Libya-Malta Kıta Sahanlığı Davası, Libya ile Malta'nın taraf oldukları ve Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) 3 Haziran 1985 tarihinde karara bağladığı kıta sahanlığı sınırlandırma ihtilafı.
İhtilaf
1958 yılında imzalanıp 1964 yılında yürürlüğe giren 'nin 6. maddesi kıta sahanlığı sınırlandırmasında / kıstasını belirlemiş, ancak Uluslararası Adalet Divanı'nın (UAD) 1969 tarihinde Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davalarında aldığı kararla bu kıstasın sınırlandırmada tek yöntem olamayacağına hükmetmişti.
Bu çerçevede Malta, sözkonusu uyarınca Libya'yla arasındaki kıta sahanlığı sınırının ortay hattan geçmesi gerektiğini savunarak 1965 yılında Libya hükûmetine bu yönde teklifte bulundu ve 1966 yılında bu doğrultuda bir yasa çıkardı. Libya hükûmeti ise bu yasayı 1973 yılında reddetti. 23 Mayıs 1976 tarihinde taraflar bir anlaşması imzalayarak ihtilafın UAD'a havalesi hususunda mutabık kaldılar ve 19 Temmuz 1982'de davayı Divan'a sevkettiler.
Değerlendirme ve karar
Davada Malta, uyarınca kıta sahanlığı sınırının ortay hattan geçmesi gerektiğini savundu (sağdaki haritada A-B hattı).
Buna mukabil Libya, doğal uzantı ve kıyı şeridi uzunluğu gibi etkenlerin gözönünde bulundurularak Malta adalarına kısıtlı etki verilmesi gerektiğini iddiayla, çok daha kuzeyden geçen bir sınırı savundu (sağdaki haritada C-D hattı).
İtalya ise bölgede hakları olduğunu iddiayla, davaya müdahil olma talebini Divan'a iletti.
Libya, 'ne (1958) taraf olmadığından, ayrıca bu Sözleşmenin yerine geçecek olan BM Deniz Hukuku Sözleşmesi de (1982) henüz yürürlüğe girmediğinden, taraflar bu iki Sözleşmedeki sınırlandırma yöntemleri yerine teamül hukukunun geçerli olması gerektiğinde mutabıktılar.
Divan, öncelikle coğrafî uzantı fikrinden uzaklaşarak Libya'nın fay hattı bölgesi (rift zone) tezini reddetti. Buna mukabil, Divan Malta'nın da sınırlandırmanın ortay hattan geçmesi yönündeki tezini de reddetti ve 1982 tarihli kararına da atıfla, hakkaniyete (equity) dayalı sınırlandırmayı vurguladı. Malta, 1977 tarihli 'na atıfla bu davadaki sınırlandırmada anakaraya bağımlı adalara (Manş Adaları) kısıtlı etki verilirken ada ülkesi olan Birleşik Krallık'a tam etki verilmesi ve iki ülke arasında ortay hattın sınır kabul edilmesini örnek vererek, Malta'nın da ada devleti olmasından hareketle, devletlerin eşitliği prensibinden yola çıkarak sınırlandırmada ortay hattı savunmaya devam etti. Buna karşılık Libya da kıyı uzunlukları arasındaki büyük farka işaret ederek orantısallık (proportionality) ilkesini öne çıkardı.
Divan, orantısallığı tek kıstas olarak benimsememekle birlikte, hakkaniyete dayalı bir sınırlandırmada sınırın ortay hattın kuzeyinden geçmesi gerektiğini kabul etti. Devamla, sınırlandırmanın Sicilya ile Libya arasındaki afakî ortay hattın da (sağdaki haritada X noktası) güneyinden geçmesi gerektiğine hükmetti (zira aksi takdirde Malta'ya karasuları haricinde hiç etki tanınmamış olacaktı). Buna göre, Libya-Malta ortay hattı ile Libya-Sicilya afakî ortay hattı arasındaki 24 dakikalık farkın 3/4'ünü (18 dakika) Libya'ya veren Divan bu şekilde ortay hattın 18 dakika kuzeyinden geçen hattı sınırlandırma çizgisi olarak kabul etti.
Ayrıca bakınız
- (1977)
- (1982)
Kaynakça
- ^ "Uluslararası Adalet Divanı resmî sitesi, Libya-Malta Kıta Sahanlığı Davası karası (3 Haziran 1985)" (PDF). 24 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
- ^ "Birleşmiş Milletler resmî sitesi, "Kıta Sahanlığı Sözleşmesi"" (PDF). 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Ekim 2022.
- ^ "Uluslararası Adalet Divanı resmî sitesi, Kuzey Denizi Kıta Sahanlığı Davaları kararı-20 Şubat 1969" (PDF). 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Ekim 2022.
- ^ "Birleşmiş Milletler resmî sitesi, "Birleşik Krallık-Fransa Kıta Sahanlığı Davası"" (PDF). 22 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Ekim 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Libya Malta Kita Sahanligi Davasi Libya ile Malta nin taraf olduklari ve Uluslararasi Adalet Divani nin UAD 3 Haziran 1985 tarihinde karara bagladigi kita sahanligi sinirlandirma ihtilafi Ihtilaf1958 yilinda imzalanip 1964 yilinda yururluge giren nin 6 maddesi kita sahanligi sinirlandirmasinda kistasini belirlemis ancak Uluslararasi Adalet Divani nin UAD 1969 tarihinde Kuzey Denizi Kita Sahanligi Davalarinda aldigi kararla bu kistasin sinirlandirmada tek yontem olamayacagina hukmetmisti Bu cercevede Malta sozkonusu uyarinca Libya yla arasindaki kita sahanligi sinirinin ortay hattan gecmesi gerektigini savunarak 1965 yilinda Libya hukumetine bu yonde teklifte bulundu ve 1966 yilinda bu dogrultuda bir yasa cikardi Libya hukumeti ise bu yasayi 1973 yilinda reddetti 23 Mayis 1976 tarihinde taraflar bir anlasmasi imzalayarak ihtilafin UAD a havalesi hususunda mutabik kaldilar ve 19 Temmuz 1982 de davayi Divan a sevkettiler Degerlendirme ve kararLibya Malta kita sahanligi davasinin degerlendirilmesi ve karar Davada Malta uyarinca kita sahanligi sinirinin ortay hattan gecmesi gerektigini savundu sagdaki haritada A B hatti Buna mukabil Libya dogal uzanti ve kiyi seridi uzunlugu gibi etkenlerin gozonunde bulundurularak Malta adalarina kisitli etki verilmesi gerektigini iddiayla cok daha kuzeyden gecen bir siniri savundu sagdaki haritada C D hatti Italya ise bolgede haklari oldugunu iddiayla davaya mudahil olma talebini Divan a iletti Libya ne 1958 taraf olmadigindan ayrica bu Sozlesmenin yerine gececek olan BM Deniz Hukuku Sozlesmesi de 1982 henuz yururluge girmediginden taraflar bu iki Sozlesmedeki sinirlandirma yontemleri yerine teamul hukukunun gecerli olmasi gerektiginde mutabiktilar Divan oncelikle cografi uzanti fikrinden uzaklasarak Libya nin fay hatti bolgesi rift zone tezini reddetti Buna mukabil Divan Malta nin da sinirlandirmanin ortay hattan gecmesi yonundeki tezini de reddetti ve 1982 tarihli kararina da atifla hakkaniyete equity dayali sinirlandirmayi vurguladi Malta 1977 tarihli na atifla bu davadaki sinirlandirmada anakaraya bagimli adalara Mans Adalari kisitli etki verilirken ada ulkesi olan Birlesik Krallik a tam etki verilmesi ve iki ulke arasinda ortay hattin sinir kabul edilmesini ornek vererek Malta nin da ada devleti olmasindan hareketle devletlerin esitligi prensibinden yola cikarak sinirlandirmada ortay hatti savunmaya devam etti Buna karsilik Libya da kiyi uzunluklari arasindaki buyuk farka isaret ederek orantisallik proportionality ilkesini one cikardi Divan orantisalligi tek kistas olarak benimsememekle birlikte hakkaniyete dayali bir sinirlandirmada sinirin ortay hattin kuzeyinden gecmesi gerektigini kabul etti Devamla sinirlandirmanin Sicilya ile Libya arasindaki afaki ortay hattin da sagdaki haritada X noktasi guneyinden gecmesi gerektigine hukmetti zira aksi takdirde Malta ya karasulari haricinde hic etki taninmamis olacakti Buna gore Libya Malta ortay hatti ile Libya Sicilya afaki ortay hatti arasindaki 24 dakikalik farkin 3 4 unu 18 dakika Libya ya veren Divan bu sekilde ortay hattin 18 dakika kuzeyinden gecen hatti sinirlandirma cizgisi olarak kabul etti Ayrica bakiniz 1977 1982 Kaynakca Uluslararasi Adalet Divani resmi sitesi Libya Malta Kita Sahanligi Davasi karasi 3 Haziran 1985 PDF 24 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Ekim 2022 Birlesmis Milletler resmi sitesi Kita Sahanligi Sozlesmesi PDF 15 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Ekim 2022 Uluslararasi Adalet Divani resmi sitesi Kuzey Denizi Kita Sahanligi Davalari karari 20 Subat 1969 PDF 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Ekim 2022 Birlesmis Milletler resmi sitesi Birlesik Krallik Fransa Kita Sahanligi Davasi PDF 22 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Ekim 2022