Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Letonya Komünist Partisi (Letonca: Latvijas Komunistiskā partija, LKP; Rusça: Коммунистическая партия Латвии), Letonya'da bir siyasi partiydi.
Letonya Komünist Partisi Latvijas Komunistiskā partija | |
|---|---|
 | |
| Kuruluş tarihi | 1904 |
| Kapanış tarihi | 1991 |
| Gazete(ler) | Latvijas patiesība |
| İdeoloji | Komünizm Marksizm-Leninizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Uluslararası üyelik | Sovyetler Birliği Komünist Partisi |
| Resmî renkler | Kırmızı |
| Parti bayrağı | |
 | |
| Letonya | |
Tarih
1919'a kadar Letonya Sosyal-Demokrasisi
Parti Haziran 1904 kongresinde kuruldu. Başlangıçta parti Letonya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (LSDSP) olarak biliniyordu. 1905 yılındaki kongre boyunca parti Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi (RSDLP) programını kendine adapte etti. 1906 yılında toplanan RSDLP'nin Dördüncü Kongresi'nde, LSDSP, saha teşkilatı RSDLP'ye katıldı ve kongreden sonra parti adını Letonya Sahası Sosyal Demokrasisi olarak değiştirdi.
26 Ocak ile 8 Şubat 1914 tarihleri arasınde parti dördüncü kongresini Brüksel'de topladı.
Mayıs 1918 tarihinde, LSD'den atılan Menşevik güçler tarafından Letonya Sosyal Demokrat İşçi Partisi kuruldu.
Sovyet Letonya'da Hüküm, 1919–1920
1919 yılında Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti'ni kısaca yönetti ve Mart 1919 tarihinde ismini Letonya Komünist Partisi olarak değiştirdi; 1919 yılında 7,500 üyesi vardı. Partinin genç kanadı, Letonya Genç Komünistler Cemiyeti'ydi (LKJS).
LKP, 1919 yılından itibaren Komintern (Üçüncü Enternasyonal) üyesiydi.
Yer altı ve sürgün, 1920–1940
Letonya Bağımsızlık Savaşı'ndan sonra, LKP Letonya'da yasaklandı. Liderlik, SSCB'de sürgüne yerleşirken, Letonya teşkilatı ya yer altı hücreleri ya da "Kızıl" solcu işçi sendikaları gibi yakın teşkilatlar üzerinden gizlice faaliyetlerde bulundu. 1928 yılında parti daha açık faaliyet göstermeye başladı ve 1928 yılında Letonya parlamento seçimlerine "Sol İşçi Sendikaları" olarak bilinen yakın listeler ile girdiler. Liste, beş sandalye kazandı fakat 1930 yılında yasaklandı. Ertesi yıl gerçekleşen seçimlere "İşçi ve Köylü Sendika Grupları" olarak ismi yenilenen liste ile katıldılar ve altı sandalye kazandılar. 1933 yılında, yüksek mahkeme partiyi kapattı ve milletvekilleri tutuklanıp, ihanetle suçlandılar.
1936 yılında, LKJS'ye paralel gençlik yapılanması Letonya'nın İşçilerinin Gençlik Cemiyeti (LDJS), LKP ve onların önceki rakipleri 1934 yılında coup d'état sonrası yasadışı ilan edilen sabık Menşevik Letonya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin ortak çabası ile kuruldu.
Letonya SSC'de İktidar, 1940–1990
Haziran 1940 tarihinde Letonya'nın Sovyet işgali sonrası ve Ulmanis hükûmetinin kovulması sonrası, LKP ve LDJS yasallaştı ve açok şekilde faaliyet göstermeye başladılar. 1940 yılında yapılan Sovyet güdümlü Parlamento seçimlerinde, "Çalışan Halkın Bloğu" ismiyle tek partinin girmesine izin veridi. Parti daha sonra Sovyetler Birliği (Bolşevik) Komünist Partisi ile birleşti. CPSU(b)'nın Letonya kolu olarak, Letonya Komünist Partisi (Letonca: Latvijas Komunistiskā (boļševiku) partija, (LK(b)P) adını aldı. 1952 yılında CPSU(b), Sovyetler Birliği Komünist Partisi ismini alınca, Letonya kolu eski ismi LKP altında yeniden yapılandı.
1978 tarihli Letonya SSC anayasasının altıncı maddesi LKP'yi Sovyet Letonya'sında siyasi gücünde aşikar şekilde tek güç haline getirdi. 1990 yılında, Letonya Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi (daha önceki Letonya SSC Yüksek Sovyet'i, şimdi Letonya Halk Cephesi'nin baskın olduğu) altıncı maddeyi anayasadan çıkarmayı oyladı.
