Mustafa Esat Düzgünman (9 Şubat 1920, İstanbul – 12 Eylül 1990, İstanbul) Türk ebru sanatçısı, mücellit, dini musiki bestecisi ve icracısı, şair, türbedar ve aktar.
Mustafa Esat Düzgünman | |
---|---|
Doğum | 9 Şubat 1920 Sultantepe, Üsküdar, İstanbul |
Ölüm | 12 Eylül 1990 İstanbul |
Uyruk | Türk |
Yakınları | Necmeddin Okyay (büyük dayısı) Saim Düzgünman (babası) |
Etkin yıllar | 1940-1990 |
Etkilendikleri | Necmeddin Okyay |
Etkiledikleri | Alparslan Babaoğlu Fuat Başar |
İlk Yılları
Düzgünman, 9 Şubat 1920 tarihinde İstanbul’un Üsküdar ilçesinin Sultantepe semtinde dünyaya geldi. Babası, Sultantepe semtindeki ve Aziz Mahmud Hüdâyî Camilerinin imamlığını yapan, ayrıca Üsküdar çarşısında bir aktar dükkânı da olan Sâim (Düzgünman) Efendi’dir. Düzgünman, ilkokulu bitirdikten sonra babasının dükkânında çalışmaya başlamış ve ömrünün sonuna değin baba mesleğini devam ettirmiştir. Pek çok geleneksel sanat alanındaki yetkinliği sebebiyle Hezârfen (Polimat) unvanıyla meşhur olan hattat Necmeddin Okyay, annesinin dayısıdır.
Sanat Eğitimi
1938 yılında büyük dayısı Necmeddin Okyay vasıtasıyla İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi (İDGSA, 1982 yılından itibaren Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)’nin Türk Tezyinî (Süsleme) Sanatları Bölümü’ne kaydoldu. Bu okulda başta büyük dayısı Necmeddin Okyay’dan olmak üzere geleneksel Türk sanatlarından ciltçilik ve ebru eğitimi aldı. Fakat bir süre sonra geçim şartları sebebiyle eğitimini sonlandırmak zorunda kaldı. Düzgünman, babası Sâim (Düzgünman) Efendi’nin mesleği olan aktarlığa geri döndü ve 1990 senesindeki vefatına kadar bu mesleği sürdürdü.
Sanat Hayatı
Öğrenciliği döneminde özellikle ciltçilikteki şemse tekniği üzerine kendini geliştiren Düzgünman bu sanatı bir süre sonra bıraktı. 1940 senesinde ebru sanatına başladı. 1957 senesinde bu sanat üzerine daha fazla yoğunlaştı ve 1967 yılından itibaren pek çok sergi açtı ve pek çok sergiye de katıldı. Ebruzenliği vefatına kadar sürdürdü.
Ebru Tekniği
Düzgünman muhtelif konularda yenilikçi olmasına rağmen ebru sanatında daha geleneksel bir üslup benimsedi. Akademiden hocası ve büyük dayısı Necmettin Okyay’ın ebru sanatına kazandırdığı çiçekli ebru türlerine kendisi de papatyayı ekleyip pek çok çiçekli ebru türünü rafine eden Düzgünman hem ebru sanatındaki eserleriyle hem de ardından pek çok öğrenci yetiştirmesi sebebiyle ebru sanatının Türkiye’de yayılmasını ve tanıtılmasını sağlamıştır. Özellikle 1968 senesinde Yapı Kredi Bankası'nın Galatasaray’daki genel müdürlük binasında bankanın sanat müşaviri olan Vedat Nedim Tör’ün, Düzgünman’ın ebru çalışmalarını sergilemesi ve bu serginin bir ay boyunca İstanbul halkı tarafından büyük bir ilgi görmesi ebru sanatının yayılmasında ve bilinmesinde etkili olmuştur.
