Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mehmet Hulusi Bey (1868, İstanbul - 1916, İsviçre) Türk bürokrat, yüksek mühendis ve Fenerbahçe'nin 9. başkanıdır.
| Mehmet Hulusi Bey | |
|---|---|
 | |
| 9. Fenerbahçe SK Başkanı | |
| Görev süresi 1914-1915 | |
| Yerine geldiği | Hamit Hüsnü Kayacan |
| Yerine gelen | Mehmet Sabri Toprak |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mehmet Hulusi 1868 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1916, İsviçre |
| Bitirdiği okul | Hendese-i Mülkiye |
| Mesleği | Yüksek Mühendis, Nâfia Nâzırı, Bürokrat |
1868 yılında İstanbul'da doğan Mehmet Hulusi Bey, 1889'da, Hendese-i Mülkiye'den birincilikle mezun oldu. Okulun ilk yabancı hocaları olan Monsieur Kos'tan ders aldı ve Forchheimer'a asistanlık yaptı. 1892'de, II. Abdülhamid'in Avrupa'ya öğrenime gönderdiği 4 kişilik gruba dahil edildi. Berlin'de öğrenimini tamamladıktan sonra yüksek mühendis olarak ülkesine döndü ve Hendese-i Mülkiye'de eğitimcilik yaptı. 1898-99 yıllarında Sultan II. Abdülhamid'in kurucusu olduğu Hamidiye Suyu projesinin idaresini üstlendi.II. Meşrutiyet'in ilânından sonra Nafıa Müsteşarlığı, Suriye ve Ankara Valilikleri ile Hicaz Demiryolları Genel Müdürlüğü görevlerinde bulundu. Hulusi Bey, bugünkü TMMOB’nin nüvesini teşkil eden Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyetinin de kurucusu ve ilk başkanıydı. Bunun yanında Hulusi Bey’in başta, “Kârgir, Ahşap ve Demir Köprüler” olmak üzere mühendislik üzerine yazdığı 3 kitabı vardır.
Mehmet Hulusi Bey, 1 Şubat 1913 günü Darülfünun’nda Sultan Mehmet Reşat, Enver Paşa, Talat Paşa, Mithat Şükrü Bleda, Hüseyin Cahit, Dr. Esat Paşa gibi isimler tarafından faaliyete geçirilen ve yararlı cemiyetlerin bir nevi prototipi olan Müdâfaa-i Milliye Cemiyeti'nin ilk reisidir.
İlk Türk spor mecmuası niteliğindeki İdman Dergisi'nin kurucusu ve imtiyaz sahibi de olan Mehmet Hulusi Bey'in fotoğrafı; bu mecmuanın 15 Mayıs 1329 (25 Mayıs 1913 Miladi) tarihinde yayın hayatına geçtiği ilk sayısında yer verilmiştir. İdman Dergisi'nin ilk sayısının kapağında Mehmet Hulusi Bey'in yer alması yani imtiyaz sahibinin vurgulamak istediği düşüncesi, bir bakıma derginin çıkış amacı ile yakından ilintilidir. Mehmet Hulusi Bey, Türk spor aleminde "İdmancılığın hami ve müzahiri sıfatını iktisab etmiş olan Müdafaa-i Milliye Cemiyeti Reisi" şeklinde tanınmıştır
Öte yandan; Mehmet Hulusi Bey'in 1913 yılı başlarında devlet büyükleri nezaretinde kurucu reisi olduğu Müdafaa-i Milliye Cemiyeti; İttihat ve Terakki'nin paramiliter bir yan kuruluşu fraksiyonuyla görev alarak; ülkedeki insanları "savaşa hazırlamak" yani onlara savaş meydanında koşacak gücü, beden terbiyesini verecek eğitimi sağlama amacını gütmüştür. Yine Mehmet Hulusi Bey'in nezaretinde 1913 yılını takiben kurulmuş olan bir başka dernek, "Türk Gücü Cemiyeti" de aynı amaçla faaliyete geçmiş, Osmanlılar arasında beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin yaygınlaştırılmasını sağlamayı ve Osmanlı gençliği için önder yetiştirmeyi üstlenmiş olan bu dernek, dönemin Türkçülük akımının bir uzantısını oluşturmuş ve İttihatçı çevrelerden de geniş çapta destek görmüştür
Tüm bu organizasyonlara paralel olarak; 1913 yılında Başkan Mehmet Hulusi Bey ve dönemin kulüp yöneticilerinden Dr. Hamit Hüsnü Bey tarafından revize edilip, kuruluş amacı yeniden oluşturulan Fenerbahçe'nin tüzüğünde de "ülke gençlerinin askeri seferberliklere hazırlanması, bedeni ve fikri terbiyenin tamim edilmesi" şeklinde bir maddenin işlenmesi, Osmanlı İmparatorluğu'nda idmancılık ve spor için verilen önemi tezahür etmektedir
1913-1915 yılları arasında Fenerbahçe başkanlığı görevini Hamit Hüsnü Kayacan ile müşterek olarak üstlendi. Hulûsi Bey, göreve geldikten sonra ilk iş olarak Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Hüsnü Kayacan ile birlikte kulübün sade ve tekdüze olan tüzüğünü ele aldı, çok daha kapsamlı ve disipline bir yeni tüzük ortaya çıkardı. Ayrıca Mehmet Hulusi Bey, Fenerbahçe başkanlığı döneminde Kuşdili Lokali'ni 20 Mart 1914'te coşkulu bir törenle hizmete açmıştır.
1916 yılında İsviçre’de öldü.
| Sportif görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Hamit Hüsnü Kayacan | 9. Fenerbahçe SK Başkanı 1914-1915 | Sonra gelen: Sabri Toprak |
Kaynakça
- ^ Çağatay Uluçay,Yüksek Mühendis Okulu,İstanbul 1958,s.333,658
- ^ Kâzım Çeçen, Taksim ve Hamidiye Suları,İstanbul 1992,s.170,171
- ^ (PDF). Tmmob.org.tr. Şubat 2018. 6 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2018.
- ^ Türkiye Mimar ve Mühendisler Odası Birliği
- ^ a b Uluçay,age,s.334
- ^ İdman, nr. 2, 1 Haziran 329/14 Haziran 1913, s. 19
- ^ Hakan Aydın, “İdman (1913-1914): İlk Kapsamlı Spor Dergisi Üzerine Bir İnceleme”
- ^ Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 27 (2009/2), s. 158.
- ^ İdman, 30 Kanun-i Sani 1329 tarihli yayını
- ^ T. Zafer Tunaya, Türkiye de Siyasal Partiler, C: III, İletişim Yayınları, İstanbul, 2000, s. 360
- ^ Zafer Toprak, İttihat ve Terakki'nin Paramiliter Gençlik Örgütleri Boğaziçi Üniversitesi Dergisi, Vol. 7, İstanbul, 1979, s. 96
- ^ Dağlaroğlu Rüştü, 1907-1987 Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi, İstanbul 1987,s.637
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Hulusi Bey 1868 Istanbul 1916 Isvicre Turk burokrat yuksek muhendis ve Fenerbahce nin 9 baskanidir Mehmet Hulusi Bey9 Fenerbahce SK BaskaniGorev suresi 1914 1915Yerine geldigi Hamit Husnu KayacanYerine gelen Mehmet Sabri ToprakKisisel bilgilerDogum Mehmet Hulusi 1868 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 1916 IsvicreBitirdigi okul Hendese i MulkiyeMeslegi Yuksek Muhendis Nafia Naziri Burokrat 1868 yilinda Istanbul da dogan Mehmet Hulusi Bey 1889 da Hendese i Mulkiye den birincilikle mezun oldu Okulun ilk yabanci hocalari olan Monsieur Kos tan ders aldi ve Forchheimer a asistanlik yapti 1892 de II Abdulhamid in Avrupa ya ogrenime gonderdigi 4 kisilik gruba dahil edildi Berlin de ogrenimini tamamladiktan sonra yuksek muhendis olarak ulkesine dondu ve Hendese i Mulkiye de egitimcilik yapti 1898 99 yillarinda Sultan II Abdulhamid in kurucusu oldugu Hamidiye Suyu projesinin idaresini ustlendi II Mesrutiyet in ilanindan sonra Nafia Mustesarligi Suriye ve Ankara Valilikleri ile Hicaz Demiryollari Genel Mudurlugu gorevlerinde bulundu Hulusi Bey bugunku TMMOB nin nuvesini teskil eden Osmanli Muhendis ve Mimar Cemiyetinin de kurucusu ve ilk baskaniydi Bunun yaninda Hulusi Bey in basta Kargir Ahsap ve Demir Kopruler olmak uzere muhendislik uzerine yazdigi 3 kitabi vardir Mehmet Hulusi Bey 1 Subat 1913 gunu Darulfunun nda Sultan Mehmet Resat Enver Pasa Talat Pasa Mithat Sukru Bleda Huseyin Cahit Dr Esat Pasa gibi isimler tarafindan faaliyete gecirilen ve yararli cemiyetlerin bir nevi prototipi olan Mudafaa i Milliye Cemiyeti nin ilk reisidir Ilk Turk spor mecmuasi niteligindeki Idman Dergisi nin kurucusu ve imtiyaz sahibi de olan Mehmet Hulusi Bey in fotografi bu mecmuanin 15 Mayis 1329 25 Mayis 1913 Miladi tarihinde yayin hayatina gectigi ilk sayisinda yer verilmistir Idman Dergisi nin ilk sayisinin kapaginda Mehmet Hulusi Bey in yer almasi yani imtiyaz sahibinin vurgulamak istedigi dusuncesi bir bakima derginin cikis amaci ile yakindan ilintilidir Mehmet Hulusi Bey Turk spor aleminde Idmanciligin hami ve muzahiri sifatini iktisab etmis olan Mudafaa i Milliye Cemiyeti Reisi seklinde taninmistir Ote yandan Mehmet Hulusi Bey in 1913 yili baslarinda devlet buyukleri nezaretinde kurucu reisi oldugu Mudafaa i Milliye Cemiyeti Ittihat ve Terakki nin paramiliter bir yan kurulusu fraksiyonuyla gorev alarak ulkedeki insanlari savasa hazirlamak yani onlara savas meydaninda kosacak gucu beden terbiyesini verecek egitimi saglama amacini gutmustur Yine Mehmet Hulusi Bey in nezaretinde 1913 yilini takiben kurulmus olan bir baska dernek Turk Gucu Cemiyeti de ayni amacla faaliyete gecmis Osmanlilar arasinda beden egitimi ve spor faaliyetlerinin yayginlastirilmasini saglamayi ve Osmanli gencligi icin onder yetistirmeyi ustlenmis olan bu dernek donemin Turkculuk akiminin bir uzantisini olusturmus ve Ittihatci cevrelerden de genis capta destek gormustur Tum bu organizasyonlara paralel olarak 1913 yilinda Baskan Mehmet Hulusi Bey ve donemin kulup yoneticilerinden Dr Hamit Husnu Bey tarafindan revize edilip kurulus amaci yeniden olusturulan Fenerbahce nin tuzugunde de ulke genclerinin askeri seferberliklere hazirlanmasi bedeni ve fikri terbiyenin tamim edilmesi seklinde bir maddenin islenmesi Osmanli Imparatorlugu nda idmancilik ve spor icin verilen onemi tezahur etmektedir 1913 1915 yillari arasinda Fenerbahce baskanligi gorevini Hamit Husnu Kayacan ile musterek olarak ustlendi Hulusi Bey goreve geldikten sonra ilk is olarak Yonetim Kurulu Baskani Hamit Husnu Kayacan ile birlikte kulubun sade ve tekduze olan tuzugunu ele aldi cok daha kapsamli ve disipline bir yeni tuzuk ortaya cikardi Ayrica Mehmet Hulusi Bey Fenerbahce baskanligi doneminde Kusdili Lokali ni 20 Mart 1914 te coskulu bir torenle hizmete acmistir 1916 yilinda Isvicre de oldu Sportif goreviOnce gelen Hamit Husnu Kayacan 9 Fenerbahce SK Baskani 1914 1915 Sonra gelen Sabri ToprakKaynakca Cagatay Ulucay Yuksek Muhendis Okulu Istanbul 1958 s 333 658 Kazim Cecen Taksim ve Hamidiye Sulari Istanbul 1992 s 170 171 PDF Tmmob org tr Subat 2018 6 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Kasim 2018 Turkiye Mimar ve Muhendisler Odasi Birligi a b Ulucay age s 334 Idman nr 2 1 Haziran 329 14 Haziran 1913 s 19 Hakan Aydin Idman 1913 1914 Ilk Kapsamli Spor Dergisi Uzerine Bir Inceleme Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi S 27 2009 2 s 158 Idman 30 Kanun i Sani 1329 tarihli yayini T Zafer Tunaya Turkiye de Siyasal Partiler C III Iletisim Yayinlari Istanbul 2000 s 360 Zafer Toprak Ittihat ve Terakki nin Paramiliter Genclik Orgutleri Bogazici Universitesi Dergisi Vol 7 Istanbul 1979 s 96 Daglaroglu Rustu 1907 1987 Fenerbahce Spor Kulubu Tarihi Istanbul 1987 s 637