Mordvin dilleri (Rusçadaki resmî ismiyle мордовские языки, mordovskiye yazyki),Ural dillerinin bir koludur. Birbiriyle yakın bağları olan ve ikisi de Mordovya bölgesinde konuşulan Erzyan ile Mokşan dillerinden oluşur. Bu grubun eskiden tek bir "Mordvin dili"ni teşkil ettiği düşünülürdü, ancak mevcut durumda küçük bir dil grubu olarak görülür. Sesbilim, sözcük ve dilbilgisi farklılıkları nedeniyle Erzyanca ile Mokşanca birbiriyle karşılıklı anlaşılabilirlik göstermemektedir; hatta gruplar arası temaslarda sık sık Rus dili kullanılır.
Mordvin dilleri | |
---|---|
Bölge | Rusya |
Dil ailesi | Ural
|
Dil kodları | |
ISO 639-3 | – |
Glottolog | mord1256 |
Bu iki dilin birbirinden farklı edebî formları da var. Erzyan edebî dili 1922'de, Mokşan edebî diliyse 1923'te oluşturuldu.
İki dil arasındaki bazı sesbilimsel farklılıklar şunlardır:
- Mokşanca sesleri arasındaki ayrımı muhafaza ederken, Erzyancada bu iki ses birbiriyle sesi olarak birleşmiştir.
- Diğer Ural dillerinde olduğu gibi, Erzyancada da vurgusuz hecelerde yer alır; ön ünlüsü olan sözcüklerde sesi, arka ünlüsü olan sözcüklerdeyse sesi kullanılır. Mokşancada ise tüm bunların yerine sesi kullanılır.
- Erzyanca sözcüklerinin başlarında yer alan artdişyuvasıl patlamalı sürtünmeli sesinin yerinde Mokşancada sürtünmeli sesi yer alır.
- Ötümsüz ünsüz sesleriyle bitişik sesbirimleri Mokşancada ötümsüzleşme geçirip şeklinde eklemlenir.
Kaynakça
- ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Mordvin". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History.
- ^ Dalby, Andrew (1998). Dictionary of Languages. Columbia University Press. s. 429.
Erza.
- ^ Grenoble, Lenore (2003). Language Policy in the Soviet Union. Springer. s. A80. ISBN . 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ a b Raun, Alo (1988). Sinor, Denis (Ed.). The Uralic languages: Description, history and foreign influences. BRILL. s. A96. ISBN . 17 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
- ^ Minahan, James (2000). One Europe, Many Nations. Greenwood Publishing Group. s. A489. ISBN .
- ^ Wixman, Ronald (1984). The Peoples of the USSR. M.E. Sharpe. s. A137. ISBN . 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mordvin dilleri Ruscadaki resmi ismiyle mordovskie yazyki mordovskiye yazyki Ural dillerinin bir koludur Birbiriyle yakin baglari olan ve ikisi de Mordovya bolgesinde konusulan Erzyan ile Moksan dillerinden olusur Bu grubun eskiden tek bir Mordvin dili ni teskil ettigi dusunulurdu ancak mevcut durumda kucuk bir dil grubu olarak gorulur Sesbilim sozcuk ve dilbilgisi farkliliklari nedeniyle Erzyanca ile Moksanca birbiriyle karsilikli anlasilabilirlik gostermemektedir hatta gruplar arasi temaslarda sik sik Rus dili kullanilir Mordvin dilleriBolgeRusyaDil ailesiUral Fin Perm dilleri Mordvin dilleriDil kodlariISO 639 3 Glottolog a rel nofollow class external text href http glottolog org resource languoid id mord1256 mord1256 a Bu iki dilin birbirinden farkli edebi formlari da var Erzyan edebi dili 1922 de Moksan edebi diliyse 1923 te olusturuldu Iki dil arasindaki bazi sesbilimsel farkliliklar sunlardir Moksanca ɛ e sesleri arasindaki ayrimi muhafaza ederken Erzyancada bu iki ses birbiriyle e sesi olarak birlesmistir Diger Ural dillerinde oldugu gibi Erzyancada da vurgusuz hecelerde yer alir on unlusu olan sozcuklerde e sesi arka unlusu olan sozcuklerdeyse o sesi kullanilir Moksancada ise tum bunlarin yerine e sesi kullanilir Erzyanca sozcuklerinin baslarinda yer alan artdisyuvasil patlamali surtunmeli tʃ sesinin yerinde Moksancada surtunmeli ʃ sesi yer alir Otumsuz unsuz sesleriyle bitisik r rʲ l lʲ j sesbirimleri Moksancada otumsuzlesme gecirip r r ʲ l l ʲ ȷ seklinde eklemlenir Kaynakca Hammarstrom Harald Forkel Robert Haspelmath Martin Ed 2017 Mordvin Glottolog 3 0 Jena Germany Max Planck Institute for the Science of Human History Dalby Andrew 1998 Dictionary of Languages Columbia University Press s 429 Erza Grenoble Lenore 2003 Language Policy in the Soviet Union Springer s A80 ISBN 978 1 4020 1298 3 5 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 a b Raun Alo 1988 Sinor Denis Ed The Uralic languages Description history and foreign influences BRILL s A96 ISBN 978 90 04 07741 6 17 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021 Minahan James 2000 One Europe Many Nations Greenwood Publishing Group s A489 ISBN 978 0 313 30984 7 Wixman Ronald 1984 The Peoples of the USSR M E Sharpe s A137 ISBN 978 0 87332 506 6 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2021