Nebile İrdelp (1910, İstanbul - 1943, İstanbul), Mustafa Kemal Atatürk'ün manevi kızı.
Nebile İrdelp | |
---|---|
Doğum | 1910 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1943 İstanbul, Türkiye |
Tanınma nedeni | Atatürk'ün manevi kızlarındandır. |
18 yaşında iken Dolmabahçe Sarayı'na giderek Atatürk’ün manevi kızı olarak kabul görmüştür. 1934 ve 1935 yıllarında O'na yurt gezilerinde ve cumhuriyet balolarında eşlik eden Nebile Hanım, Atatürk'ün vasiyetnamesine kendisine aylık bıraktığı bir mirasçısıdır.
Yaşamı
1910 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, Beylerbeyi'ndeki Bedevi Dergahının Şeyhi Seyit Mehmet Said Efendi'nin oğlu olan Osmanlı dönemi hukukçularından Mehmed Nesîb Bey (Sayıt) idi.
Dönemin İzmit Valisi Eşref Bey'in yeğeni olan Nebile Hanım'ın Dolmabahçe Sarayı’na girişi ve Atatürk’le karşılaşması çeşitli kaynaklarda farklı şekillerde anlatılır.
Atatürk'ün garsonluğunu yapan Cemal Granda'nın anlattığına göre Temmuz 1927'de İstanbul'daki Çapa Öğretmen Okulu'ndan üç kız öğrenci hizmet için Dolmabahçe Sarayı'na getirilmiş ve içlerinden Nebile, Atatürk'ün manevi kızı olarak sarayda kalmıştı.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun eşi Leyla Karaosmanoğlu'nun 1985'te gazeteci Emin Çölaşan'a aktardığına göre Nebile Hanım, evinden kaçıp gizlice Dolmabahçe Sarayı'na girmişti. Yakalandığında kovulmamak için yalvaran ve hizmetçi olarak orada kalmasına izin verilen Nebile, bir gün üst kata çıkıp Mustafa Kemal Paşa'ya kendisini alt katın hizmetçisi olarak tanıtmıştı.
Nebile Hanım, bir yıl kadar Çankaya Köşkü'nde yaşadı. Atatürk, onu bir süre Arnavutköy Amerikan Koleji’nde okutturdu. 1929 yılında o sırada Viyana büyükelçiliğine görevli bir diplomat olan Tahsin Bey'le (Tahsi Rüştü Baç) evlendirildi. Düğün 17 Ocak 1929'da Ankara Palas'ta Atatürk ve diğer davetlilerin katılmasıyla yapıdı. Bu evlilik iki yıl sonra boşanma ile sonuçlandı.
İlk eşinden boşandıktan sonra tekrar Atatürk'ün yanına dönen Nebile Hanım, 1934 ve 1935 yıllarında ona yurt gezilerinde ve cumhuriyet balolarında eşlik etti. 1937 yılında ikinci kez evlendi. Atatürk'ün özel doktoru Ömer Bey'in yeğeni olan ve 'nda görev yapan mühendis Sabahattin İrdelp ile evlenip "İrdelp" soyadını aldı. Düğün, Dolmabahçe Sarayı'nda Atatürk'ün huzurunda gerçekleşti.
1938 yılında siroz hastalığı ilerleyen Mustafa Kemal Atatürk, hastalığı sırasında yazdığı vasiyetnamesinde kendisine mirasçılarından biri olarak yer verdi; Atatürk'ün ölümünden sonra kendisine vasiyetname gereği aylık 100 lira maaş bağlandı.
İkinci eşinden de ayrılan Nebile Hanım, menenjit ve tüberküloz hastalığına yakalandı ve Atatürk'ün ölümünden sonra kısmî felç geçirdi. İlerleyen menenjit sonucu görme yetisini kaybetti. 1939'da durumu ağırlaşınca Yakacık Sanatoryumu'na kaldırıldı. 1941'deki yayımlanan bir röportajında belirttiğine göre kendisi ile devrin cumhurbaşkanı İsmet İnönü yakından ilgilendi, bir yıl kadar İstanbul'daki La Paix Hastahanesi'nde kaldı. Bu röportajdan iki yıl kadar sonra hayatını kaybetti. Cenazesi sade bir törenle Feriköy Mezarlığı'na defnedildi.
Tam ölüm tarihi belli değildir. Orhan Bayrak’ın “Atatürk ve Atatürk” kitabına göre ölüm tarihi 1943’tür. Atatürk'ün vasiyetinde geçen maaşından edindiğini mal varlığını Darüşşafaka'ya bağışlamıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d e Türkiye Gazetesi. 16 Kasım 2014. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ^ a b "Nebile İrdelp". İşte Atatürk. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ^ Davutoğlu, Hüseyin (25 Mart 2019). . Kocaeli Koz. 15 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ^ a b c Seyyar, Ali (17 Eylül 2020). "Atatürk'ün manevi kızı Nebile Hanım'ın mezarlığının nerede olduğunu bir bilen var mı?". Habervakti.com sitesi. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ^ Dağıstanlı, Mısost Ayşen (30 Nisan 2022). "Hafızamda Kalanlar – İki fotoğraf ve Baç ailesi – Mayıs 2022". Jineps Gazetesi. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ^ Birlik, Gültekin Kamil (1 Ağustos 2014). "Mustafa Kemal Atatürk'ün Mal Varlığı". BELLETEN. 78 (282): 757-802. doi:10.37879/belleten.2014.757. ISSN 0041-4255. 31 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- ^ "1863'ten beri eğitimde fırsat eşitliği". Darüşşafaka Cemiyeti web sitesi "Hakkımızda" sayfası. 24 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2023.
- Kasım 1985, Milliyet Gazetesi Arşivi - Perihan Çakıroğlu'nun Sabiha Gökçen ile Mülakatı
Dış bağlantılar
- "Yalnız Benim Duam Ona Yetişir", muhabir Selahaddin Güngör'ün Nebile Hanım ile yaptığı söyleşi, Cumhuriyet, 29 Eylül 1941
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nebile Irdelp 1910 Istanbul 1943 Istanbul Mustafa Kemal Ataturk un manevi kizi Nebile IrdelpDogum1910 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum1943 Istanbul TurkiyeTaninma nedeniAtaturk un manevi kizlarindandir 18 yasinda iken Dolmabahce Sarayi na giderek Ataturk un manevi kizi olarak kabul gormustur 1934 ve 1935 yillarinda O na yurt gezilerinde ve cumhuriyet balolarinda eslik eden Nebile Hanim Ataturk un vasiyetnamesine kendisine aylik biraktigi bir mirascisidir Yasami1910 yilinda Istanbul da dogdu Babasi Beylerbeyi ndeki Bedevi Dergahinin Seyhi Seyit Mehmet Said Efendi nin oglu olan Osmanli donemi hukukcularindan Mehmed Nesib Bey Sayit idi Donemin Izmit Valisi Esref Bey in yegeni olan Nebile Hanim in Dolmabahce Sarayi na girisi ve Ataturk le karsilasmasi cesitli kaynaklarda farkli sekillerde anlatilir Ataturk un garsonlugunu yapan Cemal Granda nin anlattigina gore Temmuz 1927 de Istanbul daki Capa Ogretmen Okulu ndan uc kiz ogrenci hizmet icin Dolmabahce Sarayi na getirilmis ve iclerinden Nebile Ataturk un manevi kizi olarak sarayda kalmisti Yakup Kadri Karaosmanoglu nun esi Leyla Karaosmanoglu nun 1985 te gazeteci Emin Colasan a aktardigina gore Nebile Hanim evinden kacip gizlice Dolmabahce Sarayi na girmisti Yakalandiginda kovulmamak icin yalvaran ve hizmetci olarak orada kalmasina izin verilen Nebile bir gun ust kata cikip Mustafa Kemal Pasa ya kendisini alt katin hizmetcisi olarak tanitmisti Nebile Hanim bir yil kadar Cankaya Kosku nde yasadi Ataturk onu bir sure Arnavutkoy Amerikan Koleji nde okutturdu 1929 yilinda o sirada Viyana buyukelciligine gorevli bir diplomat olan Tahsin Bey le Tahsi Rustu Bac evlendirildi Dugun 17 Ocak 1929 da Ankara Palas ta Ataturk ve diger davetlilerin katilmasiyla yapidi Bu evlilik iki yil sonra bosanma ile sonuclandi Ilk esinden bosandiktan sonra tekrar Ataturk un yanina donen Nebile Hanim 1934 ve 1935 yillarinda ona yurt gezilerinde ve cumhuriyet balolarinda eslik etti 1937 yilinda ikinci kez evlendi Ataturk un ozel doktoru Omer Bey in yegeni olan ve nda gorev yapan muhendis Sabahattin Irdelp ile evlenip Irdelp soyadini aldi Dugun Dolmabahce Sarayi nda Ataturk un huzurunda gerceklesti 1938 yilinda siroz hastaligi ilerleyen Mustafa Kemal Ataturk hastaligi sirasinda yazdigi vasiyetnamesinde kendisine mirascilarindan biri olarak yer verdi Ataturk un olumunden sonra kendisine vasiyetname geregi aylik 100 lira maas baglandi Ikinci esinden de ayrilan Nebile Hanim menenjit ve tuberkuloz hastaligina yakalandi ve Ataturk un olumunden sonra kismi felc gecirdi Ilerleyen menenjit sonucu gorme yetisini kaybetti 1939 da durumu agirlasinca Yakacik Sanatoryumu na kaldirildi 1941 deki yayimlanan bir roportajinda belirttigine gore kendisi ile devrin cumhurbaskani Ismet Inonu yakindan ilgilendi bir yil kadar Istanbul daki La Paix Hastahanesi nde kaldi Bu roportajdan iki yil kadar sonra hayatini kaybetti Cenazesi sade bir torenle Ferikoy Mezarligi na defnedildi Tam olum tarihi belli degildir Orhan Bayrak in Ataturk ve Ataturk kitabina gore olum tarihi 1943 tur Ataturk un vasiyetinde gecen maasindan edindigini mal varligini Darussafaka ya bagislamistir Kaynakca a b c d e Turkiye Gazetesi 16 Kasim 2014 15 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2023 a b Nebile Irdelp Iste Ataturk 27 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2023 Davutoglu Huseyin 25 Mart 2019 Kocaeli Koz 15 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2023 a b c Seyyar Ali 17 Eylul 2020 Ataturk un manevi kizi Nebile Hanim in mezarliginin nerede oldugunu bir bilen var mi Habervakti com sitesi 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2023 Dagistanli Misost Aysen 30 Nisan 2022 Hafizamda Kalanlar Iki fotograf ve Bac ailesi Mayis 2022 Jineps Gazetesi 3 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2023 Birlik Gultekin Kamil 1 Agustos 2014 Mustafa Kemal Ataturk un Mal Varligi BELLETEN 78 282 757 802 doi 10 37879 belleten 2014 757 ISSN 0041 4255 31 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2023 1863 ten beri egitimde firsat esitligi Darussafaka Cemiyeti web sitesi Hakkimizda sayfasi 24 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2023 Kasim 1985 Milliyet Gazetesi Arsivi Perihan Cakiroglu nun Sabiha Gokcen ile MulakatiDis baglantilar Yalniz Benim Duam Ona Yetisir muhabir Selahaddin Gungor un Nebile Hanim ile yaptigi soylesi Cumhuriyet 29 Eylul 1941