Dini Musiki ve Tasavvuf
Mustafa Düzgünman, ebru ve ciltçilik gibi geleneksel Türk tezyini sanatları dışında dinî mûsikiyle de ilgilenmiş ve bu alanda hem bir icaracı hem bir besteci olmuştur. Yakın arkadaşı meşhur neyzenlerden Niyazi Sayın'la beraber Üsküdarlı Hamzâvî-Melâmî mutasavvıflardan ’den tasavvuf zevkini almıştır. “Mızıkalı” Üsküdar Rifâî şeyhlerinden Hayrullah Tâceddin Yalım ve gibi isimlerden de tasavvuf ve dini musiki konusunda istifade etmiştir. Başta dayısı Necmeddin Okyay ve Eşref Ede olmak üzere pek çok tasavvuf ve geleneksel sanat erbabı Düzgünman'ın aktar dükkânını sık sık ziyaret ederlerdi. Dükkânın bu özelliği Prof. Ahmet Yüksel Özemre'nin "" kitabına konu olmuştur.
1953 ve 1979 yılları arasında Aziz Mahmud Hüdâyî Dergâhı’nın türbedarlığını yapmıştır. Babasının da zamanında imamlık yaptığı Aziz Mahmud Hüdâyî Camii’nde cuma günü iç ezan ve teravih namazı aralarında okuduğu ilâhilerle iyi bir icracı olarak tanınmıştır. İlahi icracılığının yanında değişik makamlarda 20 kadar ilahi bestelemiştir. Bu ilahilerden bazılarının güftesi kendisine aittir. Bu besteleri son yıllarında yakın arkadaşı neyzen Niyazi Sayın tarafından notaya alınmıştır. Bununla birlikte kendisinin bu eserleri banda okumasıyla eserlerinin tespit edilmesi ve kaydedilmesi de sağlanmıştır.
Şairliği
Koşma tarzında şiirler de yazan Düzgünman’ın en meşhur şiiri ebru sanatını ve tarihçesini anlattığı 20 kıtalık ’dir.
Ölümü
Mustafa Düzgünman 12 Eylül 1990 tarihinde ölmüş ve naaşı Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b . 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b . 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Dere, Ömer Faruk. Ebru Sanatı Tarihçe, Malzeme, Uygulama. İSMEK Yayınları. s. 41.
- ^ . 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ayvazoğlu, Beşir. Türk Ebrusu'nda Düzgünman Ekolü. İBB Kültür A.Ş. Yayınları. s. 16.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mustafa Esat Duzgunman 9 Subat 1920 Istanbul 12 Eylul 1990 Istanbul Turk ebru sanatcisi mucellit dini musiki bestecisi ve icracisi sair turbedar ve aktar Mustafa Esat DuzgunmanDogum9 Subat 1920 Sultantepe Uskudar IstanbulOlum12 Eylul 1990 IstanbulUyrukTurkYakinlariNecmeddin Okyay buyuk dayisi Saim Duzgunman babasi Etkin yillar1940 1990EtkilendikleriNecmeddin OkyayEtkiledikleriAlparslan Babaoglu Fuat BasarIlk YillariDuzgunman 9 Subat 1920 tarihinde Istanbul un Uskudar ilcesinin Sultantepe semtinde dunyaya geldi Babasi Sultantepe semtindeki ve Aziz Mahmud Hudayi Camilerinin imamligini yapan ayrica Uskudar carsisinda bir aktar dukkani da olan Saim Duzgunman Efendi dir Duzgunman ilkokulu bitirdikten sonra babasinin dukkaninda calismaya baslamis ve omrunun sonuna degin baba meslegini devam ettirmistir Pek cok geleneksel sanat alanindaki yetkinligi sebebiyle Hezarfen Polimat unvaniyla meshur olan hattat Necmeddin Okyay annesinin dayisidir Sanat Egitimi1938 yilinda buyuk dayisi Necmeddin Okyay vasitasiyla Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi IDGSA 1982 yilindan itibaren Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi nin Turk Tezyini Susleme Sanatlari Bolumu ne kaydoldu Bu okulda basta buyuk dayisi Necmeddin Okyay dan olmak uzere geleneksel Turk sanatlarindan ciltcilik ve ebru egitimi aldi Fakat bir sure sonra gecim sartlari sebebiyle egitimini sonlandirmak zorunda kaldi Duzgunman babasi Saim Duzgunman Efendi nin meslegi olan aktarliga geri dondu ve 1990 senesindeki vefatina kadar bu meslegi surdurdu Sanat HayatiOgrenciligi doneminde ozellikle ciltcilikteki semse teknigi uzerine kendini gelistiren Duzgunman bu sanati bir sure sonra birakti 1940 senesinde ebru sanatina basladi 1957 senesinde bu sanat uzerine daha fazla yogunlasti ve 1967 yilindan itibaren pek cok sergi acti ve pek cok sergiye de katildi Ebruzenligi vefatina kadar surdurdu Ebru TeknigiDuzgunman muhtelif konularda yenilikci olmasina ragmen ebru sanatinda daha geleneksel bir uslup benimsedi Akademiden hocasi ve buyuk dayisi Necmettin Okyay in ebru sanatina kazandirdigi cicekli ebru turlerine kendisi de papatyayi ekleyip pek cok cicekli ebru turunu rafine eden Duzgunman hem ebru sanatindaki eserleriyle hem de ardindan pek cok ogrenci yetistirmesi sebebiyle ebru sanatinin Turkiye de yayilmasini ve tanitilmasini saglamistir Ozellikle 1968 senesinde Yapi Kredi Bankasi nin Galatasaray daki genel mudurluk binasinda bankanin sanat musaviri olan Vedat Nedim Tor un Duzgunman in ebru calismalarini sergilemesi ve bu serginin bir ay boyunca Istanbul halki tarafindan buyuk bir ilgi gormesi ebru sanatinin yayilmasinda ve bilinmesinde etkili olmustur Dini Musiki ve TasavvufMustafa Duzgunman ebru ve ciltcilik gibi geleneksel Turk tezyini sanatlari disinda dini musikiyle de ilgilenmis ve bu alanda hem bir icaraci hem bir besteci olmustur Yakin arkadasi meshur neyzenlerden Niyazi Sayin la beraber Uskudarli Hamzavi Melami mutasavviflardan den tasavvuf zevkini almistir Mizikali Uskudar Rifai seyhlerinden Hayrullah Taceddin Yalim ve gibi isimlerden de tasavvuf ve dini musiki konusunda istifade etmistir Basta dayisi Necmeddin Okyay ve Esref Ede olmak uzere pek cok tasavvuf ve geleneksel sanat erbabi Duzgunman in aktar dukkanini sik sik ziyaret ederlerdi Dukkanin bu ozelligi Prof Ahmet Yuksel Ozemre nin kitabina konu olmustur 1953 ve 1979 yillari arasinda Aziz Mahmud Hudayi Dergahi nin turbedarligini yapmistir Babasinin da zamaninda imamlik yaptigi Aziz Mahmud Hudayi Camii nde cuma gunu ic ezan ve teravih namazi aralarinda okudugu ilahilerle iyi bir icraci olarak taninmistir Ilahi icraciliginin yaninda degisik makamlarda 20 kadar ilahi bestelemistir Bu ilahilerden bazilarinin guftesi kendisine aittir Bu besteleri son yillarinda yakin arkadasi neyzen Niyazi Sayin tarafindan notaya alinmistir Bununla birlikte kendisinin bu eserleri banda okumasiyla eserlerinin tespit edilmesi ve kaydedilmesi de saglanmistir SairligiKosma tarzinda siirler de yazan Duzgunman in en meshur siiri ebru sanatini ve tarihcesini anlattigi 20 kitalik dir OlumuMustafa Duzgunman 12 Eylul 1990 tarihinde olmus ve naasi Karacaahmet Mezarligi na defnedilmistir Kaynakca a b 14 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b 14 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dere Omer Faruk Ebru Sanati Tarihce Malzeme Uygulama ISMEK Yayinlari s 41 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ayvazoglu Besir Turk Ebrusu nda Duzgunman Ekolu IBB Kultur A S Yayinlari s 16