Şark Ekspresinde Cinayet, 1974 Birleşik Krallık yapımı dedektif filmidir. Özgün adı Murder on the Orient Express olan film Ocak 1977'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. Film sonraki yıllarda Türkiye'deki bazı televizyon kanallarında Doğu Ekspresinde Cinayet adı ile de gösterilmiştir.
Murder on the Orient Express | |
"Şark Ekspresinde Cinayet" filminin sinema afişi | |
Yönetmen | Sidney Lumet |
---|---|
Yapımcı | |
Senarist | Agatha Christie'nin romanından |
Oyuncular | Albert Finney Lauren Bacall Ingrid Bergman Sean Connery |
Müzik | |
Görüntü yönetmeni | |
Kurgu | Anne V. Coates |
Stüdyo | |
Dağıtıcı | Paramount Pictures |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Gerilim,cinayet,dram |
Renk | Renkli (Technicolor) |
Yapım yılı | 1974 |
Çıkış tarih(ler)i | 24 Kasım 1974 ABD Ocak 1977, Türkiye (As Sineması) |
Süre | 128 dakika |
Ülke | İngiltere |
Dil | İngilizce, Türkçe, Fransızca Almanca, İtalyanca, İsveççe |
Hasılat | $35,7 (1975'e kadar ABD) |
Diğer adları | Agatha Christie's Murder on the Orient Express (İngiltere) Le Crime de l'Orient-Express (Fransa) Assassinio sull'Orient Express (İtalya) Asesinato en el Orient Express (İspanya) Mord im Orient Express (Almanya) |
Agatha Christie'nin aynı adlı romanından senaryosunu 'in yazdığı filmi Sidney Lumet yönetmiştir. Müziklerini 'in yaptığı filmin görüntü yönetmeni 'tur. Filmde çok geniş bir oyuncu kadrosu rol almıştır. Filmin bazı bölümleri Türkiye'de çekilmiştir.
Film, ticari ve kritik bir başarıydı. 47. Akademi Ödülleri'nde altı dalda aday gösterildi: En İyi Erkek Oyuncu (Finney), En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Bergman), En İyi Uyarlama Senaryo, En İyi Orijinal Müzik, En İyi Sinematografi ve En İyi Kostüm Tasarımı. Bu adaylar arasında Bergman tek kazanan oldu.
Özet
1930'lu yıllarda İstanbul-Paris arasında sefer yapan ünlü Şark Ekspresi'nde bir cinayet işlenir.Amerikalı bir milyoner trende ölü bulunur.Trenin çok sayıdaki yolcusu arasında Belçikalı dedektif Hercule Poirot (Albert Finney) da vardır.Trenin kara saplanıp durması, Poirot'ya yerel yetkililer duruma el koymadan önce cinayeti çözmesi için birkaç saat zaman verecektir.
Oyuncu kadrosu
Aktör/Aktris | Rolü |
---|---|
Albert Finney | Hercule Poirot |
Lauren Bacall | Mrs. Harriet Belinda Hubbard |
Martin Balsam | Signor Bianchi |
Ingrid Bergman | Greta Ohlsson |
Jacqueline Bisset | Kontes Andrenyi |
Jean-Pierre Cassel | Pierre Paul Michel |
Sean Connery | Albay Arbuthnot |
John Gielgud | Mr. Beddoes |
Wendy Hiller | Prenses Dragomiroff |
Anthony Perkins | Hector Willard MacQueen |
Vanessa Redgrave | Mary Debenham |
Rachel Roberts | Hildegarde Schmidt |
Richard Widmark | Mr. Ratchett |
Michael York | Kont Andrenyi |
Mr. Cyrus Hardman | |
Dr. Constantine | |
Antonio Foscarelli | |
Nubar Terziyan | Figürasyon |
Film hakkında notlar
- Agatha Christie'nin (1891-1976) zekaya dayalı bol konuşmalı,bol karakterli romanlarının sinema uyarlamalarının yapılması her zaman çok zor olmuştur. Altından kalkılması zor sahne uyarlamaları ve çetrefilli polisiye filmlerinin ustası Sidney Lumet bu girift Agatha Christie romanına sinemasal bir boyut katmayı başarıyor ve bu zorluğu yeniyor. Bu film uyarlaması eleştirmenlerce en iyi Agatha Christie uyarlaması olarak kabul edilir. Bu uyarlama aynı zamanda Agatha Christie'nin kitaplarını sinemalaştırmak isteyen ama cesaret bulamayanlar için de bir teşvik olmuştur. Nitekim bu filmden sonra birçok Christie uyarlaması gelmiştir.
