Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Narın Nehri, (Kırgızca: Нарын дарыясы, Nаrın dаrıyası) 807 km uzunluğunda olup Seyhun nehrinin sağ kaynak nehridir. Narın Nehri Kırgızistan'ın en büyük ve en uzun nehridir, batıya Fergana Vadisi üzerinden Özbekistan'a doğru akan Narın nehri Kara derya ile özbekistan'da birleşerek Sir derya havzasını oluşturan önemli bir hidrolojik sistem yaratır.
| Narin Nehri | |
|---|---|
 Narin Nehri | |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kırgızistan |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Tanrı Dağları |
| Kaynak rakımı | m |
| Ağız | Seyhun |
| Uzunluk | 807 km. |
| Havza alanı | 13,7 km² |
| Debi | m³/s |
Hidroloji
Yaklaşık 807 km uzunluğa sahip büyük bir nehir olan narın nehri Kırgızistan sınırları içinde tanrı dağları üzerindeki kaynaklarından doğar. Fergana vadisi üzerinden ilerleyerek Özbekistan'a yani Kara derya ile birleşip Seyhun'u meydana getireceği yere ulaşır. Esasında bir alt havza olan narın ırmağı havzası 59.900 km^2 yüzölçümüne sahiptir. Seyhun havzasının bir bileşeni olan narın havzasının yüzey suyu miktarının yılda 13.7 km^3 değerine ulaşabildiği düşünülmektedir. 1982'de inşa edilen dev Toktogul rezervuarı 19.5 km^3'lük su varlığıyla Kırgızistan'ın hidroelektrik üretim ihtiyacını karşılarken; sulama ve sel önleme ihtiyacına cevap vermektedir ve nehir sistemi üzerindeki çok amaçlı rezervuarların en büyüğüdür. Daha küçük baraj ve rezervuarlar da kurulmuştur, örnek olarak Kurpsai ve Üç-kurgan rezervuarları verilebilir ve bu rezervuarlar sırasıyla 0.37 km^3 ile 0.0564 km^3 su hacmine sahiptirler. Alt havzanın Kırgızistan kesiminde 115.000-120.000 hektarlık sulanan alan bulunmaktadır. Resmi olarak devlet programı kapsamında Narın oblastı'nın merkez kesiminde 1500 hektarlık yeni bir sulama alanı meydana getirilmesi kararlaştırılmıştır. Kırgızistan havzasındaki çevresel sorunlardan nehir ciddi şekilde olumsuz etkilenmektedir. Kırgızistan, hem orman alanı azalması hem de toprak kayması ve moloz akışı gibi sorunlarda ciddi ölçüde önde gelmektedir. Havza üzerindeki önemli problemler ayrıca çeşitli kirlilik ve kayıp durumlarıdır. Su kirliliği, sınai(madencilik ve fabrika atıkları) ve tarımsal sulamadan kaynaklı kirlilik, şehir suyu kirliliği ve su kayıpları (atık su toplama alt yapısının olmaması veya verimsiz su ağı) ciddi problem oluşturmaktadır. Kirlilik baskısı daha çok nehrin mansap yönünde (aşağı nehir) yoğunlaşmaktadır, yüksek rakımlarda yani memba yönünde nehir görece temiz durumdadır. Narın alt havzası rezervuarlarının su düşüm kontrolleri Orta Asya su koordinasyonu için devletlerarası komisyonu tarafından bir çerçeveye oturtulmuştur. Havzanın Kırgızistan kısmında dokuz ölçümleme istasyonu bulunur. Kambarata barajı ve rezervuarının devreye alınmasıyla nehrin memba kısmına daha fazla ölçüm sistemi kurulması şart hale gelmiştir. Güncel geliştirilme adımlarına rağmen, nehrin su ve buz kaynaklarına ilişkin yeterli izleme ağı oluşturulmamıştır.
