Mehmed Memduh Paşa (1839-1925), II. Abdülhamid dönemi Dahiliye nâzırıdır.
Mehmed Memduh Paşa | |
---|---|
Dahiliye nâzırı | |
Görev süresi 31 Ekim 1895 - 1 Ağustos 1908 | |
Hükümdar | II. Abdülhamid |
Yerine geldiği | Halil Rifat Paşa |
Yerine gelen | Akif Halil Paşa |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1839 İstanbul Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 9 Nisan 1925 İstanbul Osmanlı İmparatorluğu |
Defin yeri | İsmet Efendi Dergâhı hazîresi, İstanbul |
Vatandaşlığı | Osmanlı İmparatorluğu |
Milliyeti | Türk |
Ödülleri | Birinci derece Murassa‘ Osmânî, Mecidiye ve İftihar nişanlarıyla Yunan Harbi, Hicaz demiryolu ve Liyakat gibi madalyalarla ödüllendirilmiştir. Ayrıca İran, Almanya, Rusya ve Bulgaristan hükûmetleri tarafından kendisine birinci dereceden nişanlar verilmiştir |
Hayatı
Mazlum Mustafa Fehmi Paşa'nın oğludur. 1839'da İstanbul’da doğmuştur. İlk öğrenimini Beyazıt ve Vâlide rüşdiyelerinde tamamladıktan sonra 1853’te intisap ettiği Hariciye Nezâreti Mektûbî Kalemi’nde edindiği tecrübe ve bilgi yanında özel gayretiyle kendini yetiştirmiştir. II. Abdülhamid ile veliahtlığından itibaren yakınlık kurmuştur. 20 Ekim 1881’de Şûrâ-yı Umûr-i Mâliyye memurluğuna getirilmiştir. 13 Kasım 1882’de Şûrâ-yı Devlet üyeliğine tayin edilmiştir. Bu arada Askerî Ceza Kanunu’nun tetkiki için oluşturulan komisyon üyeliğiyle Şûrâ-yı Devlet İstînaf ve Temyiz mahkemeleri üyeliklerinde bulunmuştur. Ayrıca II. Abdülhamid döneminde bürokrasiyi yeniden şekillendirmek ve memur alımlarını bir standarda bağlamak için oluşturulan Me’mûrîn-i Mülkiyye Komisyonu üyeliği yapmıştır. 15 Temmuz 1887’de Konya, 9 Nisan 1889’da Sivas, 13 Aralık 1893’te Ankara valiliğine tayin edilmiştir. Kıbrıslı Kâmil Paşa’nın sadâreti zamanında 31 Ekim 1895’te Dahiliye nâzırı olarak kabineye girmiştir. On üç yıl görevde kalabilmesi onun II. Abdülhamid’le uyum içinde bulunduğunu gösterir. Nitekim bu devrede Kâmil Paşa, Halil Rifat Paşa, Mehmed Said Paşa ve Mehmed Ferid Paşa kabinelerinde görev almıştır. II. Meşrutiyet’in ilânının ardından kurulan ilk hükûmette de Dahiliye nâzırı sıfatıyla yer almıştır. Ancak Mehmed Said Paşa sadâretinde oluşturulan yeni hükûmetin meşrutiyet hükûmeti olarak nitelendirilmeyip kamuoyunda tepkilere sebep olması onun 1 Ağustos 1908’de kabineden istifasına yol açmıştır. İstifasından üç gün sonra tutuklanmıştır. Diğer tutuklularla birlikte yaklaşık bir ay Zabtiye Nezâreti’nde zorunlu ikamete tâbi tutulmuştur. Ardından “Hükûmet-i Hamîdiyye Enkazı” diye nitelendirilen ve haiz oldukları rütbeleri efendi'ye indirilen 106 kişilik listenin üçüncü sırasında yer alarak önce Büyükada’ya, oradan Sakız Adası'na sürülmüştür. İtalya’nın Trablusgarp’ı işgali üzerine sürgünlerin Sakız’dan ayrılmasına izin verilince İzmir’e yerleşmiş, hemen ardından çıkan afla İstanbul’a dönüp ölümüne kadar münzevi bir hayat yaşamıştır. Ömrünün son yıllarını büyük ölçüde sağlık sorunları ile geçirmiştir. 9 Nisan 1925’te Kireçburnu’nda bulunan yalısında ölmüştür. Vasiyeti gereği Fatih Çarşamba’da İsmet Efendi Dergâhı’ndaki hazîreye defnedilmiştir.
Eserleri
Memuriyete başladığında kalemde Memduh, şiirlerinde Fâik mahlaslarını kullanmıştır. Genç yaşta şiir yazmaya başladı. Düzyazı eserleri genellikle siyasi gözlem, düşünce ve önerilere dayanan risaleleridir. Eserleri:
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Tercüme-i Hikâye-i Jöneviev | -- / İstanbul | 1285/1869 | Hikâye |
Berg-i Sebz | -- / İstanbul | 1289/1873 | Şiir |
Eser-i Memdûh | Matbaa-i Amire / İstanbul | 1289/1873 | Deneme |
Yemen Kıtası Hakkında Bazı Mütâlaâtım | Dersaadet / İstanbul | 1324/1908 | İnceleme |
Feverân-ı Ezmân | -- / İstanbul | 1324/1908 | İnceleme |
Serâir-i Siyâsiyye ve Tahavvülât-ı Esâsiyye | -- / İstanbul | 1328/1912 | İnceleme |
Mirât-ı Şûûnât | Ahenk Matbaası / İzmir | 1328/1912 | Araştırma |
Tasvîr-i Ahvâl Tenvîr-i İstikbal | -- / İzmir | 1328/1912 | Araştırma |
Esvât-ı Sudûr | Vilâyet Matbaası / İzmir | 1328/1912 | İnceleme |
Kuvvet-i İkbâl Alâmet-i Zevâl | Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı yay. / İstanbul | 1329/1913 | Araştırma |
Haller İclâsler | Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı yay. / İstanbul | 1329/1913 | Araştırma |
Miftâh-ı Yemen | Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı yay. / İstanbul | 1330/1914 | Araştırma |
Bedâyi-i Âsâr | Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı yay. / İstanbul | 1330/1914 | Mektup |
Dîvân-ı Eş’âr | Matbaa-i Hayriye ve Şürekâsı yay. / İstanbul | 1332/1916 | Şiir |
Kaynakça
- ^ Kurşun, Zekeriya (2003). "MEHMED MEMDUH PAŞA". TDV İslâm Ansiklopedisi. 28. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 495-497. 25 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ekim 2021.
- ^ . Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ahmet Yesevi Üniversitesi. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmed Memduh Pasa 1839 1925 II Abdulhamid donemi Dahiliye naziridir Mehmed Memduh PasaDahiliye naziriGorev suresi 31 Ekim 1895 1 Agustos 1908Hukumdar II AbdulhamidYerine geldigi Halil Rifat PasaYerine gelen Akif Halil PasaKisisel bilgilerDogum 1839 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 9 Nisan 1925 Istanbul Osmanli ImparatorluguDefin yeri Ismet Efendi Dergahi haziresi IstanbulVatandasligi Osmanli ImparatorluguMilliyeti TurkOdulleri Birinci derece Murassa Osmani Mecidiye ve Iftihar nisanlariyla Yunan Harbi Hicaz demiryolu ve Liyakat gibi madalyalarla odullendirilmistir Ayrica Iran Almanya Rusya ve Bulgaristan hukumetleri tarafindan kendisine birinci dereceden nisanlar verilmistirHayatiMazlum Mustafa Fehmi Pasa nin ogludur 1839 da Istanbul da dogmustur Ilk ogrenimini Beyazit ve Valide rusdiyelerinde tamamladiktan sonra 1853 te intisap ettigi Hariciye Nezareti Mektubi Kalemi nde edindigi tecrube ve bilgi yaninda ozel gayretiyle kendini yetistirmistir II Abdulhamid ile veliahtligindan itibaren yakinlik kurmustur 20 Ekim 1881 de Sura yi Umur i Maliyye memurluguna getirilmistir 13 Kasim 1882 de Sura yi Devlet uyeligine tayin edilmistir Bu arada Askeri Ceza Kanunu nun tetkiki icin olusturulan komisyon uyeligiyle Sura yi Devlet Istinaf ve Temyiz mahkemeleri