Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tallinn, Estonya'nın başkenti ve ana liman kentidir. Estonya'nın kuzeyinde, Baltık Denizi'nin Finlandiya Koyu kıyısında, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'nin 80 kilometre güneyinde yer alan Tallinn'in nüfusu 2022 itibarı ile 437.811'dir. Tallinn, aynı zamanda Estonya'nın temel finans, sanayi ve kültür merkezidir. Helsinki dışında yakın olduğu önemli şehirler, 300 kilometre güneyindeki Letonya başkenti Riga, 320 kilometre doğusundaki Rus şehri Sankt-Petersburg ve 380 kilometre batısındaki İsveç başkenti Stockholm'dur. 2023 yılının Yeşil Avrupa Başkenti seçilen Tallinn, ülkenin tek teknik üniversitesi olan Tallinn Teknoloji Üniversitesi'ne ev sahipliği yapmaktadır. Sosyal bilimler üzerine eğitim veren Tallinn Üniversitesi de bu şehirde yer almaktadır.
| Tallinn | |
|---|---|
 | |
 Bayrak  Arma | |
  Tallinn Tallinn'in Estonya'daki konumu | |
| Ülke |  Estonya |
| İl | Harju |
| Belediye | Tallinn |
| Kuruluş tarihi | 1154 |
| Alt idari birimler | Liste |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | (EK) |
| Yüzölçümü | |
| • Kent | 159,2 km² (614 mil²) |
| Rakım | 9 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Başkent | 445,259 |
| • Kent yoğunluğu | 2.800/km² (7.000/mil²) |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
| Alan kodu | 01 |
| Plaka kodu | ZG |
Resmî site http://www.tallinn.ee | |
 | |
| Konum |  Estonya |
| (Kriter) | Kültürel: ii, iv |
| Referans | 822 |
| Tescil | 1997 (21. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
Tallinn, Avrupa Birliği içinde kişi başına en fazla şirket kurulan ve Skype, Wise, Bolt gibi birçok uluslararası firmanın temellerinin atıldığı şehirdir. Şehir, Avrupa Birliği'nin IT Genel Merkezi ve NATO'nun Siber Savunma Geliştirme Merkezine ev sahipliği yapmaktadır. Tallinn, dünyanın en iyi 10 dijital şehri arasında gösterilmektedir.
İsmin kökeni
Kentin tarihteki diğer isimleri Kolõvan, Lindanise, Lindanisa (Lindanäs) ve "Reval" türevleridir (Revalya, Revel, Revelin). Tallinn kelimesinin tam olarak nereden geldiği bilinmese de kelime kökeni olarak "Taani-linn" (Danimarkalılar'ın Kenti) veya "talu linn" (çiftçi kenti) olduğu muhtemeldir. Tallinn ismi, 1918 yılında Estonya bağımsızlığını kazandıktan sonra resmi olarak kabul edilmiştir. 1918 öncesi ise kentin adı Reval'di. Şehir, Turku ile birlikte 2011 Avrupa Kültür Başkenti seçilmiştir.
Tarihçe
Tallinn'in tarihi yerleri üç bölüme ayrılır:
- "Katedral Tepesi", Tallinn tarihinde merkezi otoritenin kurulduğu ilk yerdir. Önceleri piskoposun yönetiminde kalan Tallinn, daha sonraları soylular tarafından yönetilmeye başlamıştır. Günümüzde ise Estonya meclisi burada yer alır.
- "Eski Kasaba", eskiden sıradan Estonyalılar'ın yaşadığı bölümdür. 19. yüzyıla kadar Katedral Tepesi'nden bağımsız yönetiliyordu.
- "Kırsal alan", Eski Kasaba'nın güneyinde yer alan ve çiftçilerin yaşadığı bölümdür.
Tallinn'in tarihi sayısız işgaller ve saldırılarla doludur. En son II. Dünya Savaşı sırasında ağır bombardıman altında kalan kentin tarihi bölümü ayakta durmayı başarmıştır. Nazi Almanyası döneminde Stalag 381 burada inşa edilmiştir. Tallinn 1997'de Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından Dünya Mirası listesine eklenmiştir.
15. yüzyılda inşa edilen 159 metre yüksekliğindeki gotik mimarisiyle Aziz Olaf Kilisesi, Avrupa'daki uzun yapıydı. Yangınlar yüzünden, kilisenin tekrar restore edilmiş olmasına karşın, yapının bugünkü boyu 123 metreye inmiştir.
İdari bölümleri
| Tallinn'in semtleri | |||
|---|---|---|---|
| Semtler | Alan | Nüfus | Mahalleler (asumid) |
| Haabersti | 18,6 km² | 35,000 | Astangu · Haabersti · Kakumäe · Mäeküla · Mustjõe · Õismäe · Pikaliiva · Rocca al Mare · Tiskre · Väike-Õismäe · Veskimetsa · Vismeistri |
| Kesklinn (merkez) | 28.0 km² | 34,985 | Aegna · Juhkentali · Kadriorg · Kassisaba · Keldrimäe · Kitseküla · Kompassi · Luite · Maakri · Mõigu · Raua · Sadama · Sibulaküla · Südalinn · Tatari · Tõnismäe · Torupilli · Ülemistejärve · Uus Maailm · Vanalinn · Veerenni |
| Kristiine | 9,4 km² | 27,531 | Järve · Lilleküla · Tondi |
| Lasnamäe | 30,0 km² | 108,644 | Katleri · Kurepõllu · Kuristiku · Laagna · Loopealse · Mustakivi · Pae · Paevälja · Priisle · Seli · Sikupilli · Sõjamäe · Tondiraba · Ülemiste · Uuslinn · Väo |
| Mustamäe | 8,0 km² | 62,219 | Kadaka · Mustamäe · Sääse · Siili |
| Nõmme | 28,0 km² | 35,043 | Hiiu · Kivimäe · Laagri · Liiva · Männiku · Nõmme · Pääsküla · Rahumäe · Raudalu · Vana-Mustamäe |
| Pirita | 18,7 km² | 8,507 | Iru · Kloostrimetsa · Kose · Laiaküla · Lepiku · Maarjamäe · Mähe · Merivälja · Pirita |
| Põhja-Tallinn (norte de Tallin) | 17,3 km² | 52,573 | Kalamaja · Karjamaa · Kelmiküla · Kopli · Merimetsa · Paljassaare · Pelgulinn · Pelguranna · Sitsi |
Eğitim
Tallinn'deki üniversitesiter:
- Tallinn Teknoloji Üniversitesi
- Tallinn Üniversitesi
- Estonya Sanat Akademisi
- Estonya Müzik ve Tiyatro Akademisi
- Tallinn Devlet Savunma Akademisi
- Tallinn Protestan Luteran Kilisesi Teoloji Enstitüsü
Spor
1980 Olimpiyatları yelkenli kayık yarışmaları Tallinn'de yapıldı. Kent merkezinde birçok bina, olimpik otel, postane ve yelkencilik merkezi olimpiyatlar zamanında yapıldı.
Nüfus
Tallinn nüfusu 2024 yılı sayımına göre 1.366.491'dir.
Nüfus değişimi
- 1816 12.000
- 1834 15.300
- 1851 24.000
- 1881 45.900
- 1897 58.800
- 1925 119.800
- 1989 500.000+
- 2000 500.400
- 2005 401.694
- 2024 1.366.491
Ulaşım
Kara Ulaşımı
Tallinn garından Tartu, Pärnu, Narva, Riga, Moskova ve St. Petersburg'a tren hatları mevcuttur. Ayrıca otobüs ile ülkedeki diğer kentlere de ulaşım mümkündür. Tallinn, Baltica otobanı ile Polonya'ya bağlanmıştır.
Deniz ulaşımı
Tallinn'den yapılan başlıca feribot seferleri:
- Helsinki (Finlandiya)
- Stokholm (İsveç)
- Åland (Finlandiya)
- Sankt-Peterburg (Rusya)
- Rostock (Almanya)
Coğrafya
Tallinn Estonya'nın Harjumaa bölgesinde yer alır.
Tallinn'in en büyük gölü Ülemiste'dir. Bu göl aynı zamanda kentin içme suyu ihtiyacını karşılar.
Wikimedia Commons'ta Tallinn ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ "Tallinn Population 2020". World Population Review. 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2020.
- ^ . Statistics Estonia. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022.
- ^ Estonian Atlas. (İngilizce). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2008.
- ^ "Estonia Population 2024". Statistics Estonia. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ocak 2024.
- ^ (İsveççe). © 2004–2009 Malmö stad, 205 80 Malmö, Organisationsnummer: 212000-1124. 17 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2009.
|yayımcı=dış bağlantı () - ^ "Twin cities of Riga". . 1 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2009.
- ^ (Estonca). © 2002–2009 Tallinn. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2009.
|yayımcı=dış bağlantı ()
Dış bağlantılar
- Tallinn kent resmî sitesi23 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tallinn Estonya nin baskenti ve ana liman kentidir Estonya nin kuzeyinde Baltik Denizi nin Finlandiya Koyu kiyisinda Finlandiya nin baskenti Helsinki nin 80 kilometre guneyinde yer alan Tallinn in nufusu 2022 itibari ile 437 811 dir Tallinn ayni zamanda Estonya nin temel finans sanayi ve kultur merkezidir Helsinki disinda yakin oldugu onemli sehirler 300 kilometre guneyindeki Letonya baskenti Riga 320 kilometre dogusundaki Rus sehri Sankt Petersburg ve 380 kilometre batisindaki Isvec baskenti Stockholm dur 2023 yilinin Yesil Avrupa Baskenti secilen Tallinn ulkenin tek teknik universitesi olan Tallinn Teknoloji Universitesi ne ev sahipligi yapmaktadir Sosyal bilimler uzerine egitim veren Tallinn Universitesi de bu sehirde yer almaktadir TallinnBaskentBayrakArmaTallinnTallinn in Estonya daki konumuUlkeEstonyaIlHarjuBelediyeTallinnKurulus tarihi1154Alt idari birimlerListeIdare Belediye baskani EK Yuzolcumu Kent159 2 km 614 mil Rakim9 mNufus 2020 Baskent445 259 Kent yogunlugu2 800 km 7 000 mil Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Alan kodu01Plaka koduZGResmi site http www tallinn eeUNESCO Dunya MirasiKonum EstonyaKriterKulturel ii ivReferans822Tescil1997 21 oturum BolgeAvrupa ve Kuzey Amerika Tallinn Avrupa Birligi icinde kisi basina en fazla sirket kurulan ve Skype Wise Bolt gibi bircok uluslararasi firmanin temellerinin atildigi sehirdir Sehir Avrupa Birligi nin IT Genel Merkezi ve NATO nun Siber Savunma Gelistirme Merkezine ev sahipligi yapmaktadir Tallinn dunyanin en iyi 10 dijital sehri arasinda gosterilmektedir Ismin kokeniKentin tarihteki diger isimleri Kolovan Lindanise Lindanisa Lindanas ve Reval turevleridir Revalya Revel Revelin Tallinn kelimesinin tam olarak nereden geldigi bilinmese de kelime kokeni olarak Taani linn Danimarkalilar in Kenti veya talu linn ciftci kenti oldugu muhtemeldir Tallinn ismi 1918 yilinda Estonya bagimsizligini kazandiktan sonra resmi olarak kabul edilmistir 1918 oncesi ise kentin adi Reval di Sehir Turku ile birlikte 2011 Avrupa Kultur Baskenti secilmistir TarihceTallinn in tarihi yerleri uc bolume ayrilir Katedral Tepesi Tallinn tarihinde merkezi otoritenin kuruldugu ilk yerdir Onceleri piskoposun yonetiminde kalan Tallinn daha sonralari soylular tarafindan yonetilmeye baslamistir Gunumuzde ise Estonya meclisi burada yer alir Eski Kasaba eskiden siradan Estonyalilar in yasadigi bolumdur 19 yuzyila kadar Katedral Tepesi nden bagimsiz yonetiliyordu Kirsal alan Eski Kasaba nin guneyinde yer alan ve ciftcilerin yasadigi bolumdur Tallinn in tarihi sayisiz isgaller ve saldirilarla doludur En son II Dunya Savasi sirasinda agir bombardiman altinda kalan kentin tarihi bolumu ayakta durmayi basarmistir Nazi Almanyasi doneminde Stalag 381 burada insa edilmistir Tallinn 1997 de Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu UNESCO tarafindan Dunya Mirasi listesine eklenmistir 15 yuzyilda insa edilen 159 metre yuksekligindeki gotik mimarisiyle Aziz Olaf Kilisesi Avrupa daki uzun yapiydi Yanginlar yuzunden kilisenin tekrar restore edilmis olmasina karsin yapinin bugunku boyu 123 metreye inmistir Idari bolumleriTallinn in semtleriSemtler Alan Nufus Mahalleler asumid Haabersti 18 6 km 35 000 Astangu Haabersti Kakumae Maekula Mustjoe Oismae Pikaliiva Rocca al Mare Tiskre Vaike Oismae Veskimetsa VismeistriKesklinn merkez 28 0 km 34 985 Aegna Juhkentali Kadriorg Kassisaba Keldrimae Kitsekula Kompassi Luite Maakri Moigu Raua Sadama Sibulakula Sudalinn Tatari Tonismae Torupilli Ulemistejarve Uus Maailm Vanalinn VeerenniKristiine 9 4 km 27 531 Jarve Lillekula TondiLasnamae 30 0 km 108 644 Katleri Kurepollu Kuristiku Laagna Loopealse Mustakivi Pae Paevalja Priisle Seli Sikupilli Sojamae Tondiraba Ulemiste Uuslinn VaoMustamae 8 0 km 62 219 Kadaka Mustamae Saase SiiliNomme 28 0 km 35 043 Hiiu Kivimae Laagri Liiva Manniku Nomme Paaskula Rahumae Raudalu Vana MustamaePirita 18 7 km 8 507 Iru Kloostrimetsa Kose Laiakula Lepiku Maarjamae Mahe Merivalja PiritaPohja Tallinn norte de Tallin 17 3 km 52 573 Kalamaja Karjamaa Kelmikula Kopli Merimetsa Paljassaare Pelgulinn Pelguranna SitsiKaynak Statistics Estonia 01 01 2008EgitimTallinn deki universitesiter Tallinn Teknoloji Universitesi Tallinn Universitesi Estonya Sanat Akademisi Estonya Muzik ve Tiyatro Akademisi Tallinn Devlet Savunma Akademisi Tallinn Protestan Luteran Kilisesi Teoloji EnstitusuSpor1980 Olimpiyatlari yelkenli kayik yarismalari Tallinn de yapildi Kent merkezinde bircok bina olimpik otel postane ve yelkencilik merkezi olimpiyatlar zamaninda yapildi NufusTallinn belediye binasi Raekoda Tallinn nufusu 2024 yili sayimina gore 1 366 491 dir Nufus degisimi 1816 12 000 1834 15 300 1851 24 000 1881 45 900 1897 58 800 1925 119 800 1989 500 000 2000 500 400 2005 401 694 2024 1 366 491UlasimKara Ulasimi Tallinn garindan Tartu Parnu Narva Riga Moskova ve St Petersburg a tren hatlari mevcuttur Ayrica otobus ile ulkedeki diger kentlere de ulasim mumkundur Tallinn Baltica otobani ile Polonya ya baglanmistir Deniz ulasimi Helsinkiye giden bir feribot Tallinn den yapilan baslica feribot seferleri Helsinki Finlandiya Stokholm Isvec Aland Finlandiya Sankt Peterburg Rusya Rostock Almanya CografyaTallinn Estonya nin Harjumaa bolgesinde yer alir Tallinn in en buyuk golu Ulemiste dir Bu gol ayni zamanda kentin icme suyu ihtiyacini karsilar Wikimedia Commons ta Tallinn ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Kardes sehirler Annapolis ABD Bialystok Polonya Dartford Birlesik Krallik Gdansk Polonya Gdynia Polonya Goteborg Isvec Groningen Hollanda Kiel Almanya Kotka Finlandiya 1955 Lomza Polonya Los Gatos ABD Malmo Isvec Portland ABD Riga Letonya 6 Schwerin Almanya Venedik Italya Vilnus LitvanyaKaynakca Tallinn Population 2020 World Population Review 16 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2020 Statistics Estonia 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2022 Estonian Atlas Ingilizce 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Eylul 2008 Estonia Population 2024 Statistics Estonia 26 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ocak 2024 Isvecce c 2004 2009 Malmo stad 205 80 Malmo Organisationsnummer 212000 1124 17 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2009 yayimci dis baglanti yardim Twin cities of Riga 1 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2009 Estonca c 2002 2009 Tallinn 27 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2009 yayimci dis baglanti yardim Dis baglantilarTallinn kent resmi sitesi23 Agustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde