Mammadrza ağa Vakilov (8 Mart 1864, Salahli, Kazah- 30 Aralık 1944, Bakü) - Azerbaycan Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi, Transkafkasya Tıp Derneği'nin tam üyesi, Bakü Tıp Derneği'nin kurucusu.
Memmedrza Ağa Vekilov | |
---|---|
Memmed Rza Vekilov'un 1893 yılında çekilmiş fotoğrafı | |
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamento Üyesi | |
Görev süresi 7 Aralık 1918 - 27 Nisan 1920 | |
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Millî Şûrası Üyesi | |
Görev süresi 27 Mayıs 1918 - 7 Aralık 1918 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 8 Mart 1864 Salahlı, Kazah, Yelizavetpol Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 30 Aralık 1944 Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti |
Bitirdiği okul | Harkiv Üniversitesi |
Hayatı
Memmedrza Ağa Vekilov, 1864 yılında Kazah ilçesinin Salahli köyünde doğdu. 1876'da Tiflis Klasik Gymnasiumu'nda eğitimini tamamladı. 1887'de Harkiv Üniversitesi Tıp Fakültesine girdi. Üniversiteden 1893 yılında mezun oldu ve üç yıl boyunca Tiflis'teki Mikhailovsky hastanesinde doktor olarak çalıştı.
1895 yılında Abdulhalig Ahundov ve Karim bey Mehmandarov ile birlikte Bakü Tıp Derneği'ni kurdu.
1896 yılında, Kars demiryolu hattının inşası için saha doktoru olarak atandı. 1898 yılında o bölgede 50 yataklı bir hastane kurulduktan sonra hastanenin müdürü olarak atandı. Daha sonra, Bakü demiryolu hastanesine bir doktor-koordinatör olarak gönderildi.
1900 yılında, Bakü Şehir Duması ilk kez "fakirlere doktor" pozisyonlarını onayladı. Bu pozisyonda bulunan doktorun saha doktoru olması ve belirlenen şehir bölgesinde yaşayan fakirlere ücretsiz tıbbi yardım sağlaması gerekiyordu. Mammad Rza Vekilov da bu pozisyona atandı. 12 Mayıs 1900'de, Transkafkasya Tıp Derneği'nin tam üyesi olarak seçildi.
1902 yılında, bir deprem sonrasında yardım sağlamak için Şamahı'ya gönderilen bir doktor ekibinin başına geçti. Neredeyse bir yıl boyunca saha doktoru olarak çalıştıktan sonra, M. Vekilov, Baku Şehir Tıp Derneği ve Baku Şehir Duması önünde birkaç kez hastane açma konusunu gündeme getirdi.
1902'nin başlarında, "Baku Şehri'nde Hastane Dışında Tıbbi Hizmetlerin İyileştirilmesi" adlı bir proje sunarak, hem tıbbi yapıyı değiştirmenin hem de hastalıkların yayılmasına neden olan sebepleri ortadan kaldırmanın önemini vurguladı. Basit insanların başvurabileceği çeşitli bölgelerde klinikler açılmalıydı. Uzun bir mücadeleden sonra, hem tıp derneğini hem de şehir dumasını ikna etti ve kendi liderliğinde altı ücretsiz klinik açmayı başardı. Bu klinikler ilk başta sadece bir doktor ve birkaç sağlık görevlisiyle oluşmasına rağmen, o zamanlar için büyük bir başarıydı.
Bu kliniklerden biri, fakirler için Memmedrza Ağa Vekilov tarafından kişisel olarak yönetilen 1 Nolu Şehir Kliniği (şimdi 2 Nolu Şehir Polikliniği) olmuştur. 20 yıl boyunca bu kliniği yönetti ve ardından 1944'e kadar bir saha doktoru burada çalıştı. Şehir sakinleri ona atfen bu kliniğe "Vekilov polikliniği" adını verdiler. 1913 yılında şehirde zaten ücretsiz bir klinik faaliyet gösteriyordu.
