Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Narva (Rusça: Нарва), Estonya'nın üçüncü büyük şehridir. Rusya sınırında, Estonya'nın en doğusunda yer almaktadır. Peipus Gölü'nden doğan Narva Nehri buradan geçmektedir. Narva, 2023 yılı itibarıyla 53.626 kişilik nüfusa sahiptir.
| Narva | |
|---|---|
 | |
 Bayrak  Arma | |
  Narva Narva'nın Estonya'daki konumu | |
| Ülke |  Estonya |
| İl | Ida-Viru |
| Belediye | Narva |
| Kuruluş tarihi | 1172 |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Katri Raik |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 54,409 |
| • Yoğunluk | 640/km² |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
Resmî site www.narva.ee | |
Narva, 1944 yılında İkinci Dünya Savaşı sırasında neredeyse tamamen yıkılmıştır. 1944-1991 yılları arasında Estonya'nın Sovyet işgali sırasında, şehrin orijinal sakinlerinin geri dönmesine izin verilmemiş ve Sovyet Rusya'dan ve o zamanki Sovyetler Birliği'nin (SSCB) diğer bölgelerinden göçmen işçiler getirilmiştir. 1934 nüfus sayımına göre %65'i etnik olarak Estonyalı olan Narvik nüfusu, 20. yüzyılın ikinci yarısında ezici bir çoğunlukla Estonyalı olmayanlardan oluşmuştur. Daha güncel verilere göre, şehir sakinlerinin %46,7'si Estonya vatandaşı, %36,3'ü Rusya Federasyonu vatandaşı, %15,3'ü ise tanımlanmamış vatandaşlığa sahiptir.
Tarihi
İlk yerleşim
Adını Narva Nehri'nden alan şehir, arkeolojik çalışmaların gösterdiği üzere, insanlar MÖ 5. ile 4. bin yıl arasında bölgeye yerleşmişlerdir. Narva Joaoru'daki müstahkem yerleşim, Estonya'da bilinen en eski yerleşimdir ve yaklaşık MÖ 1000 yılına tarihlenmektedir. Narva'ya ilişkin en eski yazılı referans, 1172 yılında Novgorod'da Nerevsky veya Narovsky konets (avlu) olarak adlandırılan bir bölgeyi tanımlayan 'nde yer almaktadır. Tarihçilere göre bu isim Narva veya Narva nehrinin adından türemiştir ve o dönemde bir ticaret yerleşiminin varlığına dair bir kanıt olmamasına rağmen sık kullanılan bir ticaret yolunun Narva'dan geçtiğini göstermektedir.
Orta çağ
Narva'nın hem ticaret yollarının hem de Narva nehrinin kesişme noktasındaki elverişli konumu, Narva Kalesi'nin kurulmasının ve kalenin çevresindeki kentsel yerleşimin daha sonra gelişmesinin arkasında yatan nedendir. Kale, 13. yüzyılın ikinci yarısında kuzey Estonya'nın Danimarka egemenliği altında olduğu dönemde kurulmuştur; kaleye dair en eski yazılı kayıt 1277 yılına aittir. Narva köyünden 1241 yılında Danimarka Nüfus Sayım Defteri'nde bahsedilmektedir. Kalenin etrafında bir kasaba gelişmiş ve 1345 yılında Danimarka kralı IV. Valdemar'dan Lübeck Şehir Haklarını almıştır. Kale ve çevresindeki Narva (Almanca Narwa) kasabası, Danimarka kralının Kuzey Estonya'daki topraklarını satmasının ardından 1346 yılında Livonya Tarikatı'nın mülkiyetine geçmiştir. 1492 yılında Narva nehrinin karşısındaki , Moskovalı III. İvan tarafından kurulmuştur.
Narva, Orta Çağ'da da önemli bir ticaret merkezi olmaya devam etmiştir. Ancak Tallinn'in muhalefeti nedeniyle Narva hiçbir zaman Hansa Birliği'nin bir parçası olmadı ve küçük bir kasaba olarak kaldı. 1530'daki nüfusunun 600-750 kişi olduğu tahmin edilmektedir.
Danimarka ve Rus yönetimi
1558'de Livonya Savaşı sırasında Ruslar tarafından ele geçirilen Narva, kısa bir süre için Pskov ve Novgorod'dan gelen malların aktarma merkezi olarak Rusya için önemli bir liman ve ticaret şehri haline geldi. Rus egemenliği 1581 yılında komutasındaki İsveçlilerin şehri fethetmesiyle sona erdi ve şehir İsveç'in bir parçası oldu. sırasında şehrin valisi olmuştur ve Rus kuvvetleri şehri geri almaya çalışmış ancak başarılı olamamıştır.
İsveç yönetimi sırasında Narva'nın Eski Kenti inşa edilmiştir. 1659'da kasabayı neredeyse tamamen yok eden büyük bir yangının ardından, kasabanın orta kesiminde sadece taş binaların inşa edilmesine izin verildi. Gelişen ticaretten elde edilen gelirler, şehir merkezinin yirmi yıl içinde yeniden inşa edilmesini sağladı. İkinci Dünya Savaşı'na kadar, barok Eski Şehir neredeyse hiçbir değişikliğe uğramadı ve böylece tüm Avrupa'da tanındı. İsveç yönetiminin sonuna doğru, Narva'nın savunma yapıları büyük ölçüde geliştirildi. 1680'lerden itibaren, ünlü İsveçli askeri mühendis tarafından planlanan olağanüstü bir tabya sistemi şehrin etrafına inşa edildi. Yeni savunmalar Kuzey Avrupa'nın en güçlüleri arasındaydı.
1700-1721 yılları arasındaki Büyük Kuzey Savaşı sırasında Narva, İsveç Kralı XII. Karl ile Rus Çarı I. Petro'nun kuvvetleri arasındaki ilk büyük savaşa sahne oldu. Rusların sayıca bire dört üstün olmalarına rağmen İsveç kuvvetleri, 40.000 kişilik düşmanlarını bozguna uğrattı. Rusya daha sonra 1704 yılında şehri fethetti.
Nüfus
Narva'nın nüfusu 2009 yılı sayımına göre 65.886'dır. Nüfusun çoğunluğunu Ruslar oluşturmaktadır.
Nüfus değişimi
- 1922 26.900
- 1990 82.200
- 2000 73.300
- 2005 69.400
Kardeş kentler
Kaynakça
- ^ Population by sex, age and place of residence after the 2017 administrative reform, 1 January 27 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Statistics Estonia.
- ^ Kattago, Siobhan (Aralık 2008). "Commemorating Liberation and Occupation: War Memorials Along the Road to Narva". Journal of Baltic Studies (İngilizce). 39 (4): 431-449. doi:10.1080/01629770802461225. ISSN 0162-9778. 23 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
- ^ Duncan, W. Raymond (9 Nisan 2019). Ethnic Nationalism And Regional Conflict: The Former Soviet Union And Yugoslavia (İngilizce). Routledge. ISBN . 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
- ^ "Esileht - Narva Muuseum". www.narvamuuseum.ee. 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
- ^ . Narva Muuseumi Toimetised. 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
- ^ "Esileht - Narva Muuseum". www.narvamuuseum.ee. 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Temmuz 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 5 Kasım 2010 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Kasım 2010.
 | Estonya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Narva Rusca Narva Estonya nin ucuncu buyuk sehridir Rusya sinirinda Estonya nin en dogusunda yer almaktadir Peipus Golu nden dogan Narva Nehri buradan gecmektedir Narva 2023 yili itibariyla 53 626 kisilik nufusa sahiptir NarvaSehirBayrakArmaNarvaNarva nin Estonya daki konumuUlkeEstonyaIlIda ViruBelediyeNarvaKurulus tarihi1172Idare Belediye baskaniKatri RaikNufus 2020 Toplam54 409 Yogunluk640 km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Resmi site www narva ee Narva 1944 yilinda Ikinci Dunya Savasi sirasinda neredeyse tamamen yikilmistir 1944 1991 yillari arasinda Estonya nin Sovyet isgali sirasinda sehrin orijinal sakinlerinin geri donmesine izin verilmemis ve Sovyet Rusya dan ve o zamanki Sovyetler Birligi nin SSCB diger bolgelerinden gocmen isciler getirilmistir 1934 nufus sayimina gore 65 i etnik olarak Estonyali olan Narvik nufusu 20 yuzyilin ikinci yarisinda ezici bir cogunlukla Estonyali olmayanlardan olusmustur Daha guncel verilere gore sehir sakinlerinin 46 7 si Estonya vatandasi 36 3 u Rusya Federasyonu vatandasi 15 3 u ise tanimlanmamis vatandasliga sahiptir TarihiIlk yerlesim Adini Narva Nehri nden alan sehir arkeolojik calismalarin gosterdigi uzere insanlar MO 5 ile 4 bin yil arasinda bolgeye yerlesmislerdir Narva Joaoru daki mustahkem yerlesim Estonya da bilinen en eski yerlesimdir ve yaklasik MO 1000 yilina tarihlenmektedir Narva ya iliskin en eski yazili referans 1172 yilinda Novgorod da Nerevsky veya Narovsky konets avlu olarak adlandirilan bir bolgeyi tanimlayan nde yer almaktadir Tarihcilere gore bu isim Narva veya Narva nehrinin adindan turemistir ve o donemde bir ticaret yerlesiminin varligina dair bir kanit olmamasina ragmen sik kullanilan bir ticaret yolunun Narva dan gectigini gostermektedir Orta cag Narva nin hem ticaret yollarinin hem de Narva nehrinin kesisme noktasindaki elverisli konumu Narva Kalesi nin kurulmasinin ve kalenin cevresindeki kentsel yerlesimin daha sonra gelismesinin arkasinda yatan nedendir Kale 13 yuzyilin ikinci yarisinda kuzey Estonya nin Danimarka egemenligi altinda oldugu donemde kurulmustur kaleye dair en eski yazili kayit 1277 yilina aittir Narva koyunden 1241 yilinda Danimarka Nufus Sayim Defteri nde bahsedilmektedir Kalenin etrafinda bir kasaba gelismis ve 1345 yilinda Danimarka krali IV Valdemar dan Lubeck Sehir Haklarini almistir Kale ve cevresindeki Narva Almanca Narwa kasabasi Danimarka kralinin Kuzey Estonya daki topraklarini satmasinin ardindan 1346 yilinda Livonya Tarikati nin mulkiyetine gecmistir 1492 yilinda Narva nehrinin karsisindaki Moskovali III Ivan tarafindan kurulmustur Narva Orta Cag da da onemli bir ticaret merkezi olmaya devam etmistir Ancak Tallinn in muhalefeti nedeniyle Narva hicbir zaman Hansa Birligi nin bir parcasi olmadi ve kucuk bir kasaba olarak kaldi 1530 daki nufusunun 600 750 kisi oldugu tahmin edilmektedir Danimarka ve Rus yonetimi 1558 de Livonya Savasi sirasinda Ruslar tarafindan ele gecirilen Narva kisa bir sure icin Pskov ve Novgorod dan gelen mallarin aktarma merkezi olarak Rusya icin onemli bir liman ve ticaret sehri haline geldi Rus egemenligi 1581 yilinda komutasindaki Isveclilerin sehri fethetmesiyle sona erdi ve sehir Isvec in bir parcasi oldu sirasinda sehrin valisi olmustur ve Rus kuvvetleri sehri geri almaya calismis ancak basarili olamamistir Isvec yonetimi sirasinda Narva nin Eski Kenti insa edilmistir 1659 da kasabayi neredeyse tamamen yok eden buyuk bir yanginin ardindan kasabanin orta kesiminde sadece tas binalarin insa edilmesine izin verildi Gelisen ticaretten elde edilen gelirler sehir merkezinin yirmi yil icinde yeniden insa edilmesini sagladi Ikinci Dunya Savasi na kadar barok Eski Sehir neredeyse hicbir degisiklige ugramadi ve boylece tum Avrupa da tanindi Isvec yonetiminin sonuna dogru Narva nin savunma yapilari buyuk olcude gelistirildi 1680 lerden itibaren unlu Isvecli askeri muhendis tarafindan planlanan olaganustu bir tabya sistemi sehrin etrafina insa edildi Yeni savunmalar Kuzey Avrupa nin en gucluleri arasindaydi 1700 1721 yillari arasindaki Buyuk Kuzey Savasi sirasinda Narva Isvec Krali XII Karl ile Rus Cari I Petro nun kuvvetleri arasindaki ilk buyuk savasa sahne oldu Ruslarin sayica bire dort ustun olmalarina ragmen Isvec kuvvetleri 40 000 kisilik dusmanlarini bozguna ugratti Rusya daha sonra 1704 yilinda sehri fethetti NufusNarva nin nufusu 2009 yili sayimina gore 65 886 dir Nufusun cogunlugunu Ruslar olusturmaktadir Nufus degisimi 1922 26 900 1990 82 200 2000 73 300 2005 69 400Sehrin bati kisminin gorunusuKardes kentlerKarlskoga Isvec DanimarkaKaynakca Population by sex age and place of residence after the 2017 administrative reform 1 January 27 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Statistics Estonia Kattago Siobhan Aralik 2008 Commemorating Liberation and Occupation War Memorials Along the Road to Narva Journal of Baltic Studies Ingilizce 39 4 431 449 doi 10 1080 01629770802461225 ISSN 0162 9778 23 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2023 Duncan W Raymond 9 Nisan 2019 Ethnic Nationalism And Regional Conflict The Former Soviet Union And Yugoslavia Ingilizce Routledge ISBN 978 0 429 71593 8 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2023 Esileht Narva Muuseum www narvamuuseum ee 13 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2023 Narva Muuseumi Toimetised 20 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Temmuz 2023 Esileht Narva Muuseum www narvamuuseum ee 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Temmuz 2023 Arsivlenmis kopya PDF 5 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Kasim 2010 Estonya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz