeka testleri uygulamak üzere çalışmaya başladı. Kısa sürede alanında ilerledi; Bellevue Hastanesi'nde psikoloji laboratuvarı şefi oldu. Akademik hayatına eğitim psikolojisi konusunda tanınmış psikolog Edward Thorndike'nin öğrencisi olarak devam etti. Bir yandan doktorasını yaparken bir yandan New York polis teşkilatına danışmanlık yaptı.
Doktora döneminde çalışmaları kadınlar üzerine yoğunlaşmıştı. Thorndike, erkeklerin kadınlara nazaran daha geniş ve farklı fiziksel ve zihinsel gelişim gösterdiği, kadınların yeteneklerinin daha vasat olduğu fikrini savunan değişkenlik hipotezini desteklemekteydi. Hollingworth ise farklıların doğuştan gelen özelliklerden değil sosyal rollerden kaynaklandığını savundu. Bu konuyu araştırmak için eşit sayıda kız ve erkek bebekten topladığı verileri karşılaştırarak anatomik özellikleri bakımından erkeklerde daha fazla değişkenlik olmadığını ortaya koydu. Hollingworth doktora tezini ise adet gören kadınlardaki performans değişikllikleri üzerinde yaptı. Kadınların zihinsel ve fiziksel performans değişikliklerinin âdet döngüsü evreleriyle ilgili olmadığını ortaya koydu. Hollingworth'a göre, kadınların daha az başarılı olmalarının sebebini anlamak için sosyal sınırlar ve kültürel engeller incelenmelidir.
1916'da doktorasını tamamladıktan sonra Columbia Üniversitesi'nde ders vermeye başladı ve hayatı boyunca bu kurumda çalışmayı sürdürdü. Ders vermenin yanı sıra Bellevue Hastanesi'nde klinik çalışmalar yürüttü. Klinik psikoloji etik rehberinin oluşturulması ve klinik psikoloji eğitimi için evrensel standartarın belirlenmesinde rol aldı.
1920'lerde üstün yetenekli çocuklarla ilgilenmeye başladı. İnsanların bilişsel açıdan eşit yaratılmadığını ve bu nedenle bütün çocukların aynı yolla eğitim almaması gerektiğini savundu. Okulların, homojen olarak gruplanmış bir sınıf içinde zenginleştirilmiş veya farklılaştırılmış müfredat uygulanan, hızlandırılmış öğrenme fırsatları sağlanan bir yer olması gerektiğini ifade etti. Üstün yetenekli çocuklara ayrı bir müfredat uygulanması görüşü nedeniyle demokratik olmamakla eleştirildi.
Son olarak IQ seviyesi 180'in üzerinde çocuklar üzerinde çalışmaya başladı ve bu çocuklarla çalışan ilk araştırmacılardan biri oldu. 27 Kasım 1939'da kanser nedeniyle öldü. Son çalışması, 1942'de eşi tarafından yayımlanmıştır.
Kaynakça
- ^ a b Held, Lisa. "Profie: Leta Hollingworth". sychology's Feminist Voices Multimedia Internet Archive, 2010. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ Cherry, Kendra. "Leta Stetter Hollingworth Biography". verywellmind.com sitesi, 3 Haziran 2018. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ Modern psikoloji tarihi, Duane p. Schultz, Sydney Ellen Schultz
- ^ Levent, Faruk. (PDF). Çocuk Vakfı Yayınları, Şubat 2011. 12 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leta Stetter Hollingworth 25 Mayis 1886 Chadron Nebraska 27 Kasim 1939 New York Amerikali psikologdur Leta Stetter HollingworthDogum25 Mayis 1886 1886 05 25 Nebraska ABDOlum27 Kasim 1939 53 yasinda New YorkMeslekPsikologMilliyetABDTurPsikolojiKonuUstun yetenekli cocuklar kadin psikolojisi Ozellikle zeka testleri ve ustun yetenekli cocuklar uzerine calismalari ile taninmis oncu bir psikologdur Ustun yetenekli cocuklarin yani sira klinik psikoloji egitim psikolojisi kadinlarin psikolojisi uzerine calismalari vardir Kadinlar hakkindaki kalip yargilarin yikilmasinda onemli katkilari olmustur Yasami1886 da Nebraska da dogdu Annesinin erken yasta olumu ve babasinin evi terk etmesi nedeniyle zor bir cocukluk gecirdi 15 yasinda iken yerel gazetede yazilar yayimlamaya basladi 1902 de lise ogrenimini tamamladi ve evden ayrildi Nebraska Universitesi nde edebiyat alaninda yuksekogrenim gordu Bu sirada psikoloji yuksek lisans ogrencisi olan Harry Levi Hollingworth ile nisanlandi Nisanlisi doktora yapmak uzere Columbia Universitesi ne giderek James McKeen Cattell in ogrencisi oldu Kendisi ise Nebraska da kalarak egitimini 1906 da ustun basari ile tamamladi ve ogretmenlik yapmaya basladi 1908 de nisanlisinin doktorasini tamamlamasi uzerine New York a gitti ve evlendiler Ancak burada evli kadinlarin ogretmenlik yapmasina musaade edilmedigini ogrendi Yasamini bir ev kadini olarak surduren Leta Setter yuksek lisans yapmak istedi ama cinsiyet ayrimi nedeniyle kabul edilmedi Kadinlarin toplumdaki yerini ve maruz kaldiklari esitsizlikleri sorgulamaya basladi Bu arada esi Harry Levi Hollingworth kafeinin insanlar uzerindeki psikolojik etkisini incelemek uzere Coca Cola dan gelen arastirma teklifini kabul edince bu isten sagladiklari gelir sayesinde 1911 de Columbia Universitesi nde yuksek lisans egitimine baslayabildi Egitim ve sosyoloji dersleri aldi 1913 te yuksek lisans egitimini tamamlayip Binet zeka testleri uygulamak uzere calismaya basladi Kisa surede alaninda ilerledi Bellevue Hastanesi nde psikoloji laboratuvari sefi oldu Akademik hayatina egitim psikolojisi konusunda taninmis psikolog Edward Thorndike nin ogrencisi olarak devam etti Bir yandan doktorasini yaparken bir yandan New York polis teskilatina danismanlik yapti Doktora doneminde calismalari kadinlar uzerine yogunlasmisti Thorndike erkeklerin kadinlara nazaran daha genis ve farkli fiziksel ve zihinsel gelisim gosterdigi kadinlarin yeteneklerinin daha vasat oldugu fikrini savunan degiskenlik hipotezini desteklemekteydi Hollingworth ise farklilarin dogustan gelen ozelliklerden degil sosyal rollerden kaynaklandigini savundu Bu konuyu arastirmak icin esit sayida kiz ve erkek bebekten topladigi verileri karsilastirarak anatomik ozellikleri bakimindan erkeklerde daha fazla degiskenlik olmadigini ortaya koydu Hollingworth doktora tezini ise adet goren kadinlardaki performans degisikllikleri uzerinde yapti Kadinlarin zihinsel ve fiziksel performans degisikliklerinin adet dongusu evreleriyle ilgili olmadigini ortaya koydu Hollingworth a gore kadinlarin daha az basarili olmalarinin sebebini anlamak icin sosyal sinirlar ve kulturel engeller incelenmelidir 1916 da doktorasini tamamladiktan sonra Columbia Universitesi nde ders vermeye basladi ve hayati boyunca bu kurumda calismayi surdurdu Ders vermenin yani sira Bellevue Hastanesi nde klinik calismalar yuruttu Klinik psikoloji etik rehberinin olusturulmasi ve klinik psikoloji egitimi icin evrensel standartarin belirlenmesinde rol aldi 1920 lerde ustun yetenekli cocuklarla ilgilenmeye basladi Insanlarin bilissel acidan esit yaratilmadigini ve bu nedenle butun cocuklarin ayni yolla egitim almamasi gerektigini savundu Okullarin homojen olarak gruplanmis bir sinif icinde zenginlestirilmis veya farklilastirilmis mufredat uygulanan hizlandirilmis ogrenme firsatlari saglanan bir yer olmasi gerektigini ifade etti Ustun yetenekli cocuklara ayri bir mufredat uygulanmasi gorusu nedeniyle demokratik olmamakla elestirildi Son olarak IQ seviyesi 180 in uzerinde cocuklar uzerinde calismaya basladi ve bu cocuklarla calisan ilk arastirmacilardan biri oldu 27 Kasim 1939 da kanser nedeniyle oldu Son calismasi 1942 de esi tarafindan yayimlanmistir Kaynakca a b Held Lisa Profie Leta Hollingworth sychology s Feminist Voices Multimedia Internet Archive 2010 14 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2018 Cherry Kendra Leta Stetter Hollingworth Biography verywellmind com sitesi 3 Haziran 2018 14 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2018 Modern psikoloji tarihi Duane p Schultz Sydney Ellen Schultz Levent Faruk PDF Cocuk Vakfi Yayinlari Subat 2011 12 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2018