Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Martin Eden, 1909'da Amerikalı yazar Jack London tarafından yazılan ve yazar olmanın mücadelesini veren genç işçi Martin Eden'i konu edinen romandır. Kitabın yazarı olan London'ın aksine protagonist Eden, sosyalizmi "köle ahlakı" olarak niteleyerek reddetmekte ve onun yerine Nietzsche'nin bireyciliğine (individualizm) inanmaktadır. Jack London, romanının motiflerinden birinin de Eden'in inandığı individualizmi eleştirmek olduğunu belirtmiştir.
 | |
| Yazar | Jack London |
|---|---|
| Tür | Roman |
| Yayım | 1909 (1. Basım) |
| ISBN | |
Ana karakterler
Martin Eden
Kitabın başkarakteri Martin; önceleri işçi sınıfına mensup, Ruth Morse'a aşık olduktan sonra ise hayatı değişen ve ona layık olmak için kendini geliştirip yazar olan bir denizcidir. Bilgi öğrenme arzusu bir süre sonra onu farklı türlerde onlarca yapıt veren bir yazar yapacaktır. Önceleri yayınevleri ve dergiler Martin'in çalışmalarını ısrarla sürekli olarak reddedecek ancak Martin'in ışığı okurlar tarafından keşfedildiğinde Martin bir hayli zengin olacak ve etrafındaki herkes birden ona ilgi göstermeye başlayacaktır. Çok zorlu yollardan geçerek sonunda istediğine, hedefine ulaşmıştır ama artık hiçbir şey hissetmemeye başlamıştır. Burjuvazinin gerçek yüzünü görmüş, henüz yontulmamış biriyken gözünde yücelttiği insanların gerçekte ne olduklarını anlamıştır. İnsanların sadece içinde bulunulan zamana ve duruma bağlı olarak kendisine ilgi gösterdiğini gördükten sonra geldiği yerdeki, işçi sınıfındaki insanların onu sadece o olduğu için sevdiğini hatırlamış ancak ulaştığı farkındalık seviyesiyle kendine işçi sınıfında da yer bulamamıştır. Bu düşünceler onu ait olduğu yere, denizlere götürerek hayattan koparacaktır.
Ruth Morse
Burjuva bir aileye mensup, üniversite öğrencisi, Martin'e İngilizce konusunda yardım eden ve bir süre sonra ona aşık olan bir genç kız. Bir süre sonra Martin ile nişanlanacak ancak ailesi, Martin'in ekonomik durumundan ve sosyal statüsünden dolayı, evliliklerine izin vermeyecektir. Bir süre sonra Martin bardağın son damlasını taşıracak ve Ruth ona olan inancını tamamen kaybedip ondan ayrılacaktır. Martin şöhret sahibi ve burjuvazide sözü geçen biri olduğunda ise ona tekrar dönmek isteyecek ancak bu mümkün olmayacaktır.
Arka plan
Jack London 33 yaşında Martin Eden’i yazdığında Vahşetin Çağrısı, Beyaz Diş ve Deniz Kurdu ile uluslararası başarısını kanıtlamıştı. Fakat London ünlü olunca birden hayal kırıklığına uğradı ve 'te bir deniz yolculuğuna çıktı. İki yıllık zorlu yolculuğunda, yorgunluk ve bağırsak hastalıklarıyla mücadele ederken, içinde düş kırıklıklarını, ergenlik çağında yaptığı çete kavgalarını ve yazar olmak için verdiği mücadeleyi anlattığı Martin Eden'i yazdı. Kitaptaki Ruth Morse adlı karakter Jack London'un aşkı Mabel Applegarth'tır.
Konusu
20. yüzyılın başlarında Oakland'da yaşayan Martin Eden, kendini geliştirme ve eğitmeye dönük tutkusuyla okumuş, elit kesim arasına girmeye ve işçi sınıfının yaşam şartlarından/kısıtlamalarından kurtulmaya çalışmaktadır. Bu arzusundaki temel motivasyonu ise bir burjuva ailesinden olan Ruth Morse'a olan aşkıdır. Eden işçi sınıfından kaba ve eğitimsiz bir denizci olduğundan, eğitimli bir burjuva aileden gelen Ruth ile birlikte olması, aile ile eş değer bir eğitim düzeyi ve zenginliğe erişmeden imkânsızdır.
