Medea (Fransizca:Médée) operası Fransiz saray bestecisi olan Marc-Antoine Charpentier tarafından hazırlanan 5 perde ve 1 prologdan oluşan "trajedi-lirik " janrında bir opera eseridir. Eserin orijinal librettosu kendi Medea adli bir trajedi oyunundan uyarlama ile ünlü Fransız trajedi yazarı Pierre Corneille tarafından hazırlanmıştır. Eserin prömiyer temsili Fransızca olarak 1693'te Paris'te "Théâtre du Palais-Royal"'da sahnelenmiştir.
Özgün isim | Médée |
---|---|
Müzik | Marc-Antoine Charpentier |
Libretto | |
Gala | 4 Aralık 1693 |
İlk gösterim yeri | Théâtre du Palais-Royal, Paris, Fransa |
Oyuncular |
|
Roller
Rol | Ses tipi | Prömiyerde roller, 4 Aralık 1693 (Orkestra şefi: Bilinmiyor ) |
---|---|---|
Medea, Kolchis'te Argos şehri prensesi | soprano | Marthe Le Rochois |
Nérine, Medea'nn sırdaşı | soprano | |
, Teselya prensi, Argonotlar önderi | Louis Gaulard Dumesny | |
Arcas, İason'un sırdaşı | tenör | |
Creon, Korint şehri kralı | bas | Jean Dun |
Oronte, Argos şehri prensi | Bariton | |
Glauce, Creon'un kızı | soprano | Fanchon Moreau |
Cleone, Clauce'nin sırdaşı | soprano | |
Korintliler, Argoslular, Eros'un esirleri, cinler ve hayaletler |
Konu özeti
Prolog
Fransız Kralı XIV. Louis için methiye.
Perde I
Medea'nın suçları dolayısıyla Teselya halkı tarafından oradan kovulan ve arkasından takip edilen İason ve Medea iki çocuklarıyla birlikte Korint şehrine sığınırlar. Medea İason'un kendinden gittikçe soğuduğunu hissedip tedirgin olmaktadır. İason kendilerini, takip edenlerden savunacağını düşündüğü Korint Kralı Creon'a yakınlaşmak için onun çok sevdiği kızı olan Glauce'ye gayet iyi davranmaları gerektiğini Medea'ya söyler. Medea'nın Glauce'ye çok güzel bir elbise hediye etmesini ister. Ama Medea oradan ayrıldıktan sonra gerçekte kendisinin Glauce'ye aşık olduğunu itiraf eder ama buna Meada'nın gayet fena bir reaksiyon göstereceğinden korktuğunu bildirir. Glauce Argos prensi Oronte'yle evlenmek üzere nişanlanmıştır ve Oronte büyük bir askerî birlik eşliği ile Korint'e gelir. Kral Creon kızının Oronte ile evlenmesi yerine İason ile evlenmesini daha uygun olacağını İason'la bir konuşmasında açıklar. İason gelen Argos birliği ile Korint şehir güçlerinden oluşan bir kuvvetin başına geçerek kendini takip edip gelmiş olan Teselyalılar gücüne karşı bir çatışmaya girişir ve bunda galip gelir.
Perde II
Creon Medea'ya kendini düşmanları eline veremeyeceğini bildirmiştir ama bundan sonra Medea'nın da Korint şehrinde kalmamasını ve şehirden hemen ayrılmasını istediğini bildirir. İason ve çocuklarının şehirde kalmasına hiçbir sakınca bulunmamaktadır. Medea kendine yüklenen suçları sırf kendi menfaaatı için işlemediğini, bu suçları İason'a derin aşkı yüzünden onu korumak için işlediğini itiraf eder. Kral Creon'un bunlar için sadece kendini şehirden atmak istemesine protesto eder. Fakat Kral Creon fikrinin değiştirmez ve Korint halkının Medea'nın şehirlerinde barınmasını istemediklerini ona çok kesin bir şekilde belirtir. Medea bakımını Glauce'nin yapması için çocuklarını ona teslim eder. Fakat bu arada Glauce kendinin İason'a aşık olduğunu itiraf etmiştir.
Perde III
Oronte kendinin Glauce ile evlenmesini sağlayabilirse Medea'nın Argos şehrinde sığınıp orada barınmasına izin vereceğini Medea'a bildirir. Medea Oronte'ye sadece kendinin Korint'ten atılmasının asıl nedenin bunun Iason ile Glauce arasında bir evliliğe imkân sağlaması olduğunu iddia eder. Oronte'ye birlikte hareket etmelerini teklif eder. İason Medea'ya gelip yaptığı her hareketin sırf çocuklarının menfaatini düşünmesi hedefiyle olduğunu iddia eder ve Medea'nın kendisinin de çocuklarını düşünmesini ister ve sahneden ayrılır. Medea büyücülük bilgisini kullanarak yeraltında bulunan cinleri çağırır ve onlardan kendisine Glauce'ye hediye etmek için özel bir süslü elbise getirmeleri ister. Bu elbisenin zehirle kaplı olmasını ve bu giyen Glauce'nin bu zehirden ölmesini de istemektedir.
Perde IV
İason yeni elbisesi ile gelen Glauce'nin ve yeni elbisesinin güzelliğine hayran kaldığını ifade eder. Oronte o zaman Medea'nın dediklerinin doğru olduğunu ve Glauce'nin kendisi ile hiç evlenmek istemediğini ve gönlünün sadece İason'da olduğunu anlar. Medea ise Glauce'nin İason'a evlenmemesi için elinden gelen her şeyi yapmaya kararlıdır ve bu iki kişinin hiçbir zaman evlenmemesi için yeminler vermiştir. Kral Creon gelir ve Medea'nın Korint şehrinden ayrılmadığını görüp çok kızar ve muhafız askerlerine onun tutup şehir dışına atmalarına emir verir. Fakat Medea büyücülüğünü kullanır ve kendini şehirden atmak için gelen askerler çok güzel görünüşlü hayalet kadınlar tarafından baştan çıkartılırlar ve kendilerine verilen emirleri yerine getirmezler. Medea sonra büyücülük gücünü kullanarak Kral Creaon'un aklını kaybedip deli olmasını sağlar.
Perde V
Medea Korintlilere karşı hareketlerinin başarısından çok memnundur. Şimdi sıra İason'la uğraşmaya gelmiştir. Ondan çok acı ve çok trajik bir intikam almaya karar verir ve ondan olan iki çocuğunu katledecektir. Glauce Medea'dan Korint şehrine ve halkına zarar vermemesi için yalvarmaktadır; eğer Medea şehri ve halkı bağışlarsa İason'la evlenmekten vazgeçeceğini de bildirir. Kral Creon'un aklını kaybettiğini ve sonra da öldüğü haberi gelir. Medea Glauce'ye vermiş olduğu zehirli hediye elbiseye elinde bulunan bir asa ile dokunur ve elbise birden tümüyle yanmaya başlar. Glauce, İason'un kolları arasında hayata gözlerini kapar. İason Medea'dan intikam almaya yemin eder. Medea tekrar ejderhaların çektiği bir uçan savaş arabasında görünür. İki çocuğunu bıçaklayıp öldürdüğünü bağırarak ilan eder. Korint'te saray mevkinden bu uçan savaş arabası ile ayrılırken arkasında bıraktığı Korint şehrinin de alev alev yanmakta olduğu görülür.
Seçilmiş disk kayıtları
Yil | Roller Medea, Nerine, Iason, Creon | Orkestra Şefi ve Orkestra | Kayıt tipi ve marka |
---|---|---|---|
1986 | Jill Feldman, Jacques Bona, Sophie Boulin, Philippe Cantor, Agnès Mellon, Gilles Ragon. | William Christie Les Arts Florissants Ensemble | CD: Harmonia Mundi (901139.41) |
1995 | Sophie Daneman, Lorraine Hunt Lieberson, Mark Padmore, Bernard Deletré, Monique Zanetti. | William Christie Les Arts Florissants Ensemble | CD: Erato Records |
2004 | Stéphanie d'Oustrac, Gaëlle Mechaly, Bertrand Chuberre, Renaud Delaigue, Anders J. Dahlin, Hanna Bayodi, Caroline Mutel. | Hervé Niquet Le Concert Spirituel | DVD: Vox Lucida - Armide |
Ayrıca bakınız
Notlar
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Medea (Charpentier) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- IMSLP websitesinde "Médée,_H.491_(Charpentier,_Marc-Antoine)" maddesinde partitür notaları 28 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Medea Fransizca Medee operasi Fransiz saray bestecisi olan Marc Antoine Charpentier tarafindan hazirlanan 5 perde ve 1 prologdan olusan trajedi lirik janrinda bir opera eseridir Eserin orijinal librettosu kendi Medea adli bir trajedi oyunundan uyarlama ile unlu Fransiz trajedi yazari Pierre Corneille tarafindan hazirlanmistir Eserin promiyer temsili Fransizca olarak 1693 te Paris te Theatre du Palais Royal da sahnelenmistir MedeaOzgun isimMedeeMuzikMarc Antoine CharpentierLibrettoGala4 Aralik 1693Ilk gosterim yeriTheatre du Palais Royal Paris FransaOyuncularMedea Kolchis te Argos sehri prensesi soprano Nerine Medea nin sirdasi soprano Iason Teselya prensi Argonotlar onderi haute contre Arcas Iason un sirdasi tenor Kral Creon Korint sehri krali bas Oronte Argos sehri prensi bariton Glauce Kral Creon un kizi soprano Cleone Clauce nin sirdasi soprano Koro Korintliler Argoslular Eros un esirleri cinler ve hayaletlerRollerRol Ses tipi Promiyerde roller 4 Aralik 1693 Orkestra sefi Bilinmiyor Medea Kolchis te Argos sehri prensesi soprano Marthe Le RochoisNerine Medea nn sirdasi soprano Teselya prensi Argonotlar onderi Louis Gaulard DumesnyArcas Iason un sirdasi tenorCreon Korint sehri krali bas Jean DunOronte Argos sehri prensi BaritonGlauce Creon un kizi soprano Fanchon MoreauCleone Clauce nin sirdasi sopranoKorintliler Argoslular Eros un esirleri cinler ve hayaletlerKonu ozetiProlog Fransiz Krali XIV Louis icin methiye Perde I Medea nin suclari dolayisiyla Teselya halki tarafindan oradan kovulan ve arkasindan takip edilen Iason ve Medea iki cocuklariyla birlikte Korint sehrine siginirlar Medea Iason un kendinden gittikce sogudugunu hissedip tedirgin olmaktadir Iason kendilerini takip edenlerden savunacagini dusundugu Korint Krali Creon a yakinlasmak icin onun cok sevdigi kizi olan Glauce ye gayet iyi davranmalari gerektigini Medea ya soyler Medea nin Glauce ye cok guzel bir elbise hediye etmesini ister Ama Medea oradan ayrildiktan sonra gercekte kendisinin Glauce ye asik oldugunu itiraf eder ama buna Meada nin gayet fena bir reaksiyon gostereceginden korktugunu bildirir Glauce Argos prensi Oronte yle evlenmek uzere nisanlanmistir ve Oronte buyuk bir askeri birlik esligi ile Korint e gelir Kral Creon kizinin Oronte ile evlenmesi yerine Iason ile evlenmesini daha uygun olacagini Iason la bir konusmasinda aciklar Iason gelen Argos birligi ile Korint sehir guclerinden olusan bir kuvvetin basina gecerek kendini takip edip gelmis olan Teselyalilar gucune karsi bir catismaya girisir ve bunda galip gelir Perde II Creon Medea ya kendini dusmanlari eline veremeyecegini bildirmistir ama bundan sonra Medea nin da Korint sehrinde kalmamasini ve sehirden hemen ayrilmasini istedigini bildirir Iason ve cocuklarinin sehirde kalmasina hicbir sakinca bulunmamaktadir Medea kendine yuklenen suclari sirf kendi menfaaati icin islemedigini bu suclari Iason a derin aski