uyeliklerinde bulunmustur Ayrica II Abdulhamid doneminde burokrasiyi yeniden sekillendirmek ve memur alimlarini bir standarda baglamak icin olusturulan Me murin i Mulkiyye Komisyonu uyeligi yapmistir 15 Temmuz 1887 de Konya 9 Nisan 1889 da Sivas 13 Aralik 1893 te Ankara valiligine tayin edilmistir Kibrisli Kamil Pasa nin sadareti zamaninda 31 Ekim 1895 te Dahiliye naziri olarak kabineye girmistir On uc yil gorevde kalabilmesi onun II Abdulhamid le uyum icinde bulundugunu gosterir Nitekim bu devrede Kamil Pasa Halil Rifat Pasa Mehmed Said Pasa ve Mehmed Ferid Pasa kabinelerinde gorev almistir II Mesrutiyet in ilaninin ardindan kurulan ilk hukumette de Dahiliye naziri sifatiyla yer almistir Ancak Mehmed Said Pasa sadaretinde olusturulan yeni hukumetin mesrutiyet hukumeti olarak nitelendirilmeyip kamuoyunda tepkilere sebep olmasi onun 1 Agustos 1908 de kabineden istifasina yol acmistir Istifasindan uc gun sonra tutuklanmistir Diger tutuklularla birlikte yaklasik bir ay Zabtiye Nezareti nde zorunlu ikamete tabi tutulmustur Ardindan Hukumet i Hamidiyye Enkazi diye nitelendirilen ve haiz olduklari rutbeleri efendi ye indirilen 106 kisilik listenin ucuncu sirasinda yer alarak once Buyukada ya oradan Sakiz Adasi na surulmustur Italya nin Trablusgarp i isgali uzerine surgunlerin Sakiz dan ayrilmasina izin verilince Izmir e yerlesmis hemen ardindan cikan afla Istanbul a donup olumune kadar munzevi bir hayat yasamistir Omrunun son yillarini buyuk olcude saglik sorunlari ile gecirmistir 9 Nisan 1925 te Kirecburnu nda bulunan yalisinda olmustur Vasiyeti geregi Fatih Carsamba da Ismet Efendi Dergahi ndaki hazireye defnedilmistir EserleriMemuriyete basladiginda kalemde Memduh siirlerinde Faik mahlaslarini kullanmistir Genc yasta siir yazmaya basladi Duzyazi eserleri genellikle siyasi gozlem dusunce ve onerilere dayanan risaleleridir Eserleri Eser Adi Yayin evi Basim yili Eser turuTercume i Hikaye i Joneviev Istanbul 1285 1869 HikayeBerg i Sebz Istanbul 1289 1873 SiirEser i Memduh Matbaa i Amire Istanbul 1289 1873 DenemeYemen Kitasi Hakkinda Bazi Mutalaatim Dersaadet Istanbul 1324 1908 IncelemeFeveran i Ezman Istanbul 1324 1908 IncelemeSerair i Siyasiyye ve Tahavvulat i Esasiyye Istanbul 1328 1912 IncelemeMirat i Suunat Ahenk Matbaasi Izmir 1328 1912 ArastirmaTasvir i Ahval Tenvir i Istikbal Izmir 1328 1912 ArastirmaEsvat i Sudur Vilayet Matbaasi Izmir 1328 1912 IncelemeKuvvet i Ikbal Alamet i Zeval Matbaa i Hayriye ve Surekasi yay Istanbul 1329 1913 ArastirmaHaller Iclasler Matbaa i Hayriye ve Surekasi yay Istanbul 1329 1913 ArastirmaMiftah i Yemen Matbaa i Hayriye ve Surekasi yay Istanbul 1330 1914 ArastirmaBedayi i Asar Matbaa i Hayriye ve Surekasi yay Istanbul 1330 1914 MektupDivan i Es ar Matbaa i Hayriye ve Surekasi yay Istanbul 1332 1916 SiirKaynakca Kursun Zekeriya 2003 MEHMED MEMDUH PASA TDV Islam Ansiklopedisi 28 Ankara Turkiye Diyanet Vakfi ss 495 497 25 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ekim 2021 Turk Edebiyati Isimler Sozlugu Ahmet Yesevi Universitesi 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2021