Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Herbert Spencer (27 Nisan 1820 - 8 Aralık 1903), İngiliz filozof ve sosyolog.
| Herbert Spencer | |
|---|---|
 19. yüzyıl sonları | |
| Doğumu | Herbert Spencer 27 Nisan 1820 Derby, İngiltere |
| Ölümü | 8 Aralık 1903 (83 yaşında) Brighton, İngiltere |
| Çağı | 19. yüzyıl felsefesi |
| Okulu | Evrimcilik, pozitivizm, klasik liberalizm |
| İlgi alanları | Evrim, pozitivizm |
| Önemli fikirleri | Sosyal Darwinizm |
Etkiledikleri | |
| İmzası |  |
27 Nisan 1820 yılında Derby (İngiltere)'de doğmuştur. Babası George, geleneklere uymayan, Anglikan mezhebine bağlı olmayan bir okul öğretmeniydi. Babası da dahil olmak üzere birçok aile üyesi öğretmendir. Sanat ve beşeri bilimlerde değil, teknik ve faydacı konularda eğitim gördü. 1837'de demiryolu için inşaat mühendisi olarak çalışmaya başladı, 1846'ya kadar bu mesleğe devam etti. Spencer bu dönemde kendi başına çalışmaya devam etti ve bilimsel ve siyasi çalışmalar yayınlamaya başladı. 1848'de Spencer, Economist'in editörü olarak atandı ve entelektüel fikirleri sağlamlaşmaya başladı. 1850'de ilk büyük çalışmasını Sosyal Statik olarak tamamladı. Bu çalışmanın yazımı sırasında, Spencer ilk olarak uykusuzluk yaşamaya başladı ve yıllar boyunca zihinsel ve fiziksel sorunlar yaşadı. Birçok bilim dalında binlerce fikir ortaya atmış ve "evrim" teorisinde Charles Darwin'in bir numaralı rakibi olmuştur.
1858'de evrim teorisini biyoloji bilimi ile sınırlamayıp, bu teoriyi bütün bilimlere uygulamak fikri kafasında belirdi. Sağlık sorunları nedeniyle günde sadece birkaç saat yazabiliyor olmasına ve maddi durumunun kötülüğüne rağmen, 1862'de dokuz ciltlik şaheseri 'yi yazmaya başladı.
Statik felsefe kısaca birçok farklı bilim dalına evrim teorisini uygulamayı konu alır. Bu şaheserin en çok dikkat çeken ve Spencer'ın da üzerinde en çok çalıştığı bölüm, sosyolojiye evrim teorisinin uygulanmasını, toplum evrimini inceleyen, "Sosyoloji İlkeleri" adlı 3 cilttir. "Biyolojinin İlkeleri" ve "Ahlâkın İlkeleri" bu şaheserin üzerinde en çok konuşulan ve kuşkusuz bilim dünyasına en çok katkıda bulunan diğer bölümleridir.
1858'de evrim teorisini biyoloji bilimi ile sınırlamayıp, bu teoriyi bütün bilimlere uygulamak fikrini uygulamaya koyar. 1862'de dokuz ciltlik Sentetik Felsefe'yi yazmaya başladı. Sentetik Felsefe, kısaca birçok farklı bilim dalına evrim teorisini uygulamayı konu alır. Bu kitabın en çok dikkat çeken ve Spencer'ın da üzerinde en çok çalıştığı bölüm, sosyolojiye evrim teorisinin uygulanmasını, toplum evrimini inceleyen, "Sosyoloji İlkeleri" adlı 3 cilttir. Spencer, ahlaki ve siyasal inançlarını, çağdaşı olan Toplumsal Darwinciler gibi bir Doğa felsefesi zemininde geliştirmeye çalıştı. Darwin'in doğal evrim teorisinin ve bu teoriden önce kendisinin türettiği "uyum yeteneği” doğal seçilimin toplumsal hayatta uygulamasında başı çekti. Spencer'a göre, tıpkı doğada verilen var olma mücadelesinde "uyum yeteneği en çok olan"ın hayatta kalması gibi, toplumda yaşanan rekabet de en iyi olanın ortaya çıkmasını sağlayabiliyordu.
Spencer, toplumların tıpkı canlı organizmalar gibi işlediğini de öne surdu. Toplumlar ne kadar karmaşıklaşırsa parçaların karşılıklı bağımlılığı da o ölçüde artıyordu. Doğal bir özellik olarak kendi dengelerini sağladıkları için, kendi üyelerinin daha ileri düzeyde evrim için mücadele etmelerine ihtiyaç duyarlar. Ancak mücadele feodal toplumda askeri bir form kazanırken, Spencer, sanayileşmiş toplumda rekabet ve iş birliği bileşiminin bu formun yerini almasını gerekli görür. Ayrıca, evrimin özel çıkarları genel faydaya dönüştürerek bir tur "görünmez el" gibi işlediğini düşünür. Evrimin en uzun vadeli yönelimi egoizmden özgeciliğe doğrudur. Süreç içinde toplumsal hayat, toplumsallaşmanın en yüksek düzeye ulaşmasıyla bireysellikte en büyük gelişimi sağlayacaktır.
1870'lerde ve 1880'lerin başında özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Rusya ve İngiltere'de ünü doruk noktasına varmıştı. 1902'de Edebiyat dalında Nobel Ödülüne aday gösterildi. Birçok ödülü ve övgüyü çoğu zaman reddetti. Uzun bir hastalık döneminin ardından 1903'te öldü.
Herbert Spencer geniş bir alana yayılmış farklı türdeki bilgileri uyumlu bir şekilde birleştirerek Viktorya çağına damgasını vuran kişilerden olmuştur. Evrim kuramının gelişiminde ve kabulünde en az Charles Darwin kadar büyük bir rol oynamış, bugün evrim kuramını açıklarken kullanılan birçok terimi de ilk kez kullanan kişi, o olmuştur.
Ekonomik Spencerizm
en uygun firmanın hayatta kalması
Spencer'ın "en uygun olanın hayatta kalması" bakış açısının ve en güçlü ve en güçlü türlerin hayatta kalması konusundaki görüşünün çağdaş İranlı araştırmacı Enayatollah Morshedi üzerindeki etkisi, gelecekteki ekosistem ve Spencer'ın organik bir görüşüne sahip olan bu araştırmacının etkisi olmuştur. genelleme İşletmelerin ve ekonomik örgütlerin ekosistemine, The Businesses of the Future World(Geleceğin Dünyasının İşletmeleri) adlı kitabında Ekonomik Spencerizm: En Uygun Firmanın Hayatta Kalması ve Geleceğin Seçimi başlıklı bir iddia ve teori ortaya atmıştır. Kısacası, Enayatollah Morshedi'nin kitabında önerdiği Ekonomik Spencerizm teorisine göre, geleceğin ekonomik ekosisteminde ve mikro ve makro iş ortamlarının değişiminde, gelişmelere ve eğilimlere en uyumlu girişim olan en uygun organizasyon kazanır ve Hayatta kalacak. Morshedi'nin Ekonomik Spencerizm teorisinde, en uygun organizasyon veya firma, değişimlere karşı en esnek organizasyon, geleceğin dünyasında yenilikçi ve teknolojik değişim ve gelişmelere en az direnç gösteren en öğrenen organizasyon kültürü anlamına gelir. "Gelecek" ve "örgüt" kavramlarına organik bir bakışla Morshedi, Spencer'ın ekonomik organizasyonlar ekosistemine en uygun olanın hayatta kalmasına ilişkin görüşünü genişletti ve genelleştirdi ve buna Ekonomik Spencerizm adını verdi.
Başlıca eserleri
- System of Synthetic Philosophy (1862-1893)
- Social Statics (1851)
- Education (1861)
- The Man Versus the State (1884)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ n.a., n.a. (2004). Oxford dictionary of national biography : in association with the British Academy : from the earliest times to the year 2000. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- ^ . orcid.org. 31 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2021.
- ^ The Businesses of the Future World(Geleceğin Dünyasının İşletmeleri) (Farsça). Miaad Andisheh pub. 2021. ss. 258-261.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Herbert Spencer 27 Nisan 1820 8 Aralik 1903 Ingiliz filozof ve sosyolog Herbert Spencer19 yuzyil sonlariDogumuHerbert Spencer 27 Nisan 1820 1820 04 27 Derby IngiltereOlumu8 Aralik 1903 83 yasinda Brighton IngiltereCagi19 yuzyil felsefesiOkuluEvrimcilik pozitivizm klasik liberalizmIlgi alanlariEvrim pozitivizmOnemli fikirleriSosyal DarwinizmEtkilendikleri Charles Darwin Auguste Comte John Stuart Mill George Henry Lewes Jean Baptiste Lamarck Thomas Henry HuxleyEtkiledikleri Charles Darwin Henry Sidgwick William Graham Sumner Thorstein Veblen Murray Rothbard Emile Durkheim Alfred Marshall Henri Bergson Jack London Anton LaVey Ayn RandImzasi 27 Nisan 1820 yilinda Derby Ingiltere de dogmustur Babasi George geleneklere uymayan Anglikan mezhebine bagli olmayan bir okul ogretmeniydi Babasi da dahil olmak uzere bircok aile uyesi ogretmendir Sanat ve beseri bilimlerde degil teknik ve faydaci konularda egitim gordu 1837 de demiryolu icin insaat muhendisi olarak calismaya basladi 1846 ya kadar bu meslege devam etti Spencer bu donemde kendi basina calismaya devam etti ve bilimsel ve siyasi calismalar yayinlamaya basladi 1848 de Spencer Economist in editoru olarak atandi ve entelektuel fikirleri saglamlasmaya basladi 1850 de ilk buyuk calismasini Sosyal Statik olarak tamamladi Bu calismanin yazimi sirasinda Spencer ilk olarak uykusuzluk yasamaya basladi ve yillar boyunca zihinsel ve fiziksel sorunlar yasadi Bircok bilim dalinda binlerce fikir ortaya atmis ve evrim teorisinde Charles Darwin in bir numarali rakibi olmustur 1858 de evrim teorisini biyoloji bilimi ile sinirlamayip bu teoriyi butun bilimlere uygulamak fikri kafasinda belirdi Saglik sorunlari nedeniyle gunde sadece birkac saat yazabiliyor olmasina ve maddi durumunun kotulugune ragmen 1862 de dokuz ciltlik saheseri yi yazmaya basladi Statik felsefe kisaca bircok farkli bilim dalina evrim teorisini uygulamayi konu alir Bu saheserin en cok dikkat ceken ve Spencer in da uzerinde en cok calistigi bolum sosyolojiye evrim teorisinin uygulanmasini toplum evrimini inceleyen Sosyoloji Ilkeleri adli 3 cilttir Biyolojinin Ilkeleri ve Ahlakin Ilkeleri bu saheserin uzerinde en cok konusulan ve kuskusuz bilim dunyasina en cok katkida bulunan diger bolumleridir 1858 de evrim teorisini biyoloji bilimi ile sinirlamayip bu teoriyi butun bilimlere uygulamak fikrini uygulamaya koyar 1862 de dokuz ciltlik Sentetik Felsefe yi yazmaya basladi Sentetik Felsefe kisaca bircok farkli bilim dalina evrim teorisini uygulamayi konu alir Bu kitabin en cok dikkat ceken ve Spencer in da uzerinde en cok calistigi bolum sosyolojiye evrim teorisinin uygulanmasini toplum evrimini inceleyen Sosyoloji Ilkeleri adli 3 cilttir Spencer ahlaki ve siyasal inanclarini cagdasi olan Toplumsal Darwinciler gibi bir Doga felsefesi zemininde gelistirmeye calisti Darwin in dogal evrim teorisinin ve bu teoriden once kendisinin turettigi uyum yetenegi dogal secilimin toplumsal hayatta uygulamasinda basi cekti Spencer a gore tipki dogada verilen var olma mucadelesinde uyum yetenegi en cok olan in hayatta kalmasi gibi toplumda yasanan rekabet de en iyi olanin ortaya cikmasini saglayabiliyordu Spencer toplumlarin tipki canli organizmalar gibi isledigini de one surdu Toplumlar ne kadar karmasiklasirsa parcalarin karsilikli bagimliligi da o olcude artiyordu Dogal bir ozellik olarak kendi dengelerini sagladiklari icin kendi uyelerinin daha ileri duzeyde evrim icin mucadele etmelerine ihtiyac duyarlar Ancak mucadele feodal toplumda askeri bir form kazanirken Spencer sanayilesmis toplumda rekabet ve is birligi bilesiminin bu formun yerini almasini gerekli gorur Ayrica evrimin ozel cikarlari genel faydaya donusturerek bir tur gorunmez el gibi isledigini dusunur Evrimin en uzun vadeli yonelimi egoizmden ozgecilige dogrudur Surec icinde toplumsal hayat toplumsallasmanin en yuksek duzeye ulasmasiyla bireysellikte en buyuk gelisimi saglayacaktir 1870 lerde ve 1880 lerin basinda ozellikle Amerika Birlesik Devletleri Rusya ve Ingiltere de unu doruk noktasina varmisti 1902 de Edebiyat dalinda Nobel Odulune aday gosterildi Bircok odulu ve ovguyu cogu zaman reddetti Uzun bir hastalik doneminin ardindan 1903 te oldu Herbert Spencer genis bir alana yayilmis farkli turdeki bilgileri uyumlu bir sekilde birlestirerek Viktorya cagina damgasini vuran kisilerden olmustur Evrim kuraminin gelisiminde ve kabulunde en az Charles Darwin kadar buyuk bir rol oynamis bugun evrim kuramini aciklarken kullanilan bircok terimi de ilk kez kullanan kisi o olmustur Ekonomik Spencerizmen uygun firmanin hayatta kalmasi Spencer in en uygun olanin hayatta kalmasi bakis acisinin ve en guclu ve en guclu turlerin hayatta kalmasi konusundaki gorusunun cagdas Iranli arastirmaci Enayatollah Morshedi uzerindeki etkisi gelecekteki ekosistem ve Spencer in organik bir gorusune sahip olan bu arastirmacinin etkisi olmustur genelleme Isletmelerin ve ekonomik orgutlerin ekosistemine The Businesses of the Future World Gelecegin Dunyasinin Isletmeleri adli kitabinda Ekonomik Spencerizm En Uygun Firmanin Hayatta Kalmasi ve Gelecegin Secimi baslikli bir iddia ve teori ortaya atmistir Kisacasi Enayatollah Morshedi nin kitabinda onerdigi Ekonomik Spencerizm teorisine gore gelecegin ekonomik ekosisteminde ve mikro ve makro is ortamlarinin degisiminde gelismelere ve egilimlere en uyumlu girisim olan en uygun organizasyon kazanir ve Hayatta kalacak Morshedi nin Ekonomik Spencerizm teorisinde en uygun organizasyon veya firma degisimlere karsi en esnek organizasyon gelecegin dunyasinda yenilikci ve teknolojik degisim ve gelismelere en az direnc gosteren en ogrenen organizasyon kulturu anlamina gelir Gelecek ve orgut kavramlarina organik bir bakisla Morshedi Spencer in ekonomik organizasyonlar ekosistemine en uygun olanin hayatta kalmasina iliskin gorusunu genisletti ve genellestirdi ve buna Ekonomik Spencerizm adini verdi Baslica eserleriSystem of Synthetic Philosophy 1862 1893 Social Statics 1851 Education 1861 The Man Versus the State 1884 Ayrica bakinizLiberalizm EvrimKaynakca n a n a 2004 Oxford dictionary of national biography in association with the British Academy from the earliest times to the year 2000 Oxford Oxford University Press ISBN 978 0198614111 orcid org 31 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2021 The Businesses of the Future World Gelecegin Dunyasinin Isletmeleri Farsca Miaad Andisheh pub 2021 ss 258 261