Massachusetts ingilizce telaffuz ˌmæsəˈtʃuːsɪts dinle ABD nin kuzeydoğu kıyısında New England bölgesinde yer

Massachusetts (İngilizce telaffuz: ( dinle)), ABD'nin kuzeydoğu kıyısında, New England bölgesinde yer alan bir eyalettir. En büyük şehri ve başkenti Boston şehridir. Eyaletin adı bir Amerikan yerli kabilesi olan kabilesinden gelmektedir ve bu kabilenin dilinde massachusett "büyük tepeler bölgesi" anlamına gelmektedir. Tarihsel olarak Massachusetts ülkenin en liberal ve günümüzde sosyo-ekonomik açıdan en gelişmiş eyaletlerindendir. Kişi başı gelir Connecticut, Maryland gibi benzer özellikteki eyaletlerle birlikte devamlı olarak ülke genelinde ilk 5 içerisinde yer alır. 6 milyonun üzerindeki nüfusu ve nispeten küçük yüz ölçümüyle ülkenin en yoğun nüfus bölgelerinden bazılarını barındırır.

Massachusetts
Eyalet
Bayrak Mühür

Ülke	Amerika Birleşik Devletleri
Başkent	Boston
İdare
• Vali	(D)
• Vali vekili	Kim Driscoll (D)
• Üst meclis
• Alt meclis
•	Elizabeth Warren (D) (D)
Yüzölçümü
• Toplam	27,337 km²
• Kara	20,306 km² (7,84 mil²)
• Su	7,032 km² (2,715 mil²)
Rakım	150 m
En yüksek nokta	1,063,4 m (3.488,8 ft)
En alçak nokta	0 m (0 ft)
Nüfus (2020)
• Toplam	7,033,469
• Yoğunluk	324/km²
Zaman dilimi	UTC-05.00
• Yaz (YSU)	UTC-04.00
ISO 3166 kodu	US-MA
Resmî site mass.gov

Tarihçe

İngiltere kolonisi dönemi

Massachusetts, İngiltere'nin kuzeydeki en önemli kolonisiydi. Birçok Amerikan kurum ve gelenekleri burada doğdu. İngiltere'nin güney kolonilerindeki çiftlik yapılaşmasının tersine, bu bölge küçük kasabalar şeklinde kuruldu. Massachusetts'e iki önemli göçmen grubu yerleşti: Bunlardan birisi Pilgrim (Hacı) denilen gruptu ve Plymouth kolonisini kurdular. İkinci grup Puritan (Bağnaz) adı verilen çok dindar bir gruptu. Bu ikinci grup önce Salem bölgesine sonra da Boston'a yerleşti ve Massachusetts Körfez kolonisini kurdular. Zamanla bölgeye yerleşen dindar halk laikleşti ve Yanki (Yankee) olarak adlandırılmaya başlandılar. Koloni 1670'lerde Kızılderililerle yapılan Kral Philip Savaşını kazandı. Daha sonra Britanya İmparatorluğu ile birlikte Fransız ve Kızılderili Savaşlarını savaştı. Kanada'ya karşı birkaç başarılı saldırıda bulundu.

Bağımsızlık Savaşı Öncesi

Massachusetts Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında çok önemli bir rol oynadı. Boston Çay Partisi denilen ve Massachusetts'in Boston kentinde gerçekleşen olay 1773 yılında Bağımsızlık Savaşının ilk kıvılcımını oluşturdu. Büyük Britanya Krallığının kolonilere uyguladığı yüksek vergiler Boston halkının isyanına yol açtı. İsyancılar İngiltere'den ithal edilen çay balyalarını gemilerden denize atarak imha ettiler. Bu olaydan sonra kolonilerin İngiltere'den bağımsız olmaları fikri giderek yaygınlaştı ve sonunda Amerikan Bağımsızlık Savaşı patlak verdi.

Bağımsızlık Savaşı Dönemi

Amerikan Bağımsızlık Savaşının birçok önemli savaşları Massachusetts'de savaşıldı. Lexington ve Concord Savaşı, Boston'un kuşatılması ve Bunker Hill Savaşı bunlardan bazılarıdır.

Eyaletlik Dönemi

Amerika Birleşik Devletleri kurulunca Massachusetts kurucu 13 eyaletten biri oldu. John Hancock eyaletin ilk valisi seçildi. 1788 yılında Massachusetts ABD anayasasını onaylayan 6. eyalet oldu. Massachusetts köleliği kaldıran ilk eyaletlerden biriydi. Daha 1790 yılında yapılan nüfus sayımları eyalette köleliğin ortadan kalkmış olduğunu göstermektedir. 1820 yılında Massachusetts'in bir bölgesi olan Maine ayrılarak bağımsız bir eyalet haline geldi. Böylece Massachusetts'in günümüzdeki sınırları çizilmiş oldu.

Massachusetts bazı önemli spor dallarının ilk defa icat edildiği yer olarak önem taşır. Basketbol sporu ile defa 1891 yılında Massachusetts'in Springfield kasabasında icat edildi. Voleybol sporu da 1895 yılında Holyoke kasabasında icat edildi.

Coğrafya

Eyaletin kuzeyinde New Hampshire ve Vermont, batısında New York ve güneyinde Connecticut ve Rhode Island eyaletleri yer almaktadır. Massachusetts Atlantik Okyanusu kıyısında yer alır ve ABD'nin en önemli limanlarından birkaçına ev sahipliği yapar.

Eyaletin güneydoğusunda Cape Cod adı verilen plajları ve tatil beldeleriyle ünlü bir yarımada yer alır. Cape Cod'un güneyinde de Martha's Vineyard ve Nantucket adaları vardır. Tamamen Massachusetts sınırları içinde yer alan en büyük nehri Charles nehridir. İçinden geçen diğer nehirler ve . Eyalet içindeki en büyük göl Quabbin Rezervuarıdır. En yüksek noktası 1.063 metre yüksekliğindeki .

Massachusetts'in can damarı ve en büyük kenti Boston kentidir. Boston kenti eyaletin doğusundaki Atlantik Okyanusunun bir körfezi olan Massachusetts Körfezinde yer alan bir liman kentidir. Boston ABD'nin en önemli kentlerinden biridir. Özellikle üniversiteleri, teknoloji firmaları ve tıp merkezleriyle tanınır.Örneğin meşhur Harvard Üniversitesi ile Massachusetts Teknoloji Enstitüsü Boston'a yürüme mesafesindeki Cambridge şehrindedir. Adeta Birleşik Devletler'in Bilim ve Teknik üssü gibidir. New York'a 375 km uzaklıktadır. Boston'un büyük şehir nüfusu yaklaşık 5.800.000 civarındadır, fakat nüfusun büyük çoğunluğu ana kentin dışındaki banliyölerde yaşamaktadır.

Massachusetts'in kayda değer diğer büyük kentleri Worcester ve Springfield'dir. Eyalet kendi içinde 14 ayrı yerel yönetim bölgesine ayrılmıştır (batıdan doğuya) Berkshire, Franklin, Hampshire, Hampden, Worcester, Middlesex, Essex, Suffolk, Norfolk, Bristol, Plymouth, Barnstable, Dukes ve Nantucket.

Ayrıca bakınız

Massachusetts'te eşcinsel evlilik

Galeri

Concord
Mount Greylock

Kaynakça

^ "2020 Census Apportionment Results". census.gov. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.

Dış bağlantılar

Eyaletin resmi web sitesi 17 Aralık 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

[2020Census-1] "2020 Census Apportionment Results". census.gov. Amerika Birleşik Devletleri Sayım Bürosu. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2021.