Mutedil Hürriyetperveran Fırkası, İttihat ve Terakki Partisi'ne karşıt olan mebusların Meclis-i Mebûsan içinde başlattıkları yeni bir siyasal oluşumdur. Bu yeni oluşum, Kasım 1909'da Arap, Rum ve Arnavut mebuslar tarafından kurulmuştur.
Mutedil Hürriyetperveran Fırkası | |
---|---|
Genel başkan | İsmail Kemal Bey |
Kuruluş tarihi | 1909 |
Kapanış tarihi | 1911 |
Ardılı | Hürriyet ve İtilaf Fırkası |
Merkez | İstanbul |
İdeoloji | Liberalizm |
Fırkanın kurucuları Bingazi Mebusu Yusuf Şetvan, Halep Mebusu Cabirîzade Abdülnafi Paşa, Şam Mebusu Rüştü Bey, Beyrut Mebusu Süleyman el-Büstani, Hama Mebusu Abdülhamid Zöhravî Efendi, Serfiçe Mebusu Yorgo Boşo Efendi ve Kerkük Mebusu Salih Paşa'dır. Fırka'nın mebus sayısı 30 ile 70 arasındaydı.
Fırkanın programı 15 Şubat 1910’da kamuoyuna duyurulmuştur. Mart 1910’da yapılan yönetim kurulu seçiminde Fırka'nın yönetimi şu kişilerden oluşturulmuştu: Başkan Berat Mebusu İsmail Kemal Bey; ikinci başkanlar Halep Mebusu Cabirizâde Nafi Paşa, Amasya Mebusu İsmail Hakkı Paşa; kâtipler Kerbelâ Mebusu Abdülmehdî Efendi ve Zor Mebusu Hıdır Lütfi Efendi; üyeler Bingazi Mebusu Yusuf Şetvan Bey, Kudüs Mebusu Said El Hüseynî Efendi, Priştine Mebusu Hasan Bey; veznedar Musul Mebusu Davud Yusufanî Bey.
Fırkayı oluşturan mebuslar 1908 seçimiyle Meclis-i Mebûsan'a gelmişlerdi. Aynı mebuslar 1911 sonunda Hürriyet ve İtilaf Fırkası'na katılmışlardır.
Kaynakça
- Özel
- ^ Asvaroğlu 2001, s. 27.
- ^ Asvaroğlu 2001, s. 30.
- ^ Asvaroğlu 2001, s. 29.
- ^ Güneş 1997, s. 628.
- ^ Asvaroğlu 2001, ss. 45-46.
- ^ Asvaroğlu 2001, s. 60.
- ^ Tunaya 1988, s. 209.
- ^ Kurşun 1992, s. 52.
- Genel
- Asvaroğlu, Derman Altınay (2001). Mutedil Hürriyetperveran Fırkası (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı.
- Güneş, İhsan (1997). Türk Parlamento Tarihi. I. Ankara: TBMM Vakfı Yayınları.
- Tunaya, Tarık Zafer (1988). Türkiye'de Siyasal Partiler (2 bas.). Hürriyet Vakfı Yayınları.
- Kurşun, Zekeriya (1992). Yol Ayrımında Türk-Arap İlişkileri. İstanbul: İrfan Yayınları.
Konuyla ilgili yayınlar
- Balcı, Doç.Dr.Sezai (2016). "Panislamist Bir Mebusun Biyografisi: Bingazili Yusuf Şetvan (1868-1949)". Malkoç, Eminalp; Odabaşı, İ. Arda (Ed.). Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Demokratik Kesitler. Derlem Yayınları. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mutedil Hurriyetperveran Firkasi Ittihat ve Terakki Partisi ne karsit olan mebuslarin Meclis i Mebusan icinde baslattiklari yeni bir siyasal olusumdur Bu yeni olusum Kasim 1909 da Arap Rum ve Arnavut mebuslar tarafindan kurulmustur Mutedil Hurriyetperveran FirkasiGenel baskanIsmail Kemal BeyKurulus tarihi1909Kapanis tarihi1911ArdiliHurriyet ve Itilaf FirkasiMerkezIstanbulIdeolojiLiberalizm Firkanin kuruculari Bingazi Mebusu Yusuf Setvan Halep Mebusu Cabirizade Abdulnafi Pasa Sam Mebusu Rustu Bey Beyrut Mebusu Suleyman el Bustani Hama Mebusu Abdulhamid Zohravi Efendi Serfice Mebusu Yorgo Boso Efendi ve Kerkuk Mebusu Salih Pasa dir Firka nin mebus sayisi 30 ile 70 arasindaydi Firkanin programi 15 Subat 1910 da kamuoyuna duyurulmustur Mart 1910 da yapilan yonetim kurulu seciminde Firka nin yonetimi su kisilerden olusturulmustu Baskan Berat Mebusu Ismail Kemal Bey ikinci baskanlar Halep Mebusu Cabirizade Nafi Pasa Amasya Mebusu Ismail Hakki Pasa katipler Kerbela Mebusu Abdulmehdi Efendi ve Zor Mebusu Hidir Lutfi Efendi uyeler Bingazi Mebusu Yusuf Setvan Bey Kudus Mebusu Said El Huseyni Efendi Pristine Mebusu Hasan Bey veznedar Musul Mebusu Davud Yusufani Bey Firkayi olusturan mebuslar 1908 secimiyle Meclis i Mebusan a gelmislerdi Ayni mebuslar 1911 sonunda Hurriyet ve Itilaf Firkasi na katilmislardir KaynakcaOzel Asvaroglu 2001 s 27 Asvaroglu 2001 s 30 Asvaroglu 2001 s 29 Gunes 1997 s 628 Asvaroglu 2001 ss 45 46 Asvaroglu 2001 s 60 Tunaya 1988 s 209 Kursun 1992 s 52 GenelAsvaroglu Derman Altinay 2001 Mutedil Hurriyetperveran Firkasi Yayimlanmamis Yuksek Lisans Tezi Ankara Gazi Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yakincag Tarihi Bilim Dali Gunes Ihsan 1997 Turk Parlamento Tarihi I Ankara TBMM Vakfi Yayinlari Tunaya Tarik Zafer 1988 Turkiye de Siyasal Partiler 2 bas Hurriyet Vakfi Yayinlari Kursun Zekeriya 1992 Yol Ayriminda Turk Arap Iliskileri Istanbul Irfan Yayinlari Konuyla ilgili yayinlarBalci Doc Dr Sezai 2016 Panislamist Bir Mebusun Biyografisi Bingazili Yusuf Setvan 1868 1949 Malkoc Eminalp Odabasi I Arda Ed Osmanli dan Cumhuriyet e Demokratik Kesitler Derlem Yayinlari ISBN 978 605 66942 1 9