Müzik Enstrümanları Dijital Arabirimi ya da kısaca MIDI (Musical Instrument Digital Interface), elektronik müzik aletleri ve bilgisayarlar arasında gerçek zamanlı veri alışverişini sağlayan, endüstri standardı haline gelmiş yaygın bir iletişim protokolü.
MIDI protokolünde ses verisi değil, temel bazı değişkenlere ilişkin sayısal bilgiler aktarılır; nota bilgileri, enstrüman atamaları, tempo değeri gibi bilgiler bunlardan bazılarıdır. 1983 yılında temelleri atılan protokol daha sonra önemli derece bir değişikliğe uğramadı. Buna rağmen MIDI, müzik endüstrisinde yaygınlaşarak kullanımına devam edilmiş ve endüstri standardı haline gelmiş bir protokoldür.
Tarihçe
1970'li yılların sonunda elektronik müzik aletleri hızla yaygınlaştı ve fiyatların düşmesiyle daha geniş kitlerlerce alınabilir hale geldi. Ancak bu cihazların büyük bir bölümü birbiriyle uyumlu değildi; bu nedenle birlikte kullanılmaları mümkün olmuyordu.
Bu dönemde kullanılan bazı arabirimlere ait özellikler :
- Çeşitli standartlarda analog kontrol voltajları (her oktav için 1 volt veya volt başına hertz logaritması)
- Analog zamanlayıcı; tetikleyici (trigger) ve geçit (gate) sinyalleri (-15 ile +15 volt arasında pozitif "V-trig" ve negatif "S-trig" değerleri)
- Roland Corporation tarafından patentli DCB (digital control bus) ve Yamaha'nın Keycode sistemleri gibi dijital sistemler.
1981 yılında söz konusu soruna bir çare bulmak amacıyla Audio Engineering Society'ye sunduğu bir makalede MIDI standardının ilk adımlarını atmış, önerinin büyük ilgi görmesi üzerine protokol Ağustos 1983'te MIDI Specification 1.0 ismiyle yayımlanmıştır.
Genel bakış
MIDI standartlarını resmi düzeyde geliştiren ve yayımlayan kurumlar Los Angeles, ABD'deki MIDI Üreticileri Birliği (MIDI Manufacturers Association - MMA) ve Tokyo, Japonya'daki Elektronik Müzik Endüstrisi Birliği MIDI Komitesi (MIDI Committee of the Association of Musical Electronic Industry - AMEI)'dir. Tüm standartlar bu kurumların ortaklaşa çalışmasıyla belirlenmektedir. MIDI için ana başvuru kaynağı "The Complete MIDI 1.0 Detailed Specification" adlı dokümandır. Bu dokümanın son sürümü olan 96.1 sadece MMA veya AMEI'den (İngilizce veya Japonca) temin edilebilmektedir.
MIDI Show Control (MSC) protokolü (Real Time System Exclusive alt setlerinden biri) ise MMA tarafından onaylanmış bir başka endüstri standardıdır. 1991 yılında kabul gören bu protokol gerek canlı gerek stüdyo ortamlarındaki medya kontrol cihazları ve gerek bu cihazlarla bilgisayarlar arasındaki iletişimini sağlamak amacıyla geliştirilmiştir. MIDI'nin müzikle ilgili fonksiyonlarına benzer şekilde MSC de gerçek medya verilerinin değil; onlara ait tür, sıralama ve zamanlama gibi temel bilgilerin performans süresince dijital olarak cihazlar arasında dolaşımını sağlar.
Günümüzde hemen hemen bütün müzik kayıtları MIDI teknolojisinden yararlanmaktadır. Buna ek olarak MIDI, kayıt cihazların yanında, canlı performanslarda kullanılan sahne ışıkları ve efekt pedalları gibi birimlerin de kontrol edilmesine olanak sağlar.
MIDI yardımıyla birbirini kontrol eden ve sistem verisi alışverişi yapan cihazlar şunlardır;
- Bilgisayarlar
- (Synthesizer)
- (MIDI Controller)
- Ses kartları
- (Sampler)
- (Drum machine)
Yeni nesil ses kartları MIDI uyumlu olmasına rağmen, kendi MIDI sentezleyicileri yardımıyla yarattıkları seslerin kalitesizliği, bilgisayarların bir MIDI enstrümanı olarak görülmesine engel oldu. Gerçekte, MIDI protokolü ile yaratılan sesin kalitesi arasında hiçbir bağlantı yoktur; kalite ses kartına, kullanılan ses örneklerine veya sentezleyicilere göre değişmektedir.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta MIDI ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muzik Enstrumanlari Dijital Arabirimi ya da kisaca MIDI Musical Instrument Digital Interface elektronik muzik aletleri ve bilgisayarlar arasinda gercek zamanli veri alisverisini saglayan endustri standardi haline gelmis yaygin bir iletisim protokolu Orkestraya eslik eden bir MIDI kontrol unitesi Mallet KAT MIDI Controller MIDI protokolunde ses verisi degil temel bazi degiskenlere iliskin sayisal bilgiler aktarilir nota bilgileri enstruman atamalari tempo degeri gibi bilgiler bunlardan bazilaridir 1983 yilinda temelleri atilan protokol daha sonra onemli derece bir degisiklige ugramadi Buna ragmen MIDI muzik endustrisinde yayginlasarak kullanimina devam edilmis ve endustri standardi haline gelmis bir protokoldur Tarihce1970 li yillarin sonunda elektronik muzik aletleri hizla yayginlasti ve fiyatlarin dusmesiyle daha genis kitlerlerce alinabilir hale geldi Ancak bu cihazlarin buyuk bir bolumu birbiriyle uyumlu degildi bu nedenle birlikte kullanilmalari mumkun olmuyordu Bu donemde kullanilan bazi arabirimlere ait ozellikler Cesitli standartlarda analog kontrol voltajlari her oktav icin 1 volt veya volt basina hertz logaritmasi Analog zamanlayici tetikleyici trigger ve gecit gate sinyalleri 15 ile 15 volt arasinda pozitif V trig ve negatif S trig degerleri Roland Corporation tarafindan patentli DCB digital control bus ve Yamaha nin Keycode sistemleri gibi dijital sistemler 1981 yilinda soz konusu soruna bir care bulmak amaciyla Audio Engineering Society ye sundugu bir makalede MIDI standardinin ilk adimlarini atmis onerinin buyuk ilgi gormesi uzerine protokol Agustos 1983 te MIDI Specification 1 0 ismiyle yayimlanmistir Genel bakisMIDI standartlarini resmi duzeyde gelistiren ve yayimlayan kurumlar Los Angeles ABD deki MIDI Ureticileri Birligi MIDI Manufacturers Association MMA ve Tokyo Japonya daki Elektronik Muzik Endustrisi Birligi MIDI Komitesi MIDI Committee of the Association of Musical Electronic Industry AMEI dir Tum standartlar bu kurumlarin ortaklasa calismasiyla belirlenmektedir MIDI icin ana basvuru kaynagi The Complete MIDI 1 0 Detailed Specification adli dokumandir Bu dokumanin son surumu olan 96 1 sadece MMA veya AMEI den Ingilizce veya Japonca temin edilebilmektedir MIDI Show Control MSC protokolu Real Time System Exclusive alt setlerinden biri ise MMA tarafindan onaylanmis bir baska endustri standardidir 1991 yilinda kabul goren bu protokol gerek canli gerek studyo ortamlarindaki medya kontrol cihazlari ve gerek bu cihazlarla bilgisayarlar arasindaki iletisimini saglamak amaciyla gelistirilmistir MIDI nin muzikle ilgili fonksiyonlarina benzer sekilde MSC de gercek medya verilerinin degil onlara ait tur siralama ve zamanlama gibi temel bilgilerin performans suresince dijital olarak cihazlar arasinda dolasimini saglar Gunumuzde hemen hemen butun muzik kayitlari MIDI teknolojisinden yararlanmaktadir Buna ek olarak MIDI kayit cihazlarin yaninda canli performanslarda kullanilan sahne isiklari ve efekt pedallari gibi birimlerin de kontrol edilmesine olanak saglar MIDI cikislari ve kablolari MIDI yardimiyla birbirini kontrol eden ve sistem verisi alisverisi yapan cihazlar sunlardir Bilgisayarlar Synthesizer MIDI Controller Ses kartlari Sampler Drum machine Yeni nesil ses kartlari MIDI uyumlu olmasina ragmen kendi MIDI sentezleyicileri yardimiyla yarattiklari seslerin kalitesizligi bilgisayarlarin bir MIDI enstrumani olarak gorulmesine engel oldu Gercekte MIDI protokolu ile yaratilan sesin kalitesi arasinda hicbir baglanti yoktur kalite ses kartina kullanilan ses orneklerine veya sentezleyicilere gore degismektedir Dis baglantilarWikimedia Commons ta MIDI ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur