Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mustafa Demir, Yalovalı Sığırtmaç Mustafa (1918 - 15 Ocak 1987), Türk asker, Makbule Atadan'ın manevi oğlu.
11 yaşında iken Mustafa Kemal Atatürk'ün himayesine aldığı bir çocuk olarak tanınmıştır. Atatürk'le tanışma serüveni gazete haberlerine, öykülere hatta şiirlere konu olmuştur.
Yaşamı
1918 yılında Varna civarında doğdu. Annesinin adı Efide, babasının adı Recep’tir. 3 çocuklu ailenin ortanca evladı idi. Ailesi, bütün varlıklarını Bulgaristan'da bırakarak Türkiye'ye gelmiş bir göçmen aileydi. Çocukken Yalova'da sığırtmaçlık (çobanlık) yaparak ailesinin geçimine katkıda bulunmak zorundaydı. 1929 yılında gezinti yaparken yolunu kaybeden devrin cumhurbaşkanı Atatürk ile karşılaşması, bütün yaşamını etkiledi. Kendisine yolu tarif etmiş ve sorularına rahat tavırlarla cevap vermişti. Paşa, bir süre sonra kendisini buldurup yanına getirtti; tanıştığında sıtma olan Mustafa’yı ailesinin onayını aldıktan sonra tedavi ettirdi ve okuttu.
Okuma-yazma bilmeyen Sığırtmaç Mustafa, sağlığına kavuştuktan sonra okula gönderildi. Beşiktaş'taki 19. İlkokulu, Işık Lisesi'nin orta kısmını ve Kuleli Askeri Lisesi'ni bitirdi. 1941 yılında Kara Harp Okulu’ndan 1941/B’li Tankçı Teğmen olarak mezun oldu ve Türk Silahlı Kuvvetleri’ne katıldı.
Yüzbaşı rütbesindeyken Rıfkiye Hanım ile evlendi. 1954 yılında, Makbule Atadan tarafından manevi evlat olarak kabul edildi. Kızı Tacinur’a ismini Makbule Hanım verdi. Bir süre sonra sağlık sebebiyle orduda Personel sınıfına geçti. Çeşitli askerlik şubelerinde görev aldıktan sonra 1960 yılında kalp rahatsızlığı nedeniyle binbaşı rütbesindeyken emekliye ayrıldı ve ömrünün son yıllarını Yalova’da geçirdi. 15 Ocak 1987'de yaşamını yitirdi ve Yalova’da toprağa verildi.
Atatürk ile tanışması
Sığırtmaç Mustafa ile Atatürk'ün karşılaşması 1929 yılının Eylül ayında gerçekleşti. 19 Ağustos'ta Yalova'ya gelen Mustafa Kemal, sık sık gezilere çıkarak yöreyi tanımaya çalışmaktaydı. Bir atlı gezi sırasında yanındakilerle birlikte Balabandere civarında yolunu kaybetti. Termal'e gitmek niyetindeki atlılar, sığır gütmekte olan 11 yaşında çıplak ayaklı bir çobanla karşılaştılar. Sıtma nedeniyle karnı şiş, rengi sarı olan çoban, cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'i tanımadı. Sorduğu soruları rahat tavırlarla cevaplandırdı ve yolu tarif etti. Davranışlarını beğenerek kendisine bir miktar para vermek isteyen cumhurbaşkanını reddetti; ancak cebindeki cevizleri alması karşılığında parayı kabul etti. Küçük Mustafa'yı unutmayan Mustafa Kemal, kısa bir süre sonra onu buldurtup yanına getirtti ve himayesine aldı.
Popüler kültürdeki yeri
O devirde kamuoyunda büyük yankı bulan Sığırtmaç Mustafa hikâyesi, 'in bir şiirine konu olmuştur.
Kaynakça
- ^ "Ahmet Akyol, Atatürk'ün Kenti Yalova, Yalova, 2003, Sayfa 251-253". 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2009.
- ^ 1927-1938 arasında Atatürk'ün uşaklığını yapmış olan Cemal Granda'ya göre konuşma şöyle cereyan etmiştir: — Adın ne senin?
— Mustafa...
— Bu koyunlar kimin?
— Ağanın...
— Peki sen kaç paraya çalışıyorsun?..
— Üç liraya.
— Sana daha fazla para versem, benim çiftliğime gelir misin?
— Ağa razı olursa gelirim. Ağanın rızasını alın da ondan sonra...
— Senin anan, baban yok mu?
— Yalnız anam var.
— Bakalım razı olur mu?
— Onun da rızasını alırsanız razı olur. O zaman ben de çalışır, ona bakarım.
Atatürk bu sırada cebinden bir sigara çıkarıp çobana uzatır. Çoban onbir-oniki yaşlarındadır. Sigarayı almaz.
— Sigara içmiyor musun?
— Daha sırlaşmadım (alışmadım). Bunun üzerine Atatürk cebinden bir 10 lira çıkarıp vermek ister. Çoban bunu da almaz. Bu güzel hali gören Atatürk, parayı alması için ısrar eder. Çoban:
— Alırım ama, bir şartla, der. Sen de benim vereceğim cevizleri alırsan paranı alırım.
Atatürk, çobanın cebinden çıkarıp, kendisine uzattığı cevizleri alır, parayı verir...
