Mather Dolarosa Katolik Kilisesi, Samsun'un Katolik halkı için hizmette bulunan ve Roma Katolik Kilisesi'ne bağlı bir tapınak. Günümüzde birinci dereceden sit alanı olarak tescillenmiş ve koruma altına alınmış durumdadır.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | İlkadım, Samsun |
Koordinatlar | 41°17′00″K 36°19′00″D / 41.28333°K 36.31667°D |
İnanç | Hristiyanlık |
Mezhep | Katolik |
Durum | Etkin |
Web sitesi | anadolukatolikkilisesi.org/samsun |
Mimari | |
Mimari tür | Dini mimari |
Mimari biçim | Latin mimarisi |
Cephe yönü | Doğu |
İnşaat başlangıcı | 1876 |
Tamamlanma | 1885 |
Özellikler | |
Kubbe sayısı | 4 |
Çan kulesi sayısı | 2 |
Malzemeler | Kâgir |
Kilisenin kökeni 1845 yılında Gürcistan'da yaşayan İtalyan asıllı 8 kapusen rahibin yaşadıkları ülkeyi terk etmek zorunda kalması ve yolculuk sırasında Karadeniz üzerinden geçerken bu bölgede yalnız yaşayan, kilisesi olmayan Latin Katolik vatandaşlarla birlikte Samsun'a gelmesidir.
Fransız Maristes rahipler, 1951 yılında kilisenin şimdiki bulunduğu alana bir okul inşa etmişler ve çocukların eğitimine yardımcı olmak için Aziz Yusuf grubuna bağlı rahibeleri yardıma çağırmışlardır. İtalyan bir bayan vatandaş ise kendisine ait bir araziyi kilise yapılmak üzere rahiplere bağışlamıştır. Bu arazi üzerine ağaçtan bir kilise ve bir ev inşa edilmiştir. Bu dönemde Samsun nüfusunun %30'unu Hristiyan vatandaşlar oluşturmaktaydı. Bu nüfusu ise Katolik, Ortodoks, Ermeni ve Gürcüler oluşturmakta idi.
Padişah V. Murat, özellikle Hristiyan inancına büyük saygı göstermiş, Müslüman ve Hristiyan halkların bir arada yaşamalarını istediğini önemle vurgulamıştır. Bu nedenle 1876'da Samsun'a bir kilise inşa edilmesi için özel bir izin vermiştir. Padişahın emri üzerine 8 metreye 12 metre olan küçük bir kilisenin yapımına başlanmıştır. İki yıl sonra padişah kilisenin tapusunu da göndermiştir. Fransız Konsolosluğu, kilisenin güvenliğini korumak üzere sorumluluğu üzerine almıştır. Kilisenin yapımının 1885'te tamamlanmasından sonra rahiplerin yaşayabilmeleri için kilisenin yanına bir manastır ve Hristiyan ailelere kiralanmak üzere ek bir bölüm yapılmıştır. Aynı zamanda bir de mezarlık inşa edilmiştir. Kilisenin duvarları fresklerle süslenmiştir.
V. Murat tarafından kurulmasına izin verilen kilise, 1913'te Jön Türkler tarafından ele geçirilmiştir. Rahipler çatısı akan iki küçük odaya yerleşmek zorunda bırakılmış ve yıkılmak üzere olan kilisede hiçbir tamir izni verilmemiştir. Jön Türkler diğer odaları da ele geçirmiş ve kendi isteklerine göre kullanıp diğer kişilere kiraya vermişlerdir. Tamirine izin verilmeyen kilise ve manastır bölümleri yıkılmaya terk edilmiştir. Padişahın verdiği resmi belgelere el konulmuştur. Bu dönemde geçmişte nüfusunun %30'u Hristiyan olan Samsun'da yaklaşık yüz kadar Hristiyan vatandaş kalmıştır. Bu vatandaşların ise yetmişi Amerikalı ve İtalyan, 30'u ise Ermeniydi.
Cumhuriyetin ilânından sonra da cumhuriyet hükûmetleri tarafından ibadete açık bırakılan kilise, 1976 yılında dönemin başkanı Kemal Vehbi Gül kilisenin yıkılması için emir vermiştir. Tarihi değeri olan, Samsun'a ait kilisenin yıkılıp yerine park yapılması plânlanmıştır. V. Murat tarafından hoşgörü ve barışın sembolü olması amacıyla hediye edilen ve Türk hükûmeti tarafından da tanınan kilisenin yıkılmasını isteyen belediye başkanı, kilisenin merdivenlerine çıkıp halka seslenmiş ve kilisenin yıkılmasının zorunluluk olduğunu vurgulayan bir konuşma gerçekleştirmiştir. Papalık elçisinin ve İtalyan Konsolosluğunun tepki göstermesi üzerine tarihsel ve antik değeri olan kilise park olmaktan kurtulmuştur.
Anadolu Kiliseleri baş sorumlusu Peder Ruggero Franceschini, 1998 yılında kilisenin yenilenmesine karar vermiş ve yardım etmiştir. Bu dönemde Romanyalı bir çift olan Elena ve Niko adlı Katoliklerin bu çalışmalara büyük yardımı olmuştur. Bu çalışmalar kilisenin inşa edildiği tarihten itibaren gerçekleştirilen ilk büyük yenileme çalışmasıdır.
2006 yılında ise kilisenin rahibi Pierre Francoisse Rene Brunissen, akli dengesi bozuk olan Attila Nur isimli bir şahıs tarafından bıçaklanmış, yaşının ilerlemesi üzerine dinlenmeye çekilmek için kendi ülkesine dönmüştür. Kilise hizmetine ise o yıldan itibaren İtalyan ve Türk olan Matteoli ailesi devam etmiş ve etmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 15 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2016.
- ^ (PDF). Yavuz Erler. sosyalarastirmalar.com. 22 Eylül 2006. 21 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2010.
- ^ Eryılmaz, Bilal. Osmanlı Devletinde Gayrimüslim Tebaanın Yönetimi (1996). İstanbul
- ^ Oğuzoğlu, Yusuf. Osmanlı Devlet Anlayışı (2000). İstanbul
- ^ Çadırcı, Musa (1990). “19.YY. 2. Yarısında Karadeniz Kentleri (Trabzon ve Samsun)”, İkinci Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri (Uluslararası l), Samsun
- ^ Mantran, Robert. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi (1999). C. II, İstanbul
- ^ "Osmanlı'nın Samsun raporu", Mümin Yıldıztaş
- ^ Shaw, Stanford (1985). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Azınlıklar Sorunu”, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi,C. IV, İstanbul İletişim Yayınları
- ^ İsmail Çimen (3 Temmuz 2006). "Katolik rahibe bıçaklı saldırı". Anadolu Ajansı. Samsun: radikal.com.tr. 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2010.
- ^ "Samsun Katolik Kilisesi'nden Açıklama". İhlas Haber Ajansı. Samsun: haberler.com. 22 Eylül 2006. 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Kasım 2010.
- (PDF). Mater Dolorosa Katolik Kilisesi. anadolukatolikkilisesi.org. 22 Eylül 2006. 26 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mather Dolarosa Katolik Kilisesi Samsun un Katolik halki icin hizmette bulunan ve Roma Katolik Kilisesi ne bagli bir tapinak Gunumuzde birinci dereceden sit alani olarak tescillenmis ve koruma altina alinmis durumdadir Mather Dolarosa Katolik KilisesiTemel bilgilerKonumIlkadim SamsunKoordinatlar41 17 00 K 36 19 00 D 41 28333 K 36 31667 D 41 28333 36 31667InancHristiyanlikMezhepKatolikDurumEtkinWeb sitesianadolukatolikkilisesi org samsunMimariMimari turDini mimariMimari bicimLatin mimarisiCephe yonuDoguInsaat baslangici1876Tamamlanma1885OzelliklerKubbe sayisi4Can kulesi sayisi2MalzemelerKagir Kilisenin kokeni 1845 yilinda Gurcistan da yasayan Italyan asilli 8 kapusen rahibin yasadiklari ulkeyi terk etmek zorunda kalmasi ve yolculuk sirasinda Karadeniz uzerinden gecerken bu bolgede yalniz yasayan kilisesi olmayan Latin Katolik vatandaslarla birlikte Samsun a gelmesidir Fransiz Maristes rahipler 1951 yilinda kilisenin simdiki bulundugu alana bir okul insa etmisler ve cocuklarin egitimine yardimci olmak icin Aziz Yusuf grubuna bagli rahibeleri yardima cagirmislardir Italyan bir bayan vatandas ise kendisine ait bir araziyi kilise yapilmak uzere rahiplere bagislamistir Bu arazi uzerine agactan bir kilise ve bir ev insa edilmistir Bu donemde Samsun nufusunun 30 unu Hristiyan vatandaslar olusturmaktaydi Bu nufusu ise Katolik Ortodoks Ermeni ve Gurculer olusturmakta idi Padisah V Murat ozellikle Hristiyan inancina buyuk saygi gostermis Musluman ve Hristiyan halklarin bir arada yasamalarini istedigini onemle vurgulamistir Bu nedenle 1876 da Samsun a bir kilise insa edilmesi icin ozel bir izin vermistir Padisahin emri uzerine 8 metreye 12 metre olan kucuk bir kilisenin yapimina baslanmistir Iki yil sonra padisah kilisenin tapusunu da gondermistir Fransiz Konsoloslugu kilisenin guvenligini korumak uzere sorumlulugu uzerine almistir Kilisenin yapiminin 1885 te tamamlanmasindan sonra rahiplerin yasayabilmeleri icin kilisenin yanina bir manastir ve Hristiyan ailelere kiralanmak uzere ek bir bolum yapilmistir Ayni zamanda bir de mezarlik insa edilmistir Kilisenin duvarlari fresklerle suslenmistir V Murat tarafindan kurulmasina izin verilen kilise 1913 te Jon Turkler tarafindan ele gecirilmistir Rahipler catisi akan iki kucuk odaya yerlesmek zorunda birakilmis ve yikilmak uzere olan kilisede hicbir tamir izni verilmemistir Jon Turkler diger odalari da ele gecirmis ve kendi isteklerine gore kullanip diger kisilere kiraya vermislerdir Tamirine izin verilmeyen kilise ve manastir bolumleri yikilmaya terk edilmistir Padisahin verdigi resmi belgelere el konulmustur Bu donemde gecmiste nufusunun 30 u Hristiyan olan Samsun da yaklasik yuz kadar Hristiyan vatandas kalmistir Bu vatandaslarin ise yetmisi Amerikali ve Italyan 30 u ise Ermeniydi Cumhuriyetin ilanindan sonra da cumhuriyet hukumetleri tarafindan ibadete acik birakilan kilise 1976 yilinda donemin baskani Kemal Vehbi Gul kilisenin yikilmasi icin emir vermistir Tarihi degeri olan Samsun a ait kilisenin yikilip yerine park yapilmasi planlanmistir V Murat tarafindan hosgoru ve barisin sembolu olmasi amaciyla hediye edilen ve Turk hukumeti tarafindan da taninan kilisenin yikilmasini isteyen belediye baskani kilisenin merdivenlerine cikip halka seslenmis ve kilisenin yikilmasinin zorunluluk oldugunu vurgulayan bir konusma gerceklestirmistir Papalik elcisinin ve Italyan Konsoloslugunun tepki gostermesi uzerine tarihsel ve antik degeri olan kilise park olmaktan kurtulmustur Anadolu Kiliseleri bas sorumlusu Peder Ruggero Franceschini 1998 yilinda kilisenin yenilenmesine karar vermis ve yardim etmistir Bu donemde Romanyali bir cift olan Elena ve Niko adli Katoliklerin bu calismalara buyuk yardimi olmustur Bu calismalar kilisenin insa edildigi tarihten itibaren gerceklestirilen ilk buyuk yenileme calismasidir 2006 yilinda ise kilisenin rahibi Pierre Francoisse Rene Brunissen akli dengesi bozuk olan Attila Nur isimli bir sahis tarafindan bicaklanmis yasinin ilerlemesi uzerine dinlenmeye cekilmek icin kendi ulkesine donmustur Kilise hizmetine ise o yildan itibaren Italyan ve Turk olan Matteoli ailesi devam etmis ve etmektedir Ayrica bakinizIskenderun Latin Katolik Kilisesi Sent Antuan Latin Katolik KilisesiKaynakca 15 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2016 PDF Yavuz Erler sosyalarastirmalar com 22 Eylul 2006 21 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2010 Eryilmaz Bilal Osmanli Devletinde Gayrimuslim Tebaanin Yonetimi 1996 Istanbul Oguzoglu Yusuf Osmanli Devlet Anlayisi 2000 Istanbul Cadirci Musa 1990 19 YY 2 Yarisinda Karadeniz Kentleri Trabzon ve Samsun Ikinci Tarih Boyunca Karadeniz Kongresi Bildirileri Uluslararasi l Samsun Mantran Robert Osmanli Imparatorlugu Tarihi 1999 C II Istanbul Osmanli nin Samsun raporu Mumin Yildiztas Shaw Stanford 1985 Osmanli Imparatorlugu nda Azinliklar Sorunu Tanzimat tan Cumhuriyet e Turkiye Ansiklopedisi C IV Istanbul Iletisim Yayinlari Ismail Cimen 3 Temmuz 2006 Katolik rahibe bicakli saldiri Anadolu Ajansi Samsun radikal com tr 29 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2010 Samsun Katolik Kilisesi nden Aciklama Ihlas Haber Ajansi Samsun haberler com 22 Eylul 2006 29 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Kasim 2010 PDF Mater Dolorosa Katolik Kilisesi anadolukatolikkilisesi org 22 Eylul 2006 26 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2010