Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Munshi Premchand (d. 31 Temmuz 1880 - ö. 8 Ekim 1936) Premchand ismiyle kitaplar yazan; modern Hintçe ve Urduca edebiyatının en önemli yazarlarından biridir.
Premçand'ın Hayatı
1880-1936 yılları arasında yaşamış olan Munşī Premçand Hindistan’ın yanı sıra dünya çapında da tanınan ve üzerine çalışmalar yapılmış önemli bir yazardır. Munşī Premçand’ın asıl adı Dhanpat Rāi’dir; ancak Petievich Premçand’ın tam adının Dhanpat Rāi Şrīvāstava olduğunu söylemektedir.
Premçand, Vārāṇasī yakınlarında Lamhī adında küçük bir köyde Brāhmaṇ kastının alt kastlarından olan kastında Acāyab Rāi isimli memur bir babanın ve Ānandī Devī isimli ev hanımı bir annenin oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Premçand yedi yaşında annesini, on altı yaşında babasını kaybetmiştir.
Premçand’ın çocukları ile ilgili kesin bilgi veren kaynaklar oldukça sınırlı olmakla birlikle, ikinci eşi Şivrānī Devī’den Kamalā adında bir kızı ve Mannū, Dhunnū (Shrīpatrāi) ve Amritrāi adında üç oğlu olduğu ayrıca, onun henüz üç aylıkken ölen iki kızı olduğu da bilinmektedir. Oğullarından Mannū da henüz on bir aylık iken 1920 de çiçek hastalığından ölmüştür. Premçand, kızı Kamalā evlilik yaşına geldiğinde kızı için uygun bir eş aramış, kendisinin ünlü bir yazar olması kızını şanslı kılmıştır. Premçand kızını 1929 yılında Vāsudev Prasād ile evlendirmiştir. Vāsudev’in başlık parası talebinde bulunmayışı, onun geleneklere karşı bir tavır sergilediğinin göstergesidir. Premçand’ın ise bu durumdan oldukça etkilendiği bilinmektedir.
Premçand’ın Dünya Görüşü
Premçand’ı derinden etkileyen ilk ideoloji Ārya Samāc görüşüdür. Bu ideolojinin Brāhmaṇ gelenekçiliğine yani din adamlarının diktatörlüğüne, batıl inançlara, bir başkaldırı niteliğinde olup toplumsal eşitliği destekleyen bir rolü bulunmaktadır. Sara Rāi, Amrit Rāi’nin Premçand’ı anlattığı biyografik çalışmasında Premçand’ın düşün hayatında ilk etkinin Ārya Samāc olduğunu daha sonra Gokhale ve Ranade’nin sosyal reform cemiyeti gibi farklı toplumsal reform hareketlerinden etkilendiğini doğrulamaktadır. Rāi, Premçand’ın 1919 yılında Bolşevik düşünceye eğilim gösterdiğini, 1920’li yıllarda Gāndhī öncülüğündeki bağımsızlık hareketlerine katılarak siyasi arenada yerini almaya başladığını söylemektedir. Premçand 1936 yılında vefat ettiği sırada Gandhī’nin siyasi çizgisi liberal bir hal almaya başlamıştır. Yine o dönemde siyasi ve ekonomik bağımsızlığı elde etmede sosyalizme yönelen Nehrū ve diğer solcu gruplar ve partilerin de olduğu bir dönemdir. Premçand edebȋ kariyeri boyunca millȋ mücadele ciddiyetini yakından yaşamıştır. Premçand’ın son zamanlarında Gāndhī’den çok Nehrūcu bir görüşü benimsemeye başladığı söylenebilir. Premçand insana insan olduğu için değer veren empati yeteneği güçlü olan bir yazardır. Kapitalist düzene başkaldıran ve dolayısıyla toplumcu gerçekçi bir edebiyatçı olarak nitelenen yazar, toprak ağalarının zavallı halka ettikleri zulmü asla haklı görmez; ancak sosyo-ekonomik yapının meydana getirdiği gerçekliği de asla göz ardı etmez. Aynı işçinin kaderinde sömürülmek olduğu gibi, kapitalisti de bu uğurda seçilmiş bir kurban olarak görür. Eserlerinde sosyo-politik, ekonomik ve toplu yaşama yönelik çeşitli sorunlardan bahsederken bunlara çözümler sunar.
Premçand görüşlerini geniş kitlelere ulaştırmak için çaba sarf eden bir yazardır. Bu durumu; hem Urdu ve Hindī dillerinde eserler vermesinden, hem de dergiler vasıtasıyla okuyucuya ulaşamadığında daha farklı kaynaklara yönelmesi gibi davranışlarından anlayabilmek mümkündür. Premçand öykülerinde gerek Müslümanlara ait gerekse Hindulara ait figürleri ve sembolleri kullanmaktan çekinmemiştir. Bu onu bulunduğu coğrafyada hem Müslümanlar arasında hem de Hindular arasında saygın bir konuma getirmiştir. Hindu olan bir yazarın öykülerinde Müslüman figürlerini ve sembollerini kullanması onun aynı zamanda hoşgörülü kişiliğini de ortaya çıkarmaktadır. Onun öykülerinden İdgāh’ta ve Muktidhan’da Müslüman sembol ve figürlerini, Vidhvans ve Şānti öykülerinde de Hindu sembol ve figürlerini kullandığı görülmektedir.
Eserleri
Ünlü hikâyeleri
- Panch Parameshvar (पंच परमेश्वर پںچ پرمیشور)
- Idgah (ईदगाह اِیدگاہ)
- Nashaa (नशा نشا)
- Shatranj ke khiladi (शतरंज के ख़िलाडी شترںج کے خِلاڈی)
- Poos ki raat (पूस की रात پُوس کی رات)
- Atmaram (आत्माराम آتمارام)
- Boodhi Kaki (बूढी काकी بُوڈھی کاکی)
- Bade Bhaisahab (बडे भाईसाब بڈے بھائیساب)
- Bade ghar ki beti (बडे घर की बेटी بڈے گھر کی بیٹی)
- Kafan (कफ़न کفن)
- Dikri Ke Rupai (दिक्रि के रुपै دِکرِ کے رُپے)
- Udhar Ki Ghadi (उधार की घडी اُدھار کی گھڈی)
- Namak Ka Daroga (नमक का दरोगा نمک کا دروگا)
Romanları
- Gaban (गबन گبن)
- Sevasadan
- Godaan (गोदान گودان)
- Karmabhoomi (कर्मभूमी کرمبھُومی)
- Kaayakalp (कायाकल्प کایاکلپ)
- Manorma (मनोरमा منورما)
- Mangalsootra (मंगलसूत्र مںگلسُوتر)
- Nirmala (निर्मला نِرملا)
- Pratigya (प्रतिज्ञा پرتِجنا)
- Premashram (प्रेमाश्रम پریماشرم)
- Rangbhoomi (रंगभूमी رںگبھُومی)
- Vardaan (वरदान وردان)
Ünlü Öyküleri
- सती (Satī)
- मंदिर (Mandir) “Tapınak”
- बदहष्कार (Bahishkār) “Boykot”
- दपसनहारी का कु आाँ(Pisanhārīā Kuāṃ) “Değirmencinin Kuyusu”
- अमावस्या की रादत्र (Amāvasyā kī Rātri) “Dolunay Gecesi”
- बड़ेघर की बेटी (Baṛe Ghar kī Beṭī) “Varlıklı Ailenin Kızı”
- तेंतर (Tentar) “İstenmeyen Kız Çocuğu”
- जािू (Cādū) “Büyü”
- ठाकु र का कु आाँ(Ṭhākur kā Kuāṃ) “Ṭhākur’un Kuyusu”
- पूस की रात (Phūs kī Rāt) “Bir Ocak Gecesi"
- अलग्योझा (Alagyochā) “Parçalanma”
- बड़ेभाई साहब (Baṛe Bhāī Sāhab) “Ağabey”
Çevirileri
- टॉलस्टॉय की कहादनयााँ(Tolstoy kī Kahāniyān) “Tolstoy’un Öyküleri”
- सुििास (Sukhadās) “Mutluluğun Kölesi”- George Eliot’un Silas Marner adlı eserinin Hindī diline uyarlanmış halidir.
- अहंकार (Ahaṃkār) “Kibir”- Anatole France’nin Thais adlı eserinin İngilizceden Hindīye tercümesidir.
- चंडी की दडदबया, हरताल, न्याय चहन्दी (Çanḍī kī Ḍibiyā, Hartāl, Nyāya Çahandī) “Gümüş Kutular, Adalet, Zırnık”- John Galsworthy’nin The Silver Box, Strife and Justice adlı eserlerinin Hindīye tercümesidir.
- न्याय (Nyāy) “Adalet”
- हरताल (Hartāl) “Zırnık”
- आज़ाि कथा (Āzād Kathā) “Bağımsızlık Öyküsü”- (Ratan Nath Sarshar’ın फ़साना-ए -आज़ाि (Fasānā-e-Āzād) adlı eserinin Urdu dilinden Hindīye tercümesidir.
- दपता के पात्र पुत्री के नाम (Pitā ke Pātr Putrī ke Nām) “Bir Babanın Kızına Mektupları”- Cavaharlal Nehrū’nun kendi kızına yazdığı mektuplarını Hindīye çevirmiştir.
- प्रेम प्रभाकर (Prem Prabhākar) “Parlayan Güneş”- Leo Tolstoy’un Yirmi Üç Öyküsünün Hindī uyarlamasıdır.
- Zamānā adlı dergide शब-ए-तार (Şab-e-Tār) “Kör” adıyla Maurice Maeterlinck’in The Sightless adlı eserini Urdu diline uyarlamıştır.
- सृदष्ट का आरम्भ (Sṛshṭi kā Ārambh) “Yaratılışın Başlangıcı”- Henrick Wilhelm Van Loon’un The Story of Mankind adlı eserinin Hindī tercümesidir.
Çocuk Kitapları
- कु त्तेकी कहानी (Kutte kī Kahānī) “Köpeğin Hikâyesi”
- जंगल की कहादनयााँ(Cangal kī Kahāniyāṃ) “Ormana Ait Öyküler”
- राम चचाग(Rām Çarçā) “Rām’ı Düşünmek”
- मनमोिक (Manmodak) “Hayaller”
Dramaları
- कबगला (Karbalā) “Kerbela”
- रूहानी शािी (Rūhānī Şādī) “Ruhsal Evlilik”
- संग्राम (Sangrām) “Savaş”
- प्रेम की वेिी (Prem kī Vedī) “Aşk Ustası”
Biyografileri
- महात्मा शेि सािी (Mahātmā Şekh Sādī) “Yüce Ruh Şekh Sādī”
- िुगागिास (Durgādās) “Durga’nın Kölesi”
Dergileri
- हंस (Hans) “Kuğu” (1930-36)
- जागरण (Cāgaraṇ) “Uyanış” (1932-34)
- माधुरी (Mādhurī) “Lezzet” (fiili olarak 1924-25, resmi olarak 1927-31)
- मयागिा (Maryādā) “Tevazu” (Şubat-Temmuz 1922)
Mektupları
दचट्ठी पत्री (Çiṭṭhī Patrī) “Mektup Sayfaları” (1962) 2 cilttir. Birinci Cilt Premçand’ın Munşī Dayanarayan Nigam’a yazdığı 281 adet mektuptan oluşur. İkinci Cilt ise 283 adet mektup koleksiyonundan oluşmakla birlikte kırk altı farklı kişiye yazılan mektupları içermektedir.
Türkçe Diline Çevrilmiş Eserleri
Premçand'ın Seçilmiş Öyküleri, Modern Hindi Edebiyatı Seçkisi, Çeviren: , Ötüken, 2023
Kaynakça
- ^ (Petievich,1999: 555)
- ^ (Bandopādhyāy, 1981: 47, 51-52)
- ^ (Bandopādhyāy, 1981: 91)
- ^ (Rāi, 1979: 34; Pānḍey, 1989: 112; Singh, 2019: 175)
- ^ (Rāi, 1979: 34; Pānḍey, 1989: 112)
- ^ (Rāi, 1979: 35-36; Pānḍey, 1989: 112)
- ^ (Gupta, 1983: 5)
- ^ a b (Yoğurt,2021)
- ^ . www.otuken.com.tr/. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023.
  | Hint yazar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Munshi Premchand d 31 Temmuz 1880 o 8 Ekim 1936 Premchand ismiyle kitaplar yazan modern Hintce ve Urduca edebiyatinin en onemli yazarlarindan biridir Munchi Premchand in bir tablosu Premcand in Hayati1880 1936 yillari arasinda yasamis olan Munsi Premcand Hindistan in yani sira dunya capinda da taninan ve uzerine calismalar yapilmis onemli bir yazardir Munsi Premcand in asil adi Dhanpat Rai dir ancak Petievich Premcand in tam adinin Dhanpat Rai Srivastava oldugunu soylemektedir Premcand Varaṇasi yakinlarinda Lamhi adinda kucuk bir koyde Brahmaṇ kastinin alt kastlarindan olan kastinda Acayab Rai isimli memur bir babanin ve Anandi Devi isimli ev hanimi bir annenin oglu olarak dunyaya gelmistir Premcand yedi yasinda annesini on alti yasinda babasini kaybetmistir Premcand in cocuklari ile ilgili kesin bilgi veren kaynaklar oldukca sinirli olmakla birlikle ikinci esi Sivrani Devi den Kamala adinda bir kizi ve Mannu Dhunnu Shripatrai ve Amritrai adinda uc oglu oldugu ayrica onun henuz uc aylikken olen iki kizi oldugu da bilinmektedir Ogullarindan Mannu da henuz on bir aylik iken 1920 de cicek hastaligindan olmustur Premcand kizi Kamala evlilik yasina geldiginde kizi icin uygun bir es aramis kendisinin unlu bir yazar olmasi kizini sansli kilmistir Premcand kizini 1929 yilinda Vasudev Prasad ile evlendirmistir Vasudev in baslik parasi talebinde bulunmayisi onun geleneklere karsi bir tavir sergilediginin gostergesidir Premcand in ise bu durumdan oldukca etkilendigi bilinmektedir Premcand in Dunya GorusuPremcand i derinden etkileyen ilk ideoloji Arya Samac gorusudur Bu ideolojinin Brahmaṇ gelenekciligine yani din adamlarinin diktatorlugune batil inanclara bir baskaldiri niteliginde olup toplumsal esitligi destekleyen bir rolu bulunmaktadir Sara Rai Amrit Rai nin Premcand i anlattigi biyografik calismasinda Premcand in dusun hayatinda ilk etkinin Arya Samac oldugunu daha sonra Gokhale ve Ranade nin sosyal reform cemiyeti gibi farkli toplumsal reform hareketlerinden etkilendigini dogrulamaktadir Rai Premcand in 1919 yilinda Bolsevik dusunceye egilim gosterdigini 1920 li yillarda Gandhi onculugundeki bagimsizlik hareketlerine katilarak siyasi arenada yerini almaya basladigini soylemektedir Premcand 1936 yilinda vefat ettigi sirada Gandhi nin siyasi cizgisi liberal bir hal almaya baslamistir Yine o donemde siyasi ve ekonomik bagimsizligi elde etmede sosyalizme yonelen Nehru ve diger solcu gruplar ve partilerin de oldugu bir donemdir Premcand edebȋ kariyeri boyunca millȋ mucadele ciddiyetini yakindan yasamistir Premcand in son zamanlarinda Gandhi den cok Nehrucu bir gorusu benimsemeye basladigi soylenebilir Premcand insana insan oldugu icin deger veren empati yetenegi guclu olan bir yazardir Kapitalist duzene baskaldiran ve dolayisiyla toplumcu gercekci bir edebiyatci olarak nitelenen yazar toprak agalarinin zavalli halka ettikleri zulmu asla hakli gormez ancak sosyo ekonomik yapinin meydana getirdigi gercekligi de asla goz ardi etmez Ayni iscinin kaderinde somurulmek oldugu gibi kapitalisti de bu ugurda secilmis bir kurban olarak gorur Eserlerinde sosyo politik ekonomik ve toplu yasama yonelik cesitli sorunlardan bahsederken bunlara cozumler sunar Premcand goruslerini genis kitlelere ulastirmak icin caba sarf eden bir yazardir Bu durumu hem Urdu ve Hindi dillerinde eserler vermesinden hem de dergiler vasitasiyla okuyucuya ulasamadiginda daha farkli kaynaklara yonelmesi gibi davranislarindan anlayabilmek mumkundur Premcand oykulerinde gerek Muslumanlara ait gerekse Hindulara ait figurleri ve sembolleri kullanmaktan cekinmemistir Bu onu bulundugu cografyada hem Muslumanlar arasinda hem de Hindular arasinda saygin bir konuma getirmistir Hindu olan bir yazarin oykulerinde Musluman figurlerini ve sembollerini kullanmasi onun ayni zamanda hosgorulu kisiligini de ortaya cikarmaktadir Onun oykulerinden Idgah ta ve Muktidhan da Musluman sembol ve figurlerini Vidhvans ve Santi oykulerinde de Hindu sembol ve figurlerini kullandigi gorulmektedir EserleriUnlu hikayeleri Panch Parameshvar प च परम श वर پںچ پرمیشور Idgah ईदग ह ا یدگاہ Nashaa नश نشا Shatranj ke khiladi शतर ज क ख ल ड شترںج کے خ لاڈی Poos ki raat प स क र त پ وس کی رات Atmaram आत म र म آتمارام Boodhi Kaki ब ढ क क ب وڈھی کاکی Bade Bhaisahab बड भ ईस ब بڈے بھائیساب Bade ghar ki beti बड घर क ब ट بڈے گھر کی بیٹی Kafan कफ न کفن Dikri Ke Rupai द क र क र प د کر کے ر پے Udhar Ki Ghadi उध र क घड ا دھار کی گھڈی Namak Ka Daroga नमक क दर ग نمک کا دروگا Romanlari Gaban गबन گبن Sevasadan Godaan ग द न گودان Karmabhoomi कर मभ म کرمبھ ومی Kaayakalp क य कल प کایاکلپ Manorma मन रम منورما Mangalsootra म गलस त र مںگلس وتر Nirmala न र मल ن رملا Pratigya प रत ज ञ پرت جنا Premashram प र म श रम پریماشرم Rangbhoomi र गभ म رںگبھ ومی Vardaan वरद न وردان Unlu Oykuleri सत Sati म द र Mandir Tapinak बदहष क र Bahishkar Boykot दपसनह र क क आ Pisanharia Kuaṃ Degirmencinin Kuyusu अम वस य क र दत र Amavasya ki Ratri Dolunay Gecesi बड घर क ब ट Baṛe Ghar ki Beṭi Varlikli Ailenin Kizi त तर Tentar Istenmeyen Kiz Cocugu ज Cadu Buyu ठ क र क क आ Ṭhakur ka Kuaṃ Ṭhakur un Kuyusu प स क र त Phus ki Rat Bir Ocak Gecesi अलग य झ Alagyocha Parcalanma बड भ ई स हब Baṛe Bhai Sahab Agabey Cevirileri ट लस ट य क कह दनय Tolstoy ki Kahaniyan Tolstoy un Oykuleri स स Sukhadas Mutlulugun Kolesi George Eliot un Silas Marner adli eserinin Hindi diline uyarlanmis halidir अह क र Ahaṃkar Kibir Anatole France nin Thais adli eserinin Ingilizceden Hindiye tercumesidir च ड क दडदबय हरत ल न य य चहन द Canḍi ki Ḍibiya Hartal Nyaya Cahandi Gumus Kutular Adalet Zirnik John Galsworthy nin The Silver Box Strife and Justice adli eserlerinin Hindiye tercumesidir न य य Nyay Adalet हरत ल Hartal Zirnik आज कथ Azad Katha Bagimsizlik Oykusu Ratan Nath Sarshar in फ स न ए आज Fasana e Azad adli eserinin Urdu dilinden Hindiye tercumesidir दपत क प त र प त र क न म Pita ke Patr Putri ke Nam Bir Babanin Kizina Mektuplari Cavaharlal Nehru nun kendi kizina yazdigi mektuplarini Hindiye cevirmistir प र म प रभ कर Prem Prabhakar Parlayan Gunes Leo Tolstoy un Yirmi Uc Oykusunun Hindi uyarlamasidir Zamana adli dergide शब ए त र Sab e Tar Kor adiyla Maurice Maeterlinck in The Sightless adli eserini Urdu diline uyarlamistir स दष ट क आरम भ Sṛshṭi ka Arambh Yaratilisin Baslangici Henrick Wilhelm Van Loon un The Story of Mankind adli eserinin Hindi tercumesidir Cocuk Kitaplari क त त क कह न Kutte ki Kahani Kopegin Hikayesi ज गल क कह दनय Cangal ki Kahaniyaṃ Ormana Ait Oykuler र म चच ग Ram Carca Ram i Dusunmek मनम क Manmodak Hayaller Dramalari कबगल Karbala Kerbela र ह न श Ruhani Sadi Ruhsal Evlilik स ग र म Sangram Savas प र म क व Prem ki Vedi Ask Ustasi Biyografileri मह त म श स Mahatma Sekh Sadi Yuce Ruh Sekh Sadi ग ग स Durgadas Durga nin Kolesi Dergileri ह स Hans Kugu 1930 36 ज गरण Cagaraṇ Uyanis 1932 34 म ध र Madhuri Lezzet fiili olarak 1924 25 resmi olarak 1927 31 मय ग Maryada Tevazu Subat Temmuz 1922 Mektuplari दचट ठ पत र Ciṭṭhi Patri Mektup Sayfalari 1962 2 cilttir Birinci Cilt Premcand in Munsi Dayanarayan Nigam a yazdigi 281 adet mektuptan olusur Ikinci Cilt ise 283 adet mektup koleksiyonundan olusmakla birlikte kirk alti farkli kisiye yazilan mektuplari icermektedir Turkce Diline Cevrilmis Eserleri Premcand in Secilmis Oykuleri Modern Hindi Edebiyati Seckisi Ceviren Otuken 2023Kaynakca Petievich 1999 555 Bandopadhyay 1981 47 51 52 Bandopadhyay 1981 91 Rai 1979 34 Panḍey 1989 112 Singh 2019 175 Rai 1979 34 Panḍey 1989 112 Rai 1979 35 36 Panḍey 1989 112 Gupta 1983 5 a b Yogurt 2021 www otuken com tr 10 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2023 Hint yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz