Seyyid Muhammed Hatemi (Farsça: سید محمد خاتمی; d. 29 Eylül 1943, Ardakan), 1997-2005 arasında görev yapmış olan, İran'nin 5. cumhurbaşkanı.
Muhammed Hatemi | |
---|---|
5. İran cumhurbaşkanı | |
Görev süresi 3 Ağustos 1997 - 3 Ağustos 2005 | |
Dinî Lider | Ali Hamenei |
Yerine geldiği | Ekber Haşimi Rafsancani |
Yerine gelen | Mahmud Ahmedinejad |
Kültür ve İslami İrşad Bakanı | |
Görev süresi 9 Kasım 1982 - 24 Mayıs 1992 | |
Yerine geldiği | Mir Hüseyin Musevi (vekil) |
Yerine gelen | Ali Laricani |
İslamî Şûra Meclisi üyesi | |
Görev süresi 28 Mayıs 1980 - 24 Ağustos 1982 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Muhammed Hatemi 14 Ekim 1943 Ardekan, Yezd, Pehlevî İranı |
Evlilik(ler) | (e. 1974) |
Çocuk(lar) | 3 |
Bitirdiği okul | Tahran Üniversitesi |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | İran |
Branşı | İran Ordusu |
Hizmet yılları | 1969-1971 |
Rütbesi | Teğmen; Mali uzman |
Birimi | Tahran bölgesi 3 idame |
Eğitimi
1961 yılında lise öğrenimini tamamladıktan sonra dini eğitim için Kum Medresesi'ne devam etti. İsfahan Üniversitesi Felsefe Bölümü’nden 1969’da lisans derecesi ile mezun oldu. Tahran Üniversitesi’nde Eğitim Bilimleri dalında yüksek lisans eğitimi aldı. Akabinde ünlü Kum Medresesi'nde içtihat eğitimine devam etti.
Siyasi Hayatı
Siyasi hayatına 1962 yılında başladı. Özellikle Humeyni'nin bildirileri olmak üzere, siyasi bildiri ve ilanların çoğaltılıp dağıtımını üstlendi. İsfahan Üniversitesi İslami Öğrenciler Derneği'ndeki çalışmalara katıldı. Şah ordusunda asteğmen olarak iki yıl görev yaptıktan sonra 1979’da Hamburg İslami Kültür Merkezi’nin başına geçti.
Devrim'den sonra 1980'deki ilk milletvekili seçimlerinde doğum yeri olan Erdekan ve Meybod'dan milletvekili seçilerek meclise girdi. 1981 yılında Humeyni tarafından ünlü Kayhan gazetesinin de dahil olduğu birçok gazete ve dergiyi yayımlayan Kayhan Enstitüsü'nün başkanı olarak atandı. 1982 yılında ise Başbakan Mir Hüseyin Musavi tarafından İslami İrşad ve Kültür Bakanlığı'na getirildi. 1992'den Kültür bakanlığı görevinden istifa etti, böylece İran İslam Cumhuriyeti tarihinde istifa ederek görevinden ayrılan ilk kabine üyesi oldu. Haşimi Rafsancani tarafından iki kez aynı görevle kabineye alınan Hatemi, Irak ile süren 8 yıllık savaş sırasında, Tüm Kültür Muavinliği Propaganda Merkez Başkan Yardımcılığı ve Başkanlığı yaptı.
Mayıs 1997'de yapılan seçimlerde oyların % 69'unu alarak cumhurbaşkanı seçildi. Haziran 2001'de yapılan seçimde de bu kez yüzde 77 oy oranıyla yeniden seçildi. Ancak, özellikle Cumhurbaşkanı'nın yetkileri ve seçim denetimi konusunda hazırladığı kilit önemdeki reformları Anayasayı Koruyucular Konseyi’nden geçiremedi.

Çalışmaları
Farsça, Arapça, çalışmalarını sürdürecek kadar İngilizce ve Almanca biliyor. Çeşitli zamanlarda üniversitelerde ders de veren Hatemi'nin, "Velayet Kime Ait" (1979) ve "Gelenek, Modernizm ve Gelişme" (1996) olan birçok makalesinin yanı sıra "Dalga Korkusu", "Şehir Dünyasından Dünya Şehrine", "Tiranlık Kıskacında Düşünce ve İnanç" (2000) gibi kitapları ve konuşmalarının derlendiği Siyasi Gelişme, İktisadi Gelişme ve Emniyet (2000), İslam, Maneviyat ve İslam Devrimi (2000) ve Kadınlar ve Gençler (2000) adlı kitapları bulunmaktadır.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Haşimi Rafsancani | İran Cumhurbaşkanı 1997–2005 | Sonra gelen: Mahmud Ahmedinejad |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seyyid Muhammed Hatemi Farsca سید محمد خاتمی d 29 Eylul 1943 Ardakan 1997 2005 arasinda gorev yapmis olan Iran nin 5 cumhurbaskani Muhammed Hatemi5 Iran cumhurbaskaniGorev suresi 3 Agustos 1997 3 Agustos 2005Dini Lider Ali HameneiYerine geldigi Ekber Hasimi RafsancaniYerine gelen Mahmud AhmedinejadKultur ve Islami Irsad BakaniGorev suresi 9 Kasim 1982 24 Mayis 1992Yerine geldigi Mir Huseyin Musevi vekil Yerine gelen Ali LaricaniIslami Sura Meclisi uyesiGorev suresi 28 Mayis 1980 24 Agustos 1982Kisisel bilgilerDogum Muhammed Hatemi 14 Ekim 1943 80 yasinda Ardekan Yezd Pehlevi IraniEvlilik ler e 1974 Cocuk lar 3Bitirdigi okul Tahran UniversitesiImzasiAskeri hizmetiBagliligi IranBransi Iran OrdusuHizmet yillari 1969 1971Rutbesi Tegmen Mali uzmanBirimi Tahran bolgesi 3 idameEgitimi1961 yilinda lise ogrenimini tamamladiktan sonra dini egitim icin Kum Medresesi ne devam etti Isfahan Universitesi Felsefe Bolumu nden 1969 da lisans derecesi ile mezun oldu Tahran Universitesi nde Egitim Bilimleri dalinda yuksek lisans egitimi aldi Akabinde unlu Kum Medresesi nde ictihat egitimine devam etti Siyasi HayatiSiyasi hayatina 1962 yilinda basladi Ozellikle Humeyni nin bildirileri olmak uzere siyasi bildiri ve ilanlarin cogaltilip dagitimini ustlendi Isfahan Universitesi Islami Ogrenciler Dernegi ndeki calismalara katildi Sah ordusunda astegmen olarak iki yil gorev yaptiktan sonra 1979 da Hamburg Islami Kultur Merkezi nin basina gecti Devrim den sonra 1980 deki ilk milletvekili secimlerinde dogum yeri olan Erdekan ve Meybod dan milletvekili secilerek meclise girdi 1981 yilinda Humeyni tarafindan unlu Kayhan gazetesinin de dahil oldugu bircok gazete ve dergiyi yayimlayan Kayhan Enstitusu nun baskani olarak atandi 1982 yilinda ise Basbakan Mir Huseyin Musavi tarafindan Islami Irsad ve Kultur Bakanligi na getirildi 1992 den Kultur bakanligi gorevinden istifa etti boylece Iran Islam Cumhuriyeti tarihinde istifa ederek gorevinden ayrilan ilk kabine uyesi oldu Hasimi Rafsancani tarafindan iki kez ayni gorevle kabineye alinan Hatemi Irak ile suren 8 yillik savas sirasinda Tum Kultur Muavinligi Propaganda Merkez Baskan Yardimciligi ve Baskanligi yapti Mayis 1997 de yapilan secimlerde oylarin 69 unu alarak cumhurbaskani secildi Haziran 2001 de yapilan secimde de bu kez yuzde 77 oy oraniyla yeniden secildi Ancak ozellikle Cumhurbaskani nin yetkileri ve secim denetimi konusunda hazirladigi kilit onemdeki reformlari Anayasayi Koruyucular Konseyi nden geciremedi Hatemi Malezya da donemin Rusya devlet baskani Vladimir Putin ile Ekim 2003CalismalariFarsca Arapca calismalarini surdurecek kadar Ingilizce ve Almanca biliyor Cesitli zamanlarda universitelerde ders de veren Hatemi nin Velayet Kime Ait 1979 ve Gelenek Modernizm ve Gelisme 1996 olan bircok makalesinin yani sira Dalga Korkusu Sehir Dunyasindan Dunya Sehrine Tiranlik Kiskacinda Dusunce ve Inanc 2000 gibi kitaplari ve konusmalarinin derlendigi Siyasi Gelisme Iktisadi Gelisme ve Emniyet 2000 Islam Maneviyat ve Islam Devrimi 2000 ve Kadinlar ve Gencler 2000 adli kitaplari bulunmaktadir Siyasi goreviOnce gelen Hasimi Rafsancani Iran Cumhurbaskani 1997 2005 Sonra gelen Mahmud Ahmedinejad