Mehmet Ali Gerede (ö. 16 Ekim 1939, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde bakanlıklar yapmış bir devlet adamıdır.
Mehmet Ali Gerede | |
---|---|
Dahiliye Nazırı | |
Görev süresi 1919-1919 | |
Hükümdar | VI. Mehmed |
Başbakan | Damat Ferit Paşa |
Yerine geldiği | Ahmet Reşit Bey |
Yerine gelen | Ali Kemal |
Kişisel bilgiler | |
Ölüm | 16 Ekim 1939 İstanbul |
Damat Ferit Paşa hükûmetlerinde Posta Telgraf ve Dahiliye nazırlığı görevlerinde bulundu. Millî Mücadele başlangıcında Mustafa Kemal’in ordu müfettişliği görevi ile Samsun’a gönderilmesinde etkili olarak Millî Mücadele tarihinde yer aldı. Savaş sonunda Yüzellilikler listesinde yer alarak sürgün edildi.
Yaşamı
Babası, eski Zaptiye Nazırlarından Kamil Paşa, annesi Batmanlı bir Kürt aşiret reisinin kızı olan Hafize Hanım’dır. Kâmil Bey'in babası Ali Paşa ihtilalden sonra Macaristan'dan kaçıp Hersek'e yerleştiği için aile "Hersekli" ya da "Geredeli" olarak bilinirdi.
Mehmet Ali Bey, Galatasaray Sultanisi’nde öğrenim gördü. İngiliz Eleanor Louisa Bendon (Nilüfer Gerede) ile evlendi. Öğrenimini tamamladıktan sonra ilk görev yeri Beyoğlu Mutasarrıflığı’ndaki memuriyeti idi. II. Abdülhamit’in güvenini kazanarak ona hizmet etti, jurnaller verdi. Bir jurnalinin asılsız çıkmasından sonra Halep'e sürgüne gönderildi. Halep mutasarrıflığı ve diğer başka görevlerde bulundu. Kimi olumsuz işlere bulaştığı için bu görevlerine de son verildi.Meşrutiyet'in ilanından sonra Türkiye'ye döndü.
Büyükdere Belediye Müdürlüğü, Üsküdar Belediyesi’nde Şube Müdürlüğü ve Yeniköy Belediye Başkanlığı yaptı. Hürriyet ve İtilaf Partisi'ne yakın olan Mehmet Ali Bey, siyasetle uğraştığı için görevden alındı. I. Dünya Savaşı sırasında ticaretle ilgilendi. Savaştan sonra 4 Mart 1919'da kurulan Damat Ferid Paşa kabinesinde Posta Telgraf nazırlığı, 7 Nisan 1919'da kurulan Damat Ferid Paşa kabinesinde Dahiliye Nazırlığı görevine geldi. Dahiliye Nazırlığı sırasında Mustafa Kemal Paşa ile tanıştı. Onun ordu müfettişi olarak Samsun’a gitmesi konusunda etkin rol oynadı.
Kurtuluş Savaşı sonrasında Mustafa Kemal ile görüşleri hilafet konusunda ayrıldı. Savaş sonunda düşman işbirlikçisi kabul edilen saltanat taraftarı ve muhalifleri içeren Yüzellilikler listesinde yer alarak, sürgün edildi. Ailesi ile birlikte önce Romanya’da, sonra Paris’te ikamet etti.
Paris’te “Zincire Vurulmuş Cumhuriyet” (La République Enchainé) adıyla bir gazete çıkarmaya başladı. İlk sayısının 1930’da çıktığı sanılan gazetede, Cumhuriyet yönetimine ve Mustafa Kemal’e ağır eleştireler yönelten yazılar yayımlandı. Mustafa Kemal’in ölümünden sonra yurda döndü. 16 Ekim 1939’da İstanbul’da öldü.
Kaynakça
- ^ a b c d . 3 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2014.
