Mamadou Tandja (22 Aralık 1938 - 24 Kasım 2020), Nijerli asker ve siyasetçi. Tandja, Afrika ülkesi Nijer'de 1999 ile 2010 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Mamadou Tandja | |
---|---|
7. Nijer Devlet Başkanı | |
Görev süresi 22 Aralık 1999 - 18 Şubat 2010 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 22 Aralık 1938 , Fransız Batı Afrikası |
Ölüm | 24 Kasım 2020 |
İlk ve orta öğrenimini 'da tamamladıktan sonra 1955 yılında Mali'de bulunan 'da askerî okulu ziyaret eden Tandja, 1959 yılında bu okuldaki eğitimini tamamlamıştır. 1959 yılı itibarıyla Nijer ordusunda astsubay rütbesi ile göreve başlayan Tandja, aynı yıl Madagaskar'a giderek Antananarivo'da bulunan astsubay okulunda askeri eğitimine devam etmiştir.1963 yılına kadar burada kalan Tandja, 1965 yılında bu sefer Fildişi Sahili'ne giderek burada Bouaké'de bulunan subay okulunu ziyaret etmiştir.
1974 yılında dönemin devlet başkanı Hamani Diori'ye karşı gerçekleştirilen darbede Silahlı Kuvvetler Yüksek Konseyi üyesi olarak yer alan Tandja, 1976 yılından itibaren Maradi bölgesinin kaymakamı olarak görev almış, Yüksek Askeri Konsey Başkanı Seyni Kountché yönetiminde 1979 ile 1981 yılları arasında İçişleri Bakanlığı görevinde bulunmuştur. Bu görevinin ardından 1988 yılına kadar Tahoua bölgesinin kaymakamlık görevinde bulunan Tandja, aynı yıl Nijerya'ya 1990 yılına kadar görevde kalacağı büyükelçi olarak atanmıştır. 1990 yılında bir kez daha İçişleri Bakanlığı görevine atanan Tandja, bu görevi 1991 yılına kadar sürdürmüştür. 1991 yılında son olarak Yarbay rütbesi ile yer aldığı ordudaki görevinden ayrılan Tandja, siyasete geçiş yaparak genel başkanlığı görevini üstlenmiştir.
Siyasete atıldıktan sonra ilk defa yılında gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde adaylığını koyan Tandja, ilk turda oyların çoğunluğunu elde etmesine rağmen ikinci turda rakibi 'ye karşı yenilerek seçimi kaybetmiştir. 1996 yılında Ousmane'ye karşı gerçekleştirilen darbenin ardından iktidarı ele alan , aynı yıl gerçekleştirilen en fazla oyu alarak seçimle makamda kalmayı garantilemiş, bu seçimlere de katılan Tandja oyların %15'ini elde ederek üçüncü sırayı alabilmiştir. 1999 yılında bu sefer Maïnassara'nın darbe ile öldürülmesi ile boşta kalan devlet başkanlığı makamı için Ekim ve Kasım 'da iki turlu devlet başkanlığı seçimleri gerçekleştirilmiş, Tandja ikinci tur sonucunda rakibi eski başbakan Mahamadou Issoufou'ya karşı üstlünlük kurarak devlet başkanı olarak seçilmiştir.
22 Aralık 1999 tarihinde yemin ederek görevine başlayan Tandja, bu şekilde ülke tarihinin demokratik yollarla makama gelen ilk devlet başkanı olma özelliğini elde etmiştir. Göreve geldiğinden itibaren ülke ekonomisinin kalkınması ve dış borçların ödenmesine yönelik adımlar atmaya çalışan Tandja, başbakanlık makamına da 'yu atamıştır. Şubat 2002 yılında uluslararası örgüt olan Nijer Havzası Otoritesi'nin genel başkanlığını üstlenen Tandja, Aralık 2002'den itibaren genel başkanlığı görevini de üstlenmiştir. Mart 2003'ten itibaren örgütünün başkanlığı da Tandja tarafından yürütülmüştür..
yılında gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde yeniden aday olan Tandja, ikinci turda tıpkı 1999 seçimlerinde olduğu gibi rakibi Issoufou'ya karşı üstünlük elde ederek ikinci bir beş yıllık süre için makama seçilmiştir.
Nijer Anayasası'na göre bir devlet başkanı en fazla beş yıllık iki dönem için seçilebildiği için Tandja 2009 yılında söz konusu yasanın değişmesi adına referandum yapılmasını kararlaştırmış, bu sürecin öncesinde de bu kararı desteklemedikleri gerekçesiyle meclisi ve Anayasa Mahkemesini fesh etmiştir. 2009 yılında gerçekleştirilen parlamento seçimleri muhalefet boykot etmiş, tartışmalı seçimler nedeniyle Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu Nijer'in üyeliğini askıya almıştır.
18 Şubat 2010 tarihinde kendisine karşı gerçekleştirilen askerî darbe ile görevinden uzaklaştırılan Tandja, başkent Niamey'de askeri üs noktasında tutulmuş daha sonra da ev hapsine alınmıştır. 2011 yılının başlarında sivil bir cezaevine nakledilen Tandja, Mayıs 2011'de kendisine atfedilen tüm suçlardan beraat ederek serbest bırakılmıştır.
Tandja Ekim 2012'de yasa gereği tüm eski devlet başkanlarının yer aldığı Cumhuriyet Konseyi üyesi seçilmiştir.
Onur ödülleri
- Lejyoner Komutan onur nişanı (1982)
- Nijer Ulusal devlet nişanı (1999)
Kaynakça
- ^ Mamane, Dalatou (24 Kasım 2020). "Niger's former President Mamadou Tandja dies at age 82". ABC News (İngilizce). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2020.
- ^ "Devlet başkanı Tandja yasa değişikliği sonucu makamda kalmayı hedefliyor". 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ "Nijer'de tartışmalı seçimler". 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ "Tandja askeri darbe ile görevinden uzaklaştırıldı". 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ "Nijer'de askeri darbe". 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
- ^ "Devrik devlet başkanı serbest bırakıldı". 22 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2016.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Mamadou Tandja ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Mamadou Tandja Özgeçmişi[]
- Nijer seçimleri hakkında bilgiler14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Nijer Devlet Başkanı 1999–2010 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mamadou Tandja 22 Aralik 1938 24 Kasim 2020 Nijerli asker ve siyasetci Tandja Afrika ulkesi Nijer de 1999 ile 2010 yillari arasinda devlet baskanligi makaminda bulunmustur Mamadou Tandja7 Nijer Devlet BaskaniGorev suresi 22 Aralik 1999 18 Subat 2010Yerine geldigiYerine gelenKisisel bilgilerDogum 22 Aralik 1938 Fransiz Bati AfrikasiOlum 24 Kasim 2020 Ilk ve orta ogrenimini da tamamladiktan sonra 1955 yilinda Mali de bulunan da askeri okulu ziyaret eden Tandja 1959 yilinda bu okuldaki egitimini tamamlamistir 1959 yili itibariyla Nijer ordusunda astsubay rutbesi ile goreve baslayan Tandja ayni yil Madagaskar a giderek Antananarivo da bulunan astsubay okulunda askeri egitimine devam etmistir 1963 yilina kadar burada kalan Tandja 1965 yilinda bu sefer Fildisi Sahili ne giderek burada Bouake de bulunan subay okulunu ziyaret etmistir 1974 yilinda donemin devlet baskani Hamani Diori ye karsi gerceklestirilen darbede Silahli Kuvvetler Yuksek Konseyi uyesi olarak yer alan Tandja 1976 yilindan itibaren Maradi bolgesinin kaymakami olarak gorev almis Yuksek Askeri Konsey Baskani Seyni Kountche yonetiminde 1979 ile 1981 yillari arasinda Icisleri Bakanligi gorevinde bulunmustur Bu gorevinin ardindan 1988 yilina kadar Tahoua bolgesinin kaymakamlik gorevinde bulunan Tandja ayni yil Nijerya ya 1990 yilina kadar gorevde kalacagi buyukelci olarak atanmistir 1990 yilinda bir kez daha Icisleri Bakanligi gorevine atanan Tandja bu gorevi 1991 yilina kadar surdurmustur 1991 yilinda son olarak Yarbay rutbesi ile yer aldigi ordudaki gorevinden ayrilan Tandja siyasete gecis yaparak genel baskanligi gorevini ustlenmistir Siyasete atildiktan sonra ilk defa yilinda gerceklestirilen devlet baskanligi secimlerinde adayligini koyan Tandja ilk turda oylarin cogunlugunu elde etmesine ragmen ikinci turda rakibi ye karsi yenilerek secimi kaybetmistir 1996 yilinda Ousmane ye karsi gerceklestirilen darbenin ardindan iktidari ele alan ayni yil gerceklestirilen en fazla oyu alarak secimle makamda kalmayi garantilemis bu secimlere de katilan Tandja oylarin 15 ini elde ederek ucuncu sirayi alabilmistir 1999 yilinda bu sefer Mainassara nin darbe ile oldurulmesi ile bosta kalan devlet baskanligi makami icin Ekim ve Kasim da iki turlu devlet baskanligi secimleri gerceklestirilmis Tandja ikinci tur sonucunda rakibi eski basbakan Mahamadou Issoufou ya karsi ustlunluk kurarak devlet baskani olarak secilmistir 22 Aralik 1999 tarihinde yemin ederek gorevine baslayan Tandja bu sekilde ulke tarihinin demokratik yollarla makama gelen ilk devlet baskani olma ozelligini elde etmistir Goreve geldiginden itibaren ulke ekonomisinin kalkinmasi ve dis borclarin odenmesine yonelik adimlar atmaya calisan Tandja basbakanlik makamina da yu atamistir Subat 2002 yilinda uluslararasi orgut olan Nijer Havzasi Otoritesi nin genel baskanligini ustlenen Tandja Aralik 2002 den itibaren genel baskanligi gorevini de ustlenmistir Mart 2003 ten itibaren orgutunun baskanligi da Tandja tarafindan yurutulmustur yilinda gerceklestirilen devlet baskanligi secimlerinde yeniden aday olan Tandja ikinci turda tipki 1999 secimlerinde oldugu gibi rakibi Issoufou ya karsi ustunluk elde ederek ikinci bir bes yillik sure icin makama secilmistir Nijer Anayasasi na gore bir devlet baskani en fazla bes yillik iki donem icin secilebildigi icin Tandja 2009 yilinda soz konusu yasanin degismesi adina referandum yapilmasini kararlastirmis bu surecin oncesinde de bu karari desteklemedikleri gerekcesiyle meclisi ve Anayasa Mahkemesini fesh etmistir 2009 yilinda gerceklestirilen parlamento secimleri muhalefet boykot etmis tartismali secimler nedeniyle Bati Afrika Ulkeleri Ekonomik Toplulugu Nijer in uyeligini askiya almistir 18 Subat 2010 tarihinde kendisine karsi gerceklestirilen askeri darbe ile gorevinden uzaklastirilan Tandja baskent Niamey de askeri us noktasinda tutulmus daha sonra da ev hapsine alinmistir 2011 yilinin baslarinda sivil bir cezaevine nakledilen Tandja Mayis 2011 de kendisine atfedilen tum suclardan beraat ederek serbest birakilmistir Tandja Ekim 2012 de yasa geregi tum eski devlet baskanlarinin yer aldigi Cumhuriyet Konseyi uyesi secilmistir Onur odulleriLejyoner Komutan onur nisani 1982 Nijer Ulusal devlet nisani 1999 Kaynakca Mamane Dalatou 24 Kasim 2020 Niger s former President Mamadou Tandja dies at age 82 ABC News Ingilizce 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2020 Devlet baskani Tandja yasa degisikligi sonucu makamda kalmayi hedefliyor 22 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Nijer de tartismali secimler 22 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Tandja askeri darbe ile gorevinden uzaklastirildi 19 Subat 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Nijer de askeri darbe 22 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Devrik devlet baskani serbest birakildi 22 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2016 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Mamadou Tandja ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Mamadou Tandja Ozgecmisi olu kirik baglanti Nijer secimleri hakkinda bilgiler14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Nijer Devlet Baskani 1999 2010 Sonra gelen