- Agatha Christie filmle aynı adı taşıyan polisiye romanını 1934'te yazmıştı.
- Birçok romanında olduğu gibi, Agatha Christie'nin bu romanı da gerçekten olmuş bazı olaylara dayanmaktadır. Bu romandaki olaylar Amerikalı öncü havacı Charles Lindbergh'in çocuğunun kaçırılması olayı ile benzeşmektedir. Lindbergh 1927'de New York'tan Paris'e uçarak Atlantik Okyanusu'nu tek başına mola vermeden geçen ilk havacı olmuştu.
- Filmin başlangıcı Türkiye'de geçiyor. İlk sahneler, İstanbul Anadolu yakasındaki Salacak iskelesinde çekilmiş, Türk sinemasından bazı oyuncular da figüran olarak yer almışlardır. Söz konusu sahnede Nubar Terziyan, Vanessa Redgrave'e tespih satmaya çalışan satıcı olarak çok kısa bir süre gözüküyor. Bu sahne aynı zamanda Salacak İskelesi'nin ve semtin bir bölümünün 1970'lerdeki halini gösteren bir belge niteliği de taşıyor.
- Filmdeki Greta Ohlsson rolü için En iyi Yardımcı kadın oyuncu ödülü Ingrid Bergman'a verildiğinde,üçüncü Oscar'ını almak üzere sahneye gelen Bergman ödülü aldığı için özür dilemiş,ödülün aslında filmindeki performansı için Valentina Cortese'in hakkı olduğunu söylemiştir.
Yapım
Çekimler
Unsworth filmi Panavision kameralarla çekti. İç mekanlar çekildi. Dış çekimler daha çok 1973 yılında Fransa'da yapıldı ve Paris yakınlarındaki bir demiryolu atölyesi İstanbul istasyonunda duruyordu. Orta Avrupa'dan geçen trenin sahneleri, o zamanlar Pontarlier'den 'e kadar yakın zamanda kapatılan demiryolu hattında Jura Dağları'nda, yakınlarındaki bir kesimde karda kalmış trenin sahneleri çekildi. Karla kaplı trenin planlanan çekiminden önceki haftalarda kar eksikliğine dair endişeler vardı ve büyük miktarda kar, kamyona önemli masraflar karşılığında planlar yapıldı. Ancak, çekimden önceki gece yoğun kar yağışı fazladan karı gereksiz hale getirdi (tıpkı kar yüklü yedek kamyonların kendilerinin karda sıkışması gibi).
Sahnelerin çekildiği lüks yemek vagonu günümüzde Yunanistan'ın Selanik kentindeki OSE müzesindedir. Yerel makamlar, treni yakın gelecekte Balkanlar'da turistlerin kullanımına açacak şekilde yeniden düzenlemeyi planlıyor.
Filmin ödülleri
Oscar ödülleri
Ödül | Kişi | |
En iyi Yardımcı kadın oyuncu | Ingrid Bergman | |
Aday gösterilme: | ||
En iyi erkek oyuncu | Albert Finney | |
Kaynakça
- ^ "IMDb'de Türkçe isim için referans". 11 Şubat 2005 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Şubat 2008.
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2010.
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2010.
- ^ Trains Oubliés Vol.2: Le PLM by José Banaudo, p. 54 (French). Editions du Cabri, Menton, France
- ^ DVD documentary "Making Murder on the Orient Express: The Ride"
Dış bağlantılar
- IMDb'de Şark Ekspresinde Cinayet
- Allmovie.com'da "Murder on the Orient Express" 19 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sark Ekspresinde Cinayet 1974 Birlesik Krallik yapimi dedektif filmidir Ozgun adi Murder on the Orient Express olan film Ocak 1977 de Turkiye de sinemalarda gosterime girmisti Film sonraki yillarda Turkiye deki bazi televizyon kanallarinda Dogu Ekspresinde Cinayet adi ile de gosterilmistir Sark Ekspresinde CinayetMurder on the Orient Express Sark Ekspresinde Cinayet filminin sinema afisiYonetmenSidney LumetYapimciSenaristAgatha Christie nin romanindanOyuncularAlbert Finney Lauren Bacall Ingrid Bergman Sean ConneryMuzikGoruntu yonetmeniKurguAnne V CoatesStudyoDagiticiParamount PicturesCinsiSinema filmiTuruGerilim cinayet dramRenkRenkli Technicolor Yapim yili1974Cikis tarih ler i24 Kasim 1974 ABD Ocak 1977 Turkiye As Sinemasi Sure128 dakikaUlkeIngiltereDilIngilizce Turkce Fransizca Almanca Italyanca IsvecceHasilat 35 7 1975 e kadar ABD Diger adlariAgatha Christie s Murder on the Orient Express Ingiltere Le Crime de l Orient Express Fransa Assassinio sull Orient Express Italya Asesinato en el Orient Express Ispanya Mord im Orient Express Almanya Agatha Christie nin ayni adli romanindan senaryosunu in yazdigi filmi Sidney Lumet yonetmistir Muziklerini in yaptigi filmin goruntu yonetmeni tur Filmde cok genis bir oyuncu kadrosu rol almistir Filmin bazi bolumleri Turkiye de cekilmistir Film ticari ve kritik bir basariydi 47 Akademi Odulleri nde alti dalda aday gosterildi En Iyi Erkek Oyuncu Finney En Iyi Yardimci Kadin Oyuncu Bergman En Iyi Uyarlama Senaryo En Iyi Orijinal Muzik En Iyi Sinematografi ve En Iyi Kostum Tasarimi Bu adaylar arasinda Bergman tek kazanan oldu Ozet1930 lu yillarda Istanbul Paris arasinda sefer yapan unlu Sark Ekspresi nde bir cinayet islenir Amerikali bir milyoner trende olu bulunur Trenin cok sayidaki yolcusu arasinda Belcikali dedektif Hercule Poirot Albert Finney da vardir Trenin kara saplanip durmasi Poirot ya yerel yetkililer duruma el koymadan once cinayeti cozmesi icin birkac saat zaman verecektir Oyuncu kadrosuDedektif Hercule Poirot Albert Finney butun suphelileri ayni vagonda toplamis trende islenen cinayeti ayditlatmak uzere Aktor Aktris RoluAlbert Finney Hercule PoirotLauren Bacall Mrs Harriet Belinda HubbardMartin Balsam Signor BianchiIngrid Bergman Greta OhlssonJacqueline Bisset Kontes AndrenyiJean Pierre Cassel Pierre Paul MichelSean Connery Albay ArbuthnotJohn Gielgud Mr BeddoesWendy Hiller Prenses DragomiroffAnthony Perkins Hector Willard MacQueenVanessa Redgrave Mary DebenhamRachel Roberts Hildegarde SchmidtRichard Widmark Mr RatchettMichael York Kont AndrenyiMr Cyrus HardmanDr ConstantineAntonio FoscarelliNubar Terziyan FigurasyonFilm hakkinda notlarAgatha Christie nin 1891 1976 zekaya dayali bol konusmali bol karakterli romanlarinin sinema uyarlamalarinin yapilmasi her zaman cok zor olmustur Altindan kalkilmasi zor sahne uyarlamalari ve cetrefilli polisiye filmlerinin ustasi Sidney Lumet bu girift Agatha Christie romanina sinemasal bir boyut katmayi basariyor ve bu zorlugu yeniyor Bu film uyarlamasi elestirmenlerce en iyi Agatha Christie uyarlamasi olarak kabul edilir Bu uyarlama ayni zamanda Agatha Christie nin kitaplarini sinemalastirmak isteyen ama cesaret bulamayanlar icin de bir tesvik olmustur Nitekim bu filmden sonra bircok Christie uyarlamasi gelmistir Agatha Christie filmle ayni adi tasiyan polisiye romanini 1934 te yazmisti Bircok romaninda oldugu gibi Agatha Christie nin bu romani da gercekten olmus bazi olaylara dayanmaktadir Bu romandaki olaylar Amerikali oncu havaci Charles Lindbergh in cocugunun kacirilmasi olayi ile benzesmektedir Lindbergh 1927 de New York tan Paris e ucarak Atlantik Okyanusu nu tek basina mola vermeden gecen ilk havaci olmustu Filmin baslangici Turkiye de geciyor Ilk sahneler Istanbul Anadolu yakasindaki Salacak iskelesinde cekilmis Turk sinemasindan bazi oyuncular da figuran olarak yer almislardir Soz konusu sahnede Nubar Terziyan Vanessa Redgrave e tespih satmaya calisan satici olarak cok kisa bir sure gozukuyor Bu sahne ayni zamanda Salacak Iskelesi nin ve semtin bir bolumunun 1970 lerdeki halini gosteren bir belge niteligi de tasiyor Filmdeki Greta Ohlsson rolu icin En iyi Yardimci kadin oyuncu odulu Ingrid Bergman a verildiginde ucuncu Oscar ini almak uzere sahneye gelen Bergman odulu aldigi icin ozur dilemis odulun aslinda filmindeki performansi icin Valentina Cortese in hakki oldugunu soylemistir YapimCekimler Unsworth filmi Panavision kameralarla cekti Ic mekanlar cekildi Dis cekimler daha cok 1973 yilinda Fransa da yapildi ve Paris yakinlarindaki bir demiryolu atolyesi Istanbul istasyonunda duruyordu Orta Avrupa dan gecen trenin sahneleri o zamanlar Pontarlier den e kadar yakin zamanda kapatilan demiryolu hattinda Jura Daglari nda yakinlarindaki bir kesimde karda kalmis trenin sahneleri cekildi Karla kapli trenin planlanan cekiminden onceki haftalarda kar eksikligine dair endiseler vardi ve buyuk miktarda kar kamyona onemli masraflar karsiliginda planlar yapildi Ancak cekimden onceki gece yogun kar yagisi fazladan kari gereksiz hale getirdi tipki kar yuklu yedek kamyonlarin kendilerinin karda sikismasi gibi Sahnelerin cekildigi luks yemek vagonu gunumuzde Yunanistan in Selanik kentindeki OSE muzesindedir Yerel makamlar treni yakin gelecekte Balkanlar da turistlerin kullanimina acacak sekilde yeniden duzenlemeyi planliyor Filmin odulleriOscar odulleri Odul KisiEn iyi Yardimci kadin oyuncu Ingrid BergmanAday gosterilme En iyi erkek oyuncu Albert FinneyKaynakca IMDb de Turkce isim icin referans 11 Subat 2005 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Subat 2008 Milliyet Gazetesi Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2010 Milliyet Gazetesi Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 6 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2010 Trains Oublies Vol 2 Le PLM by Jose Banaudo p 54 French Editions du Cabri Menton France DVD documentary Making Murder on the Orient Express The Ride Dis baglantilarIMDb de Sark Ekspresinde Cinayet Allmovie com da Murder on the Orient Express 19 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sark Ekspresinde Cinayet filminde Sark Ekspresi nin Wagons Lits ye ait Calais vagonunda filmin karakterlerinin oturma plani