1905 katliamlarından sonra, 1906'da Vorontsov-Daşkov'un girişimiyle Kafkasya'daki Ermeni-Müslüman katliamlarına son vermek için Tiflis'te düzenlenen barış konferansına gönderilen heyetin bir parçasıydı.
1905'ten 1915'e kadar, Bakü Şehir Duması'na seçildi ve okul komisyonu, tıbbi-sanitasyon komisyonu ve Bakü Şehir Doktorlar Cemiyeti üyesi oldu.
20 Ocak 1907'de Mammadraza Vakilov, kardeşi Mehdi aga Vakilov ile birlikte Güney Kafkasya'daki doğdukları Salahli köyünde ilk Rus-Müslüman köy kadın okulunu açtı. Vekilov kardeşleri, okulun bakımı ve masraflarıyla ilgilendiler.
1914-17 yılları arasında, şehir belediye başkanıyla petrol işleri üzerine kalıcı komisyonun bir üyesi olarak görev yaptı. 10 Şubat 1918'de, Transkafkasya Seymi'ne seçildi.
Azerbaycan Cumhuriyeti döneminde
1918 yılında, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu'nda Müsavat ve bağımsız fraksiyonlardan bir vekil seçildi.
Komşu Ermenistan ile ilgili konuları düzenlemek için, Azerbaycan hükûmeti, 9 Aralık 1919'da Devlet Savunma Komitesi'nin aldığı bir kararla, Fetali Han Hoyski, Memmedhasan Hacınski ve Memmedrza Aga Vekilov'u temsilciler olarak seçti. Azerbaycan-Ermenistan konferansı 14 Aralık 1919'da Bakü'de başladı.
Sovyet işgalinden sonra
Sovyet işgali ve Gence ayaklanmasından sonra, Vekilov 15-16 Haziran 1920'de tutuklandı. Ancak yeterli kanıt olmadığından serbest bırakıldı. 1924'te görevinden alındı ve hayatının sonuna kadar aynı klinikte saha doktoru olarak çalıştı.
1922 yılında, Azerbaycan-Gürcistan sınırını belirleyen komisyona çağrıldı. Kendisinin ve Mamay Bey Şıxlınski'nin önerilerine göre, sınır Poylu istasyonundan başlayıp Böyük Kəsik istasyonundan diğer tarafa geçirildi ve Qarayazı ve Ceyranchol kış meraları Azerbaycan sınırları içinde kaldı.
23-24 Ekim 1937'de Vekilov, Musavat üyesi ve karşı-devrimci olmakla suçlanarak tutuklandı. Davalarda, Mustafa Bey Vekilov, Alimardan Bey Topçubaşov, Pənah ve Mahmud Vekilov gibi akrabalıklarını ve sürgünde olan kişiler olduğunu reddetmedi. Ayrıca, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti dönemindeki faaliyetlerini ve Rasulzade ile olan tanışıklığını da inkâr etmedi. Tutuklandığında zaten 73 yaşındaydı. Yeterli kanıt olmaması nedeniyle Nisan 1938'de serbest bırakıldı.
Memmedrza Ağa Vekilov, 30 Aralık 1944'te Bakü'de hayatını kaybetti.
Ailesi
Babası Mansur Ağa Vakilov, çarlık ordusunda subaydı ve "Aziz Anna Nişanı" ile ödüllendirilmiştir.
Oğlu Fahri Vakilov defalarca Azerbaycan SSC Yüksek Sovyeti'ne seçildi. Ayrıca Azerbaycan SSC'de çeşitli görevlerde bulunmuştur.
Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milletvekili ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti İçişleri Bakanı Mustafa Bey Vakilov, Memmedrza Ağa Vakilov'un yeğenidir.
Kaynakça
- ^ a b Kostina, İnna (2019), (PDF), İRS, Bakı, s. 22, 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
- ^ Ədalət Tahirzadə (3 Şubat 2012). (Azerice). muallim.edu.az. 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Fərid Ələkbərli (5 Ekim 2006). (Azerice). alakbarli.aamh.az. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ Kostina, İnna (2019), (PDF), İRS, Bakı, s. 23, 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
- ^ Şəmistan Nəzirli (2002). Topoqraf - general İbrahim ağa Vəkilov (PDF). Bakı: Zaman. s. 23. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ (Azerice). azerbaijans.com. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Qalina Mikeladze (4 Eylül 2016). (Rusça). Kaspi (qəzet). 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ Ceyla İbrahimova (2008). (Rusça). Literaturnı Azerbaycan. 22 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ Kostina, İnna (2019), (PDF), İRS, Bakü, s. 24, 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
- ^ Rafiq İsmayılov (2018). (Rusça). russkiivopros.com. 29 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ "Vekilov". Kaspi (qəzet). Bakü. 1907.
- ^ (Azerice). axc.preslib.az. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ Адрес-календарь Азербайджанской Республики на 1920-й год (PDF). Bakı: Nağı evi. 2011. s. 270. ISBN . 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Aydın Balayev (1990). Азербайджанское национально-демократическое движение : 1917-1920 гг. Bakı: Elm (nəşriyyat). s. 75. 7 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Адрес-календарь Азербайджанской Республики на 1920-й год (PDF). Bakı: Nağı evi. 2011. s. 180. ISBN . 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakı: Lider nəşriyyat. 2004. s. 443. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ Firdovsiyyə Əhmədova (25 Mayıs 2017). (Azerice). Xalq qəzeti. Archived from the original on 8 Aralık 2022. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ (Rusça). ru.openlist.wiki. Archived from the original on 7 Aralık 2022. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Kostina, İnna (2019), (PDF), İRS, Bakı, s. 25, 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi
- ^ L.Axundova. "Векилов Мамед Рза - врач" (Rusça). ourbaku.com. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2022.
- ^ Şəmistan Nəzirli (2002). Topoqraf - general İbrahim ağa Vəkilov (PDF). Bakı: Zaman. s. 14. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
- ^ Elçin Qaliboğlu (4 Mart 2010). (Azerice). Xalq Cəbhəsi. Archived from the original on 7 Aralık 2022. Erişim tarihi: 7 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mammadrza aga Vakilov 8 Mart 1864 Salahli Kazah 30 Aralik 1944 Baku Azerbaycan Cumhuriyeti Parlamentosu uyesi Transkafkasya Tip Dernegi nin tam uyesi Baku Tip Dernegi nin kurucusu Memmedrza Aga VekilovMemmed Rza Vekilov un 1893 yilinda cekilmis fotografiAzerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamento UyesiGorev suresi 7 Aralik 1918 27 Nisan 1920Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milli Surasi UyesiGorev suresi 27 Mayis 1918 7 Aralik 1918Kisisel bilgilerDogum 8 Mart 1864 Salahli Kazah Yelizavetpol Guberniyasi Rus ImparatorluguOlum 30 Aralik 1944 Baku Azerbaycan Sovyet Sosyalist CumhuriyetiBitirdigi okul Harkiv UniversitesiHayatiMemmedrza Aga Vekilov 1864 yilinda Kazah ilcesinin Salahli koyunde dogdu 1876 da Tiflis Klasik Gymnasiumu nda egitimini tamamladi 1887 de Harkiv Universitesi Tip Fakultesine girdi Universiteden 1893 yilinda mezun oldu ve uc yil boyunca Tiflis teki Mikhailovsky hastanesinde doktor olarak calisti 1895 yilinda Abdulhalig Ahundov ve Karim bey Mehmandarov ile birlikte Baku Tip Dernegi ni kurdu 1896 yilinda Kars demiryolu hattinin insasi icin saha doktoru olarak atandi 1898 yilinda o bolgede 50 yatakli bir hastane kurulduktan sonra hastanenin muduru olarak atandi Daha sonra Baku demiryolu hastanesine bir doktor koordinator olarak gonderildi 1900 yilinda Baku Sehir Dumasi ilk kez fakirlere doktor pozisyonlarini onayladi Bu pozisyonda bulunan doktorun saha doktoru olmasi ve belirlenen sehir bolgesinde yasayan fakirlere ucretsiz tibbi yardim saglamasi gerekiyordu Mammad Rza Vekilov da bu pozisyona atandi 12 Mayis 1900 de Transkafkasya Tip Dernegi nin tam uyesi olarak secildi 1902 yilinda bir deprem sonrasinda yardim saglamak icin Samahi ya gonderilen bir doktor ekibinin basina gecti Neredeyse bir yil boyunca saha doktoru olarak calistiktan sonra M Vekilov Baku Sehir Tip Dernegi ve Baku Sehir Dumasi onunde birkac kez hastane acma konusunu gundeme getirdi 1902 nin baslarinda Baku Sehri nde Hastane Disinda Tibbi Hizmetlerin Iyilestirilmesi adli bir proje sunarak hem tibbi yapiyi degistirmenin hem de hastaliklarin yayilmasina neden olan sebepleri ortadan kaldirmanin onemini vurguladi Basit insanlarin basvurabilecegi cesitli bolgelerde klinikler acilmaliydi Uzun bir mucadeleden sonra hem tip dernegini hem de sehir dumasini ikna etti ve kendi liderliginde alti ucretsiz klinik acmayi basardi Bu klinikler ilk basta sadece bir doktor ve birkac saglik gorevlisiyle olusmasina ragmen o zamanlar icin buyuk bir basariydi Bu kliniklerden biri fakirler icin Memmedrza Aga Vekilov tarafindan kisisel olarak yonetilen 1 Nolu Sehir Klinigi simdi 2 Nolu Sehir Poliklinigi olmustur 20 yil boyunca bu klinigi yonetti ve ardindan 1944 e kadar bir saha doktoru burada calisti Sehir sakinleri ona atfen bu klinige Vekilov poliklinigi adini verdiler 1913 yilinda sehirde zaten ucretsiz bir klinik faaliyet gosteriyordu 1905 katliamlarindan sonra 1906 da Vorontsov Daskov un girisimiyle Kafkasya daki Ermeni Musluman katliamlarina son vermek icin Tiflis te duzenlenen baris konferansina gonderilen heyetin bir parcasiydi 1905 ten 1915 e kadar Baku Sehir Dumasi na secildi ve okul komisyonu tibbi sanitasyon komisyonu ve Baku Sehir Doktorlar Cemiyeti uyesi oldu 20 Ocak 1907 de Mammadraza Vakilov kardesi Mehdi aga Vakilov ile birlikte Guney Kafkasya daki dogduklari Salahli koyunde ilk Rus Musluman koy kadin okulunu acti Vekilov kardesleri okulun bakimi ve masraflariyla ilgilendiler 1914 17 yillari arasinda sehir belediye baskaniyla petrol isleri uzerine kalici komisyonun bir uyesi olarak gorev yapti 10 Subat 1918 de Transkafkasya Seymi ne secildi Azerbaycan Cumhuriyeti doneminde 1918 yilinda Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu nda Musavat ve bagimsiz fraksiyonlardan bir vekil secildi Komsu Ermenistan ile ilgili konulari duzenlemek icin Azerbaycan hukumeti 9 Aralik 1919 da Devlet Savunma Komitesi nin aldigi bir kararla Fetali Han Hoyski Memmedhasan Hacinski ve Memmedrza Aga Vekilov u temsilciler olarak secti Azerbaycan Ermenistan konferansi 14 Aralik 1919 da Baku de basladi Sovyet isgalinden sonra Sovyet isgali ve Gence ayaklanmasindan sonra Vekilov 15 16 Haziran 1920 de tutuklandi Ancak yeterli kanit olmadigindan serbest birakildi 1924 te gorevinden alindi ve hayatinin sonuna kadar ayni klinikte saha doktoru olarak calisti 1922 yilinda Azerbaycan Gurcistan sinirini belirleyen komisyona cagrildi Kendisinin ve Mamay Bey Sixlinski nin onerilerine gore sinir Poylu istasyonundan baslayip Boyuk Kesik istasyonundan diger tarafa gecirildi ve