İklim değişikli ve Narın nehri
Dünyada kar ve buz erimelerinden kaynaklı su varlığı pek çok topluluk adına önemli bir su kaynağıdır, hem sulama hem de hidroelektrik enerji üretimi konusunda fayda sağlamaktadır. İklim değişikliği ise bu yıllık su döngüsünün zamanlama ve miktarını değiştirmektedir. Genel olarak Kırgızistan sınırları içinde 8000 bin buzul barındırır ve bu buzullar toplam yüzölçümünün 4.2'sini kaplar ve tarımsal sulamada buzul kaynaklı suların kullanım oranı yüzde 94 oranındadır. Bu nedenle iklimsel baskı günümüzde doğu Kırgızistan'daki tanrı dağları üzerinde yer alan ve narın nehrine kaynaklık eden kar ve buz tabakaları üzerinde görülmektedir. The Journal Water'da yayımlanan Alice hHll ve ekibinin yürüttüğü bir çalışmayla narın nehrine kaynaklık eden dağ buzullarının nehre olan katkısındaki değişimler su kimyasal olarak analiz edilerek bulunmak istenmiştir. Narın nehrinin 440 km'lik kesiminde önemli bilimsel çalışmalar bölge insanının su konusunda yüzleştiği sorunların tespit edilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yine yerel topluluklar son 15 yılda bölgeye gelen su varlığının ciddi oranda azaldığı gözlemini yapmaktadırlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Editors of UNECE, Editors of UNECE. "DRAINAGE BASIN OF THE ARAL SEA AND OTHER TRANSBOUNDARY WATERS IN CENTRAL ASIA" (PDF). www.unece.com. UNECE. 24 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Haziran 2020.
- ^ Zarzar, Rosette. "Water Stress in the Naryn River Basin". www.glacierhub.org. Glacierhub. 22 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2020.
Dış bağlantılar
- Narın Nehri için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- https://www.researchgate.net/publication/234300655_Hydrochemistry_and_land_cover_in_the_upper_Naryn_river_basin_Kyrgyzstan 30 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Narin Nehri Kirgizca Naryn daryyasy Narin dariyasi 807 km uzunlugunda olup Seyhun nehrinin sag kaynak nehridir Narin Nehri Kirgizistan in en buyuk ve en uzun nehridir batiya Fergana Vadisi uzerinden Ozbekistan a dogru akan Narin nehri Kara derya ile ozbekistan da birleserek Sir derya havzasini olusturan onemli bir hidrolojik sistem yaratir Narin NehriNarin NehriKonumUlke ler KirgizistanGenel bilgilerKaynak Tanri DaglariKaynak rakimi mAgiz SeyhunUzunluk 807 km Havza alani 13 7 km Debi m sNarin Nehri ve Kara Derya nin uzaydan gorunumuHidrolojiYaklasik 807 km uzunluga sahip buyuk bir nehir olan narin nehri Kirgizistan sinirlari icinde tanri daglari uzerindeki kaynaklarindan dogar Fergana vadisi uzerinden ilerleyerek Ozbekistan a yani Kara derya ile birlesip Seyhun u meydana getirecegi yere ulasir Esasinda bir alt havza olan narin irmagi havzasi 59 900 km 2 yuzolcumune sahiptir Seyhun havzasinin bir bileseni olan narin havzasinin yuzey suyu miktarinin yilda 13 7 km 3 degerine ulasabildigi dusunulmektedir 1982 de insa edilen dev Toktogul rezervuari 19 5 km 3 luk su varligiyla Kirgizistan in hidroelektrik uretim ihtiyacini karsilarken sulama ve sel onleme ihtiyacina cevap vermektedir ve nehir sistemi uzerindeki cok amacli rezervuarlarin en buyugudur Daha kucuk baraj ve rezervuarlar da kurulmustur ornek olarak Kurpsai ve Uc kurgan rezervuarlari verilebilir ve bu rezervuarlar sirasiyla 0 37 km 3 ile 0 0564 km 3 su hacmine sahiptirler Alt havzanin Kirgizistan kesiminde 115 000 120 000 hektarlik sulanan alan bulunmaktadir Resmi olarak devlet programi kapsaminda Narin oblasti nin merkez kesiminde 1500 hektarlik yeni bir sulama alani meydana getirilmesi kararlastirilmistir Kirgizistan havzasindaki cevresel sorunlardan nehir ciddi sekilde olumsuz etkilenmektedir Kirgizistan hem orman alani azalmasi hem de toprak kaymasi ve moloz akisi gibi sorunlarda ciddi olcude onde gelmektedir Havza uzerindeki onemli problemler ayrica cesitli kirlilik ve kayip durumlaridir Su kirliligi sinai madencilik ve fabrika atiklari ve tarimsal sulamadan kaynakli kirlilik sehir suyu kirliligi ve su kayiplari atik su toplama alt yapisinin olmamasi veya verimsiz su agi ciddi problem olusturmaktadir Kirlilik baskisi daha cok nehrin mansap yonunde asagi nehir yogunlasmaktadir yuksek rakimlarda yani memba yonunde nehir gorece temiz durumdadir Narin alt havzasi rezervuarlarinin su dusum kontrolleri Orta Asya su koordinasyonu icin devletlerarasi komisyonu tarafindan bir cerceveye oturtulmustur Havzanin Kirgizistan kisminda dokuz olcumleme istasyonu bulunur Kambarata baraji ve rezervuarinin devreye alinmasiyla nehrin memba kismina daha fazla olcum sistemi kurulmasi sart hale gelmistir Guncel gelistirilme adimlarina ragmen nehrin su ve buz kaynaklarina iliskin yeterli izleme agi olusturulmamistir Iklim degisikli ve Narin nehriDunyada kar ve buz erimelerinden kaynakli su varligi pek cok topluluk adina onemli bir su kaynagidir hem sulama hem de hidroelektrik enerji uretimi konusunda fayda saglamaktadir Iklim degisikligi ise bu yillik su dongusunun zamanlama ve miktarini degistirmektedir Genel olarak Kirgizistan sinirlari icinde 8000 bin buzul barindirir ve bu buzullar toplam yuzolcumunun 4 2 sini kaplar ve tarimsal sulamada buzul kaynakli sularin kullanim orani yuzde 94 oranindadir Bu nedenle iklimsel baski gunumuzde dogu Kirgizistan daki tanri daglari uzerinde yer alan ve narin nehrine kaynaklik eden kar ve buz tabakalari uzerinde gorulmektedir The Journal Water da yayimlanan Alice hHll ve ekibinin yuruttugu bir calismayla narin nehrine kaynaklik eden dag buzullarinin nehre olan katkisindaki degisimler su kimyasal olarak analiz edilerek bulunmak istenmistir Narin nehrinin 440 km lik kesiminde onemli bilimsel calismalar bolge insaninin su konusunda yuzlestigi sorunlarin tespit edilmesi amaciyla gerceklestirilmistir Yine yerel topluluklar son 15 yilda bolgeye gelen su varliginin ciddi oranda azaldigi gozlemini yapmaktadirlar Ayrica bakinizDunyanin en uzun nehirleriKaynakca a b Editors of UNECE Editors of UNECE DRAINAGE BASIN OF THE ARAL SEA AND OTHER TRANSBOUNDARY WATERS IN CENTRAL ASIA PDF www unece com UNECE 24 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Haziran 2020 KB1 bakim Fazladan yazi yazar listesi link Zarzar Rosette Water Stress in the Naryn River Basin www glacierhub org Glacierhub 22 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2020 Dis baglantilarNarin Nehri icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft https www researchgate net publication 234300655 Hydrochemistry and land cover in the upper Naryn river basin Kyrgyzstan 30 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde