Magnifikasyon bir şeyin fiziksel boyutunu değil, yalnızca görünüşünü büyütme işlemidir. Bu büyütme işlemi hesaplanmış bir sayı olan ve yine ‘magnifikasyon (büyütme)’ olarak adlandırılan bir değerle gösterilir. Bu sayı 1’den küçük olduğunda, bazen minifikasyon veya de-magnifikasyon olarak adlandırılan, boyutlarda bir azalmaya tekabül eder.
Tipik olarak, magnifikasyon daha fazla detay görmek için, çözünürlüğü artırarak, mikroskop kullanarak, baskı teknikleri veya kullanılarak görsel veya görüntüleri büyütmektir. Her durumda, bir görüntünün magnifikasyonu görüntünün perspektifini değiştirmez.
Magnifikasyon örnekleri
- Büyütücü bir cam, pozitif(konveks) lens kullanır ve kullanıcının gözüne nesneleri yaklaştırarak büyük gösterir.
- Bir teleskop, uzaktaki bir nesnenin görüntüsünü yaratmak için büyük objektif lens kullanır ve daha küçük bir gözmerceği(nesneyi daha büyük yapan) yardımıyla kullanıcıya resmi yakından inceleme imkânı sağlar.
- Bir mikroskop, küçük bir nesneyi rahat bir görüş mesafesinden çok daha büyük gösterir. Bir mikroskop görüntülenen nesnenin yakın olması haricinde bir teleskopla aynı düzene sahiptir.
- Bir slayt projektörü, küçük bir slaytın büyük görüntüsünü ekrana yansıtır.
Bir sayı olarak magnifikasyon (optik magnifikasyon)
Optik büyütme objenin gerçek boyutlarıyla görüntüdeki boyutları arasındaki orandır, yani boyutsuz sayıdır.
- Doğrusal veya çapraz büyütme — Gerçek görüntüler içindir,ekrana yansıtılan görüntüler gibi, büyüklük doğrusal bir boyut belirtir. (ölçülen, örneğin inç veya milimetre) .
- Açısal büyütme — Birgöz merceğine sahip optik enstrümanlar içindir, mercekte görünen görüntünün doğrusal boyutu verilmiş olamaz(hayali görüntü sonsuz uzaklıktadır), yani büyüklük odak noktasında obje tarafından yapılan açıdır (açısal büyüklük).Kesin konuşursak, birisi açınıntanjantını almalıdır. (pratikte açı birkaç dereceden büyükse fark yaratır). Yani açısal magnifikasyon :
- ,
- obje tarafından ön odakta, görüntü tarafından merceğin arka odağında yapılan açıdır.
- Örnek : Dolunayınaçısal büyüklüğü 0.5° dir. 10 kat büyütme özellikli bir dürbünle 5 derecelik bir açı yaptığı görülür.
- Kurala göre, objenin büyüklüğünün doğrusal bir ölçü ve görünüm büyüklüğünün açısal olduğu büyütücü camlar ve optik mikroskoplar için, magnifikasyon mercekte görünen açısal büyüklük ile kurala göre belirlenmiş belirgin göz mesafesi 25 cm(gözden uzaklık) arasındaki orandır.
Optik büyütme bazen “kuvvet” olarak tabir edilebilir (örneğin, 10x kuvvet). Oysa bu optik kuvvetle karışıklıklara yol açabilir.
- Tek Mercek : İnce bir merceğin doğrusal magnifikasyonu
- odak uzunluğu ve merceğin objeye uzaklığıdır. gerçek görüntüler için negatiftir ve görüntü ters dönmüştür. sanal görüntüler için pozitiftir ve görüntü objeyle aynı doğrultadır.
- merceğin görüntüye olan uzaklığı, görüntünün yüksekliği ve objenin yüksekliği olduğunda magnifikasyon şu şekilde yazılabilir:
- Bunun ters dönmüş bir görüntüyü ifade eden negatif bir magnifikasyon olduğunu unutmayınız.
- Fotoğrafçılık : Fotografik bir film veya görüntü sensörü tarafından kaydedilen görüntü daima gerçektir ve genellikle ters dönmüştür. Ters dönmüş bir görüntünün yüksekliği kartezyen sembol kuralı kullanarak ölçülürse (x ekseninin optik eksen olduğu) hi nin değeri negatif olacaktır ve sonuç olarak M de negatif olacaktır. Ancak, fotoğrafçılıkta kullanılan geleneksel işaret kuralında “gerçek pozitif, hayali negatif”tir. Bu yüzden fotoğrafçılıkta: obje yüksekliği ve uzaklığı daima gerçek ve pozitiftir. Odak uzaklığı pozitif olduğunda görüntünün yüksekliği, uzaklık ve magnifikasyon gerçek ve pozitif olur. Eğer ki odaksal uzaklık negatif olursa görüntünün yüksekliği, uzaklık ve magnifikasyon sanal ve negatif olur. Geleneksel fotoğrafçılık magnifikasyon formülü şöyle gösterlir:
- Teleskop: Açısal magnifikasyon :
- objektif lesin odak uzaklığı ve göz merceğinin odaksal uzaklığıdır.
- Büyüteç: Bir büyütücü camın maksimum magnifikasyonu (çıplak göze kıyasla) büyütücü camın ve objenin göze göre nasıl tutulduğuna bağlıdır. Eğer mercek ön odak noktası görüntülenen obje üzerinde olacak şekilde tutulursa, rahatlamış göz (sonsuza odaklanmış) görüntüyü bu magnifikasyonla görüntüleyebilir:
- Burada, merceğin santimetre bazında odaksal uzaklığıdır. Sabit 25 cm gözün “yakın nokta” mesafesine bir değerlendirmedir (sağlıklı çıplak bir gözün odaklanabileceği en yakın uzaklık). Bu durumda açısal magnifikasyon büyütücü camla göz arasındaki uzaklıktan bağımsızdır.
- Eğer bunun yerine mercek göze çok yakın tutulursa ve obje merceğe odak noktasından daha yakınsa gözlemci yakın noktaya odaklanır, daha büyük bir açısal magnifikasyon şu şekilde elde edilebilir:
- Büyütücü camın kağıt üstünde gözün biyopterini değiştirdiği(miyopik yaptığı) duruma göre objenin göze daha yakın yerleştirilmesi daha büyük bir magnifikasyonla sonuçlanır.
- Mikroskop: Açısal magnifikasyon şöyle tanımlanır:
- objektifin magnifikasyonu , göz merceğinin magnifikasyonudur. Objektif magnifikasyonu odak uzunluğu ve geri odak ve göz merceğinin odağı arası mesafe ye dayanır.(tüp uzunluğu)
- .
- Bu büyütme mercek bağlıdır, onun odak uzunluğu ve hesaplanan ile aynı denklem gibi bir büyüteç (yukarıda).
Hem astronomik teleskoplar hem basit mikroskoplar ters dönmüş bir görüntü üretir, bu yüzden bir teleskop veya mikroskopun magnifikasyonu genelde bir eksi işareti ile verilir.
Teleskop magnifikasyonunun ölçümü
Bir teleskopun gerçek açısal magnifikasyonunu ölçmek zordur, fakat doğrusal magnifikasyon her obje için sabit olduğundan doğrusal ve açısal magnifikasonun karşılıklı ilişkisi kullanılarak bulunması mümkündür.
Teleskop tam olarak açısal momentumun belirlenebildiği uzaklıktaki objeleri görüntülemek için odaklanır ve sonra objektif camı görüntüyüçıkış gözbebeği olarak bilinen yere yansıtır. Bunun çapı Ramsden dinametresi denen ve arka odak düzleminde mikrometre telcikleri bulunan Ramsden merceğinden oluşan aletle ölçülebilir. Bu alet teleskopun göz merceği önüne yerleştirilmiştir ve gözbebeği çıkışının çapını ölçmede kullanılır. Bu objektif camının çapından çok daha küçük olacaktır, doğrusal magnifikasyonu veren (aslında bir indirgeme) ve açısal magnifikasyonun şu şekilde elde edilmesini sağlayan:
- .
Maksimum kullanılabilir magnifikasyon
Her teleskop, mikroskop veya mercek ile görüntünün büyük göründüğü fakat daha fazla detay vermediği bir maksimum magnifikasyon oluşur. Bu magnifikasyon, aletin verebildiği en iyi detayın gözün görebildiği en iyi detayla eşleştirilmek için büyütülmesiyle ortaya çıkar. Bu maksimum büyümenin ötesindeki magnifikasyon bazen “boş magnifikasyon” olarak adlandırılır.
İyi atmosferik koşullarda çalışan kaliteli bir teleskop için, maksimum kullanılabilir magnifikasyon kırınım tarafından sınırlandırılmıştır. Pratikte 2x milimetrik aralık veya 50x inç türünde aralık, yani 60 mm çapı olan bir teleskop 120x lik bir maksimum kullanılabilir magnifikasyona sahiptir.
Bir optik mikroskop olan bir yüksek sayısal diyafram ve kullanarak petrol daldırma, mümkün olan en iyi çözünürlük 200 nm ilgili bir Büyütme Yaklaşık 1200×. Yağ daldırma, en yüksek kullanılabilir büyütme civarında 800×. Ayrıntılar için, bkz sınırlamalar optik mikroskoplar.
Küçük, ucuz teleskoplar ve mikroskoplar bazen kullanışlıdan çok yüksek magnifikasyon veren odaklardan sağlanır.
Magnifikasyon ve mikron çubuğu
Magnifikasyon basılmış resimlerin yanıltıcı olabileceğini göz önünde bulundurur. Gazete ve dergi editörleri sayfa düzeni için rutin olarak resmleri tüm gereken magnifikasyon sayılarını uygunsuz yaparak yeniden boyutlandırır. Bir ölçek çubuğu (veya mikron çubuğu) bir resime eklenen belirli uzunluğun çubuğudur. Bu çubuk resim üzerinde hatasız ölçümler yapmak için kullanılır. Resim yeniden boyutlandırıldığında çubuk da doğru orantılı olarak yeniden boyutlanır. Eğer bir resmin ölçek çubuğu varsa, magnifikasyon kolayca hesaplanabilir. Bir görüntünün ölçeği (magnifikasyonu) önemli olduğunda bir mikon çubuğu kullanmak magnifikasyonu bulmada tercih edilebilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Magnifikasyon bir seyin fiziksel boyutunu degil yalnizca gorunusunu buyutme islemidir Bu buyutme islemi hesaplanmis bir sayi olan ve yine magnifikasyon buyutme olarak adlandirilan bir degerle gosterilir Bu sayi 1 den kucuk oldugunda bazen minifikasyon veya de magnifikasyon olarak adlandirilan boyutlarda bir azalmaya tekabul eder Pul buyutucu cami kullanarak daha buyuk gorunur source source source source source source 39 megapiksel bir goruntu icine kare basina 6 oraninda kademeli buyutme Bu son kare yaklasik 170x goruntunun bir seyirci olarak gordu yansiyan kisinin korneasidir Tipik olarak magnifikasyon daha fazla detay gormek icin cozunurlugu artirarak mikroskop kullanarak baski teknikleri veya kullanilarak gorsel veya goruntuleri buyutmektir Her durumda bir goruntunun magnifikasyonu goruntunun perspektifini degistirmez Magnifikasyon ornekleriBuyutucu bir cam pozitif konveks lens kullanir ve kullanicinin gozune nesneleri yaklastirarak buyuk gosterir Bir teleskop uzaktaki bir nesnenin goruntusunu yaratmak icin buyuk objektif lens kullanir ve daha kucuk bir gozmercegi nesneyi daha buyuk yapan yardimiyla kullaniciya resmi yakindan inceleme imkani saglar Bir mikroskop kucuk bir nesneyi rahat bir gorus mesafesinden cok daha buyuk gosterir Bir mikroskop goruntulenen nesnenin yakin olmasi haricinde bir teleskopla ayni duzene sahiptir Bir slayt projektoru kucuk bir slaytin buyuk goruntusunu ekrana yansitir Bir sayi olarak magnifikasyon optik magnifikasyon Optik buyutme objenin gercek boyutlariyla goruntudeki boyutlari arasindaki orandir yani boyutsuz sayidir Dogrusal veya capraz buyutme Gercek goruntuler icindir ekrana yansitilan goruntuler gibi buyukluk dogrusal bir boyut belirtir olculen ornegin inc veya milimetre Acisal buyutme Birgoz mercegine sahip optik enstrumanlar icindir mercekte gorunen goruntunun dogrusal boyutu verilmis olamaz hayali goruntu sonsuz uzakliktadir yani buyukluk odak noktasinda obje tarafindan yapilan acidir acisal buyukluk Kesin konusursak birisi acinintanjantini almalidir pratikte aci birkac dereceden buyukse fark yaratir Yani acisal magnifikasyon MA tan etan e0 displaystyle mathrm MA frac tan varepsilon tan varepsilon 0 dd e0 displaystyle varepsilon 0 obje tarafindan on odakta e displaystyle varepsilon goruntu tarafindan mercegin arka odaginda yapilan acidir Ornek Dolunayinacisal buyuklugu 0 5 dir 10 kat buyutme ozellikli bir durbunle 5 derecelik bir aci yaptigi gorulur Kurala gore objenin buyuklugunun dogrusal bir olcu ve gorunum buyuklugunun acisal oldugu buyutucu camlar ve optik mikroskoplar icin magnifikasyon mercekte gorunen acisal buyukluk ile kurala gore belirlenmis belirgin goz mesafesi 25 cm gozden uzaklik arasindaki orandir Optik buyutme bazen kuvvet olarak tabir edilebilir ornegin 10x kuvvet Oysa bu optik kuvvetle karisikliklara yol acabilir Tek Mercek Ince bir mercegin dogrusal magnifikasyonuM ff do displaystyle M f over f d o dd f displaystyle f odak uzunlugu ve do displaystyle d o mercegin objeye uzakligidir gercek goruntuler icin M displaystyle M negatiftir ve goruntu ters donmustur sanal goruntuler icinM displaystyle M pozitiftir ve goruntu objeyle ayni dogrultadir di displaystyle d i mercegin goruntuye olan uzakligi hi displaystyle h i goruntunun yuksekligi ve ho displaystyle h o objenin yuksekligi oldugunda magnifikasyon su sekilde yazilabilir M dido hiho displaystyle M d i over d o h i over h o dd Bunun ters donmus bir goruntuyu ifade eden negatif bir magnifikasyon oldugunu unutmayiniz Fotografcilik Fotografik bir film veya goruntu sensoru tarafindan kaydedilen goruntu daima gercektir ve genellikle ters donmustur Ters donmus bir goruntunun yuksekligi kartezyen sembol kurali kullanarak olculurse x ekseninin optik eksen oldugu hi nin degeri negatif olacaktir ve sonuc olarak M de negatif olacaktir Ancak fotografcilikta kullanilan geleneksel isaret kuralinda gercek pozitif hayali negatif tir Bu yuzden fotografcilikta obje yuksekligi ve uzakligi daima gercek ve pozitiftir Odak uzakligi pozitif oldugunda goruntunun yuksekligi uzaklik ve magnifikasyon gercek ve pozitif olur Eger ki odaksal uzaklik negatif olursa goruntunun yuksekligi uzaklik ve magnifikasyon sanal ve negatif olur Geleneksel fotografcilik magnifikasyon formulu soyle gosterlir M dido hiho fdo f di ff displaystyle M d i over d o h i over h o f over d o f d i f over f dd Teleskop Acisal magnifikasyon M fofe displaystyle M f o over f e dd fo displaystyle f o objektif lesin odak uzakligi ve fe displaystyle f e goz merceginin odaksal uzakligidir Buyutec Bir buyutucu camin maksimum magnifikasyonu ciplak goze kiyasla buyutucu camin ve objenin goze gore nasil tutulduguna baglidir Eger mercek on odak noktasi goruntulenen obje uzerinde olacak sekilde tutulursa rahatlamis goz sonsuza odaklanmis goruntuyu bu magnifikasyonla goruntuleyebilir MA 25 cmf displaystyle mathrm MA 25 mathrm cm over f quad dd Burada f displaystyle f mercegin santimetre bazinda odaksal uzakligidir Sabit 25 cm gozun yakin nokta mesafesine bir degerlendirmedir saglikli ciplak bir gozun odaklanabilecegi en yakin uzaklik Bu durumda acisal magnifikasyon buyutucu camla goz arasindaki uzakliktan bagimsizdir Eger bunun yerine mercek goze cok yakin tutulursa ve obje mercege odak noktasindan daha yakinsa gozlemci yakin noktaya odaklanir daha buyuk bir acisal magnifikasyon su sekilde elde edilebilir MA 25 cmf 1 displaystyle mathrm MA 25 mathrm cm over f 1 quad dd Buyutucu camin kagit ustunde gozun biyopterini degistirdigi miyopik yaptigi duruma gore objenin goze daha yakin yerlestirilmesi daha buyuk bir magnifikasyonla sonuclanir Mikroskop Acisal magnifikasyon soyle tanimlanir MA Mo Me displaystyle mathrm MA M o times M e dd Mo displaystyle M o objektifin magnifikasyonu Me displaystyle M e goz merceginin magnifikasyonudur Objektif magnifikasyonu odak uzunlugu fo displaystyle f o ve geri odak ve goz merceginin odagi arasi mesafe d displaystyle d ye dayanir tup uzunlugu Mo dfo displaystyle M o d over f o dd Bu buyutme mercek baglidir onun odak uzunlugu fe displaystyle f e ve hesaplanan ile ayni denklem gibi bir buyutec yukarida Hem astronomik teleskoplar hem basit mikroskoplar ters donmus bir goruntu uretir bu yuzden bir teleskop veya mikroskopun magnifikasyonu genelde bir eksi isareti ile verilir Teleskop magnifikasyonunun olcumu Bir teleskopun gercek acisal magnifikasyonunu olcmek zordur fakat dogrusal magnifikasyon her obje icin sabit oldugundan dogrusal ve acisal magnifikasonun karsilikli iliskisi kullanilarak bulunmasi mumkundur Teleskop tam olarak acisal momentumun belirlenebildigi uzakliktaki objeleri goruntulemek icin odaklanir ve sonra objektif cami goruntuyucikis gozbebegi olarak bilinen yere yansitir Bunun capi Ramsden dinametresi denen ve arka odak duzleminde mikrometre telcikleri bulunan Ramsden merceginden olusan aletle olculebilir Bu alet teleskopun goz mercegi onune yerlestirilmistir ve gozbebegi cikisinin capini olcmede kullanilir Bu objektif caminin capindan cok daha kucuk olacaktir dogrusal magnifikasyonu veren aslinda bir indirgeme ve acisal magnifikasyonun su sekilde elde edilmesini saglayan MA 1 M DObjective DRamsden displaystyle mathrm MA 1 M D mathrm Objective D mathrm Ramsden Maksimum kullanilabilir magnifikasyon Her teleskop mikroskop veya mercek ile goruntunun buyuk gorundugu fakat daha fazla detay vermedigi bir maksimum magnifikasyon olusur Bu magnifikasyon aletin verebildigi en iyi detayin gozun gorebildigi en iyi detayla eslestirilmek icin buyutulmesiyle ortaya cikar Bu maksimum buyumenin otesindeki magnifikasyon bazen bos magnifikasyon olarak adlandirilir Iyi atmosferik kosullarda calisan kaliteli bir teleskop icin maksimum kullanilabilir magnifikasyon kirinim tarafindan sinirlandirilmistir Pratikte 2x milimetrik aralik veya 50x inc turunde aralik yani 60 mm capi olan bir teleskop 120x lik bir maksimum kullanilabilir magnifikasyona sahiptir Bir optik mikroskop olan bir yuksek sayisal diyafram ve kullanarak petrol daldirma mumkun olan en iyi cozunurluk 200 nm ilgili bir Buyutme Yaklasik 1200 Yag daldirma en yuksek kullanilabilir buyutme civarinda 800 Ayrintilar icin bkz sinirlamalar optik mikroskoplar Kucuk ucuz teleskoplar ve mikroskoplar bazen kullanislidan cok yuksek magnifikasyon veren odaklardan saglanir Magnifikasyon ve mikron cubuguMagnifikasyon basilmis resimlerin yaniltici olabilecegini goz onunde bulundurur Gazete ve dergi editorleri sayfa duzeni icin rutin olarak resmleri tum gereken magnifikasyon sayilarini uygunsuz yaparak yeniden boyutlandirir Bir olcek cubugu veya mikron cubugu bir resime eklenen belirli uzunlugun cubugudur Bu cubuk resim uzerinde hatasiz olcumler yapmak icin kullanilir Resim yeniden boyutlandirildiginda cubuk da dogru orantili olarak yeniden boyutlanir Eger bir resmin olcek cubugu varsa magnifikasyon kolayca hesaplanabilir Bir goruntunun olcegi magnifikasyonu onemli oldugunda bir mikon cubugu kullanmak magnifikasyonu bulmada tercih edilebilir Ayrica bakinizAyari Lens Buyutec Mikroskop Optik teleskopKaynakca Ray Sidney F 2002 Applied Photographic Optics Lenses and Optical Systems for Photography Film Video Electronic and Digital Imaging Focal Press s 40 ISBN 0 240 51540 4 25 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2016