Nicanor Parra Sandoval (5 Eylül 1914, San Fabián de Alico - 23 Ocak 2018 Santiago, Şili), matematikçi ve şair.
Nicanor Parra Sandoval | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 15 Eylül 1914 San Fabián de Alico, Şili |
Ölüm | 23 Ocak 2018 (103 yaşında) Santiago, Şili |
Meslek | Şair |
Milliyet | Şilili |
Tür | Şiir |
Edebî akım | Karşışiir |
Önemli eser | Poemas y antipoemas (Şiirler ve Karşışiirler) |
Önemli ödülleri | Miguel de Cervantes Ödülü (2011) Pablo Neruda Şiir Ödülü (2012) |
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlsTDJWaUwwNXBZMkZ1YjNKZlVHRnljbUZmSlRJNFl5NWZNVGt6TlNVeU9TNXFjR2N2TWpJd2NIZ3RUbWxqWVc1dmNsOVFZWEp5WVY4bE1qaGpMbDh4T1RNMUpUSTVMbXB3Wnc9PS5qcGc=.jpg)
İlk kez Şili'de ortaya çıkan ve çoğu kez kendi adıyla anılan "Karşışiir" akımının öncüsüdür. Şiirin dilinin, gerçekte gündelik yaşamda duyduğumuz ve konuştuğumuz dil olması gerektiğini savunmuştur. 1954 yılında yayımlanan ve daha sonra İngilizceye çevrilerek kendisine dünya çapında ün getiren Poemas y antipoemas (Şiirler ve Karşışiirler) adlı eseri, Karşışiir'in manifestosu olarak anılır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgzTHpjNUwwNXBZMkZ1YjNKZlVHRnljbUZmWlc1Zk1qQXhOQzVxY0djdk1qSXdjSGd0VG1sallXNXZjbDlRWVhKeVlWOWxibDh5TURFMExtcHdadz09LmpwZw==.jpg)
Yaşamı
1914 yılında Şili'nin Bío-Bío bölgesi'nde dünyaya geldi. Nicanor Parra Alarcón ve Clarisa del Carmen Sandoval çiftinin sekiz çocuğundan birisidir. Ailenin sekiz çocuğundan her biri müzik, dans, edebiyat ve şiir alanıda ülkelerinde tanınmış, önemli kimselerdir. Folk müziği sanatçısı 1917 doğumlu Violeta Parra, kardeşlerden en tanınmış olanıdır.
Nicanor Parra, Şili Üniversitesi Pedagoji Enstitüsü'nde fizik ve matematik alanında öğrenim gördü. 1938 yılında yüksek öğrenimini tamamladı. 1937 yılında yayımladığı, Lorca'nın şarkılarına göndermeler içeren ilk kitabı "Cancionero sin nombre (Adı Konmamış Şarkılar) ile edebiyat hayatı başladı. Hem olumlu, hem olumsuz leştiriler alan bu kitabını sonradan "gençlik hatası" olarak nitelendirdi.
1943 yılına kadar ortaokul öğretmenliği yaptı. 1943'te ABD'ye giderek Brown Üniversitesi'nde yüksek mekanik alanında çalışmalar yaptı.
Şili'ye dönüşünde Şili Üniversitesi Mühendislik Okulu yönetiminde görev aldı. 1949 yılında İngiltere'ye gitti, Oxford Üniversitesi'nde kozmoloji eğitimi aldı. Dört yıllık eğitimin ardından tekrar ülkesine döndü ve Şili Üniversitesi'nde kuramsal fizik profesörlüğüne atandı.
1963 yılında ziyaret ettiği Sovyetler Birliği'nde, Sovyet şairlerinin şiirlerini İspanyolcaya aktaran kurulun yöneticiliğini yaptı. Çin'e ve Küba'ya gitti. 1966 yılında, Louisiana Devlet Üniversitesi'nde, 1971 yılında New York, Columbia ve Yale üniversitelerinde konuk profesör olarak bulundu.
Amerika'da yaşadığı sırada Walt Whitman'ı, İngiltere'de yaşadığı dönemde ise John Donne'ı yeniden keşfi ve William Auden, gibi şairlerin şiirleriyle karşılaşması Parra'nın yeni şiir haritasının biçimlenmesinde belirleyici oldu. 1954 yılında, sonraları Karşışiir'in manifestosu olarak anılacak Poemas y antipoemas (Şiirler ve Karşışiirler) yayımlandı. 1960 yılında İngilizceye aktarılan bu kitap Parra'nın dünya çapında ün kazanmasını sağladı.
1958'de yayımladığı "La Cueca Larga" (Büyük Dans) kitabı, Şili toplumu alt sınıflarının yerel deyişleri ve mizahına yer veren deneysel bir yapıttır. Bu kitabı 1962'de karşı şiir tekniklerini uyguladığı ve sürdürdüğü "Versos de salon" (Salon Şiirleri) takip etti. 1969 yılında ilki dışındaki kitaplarından seçilmiş şiirlerinden oluşan"Obra Gruesa" (Büyük Yapıt) yayımlandı. İki-dilli olarak 1971'de New York'ta yayımlanan "Poemas de emergencia" (Acil Şiirler) ve 1972'de yayınladığı küçük deneysel şiirlerden oluşan "Artefactos" (Küçük Sanat Eserleri) isimli kitapları dışında başlıca eserleri şunlardır: "Sermones y prédicas del Cristo de Elqui (1977), "Nuevos sermones y prédicas del Cristo de Elqui" (1979), "Chistes para desorientar a la poesía: Chistes parra desorientar a la policia" (1983), "Coplas de Navidad" (1983), "Poesía política" (1983), "Hojas de Parra" (1985).
Latin Amerika’da ve kendi ülkesinde pek çok ödüle layık görülen Parra, 2011 yılında İspanya'da Cervantes Ödülü'nü ve 2012 yılında Şili'de Pablo Neruda Şiir Ödülü'nü almıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d Şevki, Abdullah. . www.edebistan.com/. Edebistan.com sitesi, 1 Mart 2008. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- ^ a b . www.thisischile.cl/t. Thisischile.cl sitesi, 6 Aralık 2011. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
- ^ a b c d e . www.ayrintiyayinlari.com.tr. Ayrıntı Yayınları web sitesi. 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nicanor Parra Sandoval 5 Eylul 1914 San Fabian de Alico 23 Ocak 2018 Santiago Sili matematikci ve sair Nicanor Parra SandovalDogum15 Eylul 1914 1914 09 15 San Fabian de Alico SiliOlum23 Ocak 2018 103 yasinda Santiago SiliMeslekSairMilliyetSililiTurSiirEdebi akimKarsisiirOnemli eserPoemas y antipoemas Siirler ve Karsisiirler Onemli odulleriMiguel de Cervantes Odulu 2011 Pablo Neruda Siir Odulu 2012 Parra 1935 Ilk kez Sili de ortaya cikan ve cogu kez kendi adiyla anilan Karsisiir akiminin oncusudur Siirin dilinin gercekte gundelik yasamda duydugumuz ve konustugumuz dil olmasi gerektigini savunmustur 1954 yilinda yayimlanan ve daha sonra Ingilizceye cevrilerek kendisine dunya capinda un getiren Poemas y antipoemas Siirler ve Karsisiirler adli eseri Karsisiir in manifestosu olarak anilir Nicanor Parra 100 yasindaYasami1914 yilinda Sili nin Bio Bio bolgesi nde dunyaya geldi Nicanor Parra Alarcon ve Clarisa del Carmen Sandoval ciftinin sekiz cocugundan birisidir Ailenin sekiz cocugundan her biri muzik dans edebiyat ve siir alanida ulkelerinde taninmis onemli kimselerdir Folk muzigi sanatcisi 1917 dogumlu Violeta Parra kardeslerden en taninmis olanidir Nicanor Parra Sili Universitesi Pedagoji Enstitusu nde fizik ve matematik alaninda ogrenim gordu 1938 yilinda yuksek ogrenimini tamamladi 1937 yilinda yayimladigi Lorca nin sarkilarina gondermeler iceren ilk kitabi Cancionero sin nombre Adi Konmamis Sarkilar ile edebiyat hayati basladi Hem olumlu hem olumsuz lestiriler alan bu kitabini sonradan genclik hatasi olarak nitelendirdi 1943 yilina kadar ortaokul ogretmenligi yapti 1943 te ABD ye giderek Brown Universitesi nde yuksek mekanik alaninda calismalar yapti Sili ye donusunde Sili Universitesi Muhendislik Okulu yonetiminde gorev aldi 1949 yilinda Ingiltere ye gitti Oxford Universitesi nde kozmoloji egitimi aldi Dort yillik egitimin ardindan tekrar ulkesine dondu ve Sili Universitesi nde kuramsal fizik profesorlugune atandi 1963 yilinda ziyaret ettigi Sovyetler Birligi nde Sovyet sairlerinin siirlerini Ispanyolcaya aktaran kurulun yoneticiligini yapti Cin e ve Kuba ya gitti 1966 yilinda Louisiana Devlet Universitesi nde 1971 yilinda New York Columbia ve Yale universitelerinde konuk profesor olarak bulundu Amerika da yasadigi sirada Walt Whitman i Ingiltere de yasadigi donemde ise John Donne i yeniden kesfi ve William Auden gibi sairlerin siirleriyle karsilasmasi Parra nin yeni siir haritasinin bicimlenmesinde belirleyici oldu 1954 yilinda sonralari Karsisiir in manifestosu olarak anilacak Poemas y antipoemas Siirler ve Karsisiirler yayimlandi 1960 yilinda Ingilizceye aktarilan bu kitap Parra nin dunya capinda un kazanmasini sagladi 1958 de yayimladigi La Cueca Larga Buyuk Dans kitabi Sili toplumu alt siniflarinin yerel deyisleri ve mizahina yer veren deneysel bir yapittir Bu kitabi 1962 de karsi siir tekniklerini uyguladigi ve surdurdugu Versos de salon Salon Siirleri takip etti 1969 yilinda ilki disindaki kitaplarindan secilmis siirlerinden olusan Obra Gruesa Buyuk Yapit yayimlandi Iki dilli olarak 1971 de New York ta yayimlanan Poemas de emergencia Acil Siirler ve 1972 de yayinladigi kucuk deneysel siirlerden olusan Artefactos Kucuk Sanat Eserleri isimli kitaplari disinda baslica eserleri sunlardir Sermones y predicas del Cristo de Elqui 1977 Nuevos sermones y predicas del Cristo de Elqui 1979 Chistes para desorientar a la poesia Chistes parra desorientar a la policia 1983 Coplas de Navidad 1983 Poesia politica 1983 Hojas de Parra 1985 Latin Amerika da ve kendi ulkesinde pek cok odule layik gorulen Parra 2011 yilinda Ispanya da Cervantes Odulu nu ve 2012 yilinda Sili de Pablo Neruda Siir Odulu nu almistir Kaynakca a b c d Sevki Abdullah www edebistan com Edebistan com sitesi 1 Mart 2008 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017 a b www thisischile cl t Thisischile cl sitesi 6 Aralik 2011 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017 a b c d e www ayrintiyayinlari com tr Ayrinti Yayinlari web sitesi 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Kasim 2017