Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mastaba Meydan Muharebesi, 1521 kışında isyan eden Şam Beylerbeyi Canberdi Gazâlî komutasındaki asiler ile Ferhat Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu arasında gerçekleşmiş ve Osmanlı'nın isyanı bastırmasıyla sonuçlanmıştır.
| Mastaba Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Canberdi Gazâlî İsyanı | |||||||||
 Mastaba Muharebesi'nde Canberdi Gazâlî'nin öldürülmesi | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu | Suriye Asileri ------- Para ve Mühimmat Desteği:  Safevîler Hospitalier Şövalyeleri | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Ferhat Paşa Şehsüvaroğlu Ali Bey Hüsrev Paşa Ramazanoğlu Piri Bey | Canberdi Gazâlî (ölü) | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 8.000 - 10.000 | 15.600 - 40.000 | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Ağır olmadığı tahmin ediliyor. | Ağır | ||||||||
İsyan öncesi
Yavuz Sultan Selim'in Büyük Mısır Seferi sırasında birçok Memlük komutanı Osmanlı saflarına geçti. Canberdi Gazâlî de bunlardan biriydi. Memlük Sultanlığı'nın ilhakından sonra Ortadoğu'da yeni eyaletler oluşturuldu. Canberdi Gazâlî de 1518'de Padişah tarafından ilk Şam Beylerbeyi olarak atandı.
1520'nin sonlarında Yavuz Sultan Selim'in ölümüye yerine oğlu Veliaht Şehzade Süleyman geçti. Genç Padişah'ın cülusunu ve yeni ilhak edilen Suriye'deki düzensizlikten istifade eden Şam Valisi, Ekim civarı bağımsızlığını ilan ederek adına hutbe okutturup para bastırdı. Daha öncesinde Safevi Şah İsmail, Rodos şövalyeleri ve yine eski bir Memlük kumandanı olan Osmanlı Mısır Valisi Hayır Bay ile iletişime geçerek yardımlarını istedi.
İsyan ve Muharebe
Mısır Valisi Hayır Bay bir yandan Canberdi Gazâlî'yi oyalarken, bir yandan da İstanbul'a haber gönderdi. Bu sırada boş durmayan Canberdi Gazâlî, İran ve Rodos'un gönderdiği silahları ordusuna dağıtıyordu. Rodos donanması da, Osmanlı'nın Doğu Akdeniz sularına tacizde bulunup sahil kasabalarına baskında bulundu.
Arap, Kürt ve Türkmen başıbozuklardan meydana gelen kalabalık bir ordu toplayan Gazali, 1 Kasım'da Halep'e saldırdı. Halep'in kuşatılması üzerine İstanbul'da toplanan divanda, acil olarak Yeniçeri ve Anadolu ordusundan oluşan az sayıda ama etkili bir kuvvetin başına Üçüncü Vezir Ferhat Paşa getirildi ve ağır kış şartlarına rağmen Suriye'ye gönderildi. Dulkadir Beyi Şehsüvaroğlu Ali Bey önden gönderildiği Suriye'de Canberdi Gazâlî'nin Halep Kuşatması'nı kaldırarak Şam'a çekilmesini sağladı.
Şehsüvaroğlu Ali Bey, Halep dolaylarında ana orduya katıldı. Osmanlı ordusunun Şam'a ilerlemesi ve Şah İsmail'in de asker göndermeyince düzensiz kuvvetlerle savunma yapamayacağını düşünen Gazali, Şam yakınlarında bulunan Mastaba'da Osmanlı ordusuna taarruz etti.
27 Ocak Pazar günü Mastaba'da gerçekleşen muharebe saatlerce sürdü. Başıbozuk asiler, ateş gücü kullanan düzenli Osmanlı kuvvetlerini bozamadığı gibi önünü de alamıyordu. Asilerin sert hücumlarını durduran Osmanlı ordusu, karşı taarruzla Gazali'nin kalabalık kuvvetlerini dağıttı. Birkaç adamla kaçabilen Canberdi Gazâlî; kuvvetli bir rivayete göre 6 Şubat'ta kendi hazinedarı olan Ali Ağa tarafından öldürülüp, kafası Ferhat Paşa'ya teslim etti.
Sonrası
Canberdi Gazâlî'nin kesik başı İstanbul'a gönderildi. Boş kalan Şam Valiliği'ne de Anadolu Beylerbeyi Ayas Paşa atandı. Ferhat Paşa ise ordusuyla beraber Şah İsmail'in bir taarruz düzenleme ihtimaline karşı, Kayseri'de mevzilenmesi için emir aldı. Doğu'daki güvenliğin tesis edilmesiyle beraber Osmanlı Padişah'ı, Belgrad Seferi'ne çıkmak üzere ordusuyla beraber 18 Mayıs'ta İstanbul'dan ayrıldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Danişmend, İsmail Hami (1971). I. Süleyman dönemi. İstanbul: Doğu Kütüphanesi. ss. 92-94. ISBN .
- Emecan, Feridun (1993). "CANBİRDİ GAZÂLÎ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 7. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 141-143. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mastaba Meydan Muharebesi 1521 kisinda isyan eden Sam Beylerbeyi Canberdi Gazali komutasindaki asiler ile Ferhat Pasa komutasindaki Osmanli ordusu arasinda gerceklesmis ve Osmanli nin isyani bastirmasiyla sonuclanmistir Mastaba MuharebesiCanberdi Gazali IsyaniMastaba Muharebesi nde Canberdi Gazali nin oldurulmesiTarih27 Ocak 1521BolgeMastaba SuriyeSebepSam Beylerbeyi Canberdi Gazali nin bagimsizligini ilan etmesi SonucKesin Osmanli zaferi Isyan bastirildiTaraflarOsmanli ImparatorluguSuriye Asileri Para ve Muhimmat Destegi Safeviler Hospitalier SovalyeleriKomutanlar ve liderlerFerhat Pasa Sehsuvaroglu Ali Bey Husrev Pasa Ramazanoglu Piri BeyCanberdi Gazali olu Gucler8 000 10 00015 600 40 000KayiplarAgir olmadigi tahmin ediliyor AgirIsyan oncesiYavuz Sultan Selim in Buyuk Misir Seferi sirasinda bircok Memluk komutani Osmanli saflarina gecti Canberdi Gazali de bunlardan biriydi Memluk Sultanligi nin ilhakindan sonra Ortadogu da yeni eyaletler olusturuldu Canberdi Gazali de 1518 de Padisah tarafindan ilk Sam Beylerbeyi olarak atandi 1520 nin sonlarinda Yavuz Sultan Selim in olumuye yerine oglu Veliaht Sehzade Suleyman gecti Genc Padisah in culusunu ve yeni ilhak edilen Suriye deki duzensizlikten istifade eden Sam Valisi Ekim civari bagimsizligini ilan ederek adina hutbe okutturup para bastirdi Daha oncesinde Safevi Sah Ismail Rodos sovalyeleri ve yine eski bir Memluk kumandani olan Osmanli Misir Valisi Hayir Bay ile iletisime gecerek yardimlarini istedi Isyan ve MuharebeMisir Valisi Hayir Bay bir yandan Canberdi Gazali yi oyalarken bir yandan da Istanbul a haber gonderdi Bu sirada bos durmayan Canberdi Gazali Iran ve Rodos un gonderdigi silahlari ordusuna dagitiyordu Rodos donanmasi da Osmanli nin Dogu Akdeniz sularina tacizde bulunup sahil kasabalarina baskinda bulundu Arap Kurt ve Turkmen basibozuklardan meydana gelen kalabalik bir ordu toplayan Gazali 1 Kasim da Halep e saldirdi Halep in kusatilmasi uzerine Istanbul da toplanan divanda acil olarak Yeniceri ve Anadolu ordusundan olusan az sayida ama etkili bir kuvvetin basina Ucuncu Vezir Ferhat Pasa getirildi ve agir kis sartlarina ragmen Suriye ye gonderildi Dulkadir Beyi Sehsuvaroglu Ali Bey onden gonderildigi Suriye de Canberdi Gazali nin Halep Kusatmasi ni kaldirarak Sam a cekilmesini sagladi Sehsuvaroglu Ali Bey Halep dolaylarinda ana orduya katildi Osmanli ordusunun Sam a ilerlemesi ve Sah Ismail in de asker gondermeyince duzensiz kuvvetlerle savunma yapamayacagini dusunen Gazali Sam yakinlarinda bulunan Mastaba da Osmanli ordusuna taarruz etti 27 Ocak Pazar gunu Mastaba da gerceklesen muharebe saatlerce surdu Basibozuk asiler ates gucu kullanan duzenli Osmanli kuvvetlerini bozamadigi gibi onunu de alamiyordu Asilerin sert hucumlarini durduran Osmanli ordusu karsi taarruzla Gazali nin kalabalik kuvvetlerini dagitti Birkac adamla kacabilen Canberdi Gazali kuvvetli bir rivayete gore 6 Subat ta kendi hazinedari olan Ali Aga tarafindan oldurulup kafasi Ferhat Pasa ya teslim etti SonrasiCanberdi Gazali nin kesik basi Istanbul a gonderildi Bos kalan Sam Valiligi ne de Anadolu Beylerbeyi Ayas Pasa atandi Ferhat Pasa ise ordusuyla beraber Sah Ismail in bir taarruz duzenleme ihtimaline karsi Kayseri de mevzilenmesi icin emir aldi Dogu daki guvenligin tesis edilmesiyle beraber Osmanli Padisah i Belgrad Seferi ne cikmak uzere ordusuyla beraber 18 Mayis ta Istanbul dan ayrildi Ayrica bakinizMercidabik Muharebesi Ridaniye Muharebesi Canberdi Gazali IsyaniKaynakcaDanismend Ismail Hami 1971 I Suleyman donemi Istanbul Dogu Kutuphanesi ss 92 94 ISBN 978 9944 397 70 4 Emecan Feridun 1993 CANBIRDI GAZALI TDV Islam Ansiklopedisi 7 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi ss 141 143 Erisim tarihi 27 Ocak 2023