- ^ a b Soner Yalçıner, Beyaz Türkler’in Büyük Sırrı, Doğan Kitapçılık, Nisan 2004
- ^ a b Halıcı, Şaduman (31 Ekim 2019). . Atatürk Dergisi. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Mehmet Ali Bey, Biyografi.net sitesi, 15.11.2014". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Ali Gerede o 16 Ekim 1939 Istanbul Osmanli Devleti nin son donemlerinde bakanliklar yapmis bir devlet adamidir Mehmet Ali GeredeDahiliye NaziriGorev suresi 1919 1919Hukumdar VI MehmedBasbakan Damat Ferit PasaYerine geldigi Ahmet Resit BeyYerine gelen Ali KemalKisisel bilgilerOlum 16 Ekim 1939 Istanbul Damat Ferit Pasa hukumetlerinde Posta Telgraf ve Dahiliye nazirligi gorevlerinde bulundu Milli Mucadele baslangicinda Mustafa Kemal in ordu mufettisligi gorevi ile Samsun a gonderilmesinde etkili olarak Milli Mucadele tarihinde yer aldi Savas sonunda Yuzellilikler listesinde yer alarak surgun edildi YasamiBabasi eski Zaptiye Nazirlarindan Kamil Pasa annesi Batmanli bir Kurt asiret reisinin kizi olan Hafize Hanim dir Kamil Bey in babasi Ali Pasa ihtilalden sonra Macaristan dan kacip Hersek e yerlestigi icin aile Hersekli ya da Geredeli olarak bilinirdi Mehmet Ali Bey Galatasaray Sultanisi nde ogrenim gordu Ingiliz Eleanor Louisa Bendon Nilufer Gerede ile evlendi Ogrenimini tamamladiktan sonra ilk gorev yeri Beyoglu Mutasarrifligi ndaki memuriyeti idi II Abdulhamit in guvenini kazanarak ona hizmet etti jurnaller verdi Bir jurnalinin asilsiz cikmasindan sonra Halep e surgune gonderildi Halep mutasarrifligi ve diger baska gorevlerde bulundu Kimi olumsuz islere bulastigi icin bu gorevlerine de son verildi Mesrutiyet in ilanindan sonra Turkiye ye dondu Buyukdere Belediye Mudurlugu Uskudar Belediyesi nde Sube Mudurlugu ve Yenikoy Belediye Baskanligi yapti Hurriyet ve Itilaf Partisi ne yakin olan Mehmet Ali Bey siyasetle ugrastigi icin gorevden alindi I Dunya Savasi sirasinda ticaretle ilgilendi Savastan sonra 4 Mart 1919 da kurulan Damat Ferid Pasa kabinesinde Posta Telgraf nazirligi 7 Nisan 1919 da kurulan Damat Ferid Pasa kabinesinde Dahiliye Nazirligi gorevine geldi Dahiliye Nazirligi sirasinda Mustafa Kemal Pasa ile tanisti Onun ordu mufettisi olarak Samsun a gitmesi konusunda etkin rol oynadi Kurtulus Savasi sonrasinda Mustafa Kemal ile gorusleri hilafet konusunda ayrildi Savas sonunda dusman isbirlikcisi kabul edilen saltanat taraftari ve muhalifleri iceren Yuzellilikler listesinde yer alarak surgun edildi Ailesi ile birlikte once Romanya da sonra Paris te ikamet etti Paris te Zincire Vurulmus Cumhuriyet La Republique Enchaine adiyla bir gazete cikarmaya basladi Ilk sayisinin 1930 da ciktigi sanilan gazetede Cumhuriyet yonetimine ve Mustafa Kemal e agir elestireler yonelten yazilar yayimlandi Mustafa Kemal in olumunden sonra yurda dondu 16 Ekim 1939 da Istanbul da oldu Kaynakca a b c d 3 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Kasim 2014 a b Soner Yalciner Beyaz Turkler in Buyuk Sirri Dogan Kitapcilik Nisan 2004 a b Halici Saduman 31 Ekim 2019 Ataturk Dergisi 17 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Mehmet Ali Bey Biyografi net sitesi 15 11 2014 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2014