yuzunden onu korumak icin isledigini itiraf eder Kral Creon un bunlar icin sadece kendini sehirden atmak istemesine protesto eder Fakat Kral Creon fikrinin degistirmez ve Korint halkinin Medea nin sehirlerinde barinmasini istemediklerini ona cok kesin bir sekilde belirtir Medea bakimini Glauce nin yapmasi icin cocuklarini ona teslim eder Fakat bu arada Glauce kendinin Iason a asik oldugunu itiraf etmistir Perde III Oronte kendinin Glauce ile evlenmesini saglayabilirse Medea nin Argos sehrinde siginip orada barinmasina izin verecegini Medea a bildirir Medea Oronte ye sadece kendinin Korint ten atilmasinin asil nedenin bunun Iason ile Glauce arasinda bir evlilige imkan saglamasi oldugunu iddia eder Oronte ye birlikte hareket etmelerini teklif eder Iason Medea ya gelip yaptigi her hareketin sirf cocuklarinin menfaatini dusunmesi hedefiyle oldugunu iddia eder ve Medea nin kendisinin de cocuklarini dusunmesini ister ve sahneden ayrilir Medea buyuculuk bilgisini kullanarak yeraltinda bulunan cinleri cagirir ve onlardan kendisine Glauce ye hediye etmek icin ozel bir suslu elbise getirmeleri ister Bu elbisenin zehirle kapli olmasini ve bu giyen Glauce nin bu zehirden olmesini de istemektedir Perde IV Iason yeni elbisesi ile gelen Glauce nin ve yeni elbisesinin guzelligine hayran kaldigini ifade eder Oronte o zaman Medea nin dediklerinin dogru oldugunu ve Glauce nin kendisi ile hic evlenmek istemedigini ve gonlunun sadece Iason da oldugunu anlar Medea ise Glauce nin Iason a evlenmemesi icin elinden gelen her seyi yapmaya kararlidir ve bu iki kisinin hicbir zaman evlenmemesi icin yeminler vermistir Kral Creon gelir ve Medea nin Korint sehrinden ayrilmadigini gorup cok kizar ve muhafiz askerlerine onun tutup sehir disina atmalarina emir verir Fakat Medea buyuculugunu kullanir ve kendini sehirden atmak icin gelen askerler cok guzel gorunuslu hayalet kadinlar tarafindan bastan cikartilirlar ve kendilerine verilen emirleri yerine getirmezler Medea sonra buyuculuk gucunu kullanarak Kral Creaon un aklini kaybedip deli olmasini saglar Perde V Medea Korintlilere karsi hareketlerinin basarisindan cok memnundur Simdi sira Iason la ugrasmaya gelmistir Ondan cok aci ve cok trajik bir intikam almaya karar verir ve ondan olan iki cocugunu katledecektir Glauce Medea dan Korint sehrine ve halkina zarar vermemesi icin yalvarmaktadir eger Medea sehri ve halki bagislarsa Iason la evlenmekten vazgececegini de bildirir Kral Creon un aklini kaybettigini ve sonra da oldugu haberi gelir Medea Glauce ye vermis oldugu zehirli hediye elbiseye elinde bulunan bir asa ile dokunur ve elbise birden tumuyle yanmaya baslar Glauce Iason un kollari arasinda hayata gozlerini kapar Iason Medea dan intikam almaya yemin eder Medea tekrar ejderhalarin cektigi bir ucan savas arabasinda gorunur Iki cocugunu bicaklayip oldurdugunu bagirarak ilan eder Korint te saray mevkinden bu ucan savas arabasi ile ayrilirken arkasinda biraktigi Korint sehrinin de alev alev yanmakta oldugu gorulur Secilmis disk kayitlariYil Roller Medea Nerine Iason Creon Orkestra Sefi ve Orkestra Kayit tipi ve marka1986 Jill Feldman Jacques Bona Sophie Boulin Philippe Cantor Agnes Mellon Gilles Ragon William Christie Les Arts Florissants Ensemble CD Harmonia Mundi 901139 41 1995 Sophie Daneman Lorraine Hunt Lieberson Mark Padmore Bernard Deletre Monique Zanetti William Christie Les Arts Florissants Ensemble CD Erato Records2004 Stephanie d Oustrac Gaelle Mechaly Bertrand Chuberre Renaud Delaigue Anders J Dahlin Hanna Bayodi Caroline Mutel Herve Niquet Le Concert Spirituel DVD Vox Lucida ArmideAyrica bakinizOpera MedeaNotlarDis baglantilarWikimedia Commons ta Medea Charpentier ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir IMSLP websitesinde Medee H 491 Charpentier Marc Antoine maddesinde partitur notalari 28 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde