Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2024) () |
Bu madde, uygun değildir. (Aralık 2023) |
Meryem Ana Doğuş Kilisesi veya Santa Maria Latin Katolik Kilisesi (Convento Natività della B.V. Maria di Büyükdere), İstanbul'un Sarıyer ilçesi, Büyükdere semtinde bulunmaktadır. İstanbul Boğazı'nda bulunan tek Latin Katolik Kilisesi'dir.
| Santa Maria Latin Katolik Kilisesi Meryem Ana Doğuş Kilisesi | |
|---|---|
| Latin Katolik Kilisesi | |
 | |
| Ülke | Türkiye |
| Koordinatlar | 41°09′38″K 29°02′31″D / 41.16056°K 29.04194°D |
| Mezhep | Latin Katolik |
| Eski ad(lar) | La Nativite De La Vierge Marie Paroisse |
| Açılış | 8 Temmuz 1815 - İlk Ahşap Kilise 8 Ekim 1866 - Kilisenin Yeniden İnşaat Edilerek Büyütülmesi |
| İthaf | Meryem Ana |
| İşlev | Aktif |
| Mimar | Luigi Leone / Gaspare Fossati |
| Mimarî tarz | Neo-klasik Renaissance Revival |
| Temel atma | 1814 - İlk Ahşap Kilise 1866 - İkinci Taş Kilise |
| Tamamlanma | 1815 - İlk Ahşap Kilise 1866 - İkinci Taş Kilise |
| Kurucu | Sacré Congrégation - 12 Ekim 1807 |
Tarihi
1800'lü yıllarda Büyükdere semtinde çoğunlukla Ermeni, Rum ve Levanten aileler yaşamaktaydı. Aynı zamanda Pera ve Galata civarında yaşayan birçok Levantenin yaz aylarını geçirdikleri semtlerden biriyidi. Burada elçiliklerin yazlık konutları yer almaktaydı. 12 ekim 1807 tarihinde Katolik Cemaatleri Birliği, Aziz Antuan Kilisesi rahiplerine Büyükdere’de dinsel işlerle ilgilenecek bir kişinin görevlendirilme işini vermiştir.
Bunun üzerine, 1815 yılında Büyükdere’de ahşap küçük bir kilise inşa edilmiştir. 5 Temmuz 1817 tarihli Mgr. Fonton ‘un yetkisi ile kilisenin hizmet sınırları, Katolik cemaatin yaşamış olduğu Rumelihisarı’ndan Anadolu Hisarı’na, Belgrad Ormanları Bölgesinden, Karadeniz sahil kasabaları ve Kavaklar semtine kadar uzanmıştır.
Daha sonraki yıllarda, 1815 yılında inşa edilen ahşap kilisenin yerine daha sağlam ve yeni bir yapının inşa edilmesi kararlaştırılmıştır.
Başbakanlık Osmanlı arşivlerinde kilisesin inşası için verilen izin 26 Zilkade 1281 tarihini taşımaktadır. Belgede mevcut kilisenin harap durumda olduğu bildirilerek yerine kâgir yeni bir yapının, dört köşeli olarak, 340 metre genişliğinde olacağı bildirilmektedir. Alınan izin üzerine Büyükdere kilisesinin inşası 1866 yılında tamamlanmıştır.
Yapı, 8 Ekim 1866 yılında takdis edilmiştir.
Kilise Gaspare Fossati'nin vefat etmeden önce bazı belgelerdeki tasarım çalışmaları ile çok büyük benzerlikler göstersede, resmi belgelere göre Mimarı Luigi Leone’dir.
2024 yılında kiliseye IŞİD tarafından üstlenilen ve bir kişinin öldüğü bir silahlı saldırı gerçekleşmiştir.
Mimari tarz
Kilise tek nefli bazilika planlı bir yapıdır. Yaklaşık 40 metre uzunluğunda, 12 metre genişliğinde ve 15 metre yüksekliğindedir. İç mekanda ana nef düz tavan, apsis beşik tonoz ile örtülmüş, yapı yan duvarlarında yer alan yarım daire pencerelerden ışık almaktadır. Ayrıca kilisede org galerisi bulunmaktadır.
Yapının cephesi oldukça sade olarak ele alınmıştır. Daha önceleri tuğla ile kaplı olan cephe 1995 yılında sıvanarak boyanmış ve görünümü değiştirilmiştir. Cephe yalın üç kemer ile hareketlendirilmiştir. Ortada yer alan kemer ana giriş kapısı olup, diğerlerine oranla daha geniş ve yükse olarak ele alınmıştır.
Kapının üzerinde 1866 tarihli bir kitabe bulunmaktadır;
İç mekan
Yapının iç mekanı, Neo-Klasik, olarak düzenlenmiştir. Sade, dengeli ve geometrik bir düzenleme söz konusudur. Klasik mimarlıktan esinlenilen bezemeler, alçı malzeme kullanımı ile yapının iç mekanına yerleştirilmiştir. Kaide üzerine oturan yivli ve kompozit başlıklı alçı işlemelerinin arasında, kemerli düzenlemeler yer almaktadır. Kompozit sütun nizamlarındaki melek figürleri alçı olarak ele alınmıştır.
Tavanda, 1996 yılından önce, Meryem Ana'nın göğe yükselişinin sahnelendiği bir yağlı boya resim bulunmaktaydı. Bu çalışmada, sembolik bir haç tutan İsa dirilmiş, meleklerin uçuştuğu gökyüzünde Azize Meryem’i karşılamaktaydılar. Oldukça anıtsal olarak ele alınmış olan resim Büyükdere Kilisesi’ni diğer yapılardan ayırmaktaydı. İç Mekânı zenginleştiren çalışma, bezeme olmaktan çıkıp mekanla bütünleşerek mimariye katkıda bulunan, mekanı dışa açan bir kompozisyon olarak yer almaktaydı. Resmin sağ alt köşesinde N. Kalmikoff imzası bulunan çalışmada tarih belirtilmemiştir. 18. Yüzyıl rokoko üslubunun dinsel kompozisyonlarını andıran, anıtsal bir çalışma olan eser, konservasyonu yapılmak üzere yetkililere teslim edilmiştir. Günümüzde neo-klasik kaset döşeme tavan süslemesi yer almaktadır.
Yapının üst örtü geçişi, alçı profillerle zenginleştirilmiştir. Yarım daire pencere kemerlerinin üzerinde kullanılan yumurtalı friz motifleri, tavanda da tekrarlanmıştır. Yarım kubbe ile örtülü apsis bölümünde yer alan duvar resmi, kilisenin iç ön bölümümünün dışa açılımını sağlamıştır. Tonoz ise kaset motifleri ile bezenmiştir. Yan duvarlarda sayıları üç olan niş bölümleri, ortada daha geniş olarak ele alınmışlardır. Kilise iç mekan giriş bölümü olan narteks alanında freskolar ve kilisenin iç mekan duvarlarında ise yağlı boya tablolar bulunmaktadır.
Sanat eserleri
Kilise Fransisken rahipler tarafından, Meryem Ana'ya adanarak kurulmuş olduğundan, "Altar", "Tabernikal" ve kilisenin diğer iç mekan duvarlarında, kutsal kitaptaki hikâyeler ve betimlemelerine göre resmedilmiş birçok "Meryem Sanatı"; Meryem Ana'nın resmin öznesi olduğu, büyük boylarda yağlı boya tablolar yer almaktadır.
Altar’ıda içerisine alan kilise apsisi yarım kubbe altına kurulu yarım küresel bir alandır. Kubbe iç mekân bezemelerinde, kutsal ruhu simgeleyen beyaz bir güvercin yer almaktadır. Güvercin ışığı ile çevresini aydınlatmaktadır. Kompozisyonun altında, diz çökmüş yedi melek figürünün gözleri ışıktan kamaşmaktadır. Melekler bulutların üzerindedir ve resmedilen sahne gökyüzünde geçmektedir.
Kilise apsisinde Meryem Ana ve Çocuk İsa'yı betimleyen tablo yer almaktadır.
Kilise apsisinin nef başlangıcında, sağ ve sol tarafında olmak üzere iki ayrı heykel yer almaktadır. Meryem Ana ve Aziz Fransua’nın heykelleri; 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Avrupa ve İtalya’da sanatçılar tarafından icra edilen heykel örneklerindendir.
Kilisede yer alan yağlı boya tablolar, kutsal kitaplardan betimlemeleri sahnelemektedir. Apsidde, Azize Meryem oturur vaziyettedir ve kucağındaki Çocuk İsa elini yanındaki Aziz Yahya’ya uzatmıştır. İtalyan Rönesans sanatçılarının yapıtlarına yakınlığı ile dikkat çeken bu çalışma tarafından yapılmıştır.
Yan duvarlardan ilki Mısır’a giderken dinlenen Kutsal Aileyi betilemektedir. Konu tabiat içinde geçmektedir. Hurma ağaçları ve piramitlerinde önünde Azize Meryem, Aziz Yusuf ve Çocuk İsa görülmektedir. Tablonun bir köşesinde imzası ile 1867 tarihi yer almaktadır. Carta, İtalyan Rönesans sanatçılarının dinsel kompozisyonlarını andıran bir çalışma yapmıştır.
Diğer yan duvarda Pieta isimli, İsa Mesih’in çarmıhtan indirilmesi konu edilmiştir. Aynı çalışmanın en üst bölümünde tanrı tasviri yer almaktadır. Göğsünde kutsal ruhun simgesi olan beyaz güvercin çevresine ışıklar saçmaktadır. Işığın çevresinde melekler uçuşmaktadırlar. İsa, Meryem’in kucağında uzanmıştır. Meryem ellerini açmış yukarıya doğru bakmaktadır. Çevresinde melekler yer almaktadır. Tabloda tarih ve imza bulunmamaktadır.
Diğer tarafta Azize Meryem ve kucağında Çocuk İsa’nın görüldüğü tablo Guiseppe Carta’ya aittir ve 1868 tarihini taşımaktadır. Fransiskenlere ait kilisede Aziz Fransua, İstanbul’un ikinci koruyucu azizi olarak kabul edilen Padovalı Aziz Antuan ile tasvir edilmiştir. 1867 tarihli bu tabloda yine Guiseppe Carta’nın adı yer almaktadır.
Bir diğer yağlı tabloda, kenti veba ve salgın hastalıklardan koruduğuna inanılan ve köpeği betimlenmiştir.
Kilise’nin Narteks olarak adlandırılan, giriş bölümünün sağ üst duvarında, (İsa Mesih'in Ürdün nehrinde Vaftizci Yahya tarafından vaftizini) anlatan bir freskosu, sol üst duvarında ise müziğin ve müzisyenlerin koruyucusu Azize Cecilia'nın freskoları görülebilir. Narteksde ayrıca bir vaftizhane ve kilise orgunun yer aldığı üst galeriye çıkış odası yer almaktadır.
Kilise orgu
Rieger Orgelbau marka kilise orgu, ilk olarak 1875 yılında Notre Dame De Sion Fransız Lisesi ve şapeli için getirilmiş ve 1914 tarihinde, Meryem Ana Doğuş Kilisesi'ne taşınmıştır.
Galeri
-
![image]()
Apsis - Nef - Altar -
![image]()
Ceilint Apsis Nef -
![image]()
Apsis Altar -
![image]()
Oil Paintings -
![image]()
Oil Paintings -
![image]()
Oil Paintings -
![image]()
Organ Gallery -
![image]()
Columns & Gravures -
![image]()
Gravures Road of Cross -
![image]()
Church Document from 1900 -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Dipnotlar
Kaynakça
- Rinaldo Marmara (2006). İstanbul Latin Cemaati ve Kilisesi Bizans İmparatorluğu'ndan Günümüze. Kitap Yayınevi.
- Rinaldo Marmara. Manastırların Penceresinden İstanbul. Bahçeşehir Üniversitesi Yayınları.
- . kulturenvanteri.com. 17 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- . ofmconv.net. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- B.A.O. Hariciye İradesi 12369. "Italian architects in an Ottoman context".
- "dergipark.org".
- Joseph R. (1077). L’eglise de la nativite de la Vierge Maria a Büyükdere. 1. Presence. ss. 2-3.
- Belin, a.g.e, s.398.
- "levantineheritage" (PDF).
- J.C (1994). Dog’ Hall’s Illustrated Dictionary of Symbols in Easterns and Western art. Londra.
- Cooper (1992). Dog’ An Illustrated Encyclopedia of Tratitional Sumbols. 2. Londra: Thames and Hudson. s. 52.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Meryem Ana Dogus Kilisesi haber gazete kitap akademik JSTOR Subat 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Aralik 2023 Meryem Ana Dogus Kilisesi veya Santa Maria Latin Katolik Kilisesi Convento Nativita della B V Maria di Buyukdere Istanbul un Sariyer ilcesi Buyukdere semtinde bulunmaktadir Istanbul Bogazi nda bulunan tek Latin Katolik Kilisesi dir Santa Maria Latin Katolik Kilisesi Meryem Ana Dogus KilisesiLatin Katolik KilisesiUlkeTurkiyeKoordinatlar41 09 38 K 29 02 31 D 41 16056 K 29 04194 D 41 16056 29 04194MezhepLatin KatolikEski ad lar La Nativite De La Vierge Marie ParoisseAcilis8 Temmuz 1815 Ilk Ahsap Kilise 8 Ekim 1866 Kilisenin Yeniden Insaat Edilerek BuyutulmesiIthafMeryem AnaIslevAktifMimarLuigi Leone Gaspare FossatiMimari tarzNeo klasik Renaissance RevivalTemel atma1814 Ilk Ahsap Kilise 1866 Ikinci Tas KiliseTamamlanma1815 Ilk Ahsap Kilise 1866 Ikinci Tas KiliseKurucuSacre Congregation 12 Ekim 1807TarihiMeryem Ana Dogus Kilisesi Santa Maria Latin Katolik Kilisesi 1800 lu yillarda Buyukdere semtinde cogunlukla Ermeni Rum ve Levanten aileler yasamaktaydi Ayni zamanda Pera ve Galata civarinda yasayan bircok Levantenin yaz aylarini gecirdikleri semtlerden biriyidi Burada elciliklerin yazlik konutlari yer almaktaydi 12 ekim 1807 tarihinde Katolik Cemaatleri Birligi Aziz Antuan Kilisesi rahiplerine Buyukdere de dinsel islerle ilgilenecek bir kisinin gorevlendirilme isini vermistir Bunun uzerine 1815 yilinda Buyukdere de ahsap kucuk bir kilise insa edilmistir 5 Temmuz 1817 tarihli Mgr Fonton un yetkisi ile kilisenin hizmet sinirlari Katolik cemaatin yasamis oldugu Rumelihisari ndan Anadolu Hisari na Belgrad Ormanlari Bolgesinden Karadeniz sahil kasabalari ve Kavaklar semtine kadar uzanmistir Daha sonraki yillarda 1815 yilinda insa edilen ahsap kilisenin yerine daha saglam ve yeni bir yapinin insa edilmesi kararlastirilmistir Basbakanlik Osmanli arsivlerinde kilisesin insasi icin verilen izin 26 Zilkade 1281 tarihini tasimaktadir Belgede mevcut kilisenin harap durumda oldugu bildirilerek yerine kagir yeni bir yapinin dort koseli olarak 340 metre genisliginde olacagi bildirilmektedir Alinan izin uzerine Buyukdere kilisesinin insasi 1866 yilinda tamamlanmistir Yapi 8 Ekim 1866 yilinda takdis edilmistir Kilise Gaspare Fossati nin vefat etmeden once bazi belgelerdeki tasarim calismalari ile cok buyuk benzerlikler gostersede resmi belgelere gore Mimari Luigi Leone dir 2024 yilinda kiliseye ISID tarafindan ustlenilen ve bir kisinin oldugu bir silahli saldiri gerceklesmistir Mimari tarzKilise tek nefli bazilika planli bir yapidir Yaklasik 40 metre uzunlugunda 12 metre genisliginde ve 15 metre yuksekligindedir Ic mekanda ana nef duz tavan apsis besik tonoz ile ortulmus yapi yan duvarlarinda yer alan yarim daire pencerelerden isik almaktadir Ayrica kilisede org galerisi bulunmaktadir Yapinin cephesi oldukca sade olarak ele alinmistir Daha onceleri tugla ile kapli olan cephe 1995 yilinda sivanarak boyanmis ve gorunumu degistirilmistir Cephe yalin uc kemer ile hareketlendirilmistir Ortada yer alan kemer ana giris kapisi olup digerlerine oranla daha genis ve yukse olarak ele alinmistir Kapinin uzerinde 1866 tarihli bir kitabe bulunmaktadir Ic mekanYapinin ic mekani Neo Klasik olarak duzenlenmistir Sade dengeli ve geometrik bir duzenleme soz konusudur Klasik mimarliktan esinlenilen bezemeler alci malzeme kullanimi ile yapinin ic mekanina yerlestirilmistir Kaide uzerine oturan yivli ve kompozit baslikli alci islemelerinin arasinda kemerli duzenlemeler yer almaktadir Kompozit sutun nizamlarindaki melek figurleri alci olarak ele alinmistir Tavanda 1996 yilindan once Meryem Ana nin goge yukselisinin sahnelendigi bir yagli boya resim bulunmaktaydi Bu calismada sembolik bir hac tutan Isa dirilmis meleklerin ucustugu gokyuzunde Azize Meryem i karsilamaktaydilar Oldukca anitsal olarak ele alinmis olan resim Buyukdere Kilisesi ni diger yapilardan ayirmaktaydi Ic Mekani zenginlestiren calisma bezeme olmaktan cikip mekanla butunleserek mimariye katkida bulunan mekani disa acan bir kompozisyon olarak yer almaktaydi Resmin sag alt kosesinde N Kalmikoff imzasi bulunan calismada tarih belirtilmemistir 18 Yuzyil rokoko uslubunun dinsel kompozisyonlarini andiran anitsal bir calisma olan eser konservasyonu yapilmak uzere yetkililere teslim edilmistir Gunumuzde neo klasik kaset doseme tavan suslemesi yer almaktadir Yapinin ust ortu gecisi alci profillerle zenginlestirilmistir Yarim daire pencere kemerlerinin uzerinde kullanilan yumurtali friz motifleri tavanda da tekrarlanmistir Yarim kubbe ile ortulu apsis bolumunde yer alan duvar resmi kilisenin ic on bolumumunun disa acilimini saglamistir Tonoz ise kaset motifleri ile bezenmistir Yan duvarlarda sayilari uc olan nis bolumleri ortada daha genis olarak ele alinmislardir Kilise ic mekan giris bolumu olan narteks alaninda freskolar ve kilisenin ic mekan duvarlarinda ise yagli boya tablolar bulunmaktadir Sanat eserleriKilise Fransisken rahipler tarafindan Meryem Ana ya adanarak kurulmus oldugundan Altar Tabernikal ve kilisenin diger ic mekan duvarlarinda kutsal kitaptaki hikayeler ve betimlemelerine gore resmedilmis bircok Meryem Sanati Meryem Ana nin resmin oznesi oldugu buyuk boylarda yagli boya tablolar yer almaktadir Altar ida icerisine alan kilise apsisi yarim kubbe altina kurulu yarim kuresel bir alandir Kubbe ic mekan bezemelerinde kutsal ruhu simgeleyen beyaz bir guvercin yer almaktadir Guvercin isigi ile cevresini aydinlatmaktadir Kompozisyonun altinda diz cokmus yedi melek figurunun gozleri isiktan kamasmaktadir Melekler bulutlarin uzerindedir ve resmedilen sahne gokyuzunde gecmektedir Kilise apsisinde Meryem Ana ve Cocuk Isa yi betimleyen tablo yer almaktadir Kilise apsisinin nef baslangicinda sag ve sol tarafinda olmak uzere iki ayri heykel yer almaktadir Meryem Ana ve Aziz Fransua nin heykelleri 19 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren Avrupa ve Italya da sanatcilar tarafindan icra edilen heykel orneklerindendir Kilisede yer alan yagli boya tablolar kutsal kitaplardan betimlemeleri sahnelemektedir Apsidde Azize Meryem oturur vaziyettedir ve kucagindaki Cocuk Isa elini yanindaki Aziz Yahya ya uzatmistir Italyan Ronesans sanatcilarinin yapitlarina yakinligi ile dikkat ceken bu calisma tarafindan yapilmistir Yan duvarlardan ilki Misir a giderken dinlenen Kutsal Aileyi betilemektedir Konu tabiat icinde gecmektedir Hurma agaclari ve piramitlerinde onunde Azize Meryem Aziz Yusuf ve Cocuk Isa gorulmektedir Tablonun bir kosesinde imzasi ile 1867 tarihi yer almaktadir Carta Italyan Ronesans sanatcilarinin dinsel kompozisyonlarini andiran bir calisma yapmistir Diger yan duvarda Pieta isimli Isa Mesih in carmihtan indirilmesi konu edilmistir Ayni calismanin en ust bolumunde tanri tasviri yer almaktadir Gogsunde kutsal ruhun simgesi olan beyaz guvercin cevresine isiklar sacmaktadir Isigin cevresinde melekler ucusmaktadirlar Isa Meryem in kucaginda uzanmistir Meryem ellerini acmis yukariya dogru bakmaktadir Cevresinde melekler yer almaktadir Tabloda tarih ve imza bulunmamaktadir Diger tarafta Azize Meryem ve kucaginda Cocuk Isa nin goruldugu tablo Guiseppe Carta ya aittir ve 1868 tarihini tasimaktadir Fransiskenlere ait kilisede Aziz Fransua Istanbul un ikinci koruyucu azizi olarak kabul edilen Padovali Aziz Antuan ile tasvir edilmistir 1867 tarihli bu tabloda yine Guiseppe Carta nin adi yer almaktadir Bir diger yagli tabloda kenti veba ve salgin hastaliklardan koruduguna inanilan ve kopegi betimlenmistir Kilise nin Narteks olarak adlandirilan giris bolumunun sag ust duvarinda Isa Mesih in Urdun nehrinde Vaftizci Yahya tarafindan vaftizini anlatan bir freskosu sol ust duvarinda ise muzigin ve muzisyenlerin koruyucusu Azize Cecilia nin freskolari gorulebilir Narteksde ayrica bir vaftizhane ve kilise orgunun yer aldigi ust galeriye cikis odasi yer almaktadir Kilise orguRieger Orgelbau marka kilise orgu ilk olarak 1875 yilinda Notre Dame De Sion Fransiz Lisesi ve sapeli icin getirilmis ve 1914 tarihinde Meryem Ana Dogus Kilisesi ne tasinmistir Galeri1898 tarihli bir kilise belgesiApsis Nef Altar Ceilint Apsis Nef Apsis Altar Oil Paintings Oil Paintings Oil Paintings Organ Gallery Columns amp Gravures Gravures Road of Cross Church Document from 1900DipnotlarKaynakcaRinaldo Marmara 2006 Istanbul Latin Cemaati ve Kilisesi Bizans Imparatorlugu ndan Gunumuze Kitap Yayinevi Rinaldo Marmara Manastirlarin Penceresinden Istanbul Bahcesehir Universitesi Yayinlari kulturenvanteri com 17 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi ofmconv net 29 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi B A O Hariciye Iradesi 12369 Italian architects in an Ottoman context dergipark org Joseph R 1077 L eglise de la nativite de la Vierge Maria a Buyukdere 1 Presence ss 2 3 Belin a g e s 398 levantineheritage PDF J C 1994 Dog Hall s Illustrated Dictionary of Symbols in Easterns and Western art Londra Cooper 1992 Dog An Illustrated Encyclopedia of Tratitional Sumbols 2 Londra Thames and Hudson s 52