Malta'nın İstilası, Osmanlı-Malta Şövalyeleri savaşlarında evre.
Malta'nın İstilası | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Malta Savaşları | |||||||
Osmanlı donanmasının çıkarma yaptığı Marsa Skala kıyısı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Malta Şövalyeleri | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Kayserili Halil Paşa | |||||||
Güçler | |||||||
53 kadırga, 6 kalite 2-3.000 asker | 5-6.000 asker ve milis | ||||||
Kayıplar | |||||||
50-60 asker | 200-300 asker ve milis |
Kayserili Halil Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 6 Temmuz 1614 tarihinde Malta adasına başarılı bir çıkarma ve istila harekâtı icra etti.
Harekât öncesi
Kayserili Halil Paşa komutasındaki 45 parçalı Osmanlı donanması 13 Mayıs 1614'te İstanbul'dan ayrılarak 1 Haziran’da Sakız limanına demir attı. Eşzamanlı olarak İskiri'de bulunan Malta, Napoli ve Sicilya gemilerinden müteşekkil 27 parçalı Hristiyan donanması Sisam'a çekildi. Bu esnada Rodos Sancakbeyi Memi Reis de 20 kadırgayla Osmanlı donanmasına katıldı. Hristiyan donanması ise Andıra ve İstendil arasından geçerek Papazlık Adasına sığındıysa da, Osmanlı donanmasının buraya yönelmesiyle Ege Denizi'ni terketti.
Harekât
Osmanlı donanması Hristiyan donanmasını kaçırdıktan sonra 10 Haziran’da Koron’a, 23 Haziran'da Navarin'e geldi. Bazı gemileri bu limanlarda bırakan, bazı gemileri de Hristiyan donanmasını aramak amacıyla gönderen Kayserili Halil Paşa 59 parçalı donanmasıyla 29 Haziran'da Sicilya kıyısındaki Messina'ya ulaştı ve 6 Temmuz sabahı Malta'ya vararak derhal Marsa Scala kıyısından adaya çıkarma yaptı.
Leventlerin civardaki köylerde Maltalı gözcüler tarafından fark edilmelerinin ardından üzerlerine gönderilen Malta Şövalyelerinin süvari ve piyade birlikleriyle çarpışma başladı. Maltalı süvari ve tüfekçilerin yoğun saldırısı üzerine Türk askerleri geri çekilmeye başladı. Ancak, Halil Paşa derhal gemilerden ilave asker sevketti. Taze kuvvetlerin desteğiyle durdurulan Maltalılar bu andan itibaren geri püskürtüldü. Çekilen Maltalı askerlerin bir bölümü kılıçtan geçirilirken bir bölümü de esir edildi. Hasat zamanında icra edilen hücumda Malta tarlaları tahrip edildi ve büyük ve küçükbaş hayvanlara el konuldu. Ayrıca, Santa Katerina kilisesi yakıldı.
Ganimetlerini toplayan Türk askerleri öğle vakti gemilere döndü. Adanın başka kıyısına demir atarak temiz su ihtiyacını gideren Osmanlı donanması 7 Temmuz'da Malta'dan ayrılarak Osmanlı yönetimine isyan halindeki Trablusgarp'ta idareye fiilen el koyan 'yı tedip amacıyla Trablus'a yöneldi.