İki yıldan uzun bir süre boyunca Eden, sevdiği kız Ruth'a başarmasına az kaldığını söyler ve bu başarı gerçekleşmeden çok kısa bir süre önce de artık sabrı kalmayan Ruth tarafından reddedilir. Öncesinde kendisini dışlayan yayınevleri ve burjuvanın ilgisini çekmeye başlamış olsa da Eden artık onlara kin beslemeye başlamış ve tüm bu mücadelesi ve karşılıksız aşkı nedeniyle bitap düşmüştür. Başarısının keyfini çıkarmak yerine sessiz bir umursamazlığa bürünen Eden, insanların kendisine verdiği değerin kendisi ya da yaptığı işten değil, kazandığı şöhretten kaynaklandığını düşünmektedir.
Roman, başkahraman Eden'in boğularak intihar etmesiyle son bulur. Roman otobiyografik özellik taşıdığından dolayı kimileri, Jack London'ın ölümünün de aslında bir intihar olduğunu düşünmektedir.
Ana temalar
Sosyal sınıf
Roman kahramanı Martin Eden'in bakış açısından görülen sosyal sınıf, romanda oldukça önemli bir temadır.Eden işçi sınıfından gelen bir denizciyken burjuva Morse ailesiyle tanıştıktan sonra onlardan ilham almıştır. Eden kendisini geliştirdikçe, kendi sosyal sınıfı olan işçi sınıfından uzaklaşmaktadır. Sonrasında eğitimi ve bilgisi, içine girmek istediği burjuva çevresinin de üstüne çıkınca kendisini tamamen yalnız hisseder. Paul Berman'a göre baş kahraman, "temiz ve modern Eden" ile geçmişindeki "kavgacı barbar Eden"i bağdaştıramamakta ve bu durum da onu hezeyanlarla dolu bir ikileme mahkûm etmektedir.
Makineleşme/makineler
London romanında makineler ve makineleşmeye de pek çok kez gönderme yapmıştır. Örneğin çamaşırhanede çalışan Eden, çamaşır makineleriyle uğraşırken kendisini de daha büyük bir makinenin dişlilerinden biri gibi hissetmektedir.
Bireyciliğe karşı sosyalizm
Jack London bir sosyalist olmasına rağmen, yarattığı yarı-otobiyografik özellikteki Martin Eden karakteri oldukça bireycidir. İşçi sınıfından gelen Eden, sınıfının refahı ve gelişimi için çabalamak yerine kendi refahı ve gelişimi için çaba sarf eder. Sosyalist buluşmalarda/etkinliklerde dahi Nietzsche ve Herbert Spencer'dan alıntılar yaparak sosyalizmin "köle ahlakı"nı reddeder. Fakat London, sonunda Eden'i intihara götüren şeyin, bu bireycilik olduğunu vurgulamaktadır.
Kaynakça
- ^ Berman, P. "Introduction" to Martin Eden (2002): xv. New York: Random House.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Martin Eden 1909 da Amerikali yazar Jack London tarafindan yazilan ve yazar olmanin mucadelesini veren genc isci Martin Eden i konu edinen romandir Kitabin yazari olan London in aksine protagonist Eden sosyalizmi kole ahlaki olarak niteleyerek reddetmekte ve onun yerine Nietzsche nin bireyciligine individualizm inanmaktadir Jack London romaninin motiflerinden birinin de Eden in inandigi individualizmi elestirmek oldugunu belirtmistir Martin EdenYazarJack LondonTurRomanYayim1909 1 Basim ISBN975 9099 12 8Ana karakterlerMartin Eden Kitabin baskarakteri Martin onceleri isci sinifina mensup Ruth Morse a asik olduktan sonra ise hayati degisen ve ona layik olmak icin kendini gelistirip yazar olan bir denizcidir Bilgi ogrenme arzusu bir sure sonra onu farkli turlerde onlarca yapit veren bir yazar yapacaktir Onceleri yayinevleri ve dergiler Martin in calismalarini israrla surekli olarak reddedecek ancak Martin in isigi okurlar tarafindan kesfedildiginde Martin bir hayli zengin olacak ve etrafindaki herkes birden ona ilgi gostermeye baslayacaktir Cok zorlu yollardan gecerek sonunda istedigine hedefine ulasmistir ama artik hicbir sey hissetmemeye baslamistir Burjuvazinin gercek yuzunu gormus henuz yontulmamis biriyken gozunde yucelttigi insanlarin gercekte ne olduklarini anlamistir Insanlarin sadece icinde bulunulan zamana ve duruma bagli olarak kendisine ilgi gosterdigini gordukten sonra geldigi yerdeki isci sinifindaki insanlarin onu sadece o oldugu icin sevdigini hatirlamis ancak ulastigi farkindalik seviyesiyle kendine isci sinifinda da yer bulamamistir Bu dusunceler onu ait oldugu yere denizlere goturerek hayattan koparacaktir Ruth Morse Burjuva bir aileye mensup universite ogrencisi Martin e Ingilizce konusunda yardim eden ve bir sure sonra ona asik olan bir genc kiz Bir sure sonra Martin ile nisanlanacak ancak ailesi Martin in ekonomik durumundan ve sosyal statusunden dolayi evliliklerine izin vermeyecektir Bir sure sonra Martin bardagin son damlasini tasiracak ve Ruth ona olan inancini tamamen kaybedip ondan ayrilacaktir Martin sohret sahibi ve burjuvazide sozu gecen biri oldugunda ise ona tekrar donmek isteyecek ancak bu mumkun olmayacaktir Arka planJack London 33 yasinda Martin Eden i yazdiginda Vahsetin Cagrisi Beyaz Dis ve Deniz Kurdu ile uluslararasi basarisini kanitlamisti Fakat London unlu olunca birden hayal kirikligina ugradi ve te bir deniz yolculuguna cikti Iki yillik zorlu yolculugunda yorgunluk ve bagirsak hastaliklariyla mucadele ederken icinde dus kirikliklarini ergenlik caginda yaptigi cete kavgalarini ve yazar olmak icin verdigi mucadeleyi anlattigi Martin Eden i yazdi Kitaptaki Ruth Morse adli karakter Jack London un aski Mabel Applegarth tir Konusu20 yuzyilin baslarinda Oakland da yasayan Martin Eden kendini gelistirme ve egitmeye donuk tutkusuyla okumus elit kesim arasina girmeye ve isci sinifinin yasam sartlarindan kisitlamalarindan kurtulmaya calismaktadir Bu arzusundaki temel motivasyonu ise bir burjuva ailesinden olan Ruth Morse a olan askidir Eden isci sinifindan kaba ve egitimsiz bir denizci oldugundan egitimli bir burjuva aileden gelen Ruth ile birlikte olmasi aile ile es deger bir egitim duzeyi ve zenginlige erismeden imkansizdir Iki yildan uzun bir sure boyunca Eden sevdigi kiz Ruth a basarmasina az kaldigini soyler ve bu basari gerceklesmeden cok kisa bir sure once de artik sabri kalmayan Ruth tarafindan reddedilir Oncesinde kendisini dislayan yayinevleri ve burjuvanin ilgisini cekmeye baslamis olsa da Eden artik onlara kin beslemeye baslamis ve tum bu mucadelesi ve karsiliksiz aski nedeniyle bitap dusmustur Basarisinin keyfini cikarmak yerine sessiz bir umursamazliga burunen Eden insanlarin kendisine verdigi degerin kendisi ya da yaptigi isten degil kazandigi sohretten kaynaklandigini dusunmektedir Roman baskahraman Eden in bogularak intihar etmesiyle son bulur Roman otobiyografik ozellik tasidigindan dolayi kimileri Jack London in olumunun de aslinda bir intihar oldugunu dusunmektedir Ana temalarSosyal sinif Roman kahramani Martin Eden in bakis acisindan gorulen sosyal sinif romanda oldukca onemli bir temadir Eden isci sinifindan gelen bir denizciyken burjuva Morse ailesiyle tanistiktan sonra onlardan ilham almistir Eden kendisini gelistirdikce kendi sosyal sinifi olan isci sinifindan uzaklasmaktadir Sonrasinda egitimi ve bilgisi icine girmek istedigi burjuva cevresinin de ustune cikinca kendisini tamamen yalniz hisseder Paul Berman a gore bas kahraman temiz ve modern Eden ile gecmisindeki kavgaci barbar Eden i bagdastiramamakta ve bu durum da onu hezeyanlarla dolu bir ikileme mahkum etmektedir Makinelesme makineler London romaninda makineler ve makinelesmeye de pek cok kez gonderme yapmistir Ornegin camasirhanede calisan Eden camasir makineleriyle ugrasirken kendisini de daha buyuk bir makinenin dislilerinden biri gibi hissetmektedir Bireycilige karsi sosyalizm Jack London bir sosyalist olmasina ragmen yarattigi yari otobiyografik ozellikteki Martin Eden karakteri oldukca bireycidir Isci sinifindan gelen Eden sinifinin refahi ve gelisimi icin cabalamak yerine kendi refahi ve gelisimi icin caba sarf eder Sosyalist bulusmalarda etkinliklerde dahi Nietzsche ve Herbert Spencer dan alintilar yaparak sosyalizmin kole ahlaki ni reddeder Fakat London sonunda Eden i intihara goturen seyin bu bireycilik oldugunu vurgulamaktadir Kaynakca Berman P Introduction to Martin Eden 2002 xv New York Random House