Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Müsâmeretü'l-Ahbâr (Farsça: مسامرة الأخبار) ya da Tezkire-i Aksarâyî, İlhanlı Hanı Ebu Said Bahadır'ın tahta oturmasıyla Anadolu valisi tayin edilen Emir Çoban'ın oğlu Timurtaş adına Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî tarafından Farsça yazılan eser. 1323 yılında tamamlanan eser günümüzde İbn Bîbî'nin el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye'sinin ardından Selçuklu tarihi hakkındaki en önemli kaynak olarak kabul edilmektedir.
| Müsâmeretü'l-Ahbâr مسامرة الأخبار | |
|---|---|
 Kitabın orijinal el yazmasının ilk sayfası. | |
| Diğer ad(lar) | Tezkire-i Aksarâyî |
| Tür | Tarih |
| Tarih | 1323 |
| Menşei | Aksaray, Anadolu |
| Dil(ler) | Farsça |
| Yazar | Kerimüddin Mahmud-i Aksarayî |
| Adanan | Timurtaş |
| Konu(lar) | İlhanlılar, Anadolu Selçuklu Devleti |
Kitap Anadolu'nun İlhanlı hakimiyeti hakkındaki tarihi hakkında bilgiler vermektedir. Anadolu Selçuklu Devleti'nin gerileme dönemi hakkında el-Evâmirü'l-Alâiyye fi'l-umûri'l-Alâiyye'nin bittiği 1282 yılından 1323 yılına kadar en önemli kaynak konumundadır.
Aksarayî eserini yazarken 'in , Beydavi'nin ve Ebû Bekir Sûlî'nin adlı eserleri ile bazı selçuknâmelerden faydalanmıştır. Ayrıca Müneccimbaşı Ahmed Dede eserini, ise isimli eserini yazarken Anadolu Selçukluları ile ilgili konularda Müsâmeretü'l-Ahbâr'ı kaynak olarak kullanmışlardır.
Eser günümüz Türkçesine ilk olarak tarafından çevrilmiş, tam çevirisi ise tarafından yapılmıştır.
Eserin bölümleri
Dört bölüm halinde yazılan eserin ilk bölümünde rumî, arabî, yezdicird ve celalî takvimlerden bahsedilmektedir. İkinci bölümde Muhammed'den başlayarak Dört Halife, Emevî halifeleri ve Abbasî halifeleri özetle anlatılmaktadır. Üçüncü bölümde Büyük Selçuklu Devleti'nin kuruluşu ve yıkılışına, Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşundan II. Gıyaseddin Keyhüsrev dönemine kadar olan zamana değinilmektedir. Dördüncü ve son bölümde ise Anadolu Selçuklu Devleti'nin son 75 yıllık tarihini anlatmakta olup kitabın da en hacimli kısmını oluşturmaktadır.
Eserin üslubu
Kitabın ilk üç bölümünde olayları yalın bir dille ve özetleyerek aktaran Aksarayî kitabın asıl önemli kısmını oluşturulan dördüncü bölümde bu üslubunu bırakarak süslü bir dile başvurmuştur. İran edebî tarihçiliğinin etkilerinin görüldüğü bu bölümde dili süslemek ve görüşlerinin haklılığını doğrulamak amacıyla sık sık ayet, hadis, ünlü sözler ve Farsça ile Arapça şiirler aktarmıştır. Ancak aktarılan bu şiir ve sözler zaman zaman anlatım bütünlüğünü bozacak raddede olmuştur. Eserdeki şiirlerin çoğunun şairinin ismini vermeyen Aksarayî eserinde şiirini aktardığı şairlerden yalnızca Hakanî, Mütenebbî, , , Kabûs bin Vuşmgîr, Rıza Baba ve 'nin ismini zikretmektedir. Ayrıca aktarılan şiirlerin bir kısmı da madde tarihlerden oluşmaktadır.
Ayrıca eserde olayların arasına yerleştirilen tembihler ile okuyucuya ders vermek ve düşündürmek amaçlanmış, bu yönüyle de kitap siyasetnameye benzetilmiştir.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d Aksarayî 2000, s. Giriş IV.
- ^ . radikal.com.tr. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2014.
- ^ Taneri, Aydın. (PDF). ankara.edu.tr. 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2014.
- ^ a b Aka, İsmail (1989). "Kerîmüddin AKSARÂYÎ" (PDF). İslâm Ansiklopedisi. 2 (Ali Rıza Başkan Güzel Sanatlar Matbaası A.Ş. bas.). İstanbul: Türk Diyanet Vakfı. s. 293. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 13 Mart 2014.
- ^ Merçil, Erdoğan (2009). "SELÇUKNÂME" (PDF). İslâm Ansiklopedisi. 36. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 398. ISBN . 14 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ a b c d e f g Aksarayî 2000, s. Giriş V.
- ^ Aksarayî 2000, s. 23.
- ^ Aksarayî 2000, s. 125.
- ^ Aksarayî 2000, s. 4.
- ^ Aksarayî 2000, s. 91.
- ^ Aksarayî 2000, s. 191.
- ^ Aksarayî 2000, s. 277.
- ^ Aksarayî 2000, s. 159.
- ^ Aksarayî 2000, s. 249.
- ^ Aksarayî 2000, s. 289.
- ^ Aksarayî 2000, s. Giriş VI.
- Genel
- Aksarayî, Kerimüddin Mahmud-i (2000), Müsâmeretü'l-Ahbâr, çev. Mürsel Öztürk (Türk Tarih Kurumu Basımevi bas.), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, ISBN
Dış bağlantılar
- Google Kitaplar'da Müsâmeretü'l-Ahbâr
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Musameretu l Ahbar Farsca مسامرة الأخبار ya da Tezkire i Aksarayi Ilhanli Hani Ebu Said Bahadir in tahta oturmasiyla Anadolu valisi tayin edilen Emir Coban in oglu Timurtas adina Kerimuddin Mahmud i Aksarayi tarafindan Farsca yazilan eser 1323 yilinda tamamlanan eser gunumuzde Ibn Bibi nin el Evamiru l Alaiyye fi l umuri l Alaiyye sinin ardindan Selcuklu tarihi hakkindaki en onemli kaynak olarak kabul edilmektedir Musameretu l Ahbar مسامرة الأخبارKitabin orijinal el yazmasinin ilk sayfasi Diger ad lar Tezkire i AksarayiTurTarihTarih1323MenseiAksaray AnadoluDil ler FarscaYazarKerimuddin Mahmud i AksarayiAdananTimurtasKonu lar Ilhanlilar Anadolu Selcuklu Devleti Kitap Anadolu nun Ilhanli hakimiyeti hakkindaki tarihi hakkinda bilgiler vermektedir Anadolu Selcuklu Devleti nin gerileme donemi hakkinda el Evamiru l Alaiyye fi l umuri l Alaiyye nin bittigi 1282 yilindan 1323 yilina kadar en onemli kaynak konumundadir Aksarayi eserini yazarken in Beydavi nin ve Ebu Bekir Suli nin adli eserleri ile bazi selcuknamelerden faydalanmistir Ayrica Muneccimbasi Ahmed Dede eserini ise isimli eserini yazarken Anadolu Selcuklulari ile ilgili konularda Musameretu l Ahbar i kaynak olarak kullanmislardir Eser gunumuz Turkcesine ilk olarak tarafindan cevrilmis tam cevirisi ise tarafindan yapilmistir Eserin bolumleriDort bolum halinde yazilan eserin ilk bolumunde rumi arabi yezdicird ve celali takvimlerden bahsedilmektedir Ikinci bolumde Muhammed den baslayarak Dort Halife Emevi halifeleri ve Abbasi halifeleri ozetle anlatilmaktadir Ucuncu bolumde Buyuk Selcuklu Devleti nin kurulusu ve yikilisina Anadolu Selcuklu Devleti nin kurulusundan II Giyaseddin Keyhusrev donemine kadar olan zamana deginilmektedir Dorduncu ve son bolumde ise Anadolu Selcuklu Devleti nin son 75 yillik tarihini anlatmakta olup kitabin da en hacimli kismini olusturmaktadir Eserin uslubuKitabin ilk uc bolumunde olaylari yalin bir dille ve ozetleyerek aktaran Aksarayi kitabin asil onemli kismini olusturulan dorduncu bolumde bu uslubunu birakarak suslu bir dile basvurmustur Iran edebi tarihciliginin etkilerinin goruldugu bu bolumde dili suslemek ve goruslerinin hakliligini dogrulamak amaciyla sik sik ayet hadis unlu sozler ve Farsca ile Arapca siirler aktarmistir Ancak aktarilan bu siir ve sozler zaman zaman anlatim butunlugunu bozacak raddede olmustur Eserdeki siirlerin cogunun sairinin ismini vermeyen Aksarayi eserinde siirini aktardigi sairlerden yalnizca Hakani Mutenebbi Kabus bin Vusmgir Riza Baba ve nin ismini zikretmektedir Ayrica aktarilan siirlerin bir kismi da madde tarihlerden olusmaktadir Ayrica eserde olaylarin arasina yerlestirilen tembihler ile okuyucuya ders vermek ve dusundurmek amaclanmis bu yonuyle de kitap siyasetnameye benzetilmistir KaynakcaOzel a b c d Aksarayi 2000 s Giris IV radikal com tr 13 Mart 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2014 Taneri Aydin PDF ankara edu tr 2 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2014 a b Aka Ismail 1989 Kerimuddin AKSARAYI PDF Islam Ansiklopedisi 2 Ali Riza Baskan Guzel Sanatlar Matbaasi A S bas Istanbul Turk Diyanet Vakfi s 293 13 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 13 Mart 2014 Mercil Erdogan 2009 SELCUKNAME PDF Islam Ansiklopedisi 36 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi s 398 ISBN 9789753895668 14 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF a b c d e f g Aksarayi 2000 s Giris V Aksarayi 2000 s 23 Aksarayi 2000 s 125 Aksarayi 2000 s 4 Aksarayi 2000 s 91 Aksarayi 2000 s 191 Aksarayi 2000 s 277 Aksarayi 2000 s 159 Aksarayi 2000 s 249 Aksarayi 2000 s 289 Aksarayi 2000 s Giris VI GenelAksarayi Kerimuddin Mahmud i 2000 Musameretu l Ahbar cev Mursel Ozturk Turk Tarih Kurumu Basimevi bas Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ISBN 9751612217 Dis baglantilarGoogle Kitaplar da Musameretu l Ahbar