Turhan Gürkan, Atatürk'ün Uşağının Gizli Defteri, Fer Yayınları, İstanbul, 1971 s.66-67 - ^ "Sığırtmaç Mustafa'nın, Atatürk'le karşılaşması. (16.09.1929)". İsteAtaturk.com sitesi. 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
- Atatürk'ün Okuttuğu Mustafa1 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mustafa Demir Yalovali Sigirtmac Mustafa 1918 15 Ocak 1987 Turk asker Makbule Atadan in manevi oglu Sigirtmac Mustafa ile Mustafa Kemal Ataturk 1929Sigirtmac Mustafa ile Mustafa Kemal Ataturk 1930 11 yasinda iken Mustafa Kemal Ataturk un himayesine aldigi bir cocuk olarak taninmistir Ataturk le tanisma seruveni gazete haberlerine oykulere hatta siirlere konu olmustur Yasami1918 yilinda Varna civarinda dogdu Annesinin adi Efide babasinin adi Recep tir 3 cocuklu ailenin ortanca evladi idi Ailesi butun varliklarini Bulgaristan da birakarak Turkiye ye gelmis bir gocmen aileydi Cocukken Yalova da sigirtmaclik cobanlik yaparak ailesinin gecimine katkida bulunmak zorundaydi 1929 yilinda gezinti yaparken yolunu kaybeden devrin cumhurbaskani Ataturk ile karsilasmasi butun yasamini etkiledi Kendisine yolu tarif etmis ve sorularina rahat tavirlarla cevap vermisti Pasa bir sure sonra kendisini buldurup yanina getirtti tanistiginda sitma olan Mustafa yi ailesinin onayini aldiktan sonra tedavi ettirdi ve okuttu Okuma yazma bilmeyen Sigirtmac Mustafa sagligina kavustuktan sonra okula gonderildi Besiktas taki 19 Ilkokulu Isik Lisesi nin orta kismini ve Kuleli Askeri Lisesi ni bitirdi 1941 yilinda Kara Harp Okulu ndan 1941 B li Tankci Tegmen olarak mezun oldu ve Turk Silahli Kuvvetleri ne katildi Yuzbasi rutbesindeyken Rifkiye Hanim ile evlendi 1954 yilinda Makbule Atadan tarafindan manevi evlat olarak kabul edildi Kizi Tacinur a ismini Makbule Hanim verdi Bir sure sonra saglik sebebiyle orduda Personel sinifina gecti Cesitli askerlik subelerinde gorev aldiktan sonra 1960 yilinda kalp rahatsizligi nedeniyle binbasi rutbesindeyken emekliye ayrildi ve omrunun son yillarini Yalova da gecirdi 15 Ocak 1987 de yasamini yitirdi ve Yalova da topraga verildi Ataturk ile tanismasiSigirtmac Mustafa ile Ataturk un karsilasmasi 1929 yilinin Eylul ayinda gerceklesti 19 Agustos ta Yalova ya gelen Mustafa Kemal sik sik gezilere cikarak yoreyi tanimaya calismaktaydi Bir atli gezi sirasinda yanindakilerle birlikte Balabandere civarinda yolunu kaybetti Termal e gitmek niyetindeki atlilar sigir gutmekte olan 11 yasinda ciplak ayakli bir cobanla karsilastilar Sitma nedeniyle karni sis rengi sari olan coban cumhurbaskani Mustafa Kemal i tanimadi Sordugu sorulari rahat tavirlarla cevaplandirdi ve yolu tarif etti Davranislarini begenerek kendisine bir miktar para vermek isteyen cumhurbaskanini reddetti ancak cebindeki cevizleri almasi karsiliginda parayi kabul etti Kucuk Mustafa yi unutmayan Mustafa Kemal kisa bir sure sonra onu buldurtup yanina getirtti ve himayesine aldi Populer kulturdeki yeriO devirde kamuoyunda buyuk yanki bulan Sigirtmac Mustafa hikayesi in bir siirine konu olmustur Kaynakca Ahmet Akyol Ataturk un Kenti Yalova Yalova 2003 Sayfa 251 253 20 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2009 1927 1938 arasinda Ataturk un usakligini yapmis olan Cemal Granda ya gore konusma soyle cereyan etmistir Adin ne senin Mustafa Bu koyunlar kimin Aganin Peki sen kac paraya calisiyorsun Uc liraya Sana daha fazla para versem benim ciftligime gelir misin Aga razi olursa gelirim Aganin rizasini alin da ondan sonra Senin anan baban yok mu Yalniz anam var Bakalim razi olur mu Onun da rizasini alirsaniz razi olur O zaman ben de calisir ona bakarim Ataturk bu sirada cebinden bir sigara cikarip cobana uzatir Coban onbir oniki yaslarindadir Sigarayi almaz Sigara icmiyor musun Daha sirlasmadim alismadim Bunun uzerine Ataturk cebinden bir 10 lira cikarip vermek ister Coban bunu da almaz Bu guzel hali goren Ataturk parayi almasi icin israr eder Coban Alirim ama bir sartla der Sen de benim verecegim cevizleri alirsan parani alirim Ataturk cobanin cebinden cikarip kendisine uzattigi cevizleri alir parayi verir Turhan Gurkan Ataturk un Usaginin Gizli Defteri Fer Yayinlari Istanbul 1971 s 66 67 Sigirtmac Mustafa nin Ataturk le karsilasmasi 16 09 1929 IsteAtaturk com sitesi 23 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2024 Dis baglantilarAtaturk un Okuttugu Mustafa1 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde