Lomiketi (Gürcüce: ლომიკეთი; okunuşu: "lomik'eti"), tarihsel Klarceti bölgesinde, Murgul Vadisi'ndeki yerleşim yerlerinden biridir. Murgul Çayı'nın sol kıyısında yer alır ve günümüzde Başköy'ün bir mahallesidir.
Gürcüce bir yer adı olan Lomiketi (ლომიკეთი), Lomikedi'den (ლომიქედი) değişime uğramıştır. Lomikedi ise "aslan tepe" anlamına gelir. Nitekim köyün adı 1925 yılında "Arslanlı" olarak değiştirilmiştir. Artvin bölgesinde Gürcüce "tepe" anlamındaki "kedi" (ქედი) kelimesi Şuşanaketi (შუშანაკეთი), Haçiketi (ხაჭიკეთი), Siniketi (სინიკეთი) gibi başka yer adlarında da "keti"ye (კეთი) dönüşmüştür.
Lomiketi, Türkçeye Lomiket (لومكت) olarak girmiştir. Bununla birlikte 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde sehven Domiket (دومكت) biçiminde yazılmıştır.
Tarihçe
Lomiketi'in eski tarihine ilişkin bilgi yoktur. Bu yerleşmeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirdi. Çıldır Eyaleti içinde yer alan Lomiketi, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti'nde Lazistan sancağına bağlı Livana kazasının köylerinden biriydi. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre köyde 11 hanede 35 kişi yaşıyordu. Salnamede belirtilmemiş olmasına karşın, bu tarihte Osmanlı idaresinin sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bilinmektedir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 70 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Lomiketi, 93 Harbi'nin ardından kurulan Rus idaresi sırasında, 1886 nüfus tespitine göre Artvin sancağına (okrug) bağlı Artvin kazasının (uçastok) sınırları içinde Çhaleti nahiyesine bağlı Başköy'ün bir mahallesi olarak kaydedilmiştir. Bu köyün nüfusu ise, 24 hanede yaşayan 140 kişiden oluşuyordu. Nüfusun tamamı Gürcü olarak kaydedilmiştir.
Lomiketi, Rus idaresinin ardından bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakılmasından bir yıl sonra, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında "Lomiked" olarak kaydedilmiş olan köyün nüfusu 8 hanede yaşayan 35 kişiden oluşuyordu. Bu tarihte de Lomiketi'nin nüfusu Gürcü olarak kaydedilmiştir. Bu sırada Borçka kazasının Murgul nahiyesine bağlı olan köyün nüfusunun 1876 yılına göre yarı yarıya azalmış olduğu görülmektedir. Köylülerin Osmanlı ülkesine göç etmiş olduğu anlaşılmaktadır. Nitekim Gölcük ilçesinin Ayvazpınarı köyüne göç eden Gürcülerin bir kısmı Lomiketi’den gitmiştir.
Lomiketi Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Arslanlı olarak değiştirildi. Ertesi yılki nüfus tespitinde köyde 10 hanede 39 kişi yaşıyordu. Lomiketi, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Arslanlı" adıyla Murgul nahiyesinin bir köyü olarak geçer. Ancak 1935 genel nüfus sayımında adının geçmemesi, Arslanlı köyünün bu iki tarih arasından bir mahalle olarak Başköy'e bağlandığını göstermektedir.
Kaynakça
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 180, .
- ^ Eter Beridze, Nigali (Gürcüce), Tiflis, 2009, s. 332 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 180-181, .
- ^ a b Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci basımı 1927), s. 144, .
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 184 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 120". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 354, .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 355, .
- ^ . 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), Tiflis, 2019, s. 24. 7 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISBN 978-9941- 485-24-4.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 265 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 79.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 26" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lomiketi Gurcuce ლომიკეთი okunusu lomik eti tarihsel Klarceti bolgesinde Murgul Vadisi ndeki yerlesim yerlerinden biridir Murgul Cayi nin sol kiyisinda yer alir ve gunumuzde Baskoy un bir mahallesidir Gurcuce bir yer adi olan Lomiketi ლომიკეთი Lomikedi den ლომიქედი degisime ugramistir Lomikedi ise aslan tepe anlamina gelir Nitekim koyun adi 1925 yilinda Arslanli olarak degistirilmistir Artvin bolgesinde Gurcuce tepe anlamindaki kedi ქედი kelimesi Susanaketi შუშანაკეთი Haciketi ხაჭიკეთი Siniketi სინიკეთი gibi baska yer adlarinda da keti ye კეთი donusmustur Lomiketi Turkceye Lomiket لومكت olarak girmistir Bununla birlikte 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde sehven Domiket دومكت biciminde yazilmistir TarihceLomiketi in eski tarihine iliskin bilgi yoktur Bu yerlesmeyi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirdi Cildir Eyaleti icinde yer alan Lomiketi 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon Vilayeti nde Lazistan sancagina bagli Livana kazasinin koylerinden biriydi 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore koyde 11 hanede 35 kisi yasiyordu Salnamede belirtilmemis olmasina karsin bu tarihte Osmanli idaresinin sadece erkek nufusunu tespit ettigi bilinmektedir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun yaklasik 70 kisiden olustugu ortaya cikar Lomiketi 93 Harbi nin ardindan kurulan Rus idaresi sirasinda 1886 nufus tespitine gore Artvin sancagina okrug bagli Artvin kazasinin ucastok sinirlari icinde Chaleti nahiyesine bagli Baskoy un bir mahallesi olarak kaydedilmistir Bu koyun nufusu ise 24 hanede yasayan 140 kisiden olusuyordu Nufusun tamami Gurcu olarak kaydedilmistir Lomiketi Rus idaresinin ardindan bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Moskova Antlasmasi yla Turkiye ye birakilmasindan bir yil sonra 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Lomiked olarak kaydedilmis olan koyun nufusu 8 hanede yasayan 35 kisiden olusuyordu Bu tarihte de Lomiketi nin nufusu Gurcu olarak kaydedilmistir Bu sirada Borcka kazasinin Murgul nahiyesine bagli olan koyun nufusunun 1876 yilina gore yari yariya azalmis oldugu gorulmektedir Koylulerin Osmanli ulkesine goc etmis oldugu anlasilmaktadir Nitekim Golcuk ilcesinin Ayvazpinari koyune goc eden Gurculerin bir kismi Lomiketi den gitmistir Lomiketi Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Arslanli olarak degistirildi Ertesi yilki nufus tespitinde koyde 10 hanede 39 kisi yasiyordu Lomiketi 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Arslanli adiyla Murgul nahiyesinin bir koyu olarak gecer Ancak 1935 genel nufus sayiminda adinin gecmemesi Arslanli koyunun bu iki tarih arasindan bir mahalle olarak Baskoy e baglandigini gostermektedir Kaynakca Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 180 ISBN 978 605 5708 85 6 Eter Beridze Nigali Gurcuce Tiflis 2009 s 332 24 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 409 02 8 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 180 181 ISBN 978 605 5708 85 6 a b Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 2010 Birinci basimi 1927 s 144 ISBN 978 9944 197 52 6 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 184 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 120 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2021 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 354 ISBN 975 7871 07 9 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 355 ISBN 9789157871117 25 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2020 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce Turkce Ingilizce Tiflis 2019 s 24 7 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 485 24 4 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Kasim 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 265 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 79 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 26 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Kasim 2021