Qarayazi ve Ceyranchol kis meralari Azerbaycan sinirlari icinde kaldi 23 24 Ekim 1937 de Vekilov Musavat uyesi ve karsi devrimci olmakla suclanarak tutuklandi Davalarda Mustafa Bey Vekilov Alimardan Bey Topcubasov Penah ve Mahmud Vekilov gibi akrabaliklarini ve surgunde olan kisiler oldugunu reddetmedi Ayrica Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti donemindeki faaliyetlerini ve Rasulzade ile olan tanisikligini da inkar etmedi Tutuklandiginda zaten 73 yasindaydi Yeterli kanit olmamasi nedeniyle Nisan 1938 de serbest birakildi Memmedrza Aga Vekilov 30 Aralik 1944 te Baku de hayatini kaybetti AilesiBabasi Mansur Aga Vakilov carlik ordusunda subaydi ve Aziz Anna Nisani ile odullendirilmistir Oglu Fahri Vakilov defalarca Azerbaycan SSC Yuksek Sovyeti ne secildi Ayrica Azerbaycan SSC de cesitli gorevlerde bulunmustur Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milletvekili ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Icisleri Bakani Mustafa Bey Vakilov Memmedrza Aga Vakilov un yegenidir Kaynakca a b Kostina Inna 2019 PDF IRS Baki s 22 15 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Edalet Tahirzade 3 Subat 2012 Azerice muallim edu az 1 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Ferid Elekberli 5 Ekim 2006 Azerice alakbarli aamh az 20 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2022 Kostina Inna 2019 PDF IRS Baki s 23 15 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Semistan Nezirli 2002 Topoqraf general Ibrahim aga Vekilov PDF Baki Zaman s 23 9 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Azerice azerbaijans com 5 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Qalina Mikeladze 4 Eylul 2016 Rusca Kaspi qezet 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2022 Ceyla Ibrahimova 2008 Rusca Literaturni Azerbaycan 22 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2022 Kostina Inna 2019 PDF IRS Baku s 24 15 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Rafiq Ismayilov 2018 Rusca russkiivopros com 29 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2022 Vekilov Kaspi qezet Baku 1907 Azerice axc preslib az 31 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2022 Adres kalendar Azerbajdzhanskoj Respubliki na 1920 j god PDF Baki Nagi evi 2011 s 270 ISBN 978995221073 6 31 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Aydin Balayev 1990 Azerbajdzhanskoe nacionalno demokraticheskoe dvizhenie 1917 1920 gg Baki Elm nesriyyat s 75 7 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Adres kalendar Azerbajdzhanskoj Respubliki na 1920 j god PDF Baki Nagi evi 2011 s 180 ISBN 978995221073 6 31 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi PDF I Baki Lider nesriyyat 2004 s 443 6 Mart 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Aralik 2022 Firdovsiyye Ehmedova 25 Mayis 2017 Azerice Xalq qezeti Archived from the original on 8 Aralik 2022 Erisim tarihi 8 Aralik 2022 KB1 bakim Uygun olmayan url link Rusca ru openlist wiki Archived from the original on 7 Aralik 2022 Erisim tarihi 7 Aralik 2022 KB1 bakim Uygun olmayan url link Kostina Inna 2019 PDF IRS Baki s 25 15 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi L Axundova Vekilov Mamed Rza vrach Rusca ourbaku com 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Aralik 2022 Semistan Nezirli 2002 Topoqraf general Ibrahim aga Vekilov PDF Baki Zaman s 14 9 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 7 Aralik 2022 Elcin Qaliboglu 4 Mart 2010 Azerice Xalq Cebhesi Archived from the original on 7 Aralik 2022 Erisim tarihi 7 Aralik 2022 KB1 bakim Uygun olmayan url link