Kaynakça
- ^ "Gazânâme-i Halîl Paşa (1595-1623) (Tahlil ve Metin)", haz. Meltem Aydın, Marmara Üniversitesi, İstanbul (2010), s.188
- ^ Osmanlı Kronikleri Işığında Kaptan-ı Derya Halil Paşa'nın Akdeniz Seferleri (1609-1623), Mikail Acıpınar, Tarih İncelemeleri Dergisi, c.XXVIII/1, 2013, s.17-18
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.81
- ^ "Erken Modern Dönem Akdeniz Hâkimiyeti ve Osmanlı Deniz Gücü (1578 – 1645)", Osman Özkan, 29 Mayıs Üniversitesi, İstanbul (2016), s.43
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Malta nin Istilasi Osmanli Malta Sovalyeleri savaslarinda evre Malta nin IstilasiOsmanli Malta SavaslariOsmanli donanmasinin cikarma yaptigi Marsa Skala kiyisiTarih6 Temmuz 1614BolgeMalta adasi AkdenizSonucOsmanli zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguMalta SovalyeleriKomutanlar ve liderlerKayserili Halil PasaGucler53 kadirga 6 kalite 2 3 000 asker5 6 000 asker ve milisKayiplar50 60 asker200 300 asker ve milis Kayserili Halil Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 6 Temmuz 1614 tarihinde Malta adasina basarili bir cikarma ve istila harekati icra etti Harekat oncesiKayserili Halil Pasa komutasindaki 45 parcali Osmanli donanmasi 13 Mayis 1614 te Istanbul dan ayrilarak 1 Haziran da Sakiz limanina demir atti Eszamanli olarak Iskiri de bulunan Malta Napoli ve Sicilya gemilerinden mutesekkil 27 parcali Hristiyan donanmasi Sisam a cekildi Bu esnada Rodos Sancakbeyi Memi Reis de 20 kadirgayla Osmanli donanmasina katildi Hristiyan donanmasi ise Andira ve Istendil arasindan gecerek Papazlik Adasina sigindiysa da Osmanli donanmasinin buraya yonelmesiyle Ege Denizi ni terketti HarekatPiri Reis in Kitab i Bahriye sinde Malta Osmanli donanmasi Hristiyan donanmasini kacirdiktan sonra 10 Haziran da Koron a 23 Haziran da Navarin e geldi Bazi gemileri bu limanlarda birakan bazi gemileri de Hristiyan donanmasini aramak amaciyla gonderen Kayserili Halil Pasa 59 parcali donanmasiyla 29 Haziran da Sicilya kiyisindaki Messina ya ulasti ve 6 Temmuz sabahi Malta ya vararak derhal Marsa Scala kiyisindan adaya cikarma yapti Leventlerin civardaki koylerde Maltali gozculer tarafindan fark edilmelerinin ardindan uzerlerine gonderilen Malta Sovalyelerinin suvari ve piyade birlikleriyle carpisma basladi Maltali suvari ve tufekcilerin yogun saldirisi uzerine Turk askerleri geri cekilmeye basladi Ancak Halil Pasa derhal gemilerden ilave asker sevketti Taze kuvvetlerin destegiyle durdurulan Maltalilar bu andan itibaren geri puskurtuldu Cekilen Maltali askerlerin bir bolumu kilictan gecirilirken bir bolumu de esir edildi Hasat zamaninda icra edilen hucumda Malta tarlalari tahrip edildi ve buyuk ve kucukbas hayvanlara el konuldu Ayrica Santa Katerina kilisesi yakildi Ganimetlerini toplayan Turk askerleri ogle vakti gemilere dondu Adanin baska kiyisina demir atarak temiz su ihtiyacini gideren Osmanli donanmasi 7 Temmuz da Malta dan ayrilarak Osmanli yonetimine isyan halindeki Trablusgarp ta idareye fiilen el koyan yi tedip amaciyla Trablus a yoneldi Kaynakca Gazaname i Halil Pasa 1595 1623 Tahlil ve Metin haz Meltem Aydin Marmara Universitesi Istanbul 2010 s 188 Osmanli Kronikleri Isiginda Kaptan i Derya Halil Pasa nin Akdeniz Seferleri 1609 1623 Mikail Acipinar Tarih Incelemeleri Dergisi c XXVIII 1 2013 s 17 18 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 81 Erken Modern Donem Akdeniz Hakimiyeti ve Osmanli Deniz Gucu 1578 1645 Osman Ozkan 29 Mayis Universitesi Istanbul 2016 s 43