Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maputo Protokolü ya da Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi'ne ek Afrika Kadın Hakları Protokolü, Afrika Birliği tarafından 2005 yılında yürürlüğe giren uluslararası bir insan hakları belgesidir.
| ||
| İmzalanma | 11 Temmuz 2003 | |
|---|---|---|
| Yer | Maputo, Mozambik | |
| Yürürlük | 25 Kasım 2005 | |
| İmzacılar | 49 | |
| Onaylayanlar | 42 | |
| Diller | İngilizce, Fransızca | |
Bu protokol, kadınlara siyasi sürece katılma hakkı, erkeklerle sosyal ve siyasi eşitlik, üreme sağlığı kararlarında daha fazla özerklik ve kadın sünnetinin sona erdirilmesi dahil olmak üzere kadınlara kapsamlı hakları garanti eder. Afrika Birliği tarafından Maputo, Mozambik'te 2003 yılında Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesine'ne ek bir protokol şeklinde kabul edildi. 25 Kasım 2005 yılında yürürlüğe girmiştir.
Süreç
Mart 1995'te Togo, kadın haklarını ele almak için Afrika İnsan ve Halkların Hakları Sözleşmesi'ne özel bir protokol geliştirilmesi çağrısında bulundu. Afrika Birliği meclisi, Afrika İnsan ve Halkların Hakları Komisyonu'nu (ACHPR), 1995 yılının Haziran ayında Addis Ababa'daki 31. Olağan Oturumu'nda böyle bir protokol geliştirmesi için görevlendirdi.
Onaylanma
Protokol, Afrika Birliği tarafından 11 Temmuz 2003 tarihinde Maputo, Mozambik'teki ikinci zirvesinde kabul edildi. 25 Kasım 2005 tarihinde, protokol yürürlüğe girdi.
Temmuz 2020 itibarıyla Afrika Birliği'ndeki üye devletlerden 49'u protokolü imzaladı ve 42'si onaylayarak teslim etti. Protokolü henüz imzalamamış veya onaylamamış olan devletler Botsvana, Mısır ve Fas'tır.
Protokol
Protokol 32 maddeden oluşmaktadır. Ana maddeler aşağıda listelenmiştir.
Madde 1: Tanımlar
Madde 2: Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi
Madde 3: Onur Hakkı
Madde 4: Kişinin Yaşam, Bütünlük ve Güvenlik Hakları
Madde 5: Zararlı Uygulamaların Ortadan Kaldırılması
- Bu madde kadın sünneti ve kadınlar için zararlı olan diğer geleneksel uygulamalarla ilgilidir.
Madde 6: Evlilik
Madde 7: Ayrılık, Boşanma ve Evliliğin İptali
Madde 8: Adalete Erişim ve Kanun Önünde Eşit Koruma
Madde 9: Siyasi ve Karar Alma Sürecine Katılım Hakkı
Madde 10: Barış Hakkı
Madde 11: Silahlı Çatışmalarda Kadınların Korunması
Madde 12: Eğitim ve Öğretim Hakkı
Madde 13: Ekonomik ve Sosyal Refah Hakları
Madde 14: Sağlık ve Üreme Hakları
Madde 15: Gıda Güvenliği Hakkı
Madde 16: Yeterli Barınma Hakkı
Madde 17: Pozitif Kültürel Bağlam Hakkı
Madde 18: Sağlıklı ve Sürdürülebilir Bir Çevre Hakkı
Madde 19: Sürdürülebilir Kalkınma Hakkı
Madde 20 Dulların Hakları
Madde 21: Miras Hakkı
Madde 22: Yaşlı Kadınların Korunması
Madde 23 Engelli Kadınların Korunması
Madde 24: Tehlike Altındaki Kadınların Korunması
Madde 25: Çözüm Yolları
Tartışmalar
Protokole karşı çıkanların üzerinde durduğu iki tartışmalı faktör vardır: Esas olarak katolikler üreme sağlığı ile ilgili maddeye, müslümanlar ise çok eşli evlilik ve diğer geleneksel uygulamalar hakkındaki bölümlere karşı çıkmaktadır. Papa XVI.Benedict, 2007'de Protokol'de kadınlara tanınan üreme haklarını "kürtajı gizlice önemsizleştirme girişimi" olarak nitelendirdi.
Görüşler
Maputo Protokolü'nün Afrika'daki kadın haklarına önemli katkıları olduğu düşünülmektedir. Özellikle, gebeliğin ensest veya tecavüzden kaynaklanması halinde yahut annenin sağlığını tehlikeye atması durumda açıkça tıbbı kürtaj hakkı tanıyan bir antlaşmadır. Bölgesel nitelikteki bu belge kadınları olumsuz yönde etkileyen her türlü sosyal ve kültürel uygulamanın kaldırılmasına vurgu yapmaktadır. Ayrıca dul, yaşlı ve engelli haklarının korunmasına yönelik maddeler Maputo Protokolü'nde güvence altına alınan konulardır.
Kaynakça
- ^ "Maputo Protocol" (PDF). 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ (PDF). web.archive.org. 12 Ekim 2008. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2020.
- ^ "Maputo Protokolü Onay ve İmzalar" (PDF). 22 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ "reaty-charter_on_rights_of_women_in_africa.pdf" (PDF). 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ . 21 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ GELETU, Foziya Feleke ((Ed.)). Etiyopya'da Kadın Haklarının Gelişim Süreci. s. 43.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maputo Protokolu ya da Afrika Insan ve Halklarin Haklari Sozlesmesi ne ek Afrika Kadin Haklari Protokolu Afrika Birligi tarafindan 2005 yilinda yururluge giren uluslararasi bir insan haklari belgesidir Maputo Protokolu Imzaladi ve onayladi Onayladi Sadece imzaladi Imzalamadi ve onaylamadi Afrika Birligine Uye Olmayan UlkelerImzalanma11 Temmuz 2003YerMaputo MozambikYururluk25 Kasim 2005Imzacilar49Onaylayanlar42DillerIngilizce Fransizca Bu protokol kadinlara siyasi surece katilma hakki erkeklerle sosyal ve siyasi esitlik ureme sagligi kararlarinda daha fazla ozerklik ve kadin sunnetinin sona erdirilmesi dahil olmak uzere kadinlara kapsamli haklari garanti eder Afrika Birligi tarafindan Maputo Mozambik te 2003 yilinda Afrika Insan ve Halklarin Haklari Sozlesmesine ne ek bir protokol seklinde kabul edildi 25 Kasim 2005 yilinda yururluge girmistir SurecMart 1995 te Togo kadin haklarini ele almak icin Afrika Insan ve Halklarin Haklari Sozlesmesi ne ozel bir protokol gelistirilmesi cagrisinda bulundu Afrika Birligi meclisi Afrika Insan ve Halklarin Haklari Komisyonu nu ACHPR 1995 yilinin Haziran ayinda Addis Ababa daki 31 Olagan Oturumu nda boyle bir protokol gelistirmesi icin gorevlendirdi OnaylanmaProtokol Afrika Birligi tarafindan 11 Temmuz 2003 tarihinde Maputo Mozambik teki ikinci zirvesinde kabul edildi 25 Kasim 2005 tarihinde protokol yururluge girdi Temmuz 2020 itibariyla Afrika Birligi ndeki uye devletlerden 49 u protokolu imzaladi ve 42 si onaylayarak teslim etti Protokolu henuz imzalamamis veya onaylamamis olan devletler Botsvana Misir ve Fas tir ProtokolProtokol 32 maddeden olusmaktadir Ana maddeler asagida listelenmistir Madde 1 Tanimlar Madde 2 Kadinlara Karsi Ayrimciligin Onlenmesi Madde 3 Onur Hakki Madde 4 Kisinin Yasam Butunluk ve Guvenlik Haklari Madde 5 Zararli Uygulamalarin Ortadan Kaldirilmasi Bu madde kadin sunneti ve kadinlar icin zararli olan diger geleneksel uygulamalarla ilgilidir Madde 6 Evlilik Madde 7 Ayrilik Bosanma ve Evliligin Iptali Madde 8 Adalete Erisim ve Kanun Onunde Esit Koruma Madde 9 Siyasi ve Karar Alma Surecine Katilim Hakki Madde 10 Baris Hakki Madde 11 Silahli Catismalarda Kadinlarin Korunmasi Madde 12 Egitim ve Ogretim Hakki Madde 13 Ekonomik ve Sosyal Refah Haklari Madde 14 Saglik ve Ureme Haklari Madde 15 Gida Guvenligi Hakki Madde 16 Yeterli Barinma Hakki Madde 17 Pozitif Kulturel Baglam Hakki Madde 18 Saglikli ve Surdurulebilir Bir Cevre Hakki Madde 19 Surdurulebilir Kalkinma Hakki Madde 20 Dullarin Haklari Madde 21 Miras Hakki Madde 22 Yasli Kadinlarin Korunmasi Madde 23 Engelli Kadinlarin Korunmasi Madde 24 Tehlike Altindaki Kadinlarin Korunmasi Madde 25 Cozum YollariTartismalarProtokole karsi cikanlarin uzerinde durdugu iki tartismali faktor vardir Esas olarak katolikler ureme sagligi ile ilgili maddeye muslumanlar ise cok esli evlilik ve diger geleneksel uygulamalar hakkindaki bolumlere karsi cikmaktadir Papa XVI Benedict 2007 de Protokol de kadinlara taninan ureme haklarini kurtaji gizlice onemsizlestirme girisimi olarak nitelendirdi GoruslerMaputo Protokolu nun Afrika daki kadin haklarina onemli katkilari oldugu dusunulmektedir Ozellikle gebeligin ensest veya tecavuzden kaynaklanmasi halinde yahut annenin sagligini tehlikeye atmasi durumda acikca tibbi kurtaj hakki taniyan bir antlasmadir Bolgesel nitelikteki bu belge kadinlari olumsuz yonde etkileyen her turlu sosyal ve kulturel uygulamanin kaldirilmasina vurgu yapmaktadir Ayrica dul yasli ve engelli haklarinin korunmasina yonelik maddeler Maputo Protokolu nde guvence altina alinan konulardir Kaynakca Maputo Protocol PDF 10 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF PDF web archive org 12 Ekim 2008 6 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2020 Maputo Protokolu Onay ve Imzalar PDF 22 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan PDF reaty charter on rights of women in africa pdf PDF 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF 21 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi GELETU Foziya Feleke Ed Etiyopya da Kadin Haklarinin Gelisim Sureci s 43