Mycobacterium leprae, hareketsiz, sporsuz 1 – 8 mm boyunda ve 0,3 - 0,4 mm eninde, düz veya hafif kıvrık çomakçık şeklinde bir bakteri. Mikroskobik incelemelerde çalı demetleri gibi kümeler şeklinde görülür. Basillerin bu şekilde toplu halde bulunmaları adı verilen yapışkan bir madde meydana getirmelerinden dolayı oluşmakta ve bu bakteri topluluğuna adı verilmektedir.
Mycobacterium leprae | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
M.leprae (kırmızı boyanmış çubuklar) mikroskop görüntüsü, | |||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||
Mycobacterium leprae (Hansen 1880) Lehmann and Neumann 1896 |
Asitlere dirençli alkole az dirençlidir. yöntemi ile asitlere dayanıklı boyanma özelliği gösterir.
Yol açtığı hastalıklar
Lepra basilinin kültürü besi yerlerinde yapılamamaktadır. Hayvanlarda da üretilememekte fakat fare ve armadillolarda yavaş da olsa (3 – 12 ay) bir üreme görülebilmektedir.
İnsanlarda lepra (cüzzam) hastalığının etkenidir. Hastalığın seyrine göre farklı bulgular veren şekiller gösterir. Bunlar;
- Tüberküloid şekil: Direnci yüksek olan hastalarda görülen, hastalığın seyri selim veya kronik gidişli olan ve bazen kendi kendine iyileşebilen özellik gösteren şekildir. Bu şekilde lepromin reaksiyonu kuvvetli pozitiftir.
- Lepromatöz lepra şekli: Direnci düşük olan hastalarda hastalık ilerleyici ve malin özellik gösteren şekildir. Lepromin reaksiyonu negatiftir.
- Dimorf şekil: Yukarıdaki iki şeklin karışımından oluşan hastalık formu gösteren şekildir.
Lepra da kuluçka dönemi 1-50 yıl arasında değişmektedir. Kuluçka süresi kişinin direnç ve alerjik durumu ile ilgili olduğu için yaşam boyunca bile sürebilir. Lepra da ölüm az görülür.
Lepra da lezyonlar genellikle deride bulunur ve bu lezyonlar ölen bakterilerin toksik maddeleri ile oluşur. Lepra basilleri kana geçebilirler. Bu durumda dalak, karaciğer, testisler, böbrek üstü bezleri ve kemik iliğine yayılabilme özelliği gösterirler ve bu organlarda odaklar oluştururlar.
Lepromin reaksiyonu için antijen alınan materyalden elde edilen ekstre ve süzüntülerden özel yöntemlerle hazırlanır. Bu antijen deri içine 0.1 ml olarak enjekte edildikten sonra iki tip reaksiyon görülür. Birisi 24 saat sonra ortaya çıkan kızarıklık ve şişlikle oluşan reaksiyondur. Buna erken Fernandez reaksiyonu adı verilir. Diğeri ise 3-6 hafta ortalama (ortalama 30 gün) sonra oluşan ve menekşe renginde bir sertlik şeklinde ortaya çıkan geç reaksiyon adı verilen Mitsuda reaksiyonu 'dur. Bu testler lepra tarama testi olarak değerlendirilebilir veya sert nodül çapı ölçülerek lepranın hastalık şiddeti ortaya çıkartılabilir.
Laboratuvar tanısı
Lepra 'nın tanısı yalnızca mikroskobik incelemelere dayanır. Çünkü kültür besiyerlerinde üreyememektedir. Mikroskobik inceleme için burun mukozası kazınarak alınan madde Ehrlich Ziehl Neelsen yöntemi ile boyanarak incelenir. Küme ve demet halinde toplu kısmen serbest ya da hücre içinde olan basiller görülür. Ayrıca deri lezyonlarından biyopsi ile parça alınarak boyanarak incelenebilir.
Alınan bu örneklerin bir kısmının üzerine; bir damla DOPA= (3-4 dihydroxphenylalanine) karıştırılır ve bakteriler Mycobacterium leprae ise siyahlaşma olur.
Tanı için diğer bir işlem histamin testidir. Sağlam ve hasta deriye iğne ile çizgi çizilerek histamin eriği damlatıldığı zaman sağlam deri reaksiyon verirken lepralı deri reaksiyon veremez.
Epidemiyoloji ve korunma
Lepra’ da bulaşma kaynağı sadece insandır. Basil hasta vücudundan dışarıya çeşitli yara salgıları ve özellikle burun salgısı ile çıkar ve etrafa yayılır. İnsanlar arasındaki bulaşın nasıl olduğu kesin olarak bilinmemekle beraber bunun daha çok sıkı temasla olduğu ve bu temasın uzun süre devamının gerekli bulunduğu düşünülmektedir. Çocuklara anne sütü ile geçebilmektedir. Hastalığa duyarlılık 3-5 yaşlarında daha fazladır.
Korunmada hasta ailelerden çocukların uzaklaştırılması veya uygun ilaç verilerek çocukların korunması sağlanabilir. Hastalar tedavi edilerek topluma kazandırılır ve bulaş kaynağı böylece yok edilerek korunma sağlanır.
Tedavi
Dapsone (diaminodipheynlsulfone, DSS), , ve gibi ilaçlar kullanılabilir.
Kaynakça
- ^ Lehmann KB, Neumann R. (1896). Atlas und Grundriss der Bakteriologie und Lehrbuch der speziellen bakteriologischen Diagnostik, 1st ed. J.F. Lehmann, München,.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mycobacterium leprae hareketsiz sporsuz 1 8 mm boyunda ve 0 3 0 4 mm eninde duz veya hafif kivrik comakcik seklinde bir bakteri Mikroskobik incelemelerde cali demetleri gibi kumeler seklinde gorulur Basillerin bu sekilde toplu halde bulunmalari adi verilen yapiskan bir madde meydana getirmelerinden dolayi olusmakta ve bu bakteri topluluguna adi verilmektedir Mycobacterium lepraeM leprae kirmizi boyanmis cubuklar mikroskop goruntusu Biyolojik siniflandirmaUst alem BacteriaSube ActinobacteriaTakim ActinomycetalesFamilya MycobacteriaceaeCins MycobacteriumTur M lepraeIkili adlandirmaMycobacterium leprae Hansen 1880 Lehmann and Neumann 1896 Asitlere direncli alkole az direnclidir yontemi ile asitlere dayanikli boyanma ozelligi gosterir Yol actigi hastaliklarLepra basilinin kulturu besi yerlerinde yapilamamaktadir Hayvanlarda da uretilememekte fakat fare ve armadillolarda yavas da olsa 3 12 ay bir ureme gorulebilmektedir Insanlarda lepra cuzzam hastaliginin etkenidir Hastaligin seyrine gore farkli bulgular veren sekiller gosterir Bunlar Tuberkuloid sekil Direnci yuksek olan hastalarda gorulen hastaligin seyri selim veya kronik gidisli olan ve bazen kendi kendine iyilesebilen ozellik gosteren sekildir Bu sekilde lepromin reaksiyonu kuvvetli pozitiftir Lepromatoz lepra sekli Direnci dusuk olan hastalarda hastalik ilerleyici ve malin ozellik gosteren sekildir Lepromin reaksiyonu negatiftir Dimorf sekil Yukaridaki iki seklin karisimindan olusan hastalik formu gosteren sekildir Lepra da kulucka donemi 1 50 yil arasinda degismektedir Kulucka suresi kisinin direnc ve alerjik durumu ile ilgili oldugu icin yasam boyunca bile surebilir Lepra da olum az gorulur Lepra da lezyonlar genellikle deride bulunur ve bu lezyonlar olen bakterilerin toksik maddeleri ile olusur Lepra basilleri kana gecebilirler Bu durumda dalak karaciger testisler bobrek ustu bezleri ve kemik iligine yayilabilme ozelligi gosterirler ve bu organlarda odaklar olustururlar Lepromin reaksiyonu icin antijen alinan materyalden elde edilen ekstre ve suzuntulerden ozel yontemlerle hazirlanir Bu antijen deri icine 0 1 ml olarak enjekte edildikten sonra iki tip reaksiyon gorulur Birisi 24 saat sonra ortaya cikan kizariklik ve sislikle olusan reaksiyondur Buna erken Fernandez reaksiyonu adi verilir Digeri ise 3 6 hafta ortalama ortalama 30 gun sonra olusan ve menekse renginde bir sertlik seklinde ortaya cikan gec reaksiyon adi verilen Mitsuda reaksiyonu dur Bu testler lepra tarama testi olarak degerlendirilebilir veya sert nodul capi olculerek lepranin hastalik siddeti ortaya cikartilabilir Laboratuvar tanisiLepra nin tanisi yalnizca mikroskobik incelemelere dayanir Cunku kultur besiyerlerinde ureyememektedir Mikroskobik inceleme icin burun mukozasi kazinarak alinan madde Ehrlich Ziehl Neelsen yontemi ile boyanarak incelenir Kume ve demet halinde toplu kismen serbest ya da hucre icinde olan basiller gorulur Ayrica deri lezyonlarindan biyopsi ile parca alinarak boyanarak incelenebilir Alinan bu orneklerin bir kisminin uzerine bir damla DOPA 3 4 dihydroxphenylalanine karistirilir ve bakteriler Mycobacterium leprae ise siyahlasma olur Tani icin diger bir islem histamin testidir Saglam ve hasta deriye igne ile cizgi cizilerek histamin erigi damlatildigi zaman saglam deri reaksiyon verirken leprali deri reaksiyon veremez Epidemiyoloji ve korunmaLepra da bulasma kaynagi sadece insandir Basil hasta vucudundan disariya cesitli yara salgilari ve ozellikle burun salgisi ile cikar ve etrafa yayilir Insanlar arasindaki bulasin nasil oldugu kesin olarak bilinmemekle beraber bunun daha cok siki temasla oldugu ve bu temasin uzun sure devaminin gerekli bulundugu dusunulmektedir Cocuklara anne sutu ile gecebilmektedir Hastaliga duyarlilik 3 5 yaslarinda daha fazladir Korunmada hasta ailelerden cocuklarin uzaklastirilmasi veya uygun ilac verilerek cocuklarin korunmasi saglanabilir Hastalar tedavi edilerek topluma kazandirilir ve bulas kaynagi boylece yok edilerek korunma saglanir TedaviDapsone diaminodipheynlsulfone DSS ve gibi ilaclar kullanilabilir Kaynakca Lehmann KB Neumann R 1896 Atlas und Grundriss der Bakteriologie und Lehrbuch der speziellen bakteriologischen Diagnostik 1st ed J F Lehmann Munchen