14 Nisan 1990 tarihinde, liderliğindeki bağımsızlık yanlısı hizip LKP'den ayrıldı ve Bağımsız Letonya Komünist Partisi'ni (Letonca: Latvijas Neatkarīgā komunistiskā partija) kurdu. LKP'nin ana omurgası Alfrēds Rubiks başkanlığında Moskova ve CPSU liderliğine sadık kaldı. Sonra aynı yılın 14 Eylül'ünde, Ķezbers'in partisi adını resmi olarak Letonya Demokratik İşçi Parti'si (Letonca: Latvijas Demokrātiskā darba partija, LDDP) olarak değiştirip, kendisini sosyal demokrat platforma adapte etti.
Bağımsızlık sonrası, 1990–1993
Letonya'nın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilanından sonra Letonya Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi, Letonya'nın bağımsızlığına düşman bir teşkilat gerekçesi ile 10 Eylül 1991 tarihinde LKP'yi yasakladı. Aynı yılın Ekim ayında, Letonya Komünist Partisi resmi yayın organı Cīņa kapatılıp, yasaklandı. Sonra Albert Lebedev tarafından Letonya Komünistleri Cemiyeti ismiyle bir teşkilat oluşturuldu. Bu teşkilatın, başvurusu reddedildi. 1993 yılında, Letonya Komünistleri Cemiyeti, Komünist Partiler Birliği - Sovyetler Birliği Komünist Partisi (UCP-CPSU) üyesi oldu. Ondan sonra, yer altında ve "belirli şartlar" altında faaliyet göstermektedir.
1994 yılında, LKP'nin ardılı olarak kurulmuştur.
Basın
Cīņa (Mücadele), Letonya Sosyal-Demokrasisi'nin merkez yayın organı olarak Mart 1904 tarihinde kurulmuştur. Riga, Brüksel ve Petrograd'da düzenli olarak basılmıştır. 1919'dan itibaren, Letonya Komünist Partisi'nin yayın organı olmuştur.
LKP Liderliği, savaş arası ve II. Dünya Savaşı'nda Nazi işgali sırasında, SSCB'de sürgüne yerleşirken, Cīņa Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde basıldı. 1940 yılından sonra Riga'da yayınlandı.
Letonya SSC'de, Cīņa Letonya dilinde yayın yapan ana günlük gazeteydi. 1990 yılında, Ķezbers hizbi anan LKP'den ayrılıp Bağımsız Komünistleri kurduklarında, gazetenin adını Neatkarīgā Cīņa (Bağımsız Mücadele) olarak değiştirdiler, 1990'lardaki özelleştirmeden sonra Neatkarīgā Rīta Avīze ismini aldı.
LKP tarafından yayınlanan Cīņa gazetesinin Rus dilindeki kardeşi Sovetskaya Latviya (Sovyet Letonya) idi; Padomju Jaunatne (Sovyet Gençliği) ise Letonya Genç Komünistler Cemiyeti'nin günlük gazetesiydi.
Letonya SSC'de, LKP ayrıca aylık siyasi dergi Padomju Latvijas Komunists (Sovyet Letonya Komünisti, ISSN 0132-6430; 1940 ve 1950'lerde Padomju Latvijas Boļševiks) Rusça paralel edisyonu (Kommunist Sovetskoi Latvii ISSN 0321-2092) ile yayınlıyordu.
Letonya Komünist Partisi Birinci Sekreterleri
| Birinci Sekreter | Görev süresi |
|---|---|
| : | 25 Ağustos 1940 – 25 Kasım 1959 (1941–1944 arasında Rusya'da sürgün) |
| : | 25 Kasım 1959 – 15 Nisan 1966 |
| : | 15 Nisan 1966 – 14 Nisan 1984 |
| Boriss Pugo: | 14 Nisan 1984 – 4 Ekim 1988 |
| : | 4 Ekim 1988 – 7 Nisan 1990 (Parti'nin "iktidar" rolü 11 Ocak 1990 tarihinde kaldırılmıştır) |
| Alfrēds Rubiks: | 7 Nisan 1990 – 24 Ağustos 1990 |
Letonya Komünist Partisi İkinci Sekreterleri
| İkinci Sekreter | Görev süresi |
|---|---|
| Ağustos – Aralık 1940 | |
| 1944 – Ocak 1949 | |
| Ocak 1949 – 1952? | |
| 1952 ? – Haziran 1953 | |
| Haziran 1953 – Ocak 1956 | |
| Ocak 1956 – Ocak 1958? | |
| Ocak – Nisan 1958? | |
| Nisan 1958? – Şubat 1960 | |
| Şubat 1960 – 1963 | |
| 1963–1978 | |
| 1978–1980 | |
| 1980–1986 | |
| 1986–1990 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Lenin: An Appeal to the Party by Delegates to the Unity Congress Who Belonged to the Former 'Bolshevik' Group". 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016.
- ^ "Lenin: The Second Conference of the R.S.D.L.P. (First All-Russia Conference)". 24 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016.
- ^ "Glossary of Organisations - Co". 4 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016.
- ^ a b Vincent E McHale (1983) Political parties of Europe, Greenwood Press, p450
- ^ a b "Latvijas Valsts arhīvs". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
- ^ (Rusça) Союз Коммунистических партий - КПСС 31 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Lenin: The Jubilee Number of Zihna". 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Letonya Komunist Partisi Letonca Latvijas Komunistiska partija LKP Rusca Kommunisticheskaya partiya Latvii Letonya da bir siyasi partiydi Letonya Komunist Partisi Latvijas Komunistiska partijaKurulus tarihi1904Kapanis tarihi1991Gazete ler Latvijas patiesibaIdeolojiKomunizm Marksizm LeninizmSiyasi pozisyonAsiri solUluslararasi uyelikSovyetler Birligi Komunist PartisiResmi renklerKirmiziParti bayragiLetonyaTarih1919 a kadar Letonya Sosyal Demokrasisi Parti Haziran 1904 kongresinde kuruldu Baslangicta parti Letonya Sosyal Demokrat Isci Partisi LSDSP olarak biliniyordu 1905 yilindaki kongre boyunca parti Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi RSDLP programini kendine adapte etti 1906 yilinda toplanan RSDLP nin Dorduncu Kongresi nde LSDSP saha teskilati RSDLP ye katildi ve kongreden sonra parti adini Letonya Sahasi Sosyal Demokrasisi olarak degistirdi 26 Ocak ile 8 Subat 1914 tarihleri arasinde parti dorduncu kongresini Bruksel de topladi Mayis 1918 tarihinde LSD den atilan Mensevik gucler tarafindan Letonya Sosyal Demokrat Isci Partisi kuruldu Sovyet Letonya da Hukum 1919 1920 1919 yilinda Letonya Sosyalist Sovyet Cumhuriyeti ni kisaca yonetti ve Mart 1919 tarihinde ismini Letonya Komunist Partisi olarak degistirdi 1919 yilinda 7 500 uyesi vardi Partinin genc kanadi Letonya Genc Komunistler Cemiyeti ydi LKJS LKP 1919 yilindan itibaren Komintern Ucuncu Enternasyonal uyesiydi Yer alti ve surgun 1920 1940 Letonya Bagimsizlik Savasi ndan sonra LKP Letonya da yasaklandi Liderlik SSCB de surgune yerlesirken Letonya teskilati ya yer alti hucreleri ya da Kizil solcu isci sendikalari gibi yakin teskilatlar uzerinden gizlice faaliyetlerde bulundu 1928 yilinda parti daha acik faaliyet gostermeye basladi ve 1928 yilinda Letonya parlamento secimlerine Sol Isci Sendikalari olarak bilinen yakin listeler ile girdiler Liste bes sandalye kazandi fakat 1930 yilinda yasaklandi Ertesi yil gerceklesen secimlere Isci ve Koylu Sendika Gruplari olarak ismi yenilenen liste ile katildilar ve alti sandalye kazandilar 1933 yilinda yuksek mahkeme partiyi kapatti ve milletvekilleri tutuklanip ihanetle suclandilar 1936 yilinda LKJS ye paralel genclik yapilanmasi Letonya nin Iscilerinin Genclik Cemiyeti LDJS LKP ve onlarin onceki rakipleri 1934 yilinda coup d etat sonrasi yasadisi ilan edilen sabik Mensevik Letonya Sosyal Demokrat Isci Partisi nin ortak cabasi ile kuruldu Letonya SSC de Iktidar 1940 1990 Haziran 1940 tarihinde Letonya nin Sovyet isgali sonrasi ve Ulmanis hukumetinin kovulmasi sonrasi LKP ve LDJS yasallasti ve acok sekilde faaliyet gostermeye basladilar 1940 yilinda yapilan Sovyet gudumlu Parlamento secimlerinde Calisan Halkin Blogu ismiyle tek partinin girmesine izin veridi Parti daha sonra Sovyetler Birligi Bolsevik Komunist Partisi ile birlesti CPSU b nin Letonya kolu olarak Letonya Komunist Partisi Letonca Latvijas Komunistiska bolseviku partija LK b P adini aldi 1952 yilinda CPSU b Sovyetler Birligi Komunist Partisi ismini alinca Letonya kolu eski ismi LKP altinda yeniden yapilandi 1978 tarihli Letonya SSC anayasasinin altinci maddesi LKP yi Sovyet Letonya sinda siyasi gucunde asikar sekilde tek guc haline getirdi 1990 yilinda Letonya Cumhuriyeti Yuksek Mahkemesi daha onceki Letonya SSC Yuksek Sovyet i simdi Letonya Halk Cephesi nin baskin oldugu altinci maddeyi anayasadan cikarmayi oyladi 14 Nisan 1990 tarihinde liderligindeki bagimsizlik yanlisi hizip LKP den ayrildi ve Bagimsiz Letonya Komunist Partisi ni Letonca Latvijas Neatkariga komunistiska partija kurdu LKP nin ana omurgasi Alfreds Rubiks baskanliginda Moskova ve CPSU liderligine sadik kaldi Sonra ayni yilin 14 Eylul unde kezbers in partisi adini resmi olarak Letonya Demokratik Isci Parti si Letonca Latvijas Demokratiska darba partija LDDP olarak degistirip kendisini sosyal demokrat platforma adapte etti Bagimsizlik sonrasi 1990 1993 Letonya nin Sovyetler Birligi nden bagimsizligini ilanindan sonra Letonya Cumhuriyeti Yuksek Mahkemesi Letonya nin bagimsizligina dusman bir teskilat gerekcesi ile 10 Eylul 1991 tarihinde LKP yi yasakladi Ayni yilin Ekim ayinda Letonya Komunist Partisi resmi yayin organi Cina kapatilip yasaklandi Sonra Albert Lebedev tarafindan Letonya Komunistleri Cemiyeti ismiyle bir teskilat olusturuldu Bu teskilatin basvurusu reddedildi 1993 yilinda Letonya Komunistleri Cemiyeti Komunist Partiler Birligi Sovyetler Birligi Komunist Partisi UCP CPSU uyesi oldu Ondan sonra yer altinda ve belirli sartlar altinda faaliyet gostermektedir 1994 yilinda LKP nin ardili olarak kurulmustur BasinCina Mucadele Letonya Sosyal Demokrasisi nin merkez yayin organi olarak Mart 1904 tarihinde kurulmustur Riga Bruksel ve Petrograd da duzenli olarak basilmistir 1919 dan itibaren Letonya Komunist Partisi nin yayin organi olmustur LKP Liderligi savas arasi ve II Dunya Savasi nda Nazi isgali sirasinda SSCB de surgune yerlesirken Cina Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti nde basildi 1940 yilindan sonra Riga da yayinlandi Letonya SSC de Cina Letonya dilinde yayin yapan ana gunluk gazeteydi 1990 yilinda kezbers hizbi anan LKP den ayrilip Bagimsiz Komunistleri kurduklarinda gazetenin adini Neatkariga Cina Bagimsiz Mucadele olarak degistirdiler 1990 lardaki ozellestirmeden sonra Neatkariga Rita Avize ismini aldi LKP tarafindan yayinlanan Cina gazetesinin Rus dilindeki kardesi Sovetskaya Latviya Sovyet Letonya idi Padomju Jaunatne Sovyet Gencligi ise Letonya Genc Komunistler Cemiyeti nin gunluk gazetesiydi Letonya SSC de LKP ayrica aylik siyasi dergi Padomju Latvijas Komunists Sovyet Letonya Komunisti ISSN 0132 6430 1940 ve 1950 lerde Padomju Latvijas Bolseviks Rusca paralel edisyonu Kommunist Sovetskoi Latvii ISSN 0321 2092 ile yayinliyordu Letonya Komunist Partisi Birinci SekreterleriBirinci Sekreter Gorev suresi 25 Agustos 1940 25 Kasim 1959 1941 1944 arasinda Rusya da surgun 25 Kasim 1959 15 Nisan 1966 15 Nisan 1966 14 Nisan 1984Boriss Pugo 14 Nisan 1984 4 Ekim 1988 4 Ekim 1988 7 Nisan 1990 Parti nin iktidar rolu 11 Ocak 1990 tarihinde kaldirilmistir Alfreds Rubiks 7 Nisan 1990 24 Agustos 1990Letonya Komunist Partisi Ikinci SekreterleriIkinci Sekreter Gorev suresiAgustos Aralik 19401944 Ocak 1949Ocak 1949 1952 1952 Haziran 1953Haziran 1953 Ocak 1956Ocak 1956 Ocak 1958 Ocak Nisan 1958 Nisan 1958 Subat 1960Subat 1960 19631963 19781978 19801980 19861986 1990Ayrica bakinizSovyetler Birligi nde LetonlarKaynakca a b Lenin An Appeal to the Party by Delegates to the Unity Congress Who Belonged to the Former Bolshevik Group 24 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Lenin The Second Conference of the R S D L P First All Russia Conference 24 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 Glossary of Organisations Co 4 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016 a b Vincent E McHale 1983 Political parties of Europe Greenwood Press p450 ISBN 0 313 23804 9 a b Latvijas Valsts arhivs 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ekim 2020 Rusca Soyuz Kommunisticheskih partij KPSS 31 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lenin The Jubilee Number of Zihna 21 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2016