Meşşailik ya da Meşşai okulu, İslam felsefesi içinde doğa felsefesinin etkisinden sonra başlayan rasyonalist felsefe eğiliminin sistemli hale gelmesinden oluşan okul anlaşılır. Yunanca peripatetizm (περιπατητικός) teriminin Arapçası olup, İslam Felsefesindeki Aristoculuk'un baskın olduğu felsefi akım olarak bilinir.
Etimoloji
Sözlükte “yürümek” anlamındaki meşy kökünden türemiş olup “çok yürüyen” demek olan meşşâ’ kelimesinden türetilen meşşâî, Aristo doktrinini benimseyen kimseyi ifade eden, Yunanca peripatetikos (περιπατητικός) terimini karşılamak için kullanılmakta, söz konusu doktrine de meşşâiyye (peripatetizm) denilmektedir.
Aristo, Atina’da Lykeion (lise) adıyla kurduğu felsefe okulunda milâttan önce 335-323 yılları arasında bir yandan ders okuturken bir yandan da eserlerini kaleme almıştı. Filozof, öğrencilerine zihin jimnastiğiyle beden jimnastiğini aynı anda yaptırmak amacıyla derslerini okulunun geniş revakları arasında gezinerek veriyordu. Bu sebeple onun felsefesine Yunanca, “gezinmek, yürümek” anlamındaki peripatein masdarından peripatetizm denilmiştir.
İçerik
Aristo'nun Arapçaya çevrilmesi, İslam düşüncesinde hem Meşşailik denilen akımın ortaya çıkmasına hem de atomculuk ve kuşkuculuk dönemlerinin ardından kelam felsefesi denilen Rasyonalist eğilimin oluşmasında rol oynamıştır. Özellikle Organon ve Metafizik yapıtlarının ehl-i sünnet öğretisinin gelişiminde temel bir rol oynamış olduğu söylenebilir. Sokrates öncesi felsefeler ile dinin uyuşmazlığı söz konusu iken, Aristotales felsefesi, uzun bir aradan sonra da olsa medreselerde okutulabilmiş ve sonuç olarak resmî islam felsefesi olarak şekillenmiştir.
Meşşailik elbette yalnızca Aristo'ya dayanmakta değildir, ayrıca genel anlamda meşşailik, Plotinus'un yorumladığı şekliyle Platon'un öğretilerini de içine alır. Burada bir tür Aristoteles ile Platon uzlaştırılması ya da sentezi söz konusudur denilebilir. Bu kaynaklardan çıkarımlar gerçekleştiren İslam düşüncesi, ayrıca özel bir düşünsel atmosfer içinde de yer almaktadır söz konusu dönemde; gnostisizm, eski Babil öğretisi ve maniciliği birleştiren bir gelenektir (Hermes) söz konusu olan. Yunan felsefesi bu etkilerle birleştirilince ortaya özgün İslam felsefesi denilen süreç çıkmıştır.
Bu felsefenin kendine özgü güçlüklerinin kaynağı da yine burasıdır. Bu güçlükler Meşşailik okulunu her zaman meşgul etmiştir. Aristo-Platon uzlaştırma girişimi bu güçlüğün ilkidir. Ayrıca, öncesiz evren ya da doğanın başlangıçsızlığı teorisiyle İslamın yaradılış teorisinin uzlaştırılması diğer bir güç sorun olmuştur. Meşşailer ve Kelamcılar bunu farklı yollardan aşmaya çalışırlar. "" denilen bir teoriyle bu sorun giderilmeye çalışılmıştır. Bu arada Mezopotamya'daki senkretizm, İslam filozoflarını etkileyen, zaten tam oturmamış felsefelerinde karışıklık yaratan başka bir etken olmuştur. Belirlenimci bir görüşe sahip olan Meşşailik okulu, buna rağmen astrolojik görüşün etkilerinden de tamamen kurtulamamıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- İslam felsefesi /kaynaklar ve etkileri, Hilmi Ziya Ülken, Cem Yayınevi.
- İslam Felsefesi Tarihi, Henry Corbin, İletişim Yayınları.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Messailik ya da Messai okulu Islam felsefesi icinde doga felsefesinin etkisinden sonra baslayan rasyonalist felsefe egiliminin sistemli hale gelmesinden olusan okul anlasilir Yunanca peripatetizm peripathtikos teriminin Arapcasi olup Islam Felsefesindeki Aristoculuk un baskin oldugu felsefi akim olarak bilinir EtimolojiSozlukte yurumek anlamindaki mesy kokunden turemis olup cok yuruyen demek olan messa kelimesinden turetilen messai Aristo doktrinini benimseyen kimseyi ifade eden Yunanca peripatetikos peripathtikos terimini karsilamak icin kullanilmakta soz konusu doktrine de messaiyye peripatetizm denilmektedir Aristo Atina da Lykeion lise adiyla kurdugu felsefe okulunda milattan once 335 323 yillari arasinda bir yandan ders okuturken bir yandan da eserlerini kaleme almisti Filozof ogrencilerine zihin jimnastigiyle beden jimnastigini ayni anda yaptirmak amaciyla derslerini okulunun genis revaklari arasinda gezinerek veriyordu Bu sebeple onun felsefesine Yunanca gezinmek yurumek anlamindaki peripatein masdarindan peripatetizm denilmistir IcerikAristo nun Arapcaya cevrilmesi Islam dusuncesinde hem Messailik denilen akimin ortaya cikmasina hem de atomculuk ve kuskuculuk donemlerinin ardindan kelam felsefesi denilen Rasyonalist egilimin olusmasinda rol oynamistir Ozellikle Organon ve Metafizik yapitlarinin ehl i sunnet ogretisinin gelisiminde temel bir rol oynamis oldugu soylenebilir Sokrates oncesi felsefeler ile dinin uyusmazligi soz konusu iken Aristotales felsefesi uzun bir aradan sonra da olsa medreselerde okutulabilmis ve sonuc olarak resmi islam felsefesi olarak sekillenmistir Messailik elbette yalnizca Aristo ya dayanmakta degildir ayrica genel anlamda messailik Plotinus un yorumladigi sekliyle Platon un ogretilerini de icine alir Burada bir tur Aristoteles ile Platon uzlastirilmasi ya da sentezi soz konusudur denilebilir Bu kaynaklardan cikarimlar gerceklestiren Islam dusuncesi ayrica ozel bir dusunsel atmosfer icinde de yer almaktadir soz konusu donemde gnostisizm eski Babil ogretisi ve maniciligi birlestiren bir gelenektir Hermes soz konusu olan Yunan felsefesi bu etkilerle birlestirilince ortaya ozgun Islam felsefesi denilen surec cikmistir Bu felsefenin kendine ozgu gucluklerinin kaynagi da yine burasidir Bu guclukler Messailik okulunu her zaman mesgul etmistir Aristo Platon uzlastirma girisimi bu guclugun ilkidir Ayrica oncesiz evren ya da doganin baslangicsizligi teorisiyle Islamin yaradilis teorisinin uzlastirilmasi diger bir guc sorun olmustur Messailer ve Kelamcilar bunu farkli yollardan asmaya calisirlar denilen bir teoriyle bu sorun giderilmeye calisilmistir Bu arada Mezopotamya daki senkretizm Islam filozoflarini etkileyen zaten tam oturmamis felsefelerinde karisiklik yaratan baska bir etken olmustur Belirlenimci bir goruse sahip olan Messailik okulu buna ragmen astrolojik gorusun etkilerinden de tamamen kurtulamamistir Ayrica bakinizKindi Farabi Ibn i Sina Israkilik Gazali Mutezile Kelam felsefesi Ibn Bacce Ibn Rusd Tasavvuf felsefesiKaynakca a b TDV Ansiklopedisi cilt 29 Sayfa 393 19 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2017 Islam felsefesi kaynaklar ve etkileri Hilmi Ziya Ulken Cem Yayinevi Islam Felsefesi Tarihi Henry Corbin Iletisim Yayinlari