1460'ta gerçekleşen Mora Seferi, Fatih Sultan Mehmed'in Mora yarımadasını Osmanlı Devleti topraklarına katmak için düzenlediği iki askerî harekâtın ikincisidir.
Mora Seferi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bizans-Osmanlı savaşları | |||||||||
Fatih Sultan Mehmed | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Mora Despotluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
II. Mehmed Zağanos Paşa Turahanoğlu Ömer Bey | Dimitrios Paleologos Thomas Paleologos |
Kesin Osmanlı zaferiyle biten sefer sonucunda Mora Despotluğu ve Atina Dükalığı ortadan kaldırıldı ve tüm toprakları (Mora ve Attika) Osmanlı Devleti'ne geçti. Türk ordusu dönüşte Kefalonya Kontluğu'nun Epir bölgesindeki topraklarını da fethettiler.
Bizans İmparatorluğu'nun Mora'daki uzantısını ortadan kaldıran Fatih Sultan Mehmed, bir yıl sonra (1461) son uzantı olan Trabzon Rum Devleti'nin ortadan kaldırılması hedefine yöneldi.
Mora'nın fethiyle Osmanlı Devleti, yarımadada birkaç kilit önemde kalesi bulunan Venedik'le de karşı karşıya kaldı. Üç yıl sonra da (1463) 16 yıl sürecek 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı Mora'da patlak verdi.
Sefer öncesi
Sefer öncesi Fatih Sultan Mehmet 1456-1459 yılları arasında Sırpları kontrol altına alarak Bizanstan kalma mora topraklarının işgali için yola koyuldu.Fatihin hedefi bizanstan kalma toprakları alarak kendi hükmünde Roma imparatorluğunu canlandırmaktı. Bu hedef için Trabzon Rum imparatorluğunu,Kırımı,güney İtalyayı işgal edecekti. Bizans,II.murad döneminde selanik'i venediklilere vermiş,venediklilerle 7 yıl süren bir mücadele içine girmiştiler(1423-1430). Mora adasının venediklilerin eline geçmesi tehlike arz edecekti.1460 yılında morada Osmanlı tarafında bulunan demetrios ve venedik'in safında bulunan Thomas mora yarımadasında bir mücadeleye girmiştiler. Aynı yıl içinde Fatih Sultan Mehmet moraya sefer düzenleyerek nauplia,modon,koron kaleleri harici mora yarımadasını ele geçirdiler.1463'te yerli Rumlar argosu Osmanlılara teslim edince saldırıya geçtiler ve Korint berzahını tutarak yarımadayı ele geçirdiler. Bu durum 1463-1479 yılları arasında uzun süreli bir savaşa sebep oldu.
Sefer
Mora Despotluğu'nun ortadan kaldırılması
Fatih Sultan Mehmed ordunun toplanmasının ardından Mayıs başında harekete geçti ve Edirne'nden Korint'e kadar olan mesafeyi 27 günde aldı ve burada karargahını kurdu. Zağanos Paşa emrine verilen birliklerle Despot Thomas'ın topraklarına gönderildi.
Ültimatom gönderdiği Despot Dimitrios Paleologos'un gelmesini üç gün bekledikten sonra, sadece elçisi Matthew Asan'ın bazı hediyelerle geldiğini görünce, Argos'taki Veli Mahmud Paşa'yı emrine verdiği birliklerle Despotluğun başkenti Mistra'ya gönderdi. Direnmenin olanaksız olduğunu gören Rum Despot 30 Mayıs'ta teslim oldu. 31 Mayıs'ta ise Fatih (1458'de kızı Helena'yı haremine almaya karar vermişti) Dimitrios'a müstakbel kayınbabası gibi muamele ederek maiyetine aldı.
Dimitrios'un eşinin ve kızı Helena'nın sığındığı Benefşe kalesine ise elçi ve birlik gönderilerek teslimleri istendi. Kaledekiler ise Despotun eşi ve kızını teslim ettilerse kaleyi savunacaklarını bildirdiler (Ağustos ayında ise Papalık'a elçi göndererek kaleyi Papalık emrine vermeyi teklif ettiler. 7 Şubat 1461'de Papa Pius teklifi kabul ederek onayladı. Bununla birlikte kale Papalık yönetimine hiçbir zaman girmedi. 1462'de ise kale Venedik'e katıldı. Osmanlı topraklarına katılması ise 1540'ta mümkün olacaktı).
Fatih, Despotluğun artık Osmanlı yönetimine geçmiş başkenti Mistra'da dört gün (31 Mayıs-3 Haziran) kaldı. Kalenin surlarını tahkim ettirip 400 askerlik bir garnizon bırakarak batıya doğru harekete geçti. Beraberinde eski Despot Dimitrios olduğu halde kalesini ele geçirdi. Ardından / yeniçeri birliklerinin ikinci taarruzu sonucunda 400 kişilik garnizonu imha edilerek düştü. Batıya doğru ileri harekâtını sürdüren Türk ordusu 'yi kolaylıkla aldıktan sonra savunmacılarının sığındığı daha sarp bir tepenin üzerine kurulu 'yi, ardından St. George, , ve 'yi fethetti. Salvarium ve 'nın alınmasıyla Türk ordusu Mora yarımadasının güneybatı ucuna ulaştı (Fatih buraların ele geçirilmesinin ardından 10.000 kişilik bir nüfusu İstanbul'a gönderdi). Emrindeki İtalyan birlikleri de firar edince direnecek gücü kalmayan Despot Thomas bulunduğu Kalamata'dan Venedik'in elindeki Navarin'e oradan da Koron'a geçti ve Venedik'in sağladığı gemiyle Korfu'ya kaçtı (28 Temmuz).
Fatih Modon kalesinin surlarını bizzat yaklaşarak gözlemlerken, Türk süvarileri de Navarin çevresini istila etti. Ardından ordusunu yarımadanın kuzeybatı tarafına yönelten Fatih, burada Achaea ve Elis bölgelerini ele geçirmiş olan Zağanos Paşa'yla buluştu. Zağanos Paşa, , , Grevena, ve kalelerinin yanı sıra, iki yıl önceki seferde de direnmiş olan Komutan Doksas'ı mağlup ederek Kalavrita'yı da fethetmişti. Fatih, ordusuyla Patras-Vostiça-Korint-Atina rotasını izleyerek yarımadadan ayrıldı.
Atina Dükalığına son verilmesi
Fatih'in bir önceki Mora Seferi (1458) sırasında Atina kesin olarak Osmanlı Devleti'ne katılmış, Thebai (Yunanistan) ve son Dük 'nin idaresine bırakılmıştı.
Fatih, 1460 yılındaki Mora seferinden dönüşte Atina'ya vardığında, Dük'ün bağımsız bir devlet kurma tasavvurundan haberdar oldu. Fatih'in emriyle Zağanos Paşa Dük'ü davet etti ve idam kararını bildirdi. Dük, son arzusuna istinaden, çadırında boğduruldu. Böylelikle, IV. Haçlı Seferi'nden bir yıl sonra (1205) kurularak 255 yıl varlık gösteren bu Latin devletçiğine son verildi ve Thebai ve da Osmanlı topraklarına katıldı.
Kefalonya Kontluğu'nun topraklarına taarruz ve fetihler
Türk ordusu Atina'yı geride bırakıp Teselya'ya doğru ilerlerken Fatih bir birliği (Arnavutluk'ta isyan etmiş olan İskender Bey'i destekleyen) Kefalonya Kontluğu'nun elindeki ve Angelokastro'nun üzerine yolladı. İyon adaları üzerine kurulu Kontluk tarafından bu bölgeler Kont I. Carlo Tocco (1376-1429) tarafından ele geçirilmiş ve Osmanlılar da Epir'deki bu bölgeyi Carlo-İli ya da Karlı-İli olarak adlandırmışlardı. 1449 yılında Arta Osmanlı topraklarına katılmıştı. Fatih'in gönderdiği birlik de hariç (buranın Osmanlı topraklarına katılması 1479'u bulacaktı) Kontluğun Yunanistan anakarasındaki tüm topraklarını ele geçirerek Osmanlı topraklarına kattı.
Sefer sonrası
Osmanlı Devleti'nin zaferiyle biten sefer sonrasında Bizans İmparatorluğu'nun son uzantılarından biri olan Mora Despotluğu tarihe karıştı. Bunun üzerine Fatih Sultan Mehmed bir yıl sonra (1461) Bizans İmparatorluğu'nun son kalıntısı olan Trabzon Rum Devleti'nin üzerine yürüdü ve bu devletin de topraklarını Osmanlı Devleti'ne kattı.
Mora'nın son despotlarından Thomas Paleologos Korfu'dan İtalya'ya kaçtı. Fatih, beraberinde götürdüğü Dimitrios Paleologo'u Edirne Sarayı'nda zorunlu ikamete mecbur etti ve kendisine İmroz, Limni, Semadirek ve Taşoz adalarından vergi toplama imtiyazı verildi. II. Mehmed'in gözünden düştüğü 1467 yılında ise Dimetoka'ya sürgüne gönderildi.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.3, s. 40-436 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "An Historical Geography of the Ottoman Empire: From Earliest Times to the End of the Sixteenth Century", Donald Edgar Pitcher Brill Archive (1973), s. 86[]
- Setton, Kenneth M.; Hazard, Harry W., (Ed.) (1975). A History of the Crusades, Volume III: The Fourteenth and Fifteenth Centuries (İngilizce). Madison ve Londra: University of Wisconsin Press. ss. 272-274. ISBN .
- Setton, Kenneth M. (1978). The Papacy and the Levant (1204–1571), Volume II: The Fifteenth Century (İngilizce). Philadelphia: The American Philosophical Society. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1460 ta gerceklesen Mora Seferi Fatih Sultan Mehmed in Mora yarimadasini Osmanli Devleti topraklarina katmak icin duzenledigi iki askeri harekatin ikincisidir Mora SeferiBizans Osmanli savaslariFatih Sultan MehmedTarih1460BolgeAttika ve Mora YunanistanSebepII Mehmed in Mora Despotlugu naki ic savasin yaydigi asayissizligi sonlandirarak yarimadayi Osmanli topraklarina katmak istemesiSonucKesin Osmanli zaferi Venedik e ait birkac kale haric Mora nin tamami ve Atina Dukaligi Osmanli topraklarina katildi TaraflarOsmanli ImparatorluguMora DespotluguKomutanlar ve liderlerII Mehmed Zaganos Pasa Turahanoglu Omer BeyDimitrios Paleologos Thomas PaleologosSefer oncesinde Mora Despotlugu Kesin Osmanli zaferiyle biten sefer sonucunda Mora Despotlugu ve Atina Dukaligi ortadan kaldirildi ve tum topraklari Mora ve Attika Osmanli Devleti ne gecti Turk ordusu donuste Kefalonya Kontlugu nun Epir bolgesindeki topraklarini da fethettiler Bizans Imparatorlugu nun Mora daki uzantisini ortadan kaldiran Fatih Sultan Mehmed bir yil sonra 1461 son uzanti olan Trabzon Rum Devleti nin ortadan kaldirilmasi hedefine yoneldi Mora nin fethiyle Osmanli Devleti yarimadada birkac kilit onemde kalesi bulunan Venedik le de karsi karsiya kaldi Uc yil sonra da 1463 16 yil surecek 1463 1479 Osmanli Venedik Savasi Mora da patlak verdi Sefer oncesiSefer oncesi Fatih Sultan Mehmet 1456 1459 yillari arasinda Sirplari kontrol altina alarak Bizanstan kalma mora topraklarinin isgali icin yola koyuldu Fatihin hedefi bizanstan kalma topraklari alarak kendi hukmunde Roma imparatorlugunu canlandirmakti Bu hedef icin Trabzon Rum imparatorlugunu Kirimi guney Italyayi isgal edecekti Bizans II murad doneminde selanik i venediklilere vermis venediklilerle 7 yil suren bir mucadele icine girmistiler 1423 1430 Mora adasinin venediklilerin eline gecmesi tehlike arz edecekti 1460 yilinda morada Osmanli tarafinda bulunan demetrios ve venedik in safinda bulunan Thomas mora yarimadasinda bir mucadeleye girmistiler Ayni yil icinde Fatih Sultan Mehmet moraya sefer duzenleyerek nauplia modon koron kaleleri harici mora yarimadasini ele gecirdiler 1463 te yerli Rumlar argosu Osmanlilara teslim edince saldiriya gectiler ve Korint berzahini tutarak yarimadayi ele gecirdiler Bu durum 1463 1479 yillari arasinda uzun sureli bir savasa sebep oldu SeferMora Despotlugu nun ortadan kaldirilmasi Fatih Sultan Mehmed ordunun toplanmasinin ardindan Mayis basinda harekete gecti ve Edirne nden Korint e kadar olan mesafeyi 27 gunde aldi ve burada karargahini kurdu Zaganos Pasa emrine verilen birliklerle Despot Thomas in topraklarina gonderildi Ultimatom gonderdigi Despot Dimitrios Paleologos un gelmesini uc gun bekledikten sonra sadece elcisi Matthew Asan in bazi hediyelerle geldigini gorunce Argos taki Veli Mahmud Pasa yi emrine verdigi birliklerle Despotlugun baskenti Mistra ya gonderdi Direnmenin olanaksiz oldugunu goren Rum Despot 30 Mayis ta teslim oldu 31 Mayis ta ise Fatih 1458 de kizi Helena yi haremine almaya karar vermisti Dimitrios a mustakbel kayinbabasi gibi muamele ederek maiyetine aldi Dimitrios un esinin ve kizi Helena nin sigindigi Benefse kalesine ise elci ve birlik gonderilerek teslimleri istendi Kaledekiler ise Despotun esi ve kizini teslim ettilerse kaleyi savunacaklarini bildirdiler Agustos ayinda ise Papalik a elci gondererek kaleyi Papalik emrine vermeyi teklif ettiler 7 Subat 1461 de Papa Pius teklifi kabul ederek onayladi Bununla birlikte kale Papalik yonetimine hicbir zaman girmedi 1462 de ise kale Venedik e katildi Osmanli topraklarina katilmasi ise 1540 ta mumkun olacakti Fatih Despotlugun artik Osmanli yonetimine gecmis baskenti Mistra da dort gun 31 Mayis 3 Haziran kaldi Kalenin surlarini tahkim ettirip 400 askerlik bir garnizon birakarak batiya dogru harekete gecti Beraberinde eski Despot Dimitrios oldugu halde kalesini ele gecirdi Ardindan yeniceri birliklerinin ikinci taarruzu sonucunda 400 kisilik garnizonu imha edilerek dustu Batiya dogru ileri harekatini surduren Turk ordusu yi kolaylikla aldiktan sonra savunmacilarinin sigindigi daha sarp bir tepenin uzerine kurulu yi ardindan St George ve yi fethetti Salvarium ve nin alinmasiyla Turk ordusu Mora yarimadasinin guneybati ucuna ulasti Fatih buralarin ele gecirilmesinin ardindan 10 000 kisilik bir nufusu Istanbul a gonderdi Emrindeki Italyan birlikleri de firar edince direnecek gucu kalmayan Despot Thomas bulundugu Kalamata dan Venedik in elindeki Navarin e oradan da Koron a gecti ve Venedik in sagladigi gemiyle Korfu ya kacti 28 Temmuz Fatih Modon kalesinin surlarini bizzat yaklasarak gozlemlerken Turk suvarileri de Navarin cevresini istila etti Ardindan ordusunu yarimadanin kuzeybati tarafina yonelten Fatih burada Achaea ve Elis bolgelerini ele gecirmis olan Zaganos Pasa yla bulustu Zaganos Pasa Grevena ve kalelerinin yani sira iki yil onceki seferde de direnmis olan Komutan Doksas i maglup ederek Kalavrita yi da fethetmisti Fatih ordusuyla Patras Vostica Korint Atina rotasini izleyerek yarimadadan ayrildi Atina Dukaligina son verilmesi Fatih in bir onceki Mora Seferi 1458 sirasinda Atina kesin olarak Osmanli Devleti ne katilmis Thebai Yunanistan ve son Duk nin idaresine birakilmisti Fatih 1460 yilindaki Mora seferinden donuste Atina ya vardiginda Duk un bagimsiz bir devlet kurma tasavvurundan haberdar oldu Fatih in emriyle Zaganos Pasa Duk u davet etti ve idam kararini bildirdi Duk son arzusuna istinaden cadirinda bogduruldu Boylelikle IV Hacli Seferi nden bir yil sonra 1205 kurularak 255 yil varlik gosteren bu Latin devletcigine son verildi ve Thebai ve da Osmanli topraklarina katildi Kefalonya Kontlugu nun topraklarina taarruz ve fetihler Turk ordusu Atina yi geride birakip Teselya ya dogru ilerlerken Fatih bir birligi Arnavutluk ta isyan etmis olan Iskender Bey i destekleyen Kefalonya Kontlugu nun elindeki ve Angelokastro nun uzerine yolladi Iyon adalari uzerine kurulu Kontluk tarafindan bu bolgeler Kont I Carlo Tocco 1376 1429 tarafindan ele gecirilmis ve Osmanlilar da Epir deki bu bolgeyi Carlo Ili ya da Karli Ili olarak adlandirmislardi 1449 yilinda Arta Osmanli topraklarina katilmisti Fatih in gonderdigi birlik de haric buranin Osmanli topraklarina katilmasi 1479 u bulacakti Kontlugun Yunanistan anakarasindaki tum topraklarini ele gecirerek Osmanli topraklarina katti Sefer sonrasiOsmanli Devleti nin zaferiyle biten sefer sonrasinda Bizans Imparatorlugu nun son uzantilarindan biri olan Mora Despotlugu tarihe karisti Bunun uzerine Fatih Sultan Mehmed bir yil sonra 1461 Bizans Imparatorlugu nun son kalintisi olan Trabzon Rum Devleti nin uzerine yurudu ve bu devletin de topraklarini Osmanli Devleti ne katti Mora nin son despotlarindan Thomas Paleologos Korfu dan Italya ya kacti Fatih beraberinde goturdugu Dimitrios Paleologo u Edirne Sarayi nda zorunlu ikamete mecbur etti ve kendisine Imroz Limni Semadirek ve Tasoz adalarindan vergi toplama imtiyazi verildi II Mehmed in gozunden dustugu 1467 yilinda ise Dimetoka ya surgune gonderildi KaynakcaDis baglantilar Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 3 s 40 436 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde An Historical Geography of the Ottoman Empire From Earliest Times to the End of the Sixteenth Century Donald Edgar Pitcher Brill Archive 1973 s 86 olu kirik baglanti Setton Kenneth M Hazard Harry W Ed 1975 A History of the Crusades Volume III The Fourteenth and Fifteenth Centuries Ingilizce Madison ve Londra University of Wisconsin Press ss 272 274 ISBN 0 299 06670 3 Setton Kenneth M 1978 The Papacy and the Levant 1204 1571 Volume II The Fifteenth Century Ingilizce Philadelphia The American Philosophical Society ISBN 0 87169 127 2