Mäntsälä Ayaklanması (Fince: Mäntsälän kapina), Lapua Hareketi tarafından Finlandiya hükûmetini devirmeye yönelik darbe girişimi.
Mäntsälä Ayaklanması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Ayaklananların makineli silahları | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Finlandiya Hükümeti | Lapua Hareketi | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
P. E. Svinhufvud | | ||||||
Güçler | |||||||
Bilinmiyor | Mäntsälä'de 500, tüm yurtta 5.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
Yok | 1 intihar, 52 tutuklu |
27 Şubat 1932'de 400'ye yakın silahlı Suojeluskunta milisi, Sosyal Demokratların Mäntsälä'deki mitingine birkaç silah atışıyla müdahale etti. Bu miting, yerel meclisin düzenlediği yerel bir etkinlikti fakat kısa sürecede ulusal olmuştu. Geçen birkaç günde Lapua Hareketi'nin önde gelen liderleri (Lapuanliike) ve silahlı yüzlerce Suojeluskunta üyesi Mäntsälä'deki miting alanına geldi. Eski Genelkurmay Başkanı Tümgeneral da ayaklanmanın yönetimine katıldı. Ayaklananlar geri çekilmeyi reddetti ve kabinenin istifasıyla siyasi gidişatta değişiklik talep etti.
İki gün sonra kabine, Lapua Hareketinin liderlerinin bir yıl önce çıkan gereğince tutuklanmasını emretti. Askerî birlikler, Genelkurmay Başkanı Korgeneral 'nun ayaklanmayı güç kullanarak bastırma kararı üzerine hazırlanmaya başladı. Olayların kızışma ihtimali üzerine başkent Helsinki'nin korunmasının artırılması amacıyla bölgeye tankçı ve topçu birliklerinin konuşlandırılması emri verildi. Sinirler gerildikçe ayaklananlar arasında alkol tüketimi de arttı.
2 Mart'ta Cumhurbaşkanı Pehr Evind Svinhufvud, radyodan milislerin evlerine dönmelerini ve sadece liderlerin cezalandırılacağı duyurusunu yaptı. Milisler dağıldı ve liderler birkaç gün içerisinde yakalandı. Takip eden süreçte Lapua Hareketi feshedildi.
Mäntsälä Ayaklanması, aşırı sağ kesimin Fin İç Savaşından sonra gerçekleştirdiği son büyük eylem olarak kabul edilebilir. İlerleyen yıllarda, Finlandiya'nın ekonomik durumu gelişmiş ve gerici hareketler desteğini kaybetmiştir.
Kaynakça
- ^ Iltalehti Teema Historia: Lapuan liike, Alma Media, 2015, s. 4-7.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Mäntsälä rebellion ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mantsala Ayaklanmasi Fince Mantsalan kapina Lapua Hareketi tarafindan Finlandiya hukumetini devirmeye yonelik darbe girisimi Mantsala AyaklanmasiAyaklananlarin makineli silahlariTarih27 Subat 6 Mart 1932BolgeMantsala Jyvaskyla Salo Seinajoki PoriSonucFin demokrasi zaferi Lapua Hareketinin feshedilmesiTaraflarFinlandiya HukumetiLapua HareketiKomutanlar ve liderlerP E SvinhufvudGuclerBilinmiyorMantsala de 500 tum yurtta 5 000KayiplarYok1 intihar 52 tutuklu 27 Subat 1932 de 400 ye yakin silahli Suojeluskunta milisi Sosyal Demokratlarin Mantsala deki mitingine birkac silah atisiyla mudahale etti Bu miting yerel meclisin duzenledigi yerel bir etkinlikti fakat kisa surecede ulusal olmustu Gecen birkac gunde Lapua Hareketi nin onde gelen liderleri Lapuanliike ve silahli yuzlerce Suojeluskunta uyesi Mantsala deki miting alanina geldi Eski Genelkurmay Baskani Tumgeneral da ayaklanmanin yonetimine katildi Ayaklananlar geri cekilmeyi reddetti ve kabinenin istifasiyla siyasi gidisatta degisiklik talep etti Iki gun sonra kabine Lapua Hareketinin liderlerinin bir yil once cikan geregince tutuklanmasini emretti Askeri birlikler Genelkurmay Baskani Korgeneral nun ayaklanmayi guc kullanarak bastirma karari uzerine hazirlanmaya basladi Olaylarin kizisma ihtimali uzerine baskent Helsinki nin korunmasinin artirilmasi amaciyla bolgeye tankci ve topcu birliklerinin konuslandirilmasi emri verildi Sinirler gerildikce ayaklananlar arasinda alkol tuketimi de artti 2 Mart ta Cumhurbaskani Pehr Evind Svinhufvud radyodan milislerin evlerine donmelerini ve sadece liderlerin cezalandirilacagi duyurusunu yapti Milisler dagildi ve liderler birkac gun icerisinde yakalandi Takip eden surecte Lapua Hareketi feshedildi Mantsala Ayaklanmasi asiri sag kesimin Fin Ic Savasindan sonra gerceklestirdigi son buyuk eylem olarak kabul edilebilir Ilerleyen yillarda Finlandiya nin ekonomik durumu gelismis ve gerici hareketler destegini kaybetmistir Kaynakca Iltalehti Teema Historia Lapuan liike Alma Media 2015 s 4 7 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Mantsala rebellion ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur