Naşit Özcan (1886, İstanbul - 26 Nisan 1943, İstanbul), Türk tiyatrosunun ünlü tuluat ustası. İbiş tiplemesini en iyi canlandıran sanatçıların başında gelmektedir.
Naşit Özcan | |
---|---|
Doğum | 1886 Şehzadebaşı, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 26 Nisan 1943 (57 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Diğer ad(lar)ı | Komik-i Şehir Naşit Bey |
Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
Meslek | Tiyatro oyuncusu, tuluat sanatçısı |
Etkin yıllar | 1902-1940 |
Evlilik | Leman Hanım (b.1927) Amelya Hanım (e. 1927; ö. 1943) |
Çocuk(lar) | Selim Naşit Özcan Adile Naşit |
Akraba(lar) | Necip Naşit Özcan (torunu) |
"Sultan Hamid'i bile güldüren adam" olarak anılır.[] Başarılarıyla Komik-i Şehir unvanını almış bir sanatçıdır. Tiyatrocu Adile Naşit ve Selim Naşit Özcan'ın babasıdır.
Hayatı
1886'da İstanbul Şehzadebaşı'nda doğdu. Bayezit Rüştiyesi’nden sonra eğitimini ’da tamamladı.
Leman Hanımla evlendi, evli olduğu sırada Kantocu Amelya Hanım'a aşık oldu, bir süre sonra Leman Hanım'dan boşanıp, Emel adını alan Amelya Hanım ile evlenmiştir. Bu evlilikten olan çocukları Adile Naşit ve Selim Naşit Özcan da tiyatrocu olmuşlardır. Sanatçı, büyüdüğü ve tiyatro eğitimini aldığı aynı yerde 26 Nisan 1943'te öldü.
Tarık Buğra'nın İbiş'in Rüyası (1970) adlı romanı, Naşit Özcan'ın hayatını konu edinir.
Tiyatro hayatı
Şehzadebaşı'nda doğan Naşit'in tiyatro ile ilk tanışıklığı doğduğu evin yakınındaki Abdi Efendi tiyatrosu ile oldu. Oyunculuk yaşamı Mızıka-ı Hümayun'u tamamladığı yıllarda ’nin yanında başladı. Meşrutiyetin ilanından iki sene sonra tiyatro topluluğunun dağıtılmasıyla heveskâran cemiyetiyle ilk temsillerine başladı. İlk oyunu "Haremağası Ut Meşkediyor"'du. "Meşrutiyeti Osmaniye" kumpanyasında Nurettin Şefkati, Eliza Binemeciyan, Hekimyan ile birlikte çalıştı. Daha sonra Rıdvan Paşa'nın oğlu Reşat Bey ile "Sahne-i Heves" yaptı. Heveskerân Cemiyeti'nde Büyük Behzat ile sonra Kemal Emin ile Ortaköy tiyatrosunda oynadı.
Kavuklu Hamdi ve ’in orta oyunu topluluğu, ’ın tuluat topluluğu, Manakyan topluluğu gibi çeşitli topluluklarda uzun sure çalıştı. Saray tarafından Fransa’ya gönderildi. Dönüşünde sarayda oyunlar sergileyen pandomim topluluğuna katıldı. Kendi adına kurduğu topluluklarda çalışmalarını Cumhuriyet döneminde de sürdürdü. Orta oyunu, kukla ve Karagöz ve Hacivat çalışmaları yaptı.
Tiyatrocu ve özellikle tuluatçı yönüyle tanınan Naşit Bey 14 Ocak 1937 tarihli Tan gazetesine verdiği röportajda sinemadan daha çok hoşlandığını söylemiş ve sözlerine şöyle devam etmiştir, "...Vakıa sahnede halkla karşı karşıya durmaktan zevk alırım amma, film daha rahat ve halk üzerinde tesiri de daha iyi..." Dört film yapan Naşit Bey, "Bir Millet Uyanıyor" adlı filmde asker "İstanbul Sokaklarında" dilenci rollerinde oynamış, "Naşit Dolandırıcı" ve "Düğün Gecesi" adlı iki de komedi yapmıştır.
Sinema, orta oyunu ve melodramlardaki başarısının yanı sıra asıl ününü yeni tipler yarattığı tuluat tiyatrosunda kazandı. Tuluat tarzının en etkili oyuncusu sayıldı. Tuluat oyunlarının İbiş’ine kişilik kazandırdı. Aşçıbaşı Tosun Ağa, Leblebici Horhor, Hoşkadem Kalfa, Surpik Dudu yarattığı ve başarıyla oynadığı en önemli tiplerdir. Bu başarılarıyla Komik-i Şehir (Büyük Komik) unvanını aldı. Oynadığı oyunlardan bazıları şunlardır: Beyimin Tiyatro Merakı, Yahudi Doktorun Metresi, İstanbul Çapkını, Çifte Köy Düğünü.
Konuyla ilgili yayınlar
- İsmail Biret, Komik-i Şehir Naşit Bey ve Çocukları Doğan Kitap / Anı Dizisi
Kaynakça
- ^ İbiş (Milliyet bas.). İstanbul: Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.11. s. 5517.
- ^ (PDF). 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nasit Ozcan 1886 Istanbul 26 Nisan 1943 Istanbul Turk tiyatrosunun unlu tuluat ustasi Ibis tiplemesini en iyi canlandiran sanatcilarin basinda gelmektedir Nasit OzcanDogum1886 Sehzadebasi Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum26 Nisan 1943 57 yasinda Istanbul TurkiyeDiger ad lar iKomik i Sehir Nasit BeyVatandaslikOsmanli Imparatorlugu TurkiyeMeslekTiyatro oyuncusu tuluat sanatcisiEtkin yillar1902 1940EvlilikLeman Hanim b 1927 Amelya Hanim e 1927 o 1943 Cocuk lar Selim Nasit Ozcan Adile NasitAkraba lar Necip Nasit Ozcan torunu 11 Kasim 1934 tarihli Cumhuriyet gazetesinde Nasit Bey Telefoncu Kiz opereti sahnesinde Sultan Hamid i bile gulduren adam olarak anilir kaynak belirtilmeli Basarilariyla Komik i Sehir unvanini almis bir sanatcidir Tiyatrocu Adile Nasit ve Selim Nasit Ozcan in babasidir Hayati1886 da Istanbul Sehzadebasi nda dogdu Bayezit Rustiyesi nden sonra egitimini da tamamladi Leman Hanimla evlendi evli oldugu sirada Kantocu Amelya Hanim a asik oldu bir sure sonra Leman Hanim dan bosanip Emel adini alan Amelya Hanim ile evlenmistir Bu evlilikten olan cocuklari Adile Nasit ve Selim Nasit Ozcan da tiyatrocu olmuslardir Sanatci buyudugu ve tiyatro egitimini aldigi ayni yerde 26 Nisan 1943 te oldu Tarik Bugra nin Ibis in Ruyasi 1970 adli romani Nasit Ozcan in hayatini konu edinir Tiyatro hayatiNasit Ozcan in Tahir Efendi Mezarligi nda yer alan kabri Istanbul Sehzadebasi nda dogan Nasit in tiyatro ile ilk tanisikligi dogdugu evin yakinindaki Abdi Efendi tiyatrosu ile oldu Oyunculuk yasami Mizika i Humayun u tamamladigi yillarda nin yaninda basladi Mesrutiyetin ilanindan iki sene sonra tiyatro toplulugunun dagitilmasiyla heveskaran cemiyetiyle ilk temsillerine basladi Ilk oyunu Haremagasi Ut Meskediyor du Mesrutiyeti Osmaniye kumpanyasinda Nurettin Sefkati Eliza Binemeciyan Hekimyan ile birlikte calisti Daha sonra Ridvan Pasa nin oglu Resat Bey ile Sahne i Heves yapti Heveskeran Cemiyeti nde Buyuk Behzat ile sonra Kemal Emin ile Ortakoy tiyatrosunda oynadi Kavuklu Hamdi ve in orta oyunu toplulugu in tuluat toplulugu Manakyan toplulugu gibi cesitli topluluklarda uzun sure calisti Saray tarafindan Fransa ya gonderildi Donusunde sarayda oyunlar sergileyen pandomim topluluguna katildi Kendi adina kurdugu topluluklarda calismalarini Cumhuriyet doneminde de surdurdu Orta oyunu kukla ve Karagoz ve Hacivat calismalari yapti Tiyatrocu ve ozellikle tuluatci yonuyle taninan Nasit Bey 14 Ocak 1937 tarihli Tan gazetesine verdigi roportajda sinemadan daha cok hoslandigini soylemis ve sozlerine soyle devam etmistir Vakia sahnede halkla karsi karsiya durmaktan zevk alirim amma film daha rahat ve halk uzerinde tesiri de daha iyi Dort film yapan Nasit Bey Bir Millet Uyaniyor adli filmde asker Istanbul Sokaklarinda dilenci rollerinde oynamis Nasit Dolandirici ve Dugun Gecesi adli iki de komedi yapmistir Sinema orta oyunu ve melodramlardaki basarisinin yani sira asil ununu yeni tipler yarattigi tuluat tiyatrosunda kazandi Tuluat tarzinin en etkili oyuncusu sayildi Tuluat oyunlarinin Ibis ine kisilik kazandirdi Ascibasi Tosun Aga Leblebici Horhor Hoskadem Kalfa Surpik Dudu yarattigi ve basariyla oynadigi en onemli tiplerdir Bu basarilariyla Komik i Sehir Buyuk Komik unvanini aldi Oynadigi oyunlardan bazilari sunlardir Beyimin Tiyatro Meraki Yahudi Doktorun Metresi Istanbul Capkini Cifte Koy Dugunu Konuyla ilgili yayinlarIsmail Biret Komik i Sehir Nasit Bey ve Cocuklari Dogan Kitap Ani DizisiKaynakca Ibis Milliyet bas Istanbul Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi c 11 s 5517 PDF 12 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Nisan 2013